Arı sokması öldürebilir...

Yaz aylarında özellikle insanların kalabalık olduğu piknik yerleri ve kırsal kesimlerde sıklıkla rastlanan arı sokmalarının vücudun tamamını ilgilendiren anaflaktik şoka neden olarak ölümle sonuçlanabileceği belirtildi. Arı sokması sonrasında görülen sıkıntı hissi, huzursuzluk, sıcak basması, çarpıntı ve kaşıntı gibi belirtiler şokun öncü habercisi olarak biliniyor ve kişinin vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna gitmesi isteniyor.

Erciyes Üniversitesi Dermatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ekrem Aktaş, arı sokmasında görülen anaflaktik şokun yaygın kurdeşen, deri altı ödemi, kaşıntı, solunum yolu tıkanıklığı, nefes darlığı, tansiyon düşüklüğü, dolaşım yetersizliği, kalp ritm bozukluğu, bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı gibi belirtilerle ortaya çıktığını söyledi. Tek bir arı sokması sonrasında görülen yanma, kızarıklık ve şişmenin birkaç saat içerisinde geçmesine rağmen çok sayıda arının sokması halinde, toksik reaksiyonların oluşabileceğini ifade eden Prof. Dr. Aktaş, ''Belirtilerin erken ortaya çıktığı kişiler ile baş ve boyundan olan sokmalarda anaflaksi ihtimali fazladır. Şişme ve kabarmalar boğazda olduğu zaman, gırtlak tamamen denecek kadar kapanır, bu da kişinin nefessiz kalarak ani ölümüne yol açar. Alerjik olmayan bir insanda da arı sokmasıyla şok yaşanabilir. Arı soktuğunda sıkıntı hissi, huzursuzluk, sıcak basması, çarpıntı ve kaşıntı gibi belirtiler şokun öncü habercisidir ve kişi hemen bir sağlık kurumuna götürülmelidir. Eğer ilk birkaç dakika içinde adrenalin tedavisi yapılmazsa ölüme yol açabilir.'' dedi. Arı soktuktan sonra panik halde el kol hareketleri yapılmaması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Aktaş, bu hareketlerin bölgede bulunan diğer arılarında dikkatini çekerek saldırmalarına neden olabileceğini vurguladı.

Arı sokması veya saldırısına karşın yapılacak en iyi şeyin yüzün ellerle kapatılarak bölgeden uzaklaşmak veya bitkilerin arasına oturmak olduğunu vurgulayan Aktaş, "Arı zehrinin kendine özgü keskin bir kokusu vardır. Bu zehir kokusunun yayılması diğer arıları da hırçınlaştırır. Eğer bir arı soktuğunda gerekli önlemler alınmazsa, aynı yerden başka arılar da sokmaya çalışır. Onun için arı soktuğunda arılıktan uzaklaşıp sokulan yeri yıkamak gerekir. Arı sokup iğnesini bıraktıktan sonra, kesinlikle zehir kesesinden tutarak çıkarmaya çalışılmamalıdır. Çünkü bu hareket kesenin içindeki zehrin vücuda verilmesine ve acının artmasına neden olur. En iyisi bir bıçağın yüzüyle ya da tırnak ucuyla sıyırarak çıkarmaktır." şeklinde konuştu.

Arı soktuktan sonra yarayı ovuşturmak veya ağızla emmenin kesinlikle yanlış bir davranış biçimi olduğuna dikkat çeken Aktaş, arı tarafından sokulan kişi eğer terli ise terin zehrin etkisini alacağını aksi halde sokulan yere buz koyup soğuk su ile yıkamak gerektiğini söyledi. Aktaş, bu durumda hissedilen acı ve zehrin etkisinin azaltılacağını kaydetti.
(Cihan)