D-Smart Tutacak mı?
Sayısal yayıncılık, IPTV derken TV alanında çeşitli gelişmeler bizi bekliyor. Aslında sayısal yayıncılık anlamında Digital Platform olarak adlandırılan tarz yayında son 8 yıldır Digitürk başarılı bir örnek olarak önümüzde duruyor. Çeşitlenen kanalları ve iş modelleri ile 1,5-2 milyon aboneye ulaştığı sanılan Digitürk'ün yanısıra, geçtiğimiz günlerde D-Smart platformundan bahsedilmeye başlandı ama sektördeki uzmanlar bu konuda farklı yorumlar yapıyorlar.
Doğan Grubu, geçtiğimiz hafta kendisine bağlı medya şirketlerinden Star ve Kanal D Haber ve CNN Türk vasıtası ile Doğan Grubu'nun digital platform şirketi D-Smart'ın gelecek sezon için Turkcell Süper Lig yayınlarının ihalesine katılacağını duyurdu. Benzer haberler Doğan Grubu'nun Hürriyet ya da Radikal gibi diğer gazetelerinde de yerini aldı. Haberlerde D-Smart'ın önümüzdeki yıl Turkiye Süper Ligi'nin maçlarının yayın ihalesine gireceği duyuruldu.
Ancak durum pek öyle gözükmüyor. Çünkü Lig TV 2010 sezon sonuna kadar Turkcell Süper Lig'in yayın haklarına sahip bulunuyor. Üstelik bu konuda Rekabet Kurulu Kararı da bulunuyor*. Yani D-Smart yöneticileri ya tarihleri bilmiyor ya da yanlış haberlerle tüketiciyi yanıltarak abone toplamaya çalışıyor. Çünkü haberlerde Doğan Grubu'nun, Çukurova’nın Digitürk'üne rakip firması olan D-Smart’ın Süper Lig maçlarının yayını için 2008 yılında yapılacak ihaleye talip olduğunu belirtiyor.
Sektörde D-Smart'ın bu tavrı "haksız rekabet" olarak yorumlandı. Bu açıdan Digitürk'ün Rekabet Kurumu'na gidip gitmeyeceği merak ediliyor. İşte biz bunları düşünürken, Digiturk bir açıklama yaptı. Açıklama şu şekilde;
DIGITURK’ÜN AÇIKLAMASI ;
TURKCELL Süper Lig Yayın Hakları 2010 yılı sezonu sonuna kadar DIGITURK'te bulunmaktadır.
Bugün bazı gazetelerde yer alan ve kamuoyunu yanıltan "2008 yılında ihaleye talip olduğunu" belirten bazı kuruluşların, haberlerinin maksatlı olduğu görülmüştür.
Kamuoyunu yanlış yönlendirmekle birlikte Türk Futbolunu da karıştırma eğilimi hissi uyandıran bu tarz haberlerden yola çıkarak, 2010 yılı sezon sonuna kadar TURKCELL Süper Lig Yayın Hakları'nın DIGITURK'te olduğunun altını çizerek vurgularız.
Konuyla ilgili gerekli düzeltmeler yapılmadığı takdirde hukuki prosedüre başvurma hakkını da saklı tutacağımızı kamuoyuyla paylaşırız.
Saygılarımızla,
Berna KÜREKÇİ
Kurumsal İletişimden Sorumlu
Genel Müdür Yardımcısı
Aynı konuda yani Turkcell Süper Lig'in yayın hakları konusunda Futbol Federasyonu Başkanı Haluk Ulusoy da bir yanıt verdi. Başkan Ulusoy, Turkcell Süper Lig'in yayın hakkının 2010 yılına kadar Digiturk'ta bulunduğunu belirterek bu konuda yapılan spekülasyonlara başka bir nokta koydu.
Rekabetin Geçmişi
1999 yılında Doğan Grubu, Digiturk’ün kurulma aşamasında Çukurova grubu ile ortak olarak Digital Platform kurma işine başlamıştı. Doğan Grubu o dönem işi ağırdan alıp, yatırımların yapılmasında gecikince, Çukurova Grubu, Doğan Grubunu ortaklıktan çıkardı ve yoluna yalnız devam etme kararı aldı.
Aradan geçen yıllarda Digiturk’ün abone sayısının beklenilenin üzerine çıkması ile markanın halk arasında tutulması, farklı iş modelleri ile gündeme gelmesi ve dünyadaki örnekleri ile kıyaslandığında yakaladığı performans Doğan grubunu pişman etmiş olmalı.
Doğan Grubu, Digiturk yatırımına alternatif bir modeli önce 2005 yılında kolay bir yöntemle oluşturmaya çalıştı. Free TV Sansui markalı bir uydu alıcısı ile uydudan Free TV'lara, sanki digital bir platformmuş gibi pazarladılar. Yapılan reklamlarda Free TV’lerde ayda 30.000 film oynadığı bildiriliyordu. Ayrıca sektördeki uzmanlara göre, fiyatı 50 dolar olan Sansui uydu alıcıları "Tunerleri Türkiye yayınlarına özel ayarlanmıştır" ifadesiyle birlikte 250 dolardan satıldı. Ek olarak futbol ihalesine de gireceklerini belirttiler.
Ancak şikayet üzerine rekabet kurallarına aykırı reklamlar durduruldu ve tazminat ödemek zorunda kaldılar. Diğer yandan Digitürk de boş durmadı ve uydudan bedava diye ilan verilen Fashion TV, Show TV, Jokey Klübü yayınları, Discovery TV, Eurosport gibi yayınları şifreli hale getirildi.
Daha sonra Futbol ihalesi yapıldı. Free TV bu ihaleye katıldı ama "Bizim bu ihaleye verecek bu kadar paramız yoktur" ifadesini kullandı. Hem ihaleye katılıp, hem de bu tür ifade kullanmaları daha önce, ihaleye katılacaklarını söyledikleri için "haksız rekabetten yeniden ceza yememek" olarak yorumlandı
Sonuçta Doğan Grubu için Free TV denemesi sonuçta bir başarısızlık haline geldi.
Doğan Grubu şimdi aynı pazara D-Smart adlı bir uydu alıcısı ile çıktı. Uzmanlar bu sistemde çok önemli bir değişiklik olmadığını bildiriyorlar. Gerçi D-Smart teknolojik üstünlük göstermek adına örneğin Discovery TV’yi HD olarak Türksat uydusundan vermeye başladı. Ama HD yayınları izleyebilecek kişi sayısı ülkemizde hala en çok 1000 adet ve seyretmek için fiyatı 1000 YTL olan uydu alıcıları ile en az 5000 YTL olan özel TV alıcıları gerektiriyor. Bu nedenle de teknolojik bir fark yarattıkları söylenemez. Zaten bu nedenle abone sayısı bütün bu uğraşlardan sonra 3000 civarında kaldı.
D-Smart konusunda tüketici açısından güvensizlik yaratacak bir konu da sözleşmede yer alan bir maddenin olduğu bildiriliyor :
D-Smart abonelik sözleşmesi Madde 4-
Tarafların hak ve yükümlülükleri :
b- Digital uydu alıcısının satınalınmış olması nedeniyle Şirket'in (...) herhangi bir borç ve yükümlülüğü bulunmamaktadır. Digital uydu alıcısının kullanıcı tarafından satın alınmış olması, kullanıcıya şirketin herhangi bir şekilde ücretli ya da ücretsiz yayın yapmasını veya hizmet sunmasını talep etme hakkı vermemektedir.
Bu madde D-Smart'ın ileride bu işi bırakması durumunda finansal yükümlülükten kurtarıyor. Ama tüketici açısından da güvensizlik yaratıyor. Çünkü tüketici bilinci artık eskisi gibi değil. Üstelik Doğan'ın Free TV sabıkası da varken..
Sonuç olarak Digital Platform konusunda, pazarda henüz önemli bir değişiklik gözükmüyor.
* İlgili Rekabet Kurumu Kararı sonuç bölümü şu şekilde
I- SONUÇ
Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre; Türkiye Futbol
Federasyonu ile Digital Platform Iletisim Hizmetleri A.S. arasında akdedilen ve 2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008 sezonlarını kapsayan Türkiye Profesyonel 1. Süper Ligi maçlarından haftada 4 adedinin yurt içi ve yurt dışı canlı yayın hakkı ile bu maçlar ve geri kalan maçların bant ve/veya özet yayını hakkının Digitürk’e devredilmesini düzenleyen 19.7.2004 tarihli sözleşmenin süresinin 2008-2009 ve 2009-2010 sezonlarını kapsayacak şekilde uzatılmasına ilişkin “Ek Protokol” isimli anlaşmaya mevcut koşullar dahilinde menfi tespit belgesi verilmesine OYBİRLİÐİ ile karar verilmiştir.
Yorum