Tweet
Gebelik sırasında ne kadar kilo alınır? Az ya da fazla alınmasının sakıncası var mı?
Normalde ortalama 11 - 16 kg arasında kilo artışı olur. İlk üç ayda 1 - 3 kg ve daha sonraki aylarda doğuma kadar en çok 10 kg daha alınması en uygunudur. Gebelikte annenin kilosu, gebelik öncesi kilosu ile ilgilidir. Zayıf bir anne, 18. kg alabileceği gibi, şişman olan bir anne sadece toplam 6 kg aldığı halde sağlıklı bir bebek doğurabilir.
Fazla kilo alınması aşırı enerji (kalori) alımını ya da vücutta su ve tuz tutulduğunu gösterir. Şişman kadınlarda doğum güçlüklerine daha sık rastlanır. Son bir haftada 1 kg’dan fazla ya da son dört haftada 4 kg’dan fazla kilo alınırsa bu durumun tansiyon yükselmesi açısından ciddi bir uyarı olabileceği akla gelmelidir. Az kilo alınması ise beslenme yetersizliğini gösterir. Böyle bir durumda bebekte gelişme geriliği olasılığı vardır. Aşırı ya da az kilo alınıyorsa mutlaka doktora danışılmalıdır.
Gebe bir kadın hangi durumlarda derhal doktora danışmalı?
Gebelikte hiçbir sorun olmasa da kesinlikle sağlık kontrolü gerekir. Gebelik süresinde ciddi sağlık problemlerine yol açabilecek bazı özel durumlar olabilir.
Aşağıda altı madde altında toplanan şikayetlerden birisi ile karşılaştığınızda bu durumu gebeliğinizi takip eden doktora mutlaka iletin:
1. Gebeliğin son aylarında görülen baş ağrısı, tansiyon yüksekliği ile ilgili önemli bir belirti olabilir.
2. Gebelikte akıntı olabilir. Ancak aşırı miktarda ya da kaşıntı ile birlikte görülen akıntı genellikle mantara bağlıdır. Gebeyi çok rahatsız ediyorsa tedavi edilmelidir.
3. Gebelikte bacaklarda varisler ve dış üreme organlarında hemoroid (basur) ortaya çıkabilir veya eskiden olanlar artabilir. Gebelikte varis için ameliyatla tedavi tavsiye edilmez. Elastik çorap kullanılabilir. Hemoroid oluşur ve rahatsızlık verirse, uzun süre ayakta durmamakla şikayetler azalabilir. Varis ve hemoroid olduğunda, ayakları yukarı kaldırarak oturmak da yararlı olur. Hemoroid varlığında kabızlık olmamasına çalışılmalıdır.
4. Rahatsızlık veren kasık sancıları varsa idrar yolu ve idrar torbası iltihabı açısından kontrol gerekir. Düşük ve erken doğum riski olduğunda da kasık sancıları ortaya çıkabilir.
5. Vajinadan (hazne, döl yolu) su ya da kan gelmesi, erken doğum tehlikesi, düşük ya da eş (plesenta) ile ilgili acil müdahale gerektiren durumlardır.
6. Kilo kaybına yol açabilecek ağır bulantı ve kusma durumunda da doktora başvurmalıdır. Bu durumda bazen hastane tedavisi gerekebilir.
Ayrıca, el ve yüzde şişme, bebeğin hareketlerinde azalma, hızlı kilo alma ya da verme gibi durumlarda da doktora en kısa sürede haber vermek gerekir.
Gebelik sırasında nasıl beslenmeli, neler yenmeli?
Gebelikte beslenmenin ana ilkesi “dengeli beslenme”dir. Bebek için yararlı ya da zararlı olabilecek, “yenmesi gerekenler ve gerekmeyenler listesi” oluşturmak, pratik ve yararlı değildir. Akılda tutulması gereken, bebeğin gereksinimlerinin çok da fazla olmadığıdır. Örneğin, anne adayının gebelik öncesi döneme göre enerji (günlük kalori) ihtiyacı çok fazla artmaz. Çevrenin gebeye gereğinden fazla yemesi için iyi niyetli baskı yapması, doğru olmayan ve sakıncaları bulunan bir tutumdur. Öte yandan gebelikte kilo almamak amacıyla özel bir diyet de uygulanmamalıdır. Gebe kalmadan önce alınan gıdaya ek olarak her gün fazladan 1 tabak etli yemek (kuru baklagil de olabilir) ya da 2 yumurta, ayrıca 1 bardak süt, 1 dilim ekmek ve 1 - 2 tane meyve (elma, armut, mut, portakal gibi) yenmelidir.
Kansızlık nedir? Kansızlığın olmaması için neler yapmalı?
Gebelikte pek çok sebeple kansızlık görülebilir. Bunlardan en sık görüleni yetersiz beslenme sonucu oluşan demir eksikliğine bağlı kansızlıktır. Gebelikte gerek annenin gerekse bebeğin artan gereksinimi nedeniyle içinde demir bulunan hapların (kan hapı) kullanılması önerilir.
Kan kapları gebeliğin beşinci ayından doğuma kadar ve doğumdan sonra 1 ay süreyle kullanılabilir. Kansızlık, vitamin eksikliğine bağlı kansızlık da olabilir. Bu durum yeşil, çiğ sebzeleri ve eti az yiyen kişilerde görülür. Bu tür kansızlık bir tür vitamin verilerek tedavi edilebilir. Ancak unutmayın; özellikle gebelik döneminde doktorunuza danışmadan asla herhangi bir ilaç (vitamin dahil) almamanız, gerek kendi, gerekse bebeğinizin sağlığı açısından büyük önem taşır.
Folik asit nedir?
Hamile kalmak isteyen kadınların ve hamileliğin ilk üç ayındaki anne adaylarının kullanması gereken bir B vitaminidir. Kan ve vücut proteinlerinin oluşmasına yardımcı olur.
Niçin folik asit?
Hamilelik öncesi ve hamileliğin ilk aylarında folik asit çok önemlidir, çünkü bazı doğumsal beyin ve omurilik hastalıklarının -nöral tüp defektlerinin- oluşma riskini yüzde 70 azaltır. Bu dönemde kadının günlük folik asit ihtiyacı iki kat arttığından ve bu miktar yalnızca yiyeceklerle sağlanamadığından, mutlaka folik asit kullanılması gerekir.
Nöral tüp defektleri nedir?
Nöral tüp defektleri, spina bifida, anensefali ve ensefalosel gibi çok ciddi doğumsal hastalıklardır. Bebeğin anne karnında beyin ve omurilik gelişimini engeller. Nöral tüp defektleri hamileliğin ilk haftalarında, hatta bazen de kadın hamile olduğunu bilmeden başlar.
NTD riski nasıl azaltılabilir?
Hamile kalmayı planladığınızda ve gebeliğinizin ilk üç ayında folik asit kullanarak, dengeli ve yeterli beslenerek ve folik asit yönünden zengin besinleri seçerek, NTD riskini azaltabilirsiniz.
Ne kadar folik asite ihtiyacımız var?
Önerilen doz her gün 0.4 mg’dır. Doktorunuz aksini önermedikçe, günde 1 mg’ı geçmemelisiniz. Bu dozu B vitamini preparatlarında, multi vitaminlerde, prenatal vitaminlerde bulabilirsiniz.
Folik asit yönünden zengin yiyecekler hangileri?
Karaciğer ve diğer organ etleri, koyu yeşil yapraklı sebzeler, tahıllar, yağlı tohumlar, yumurta ve süt ürünleri, mayalanmış yiyecekler (mayalı ekmek, yoğurt) ve portakal suyu.
Sağlıklı bir bebeğiniz olması için başka neler yapabiliriz?
Uzağı görün ve hamileliğinizi planlayın. Sağlıklı bir gebelik için gebelik öncesi dönem çok önemlidir. Hamileliği düşündüğünüzde, bir sağlık kuruluşuna başvurarak folik asit kullanımı gibi anne adayının ve bebeğin sağlığı için önemli noktaları öğrenin ve gerekli tedbirleri alın. Dengeli ve yeterli beslenmeye özen gösterin. Sigara ve alkolden uzak durun. Sağlıklı davranışları gebe kalmadan önce kazanmaya başlayın. Hamile eğitimini unutmayın!
Planlamadan hamile kaldığınızda ihmal etmeden ve hemen gebelik kontrollerinize başlayın.
Normalde ortalama 11 - 16 kg arasında kilo artışı olur. İlk üç ayda 1 - 3 kg ve daha sonraki aylarda doğuma kadar en çok 10 kg daha alınması en uygunudur. Gebelikte annenin kilosu, gebelik öncesi kilosu ile ilgilidir. Zayıf bir anne, 18. kg alabileceği gibi, şişman olan bir anne sadece toplam 6 kg aldığı halde sağlıklı bir bebek doğurabilir.
Fazla kilo alınması aşırı enerji (kalori) alımını ya da vücutta su ve tuz tutulduğunu gösterir. Şişman kadınlarda doğum güçlüklerine daha sık rastlanır. Son bir haftada 1 kg’dan fazla ya da son dört haftada 4 kg’dan fazla kilo alınırsa bu durumun tansiyon yükselmesi açısından ciddi bir uyarı olabileceği akla gelmelidir. Az kilo alınması ise beslenme yetersizliğini gösterir. Böyle bir durumda bebekte gelişme geriliği olasılığı vardır. Aşırı ya da az kilo alınıyorsa mutlaka doktora danışılmalıdır.
Gebe bir kadın hangi durumlarda derhal doktora danışmalı?
Gebelikte hiçbir sorun olmasa da kesinlikle sağlık kontrolü gerekir. Gebelik süresinde ciddi sağlık problemlerine yol açabilecek bazı özel durumlar olabilir.
Aşağıda altı madde altında toplanan şikayetlerden birisi ile karşılaştığınızda bu durumu gebeliğinizi takip eden doktora mutlaka iletin:
1. Gebeliğin son aylarında görülen baş ağrısı, tansiyon yüksekliği ile ilgili önemli bir belirti olabilir.
2. Gebelikte akıntı olabilir. Ancak aşırı miktarda ya da kaşıntı ile birlikte görülen akıntı genellikle mantara bağlıdır. Gebeyi çok rahatsız ediyorsa tedavi edilmelidir.
3. Gebelikte bacaklarda varisler ve dış üreme organlarında hemoroid (basur) ortaya çıkabilir veya eskiden olanlar artabilir. Gebelikte varis için ameliyatla tedavi tavsiye edilmez. Elastik çorap kullanılabilir. Hemoroid oluşur ve rahatsızlık verirse, uzun süre ayakta durmamakla şikayetler azalabilir. Varis ve hemoroid olduğunda, ayakları yukarı kaldırarak oturmak da yararlı olur. Hemoroid varlığında kabızlık olmamasına çalışılmalıdır.
4. Rahatsızlık veren kasık sancıları varsa idrar yolu ve idrar torbası iltihabı açısından kontrol gerekir. Düşük ve erken doğum riski olduğunda da kasık sancıları ortaya çıkabilir.
5. Vajinadan (hazne, döl yolu) su ya da kan gelmesi, erken doğum tehlikesi, düşük ya da eş (plesenta) ile ilgili acil müdahale gerektiren durumlardır.
6. Kilo kaybına yol açabilecek ağır bulantı ve kusma durumunda da doktora başvurmalıdır. Bu durumda bazen hastane tedavisi gerekebilir.
Ayrıca, el ve yüzde şişme, bebeğin hareketlerinde azalma, hızlı kilo alma ya da verme gibi durumlarda da doktora en kısa sürede haber vermek gerekir.
Gebelik sırasında nasıl beslenmeli, neler yenmeli?
Gebelikte beslenmenin ana ilkesi “dengeli beslenme”dir. Bebek için yararlı ya da zararlı olabilecek, “yenmesi gerekenler ve gerekmeyenler listesi” oluşturmak, pratik ve yararlı değildir. Akılda tutulması gereken, bebeğin gereksinimlerinin çok da fazla olmadığıdır. Örneğin, anne adayının gebelik öncesi döneme göre enerji (günlük kalori) ihtiyacı çok fazla artmaz. Çevrenin gebeye gereğinden fazla yemesi için iyi niyetli baskı yapması, doğru olmayan ve sakıncaları bulunan bir tutumdur. Öte yandan gebelikte kilo almamak amacıyla özel bir diyet de uygulanmamalıdır. Gebe kalmadan önce alınan gıdaya ek olarak her gün fazladan 1 tabak etli yemek (kuru baklagil de olabilir) ya da 2 yumurta, ayrıca 1 bardak süt, 1 dilim ekmek ve 1 - 2 tane meyve (elma, armut, mut, portakal gibi) yenmelidir.
Kansızlık nedir? Kansızlığın olmaması için neler yapmalı?
Gebelikte pek çok sebeple kansızlık görülebilir. Bunlardan en sık görüleni yetersiz beslenme sonucu oluşan demir eksikliğine bağlı kansızlıktır. Gebelikte gerek annenin gerekse bebeğin artan gereksinimi nedeniyle içinde demir bulunan hapların (kan hapı) kullanılması önerilir.
Kan kapları gebeliğin beşinci ayından doğuma kadar ve doğumdan sonra 1 ay süreyle kullanılabilir. Kansızlık, vitamin eksikliğine bağlı kansızlık da olabilir. Bu durum yeşil, çiğ sebzeleri ve eti az yiyen kişilerde görülür. Bu tür kansızlık bir tür vitamin verilerek tedavi edilebilir. Ancak unutmayın; özellikle gebelik döneminde doktorunuza danışmadan asla herhangi bir ilaç (vitamin dahil) almamanız, gerek kendi, gerekse bebeğinizin sağlığı açısından büyük önem taşır.
Folik asit nedir?
Hamile kalmak isteyen kadınların ve hamileliğin ilk üç ayındaki anne adaylarının kullanması gereken bir B vitaminidir. Kan ve vücut proteinlerinin oluşmasına yardımcı olur.
Niçin folik asit?
Hamilelik öncesi ve hamileliğin ilk aylarında folik asit çok önemlidir, çünkü bazı doğumsal beyin ve omurilik hastalıklarının -nöral tüp defektlerinin- oluşma riskini yüzde 70 azaltır. Bu dönemde kadının günlük folik asit ihtiyacı iki kat arttığından ve bu miktar yalnızca yiyeceklerle sağlanamadığından, mutlaka folik asit kullanılması gerekir.
Nöral tüp defektleri nedir?
Nöral tüp defektleri, spina bifida, anensefali ve ensefalosel gibi çok ciddi doğumsal hastalıklardır. Bebeğin anne karnında beyin ve omurilik gelişimini engeller. Nöral tüp defektleri hamileliğin ilk haftalarında, hatta bazen de kadın hamile olduğunu bilmeden başlar.
NTD riski nasıl azaltılabilir?
Hamile kalmayı planladığınızda ve gebeliğinizin ilk üç ayında folik asit kullanarak, dengeli ve yeterli beslenerek ve folik asit yönünden zengin besinleri seçerek, NTD riskini azaltabilirsiniz.
Ne kadar folik asite ihtiyacımız var?
Önerilen doz her gün 0.4 mg’dır. Doktorunuz aksini önermedikçe, günde 1 mg’ı geçmemelisiniz. Bu dozu B vitamini preparatlarında, multi vitaminlerde, prenatal vitaminlerde bulabilirsiniz.
Folik asit yönünden zengin yiyecekler hangileri?
Karaciğer ve diğer organ etleri, koyu yeşil yapraklı sebzeler, tahıllar, yağlı tohumlar, yumurta ve süt ürünleri, mayalanmış yiyecekler (mayalı ekmek, yoğurt) ve portakal suyu.
Sağlıklı bir bebeğiniz olması için başka neler yapabiliriz?
Uzağı görün ve hamileliğinizi planlayın. Sağlıklı bir gebelik için gebelik öncesi dönem çok önemlidir. Hamileliği düşündüğünüzde, bir sağlık kuruluşuna başvurarak folik asit kullanımı gibi anne adayının ve bebeğin sağlığı için önemli noktaları öğrenin ve gerekli tedbirleri alın. Dengeli ve yeterli beslenmeye özen gösterin. Sigara ve alkolden uzak durun. Sağlıklı davranışları gebe kalmadan önce kazanmaya başlayın. Hamile eğitimini unutmayın!
Planlamadan hamile kaldığınızda ihmal etmeden ve hemen gebelik kontrollerinize başlayın.