Tweet
Harç, hak, hakkaniyet
"Oğlum Uludağ Üniversitesi'nde, kızım Ege Üniversitesi'nde. Oğlumun harcı 2 bin 400 lira olarak belirlenmiş. Çünkü ikinci öğretim. Ben bir memur emeklisiyim. İki çocuğumu da okutmaya çabalıyorum. İkinci öğretime neden yüzde 100 zam yapılıyor?"
Babanın sormadığı da şu:
"Ben gelirimde böyle bir artış hiç gördüm mü ki?"
***
Üniversitenin "beş parasız" olması tabii ki mümkün görülmeyebilir ama "parasız" üniversitenin de "üç kuruş"u bir araya zor getiren ailelere ve çocuklarına "paragöz" davranması hakkaniyet midir?
Kimileri bunu "hakkaniyet" sayıyor.
"Anglo-sakson" bir ortamın genç ve yaşlı müritleri bir de "liberal sentezler"e erişmişlerse...
"Alınan hizmet bedeli" felan oluyorlar.
Çünkü misal, Fransızlar, İtalyanlar hep salak!
Türkiye'deki kişi başına gelirin en az beş katına sahip ortalama vatandaşların yaşadığı memleketlerde, "devlet", esasında "kamu" üniversitelerinin, buradakinden de az harçlarla, hatta "bedava" öğrenci kabul ettiği sistem enayilik çünkü!
***
Hikâyenin özü şudur:
"Devlet" ille hot zot etmek ya da büyüklere büyük hizmetler için değil, zor koşullardaki insanların, gençlerin, çocukların hayatlarını ve şartlarını da bir nebze adalet ve hakkaniyet çizgisine eriştirebilmek için de vardır.
Bunun için "kamu"dur.
Bunun için, orada geçici olarak, seçimle veya tayin, terfi ile hizmet yapanlar, hizmetlidir işte.
Üniversiteye gelince...
"Evrensel" yani tüm insanlığa, tüm tarihe ait birikmiş bilgi, deneyim ve düşünceyi toplar.
İnsanlığın, bu arada bir ülkedeki tüm insanların da ortak malıdır.
Üniversite görevlilerinin çoğu da, insanlık tarihinin ortak bilgisi ve bir ülkedeki tüm insanların ortak katkısıyla yetişmiştir.
Özeller bir yana...
Üniversite, özünde kamudur, halktır, halklardır, insanlıktır, evrenseldir.
***
Ama bunlar tabii ki "ideolojik" bakış açısı.
Aynı, tam tersine, harç raconunu, piyasa törelerini şaşmaz, mutlak görenlerin de bir "ideolojisi" olduğu gibi.
Lakin...
Hadi "kamusal" duyarlılıkları cemaatten, merhametten ve bağıştan, sadakadan, zekâttan öteye biraz zayıf olsun...
Lakin, dini duyarlılıklarda iddialı olanların en çok bilmesi gerekir ki...
"Hakikat, hakkaniyet, hak" hep "Hak"ka da dairdir!
O yüzden...
Başka hiçbir nedenle olmasa dahi...
Eşitlikçi, adil, güçsüzü koruyan üniversite bir de öyle kamusal bir haktır işte!
"Oğlum Uludağ Üniversitesi'nde, kızım Ege Üniversitesi'nde. Oğlumun harcı 2 bin 400 lira olarak belirlenmiş. Çünkü ikinci öğretim. Ben bir memur emeklisiyim. İki çocuğumu da okutmaya çabalıyorum. İkinci öğretime neden yüzde 100 zam yapılıyor?"
Babanın sormadığı da şu:
"Ben gelirimde böyle bir artış hiç gördüm mü ki?"
***
Üniversitenin "beş parasız" olması tabii ki mümkün görülmeyebilir ama "parasız" üniversitenin de "üç kuruş"u bir araya zor getiren ailelere ve çocuklarına "paragöz" davranması hakkaniyet midir?
Kimileri bunu "hakkaniyet" sayıyor.
"Anglo-sakson" bir ortamın genç ve yaşlı müritleri bir de "liberal sentezler"e erişmişlerse...
"Alınan hizmet bedeli" felan oluyorlar.
Çünkü misal, Fransızlar, İtalyanlar hep salak!
Türkiye'deki kişi başına gelirin en az beş katına sahip ortalama vatandaşların yaşadığı memleketlerde, "devlet", esasında "kamu" üniversitelerinin, buradakinden de az harçlarla, hatta "bedava" öğrenci kabul ettiği sistem enayilik çünkü!
***
Hikâyenin özü şudur:
"Devlet" ille hot zot etmek ya da büyüklere büyük hizmetler için değil, zor koşullardaki insanların, gençlerin, çocukların hayatlarını ve şartlarını da bir nebze adalet ve hakkaniyet çizgisine eriştirebilmek için de vardır.
Bunun için "kamu"dur.
Bunun için, orada geçici olarak, seçimle veya tayin, terfi ile hizmet yapanlar, hizmetlidir işte.
Üniversiteye gelince...
"Evrensel" yani tüm insanlığa, tüm tarihe ait birikmiş bilgi, deneyim ve düşünceyi toplar.
İnsanlığın, bu arada bir ülkedeki tüm insanların da ortak malıdır.
Üniversite görevlilerinin çoğu da, insanlık tarihinin ortak bilgisi ve bir ülkedeki tüm insanların ortak katkısıyla yetişmiştir.
Özeller bir yana...
Üniversite, özünde kamudur, halktır, halklardır, insanlıktır, evrenseldir.
***
Ama bunlar tabii ki "ideolojik" bakış açısı.
Aynı, tam tersine, harç raconunu, piyasa törelerini şaşmaz, mutlak görenlerin de bir "ideolojisi" olduğu gibi.
Lakin...
Hadi "kamusal" duyarlılıkları cemaatten, merhametten ve bağıştan, sadakadan, zekâttan öteye biraz zayıf olsun...
Lakin, dini duyarlılıklarda iddialı olanların en çok bilmesi gerekir ki...
"Hakikat, hakkaniyet, hak" hep "Hak"ka da dairdir!
O yüzden...
Başka hiçbir nedenle olmasa dahi...
Eşitlikçi, adil, güçsüzü koruyan üniversite bir de öyle kamusal bir haktır işte!
Yorum