hayvanlarımız

Konu: hayvanlarımız



Coturnix, Sülüngiller (Phasianidae) familyasından bıldırcınları içeren kuş cinsi.

Türler

• Coturnix japonica - Japon bıldırcını
• Coturnix coturnix - Bıldırcın
• Coturnix delegorguei - Kızıl bıldırcın
• Coturnix coromandelica - Yağmur bıldırcını
• Coturnix pectoralis - Ekin bıldırcını
• Coturnix novaezelandiae - Yeni Zelanda bıldırcını - 1875'ten beri soyu tükenmiştir
• Coturnix ypsilophora - Kahverengi bıldırcın
• Coturnix chinensis - Asya mavi bıldırcını
• Coturnix adansonii - Afrika mavi bıldırcını

Ayrıca tarihöncesi döneme ait:

• Coturnix gomerae - Kanarya Adaları bıldırcını

Güneybatı ve Orta Avrupa'da Oligosen ile Miyosen dönemin sonlarına ait fosillerde Coturnix gallica türü de tanımlanmıştır.

Konu: hayvanlarımız


Küçük martı (Larus minutus), martıgiller (Laridae) familyasından en küçük martı türü.
Hareketleri ve boyutları açısından daha ziyade sumruya benzer. Küçük ve ince olan gagası sumruların gagalarından kısadır, bacakları kısa, kanatları ise sumrulardan biraz daha geniştir ve erişkinin kanat uçları küttür. Üst tarafı açık gri, gövdesi ve kuyruğu beyazdır. Kanat üstü gri, kanat altı siyahımsıdır ve hem kanat üstü, hem kanat altının kenarları beyazdır.Yazın erişkinin başlığı ve gagası siyahtır, beyaz göz kapakları yoktur, bacakları ise kırmızıdır. Kışın beyaz başı, koyu renk küçük tepesi, koyu kulak lekesi ve açık renk bacakları vardır.
Ergeninin kanat ucu değişken derecede siyahtır. Gencinin başı ve boynu koyu, sırtı koyu ve siyah-kahverengi çizgilidir. Sonbaharda sırtındaki koyuluk kaybolur (kara ayaklı martıdakinden daha geniş olan ensesindeki koyuluk ve kara ayaklı martıda hiç olmayan koyu kuyruk sokumu başlangıçta korunur);kanat üstünde siyah zig zag vardır. Bir yaşındakinin lekeli başlığı vardır; kanatların üzerindeki koyu renk zig zag solar, iç kanadı ise diyagonal olarak son bulur. Sesi kesik, sert ve genizden gelen bir ‘kek’tir.

Konu: hayvanlarımız



Kızıl kumkuşu (Calidris ferruginea) Scolopacidae familyasından bir kumkuşu türü.
Kara karınlı kumkuşundan biraz daha büyük ve daha zariftir. Daha uzun siyah bacakları, biraz daha uzunca ve aşağıya doğru daha düz biçimde uzanan kıvrık bir gagası vardır. Sonbaharda gencinin (en yaygın olduğu yer Batı Avrupa’dır) üst tarafı pullu desenli ve grimsi, göğsü lekesiz ve şeftali sarısıdır; ortası koyu olmayan kuyruğunun üst tarafında beyaz bir bant bulunur. İlkbahar giysisindeki erişkini koyu kırmızımsı, gözünün çevresi beyaz, sırtı ise daha gridir. Sonbaharda erişkini lekeli kırmızı ve gridir. Sesi trilli ve yumuşak bir ‘çir-rıp’.

Konu: hayvanlarımız



Karakarınlı kumkuşu (Calidris alpina), Scolopacidae familyasından küçük ve oldukça yuvarlak omuzlu bir kıyı kuşu türü
İnce ve aşağı doğru hafifçe kıvrık bir gagası, ince ve koyu bacakları, ince bir kanat çizgisi ve yanları beyaz olan koyu renk bir kuyruk sokumu vardır. Tek başına, küçük ya da büyük gruplar halinde bulunabilir. Kışın erişkinleri gri-kahverengidir, sık çizgili ve gri-uçuk kahverengi göğsü vardır, alt tarafı beyazdır. Yazın erişkinin üst tarafı siyah ve uçuk kahverengi çizgiler içeren, değişken derecede kızıl renktedir, başı daha gri, göğsü sık çizgilidir ve koyu siyah bir karın lekesi bulunur. Genci açık kahverengidir, üst tarafı kızıl ve siyah, kafası ve göğsü ise uçuk kahverengidir, sırtında krem rengi çizgiler vardır, alt tarafı beyazdır ve böğründe lekeli siyah çizgiler bulunur. Sesi cılız, boğuk ve ıslığımsı bir ‘triii’; ötüşü ise titrek ve mırıldamaya benzer bir ıslıktan ibarettir.

Konu: hayvanlarımız



Ak kumkuşu (Calidris alba), Scolopacidae familyasından genellikle kumlu deniz kıyılarının siyah bacaklı, siyah ve düz gagalı, beyaz karınlı ve küçük bir kıyı kuşu türü.
Kışın üst tarafı açık gri, alt tarafı ise beyazdır. Kanatları daha koyu siyahtır ve beyaz geniş bir kanat çizgisi vardır. Gencinin üst tarafı daha koyu desenlidir. İlkbahar ve sonbaharda başı, göğsü ve sırtı değişken kızıllık ve koyulukta ve kirli-gümüş rengi harelidir; alt tarafı her zaman beyazdır. Uçuş esnasında sesi kısa ve sert bir ‘kit’.

Konu: hayvanlarımız


Halkalı küçük cılıbıt (Charadrius dubius); 14-15 cm boyunda, yaşam alanları sulak alanlar ve deniz kıyıları olan Charadriidae familyasına ait bir kuş türüdür. Kumlu ve çakıllı göl kenarlarında görülebilir. Boynunu çevreleyen siyah halka sayesinde çok kolay tanınır. Uçuşu bir yarasanınkine benzer.

Konu: hayvanlarımız



Toy (Otis tarda), toygiller (Otididae) familyasından çok ürkek bir kuş türü. Türkiye'nin en büyük kuş türü olan toy, aynı zamanda dünyaca en büyük uçabilen kuşlardan biridir.

Dış özellikleri
Erkek toyların kanat gerilimleri 260 cm uzunluğa, ve kendileri 18 kg ağırlığa ulaşabilirler. Dişi toylar bu ölçülerin ancak yarısına varırlar ve en fazla 8 kg ağırlığına ulaşırlar.
Toylar kahverengi lekeli, iri bacaklı büyük kuşlardır. Yetişkin erkeklerin tüylerden oluşan bir sakalları vardır.

Dağılımları

Toylar Moğolistan'dan İspanya'ya kadar varan geniş bir coğrafyada yaygın olsalarda, yaşadıkları küçük bölgeler birbirinden kopuk şekildedir. Çoğu ülkelerde soyları çoktan tüketilmişdir ve günümüzde her bulundukları ülkede soyu tükenme tehlikesi ile karşı karşıyadırlar.
Günümüzde toy populasyonları şu ülkelerde bulunmaktadır:
Batı alt türü: Otis tarda tarda
ÜlkelerTahmin edilen sayılarıİspanya15.000Rusya10.000Türkiye800-3000Macaristan1.200Ukrayna550Avusturya100Almanya90Fas50
Doğuda rastlanan alt türü Otis tarda dybowskii
ÜlkelerTahmin edilen sayılarıMoğolistan100-500Güney Rusya100-200

Tercih ettiği alanlar

Toylar yem aramak için özellikle tarlaları ve kırları tercih ederler.

Beslenme

Olgun kuşlar tohum, çekirdek, meyve, ot, böcek ve küçük memeliler ile beslenirler. Yavru toylar böcek ile beslenir.

Konu: hayvanlarımız


Bayağı kaşıkçı (Platalea leucorodia), Threskiornithidae familyasından sığ suların büyük, beyaz, uzun adımlı, benzersiz gagalı ve balıkçıl benzeri bir kuş türü.
İlkbaharda tepesi çalı görünümündedir ve göğsünün üst tarafında kirli sarı bir lekesi vardır. Gagası uzun, yassı ve incedir, yanlardan aşağı doğru hafifçe kıvrılır ve yuvarlak uca doğru genişler; erişkinlerde siyah ve ucu sarıdır, gençlerde pembe, ergenlerde ise tamamen siyahtır. Genç kuşların kanat uçları siyahtır. Kafasını ileri uzatarak güçlü ve kanatları düz bir biçimde uçar.

Konu: hayvanlarımız



Kara leylek (Ciconia nigra), leylekgiller (Ciconiidae) familyasından büyük, ince uzun yapılı, ince boyunlu, gagası uzun, ince ve koyu kırmızı renkli, uzun kırmızı bacaklı bir leylek türü.
Boyu 95-100 cm, kanat açıklığı 145-155 cm'dir. Erişkinin başı, boynu, göğsü ve üst tarafı parlak siyah, karnı beyazdır ve kanat altında kanadın gövdeye birleştiği bölümde küçük beyaz bir üçgen vardır. Ergenin rengi daha mattır, koyu zeytin yeşili-kahverengi gövdesi ve yeşilimsi bacakları ve gagası vardır. Uçuşta kanatlarını düz ya da yay şeklinde tutar, balıkçıllar gibi başını aşağı eğmez. Başını öne, bacaklarını geriye uzatarak, düzenli ve güçlü kanat vuruşlarıyla uçar.

Konu: hayvanlarımız



Bahri (Podiceps cristatus), Podicipedidae familyasından tümüyle suya bağımlı, uzun boyunlu ve sivri gagalı bir kuş türü.
Boynunun önü ve göğsü parlak beyazdır. Yazın üzerinde tüy demetleri bulunan eşsiz siyah bir tepesi ve kestane kızılı ve siyah geniş süs tüylerine sahip beyaz bir yüzü vardır. Kışın süssüz gri-kahverengi ve beyaz renklidir. Siyah başlığı ile sürmesi arasında beyaz bir çizgi bulunur. Alçaktan ve hızlı uçar, uçarken başı ve boynu kanatlarındaki büyük beyaz lekeleri gösterecek şekilde uzatır ve aşağı doğru sarkar ve ayaklarını geriye uzatır.

Konu: hayvanlarımız



Çakır kuşu (Accipiter gentilis), atmacagiller (Accipitridae) familyasından kıvrık, kısa gagalı, ince uzun keskin pençeli, bir atmaca türü.

Özellikleri

Sırtı koyu kahverengi veya gri tüylü, göğsü beyaz ve enine kahverengi çizgili atmacaların en irisi olup, 55-60 cm boyundadır. 120 cm kadar kanat açıklığına sahip, çok iştahlı ve saldırgan bir kuştur. Alçaktan uçtuğu için doğan avcılar tarafından, tavşan ve keklik avında kullanılır. Ateş gibi parlayan gözleri vardır.

Ömrü ve dağılımı

Ömürleri 70-80 yıla kadar varan bu kuşların Türkiye'de yaşanyaları kış mevsiminde Kuzey Afrika ve Hindistan'a göç ederler.
Yaşam şekli Diğer atmacalar gibi kısa geniş kanatlarının uçları yuvarlanmış ve yelpaze gibi açılan uzun kuyruğu sayesinde ağaçlar arasında rahatça manevralar yaparak avını takip eder.

Beslenme

Güvercin, ada tavşanı ve sincap gibi hayvanları avlayarak beslenir. Tavukları kümeslerine kadar kovaladığı olur. Yuvasına yaklaşan insana hırsla saldırır. Bazı bölgelerde "çakırdoğan" da denir. Erkekler dişilerden küçüktür.

Üreme

Yüksek ağaç tepelerinde yuva kurarlar. Yuva içini saç, kıl ve kök püskülleriyle döşerler. Nisan ve Mayıs'ta 3-5 yumurta yumurtlar. Dişi 40 gün kadar (35-42 gün) kuluçkaya yatar, yavrular bir buçuk ay kadar (36-40 gün) yuvada kalarak anne tarafından beslenir. Genç çakır kuşları açık kahverengi tüylü ve sarı gözlüdür.

Konu: hayvanlarımız



Gökgerdan (Luscinia svecica), Buğdaycıl ya da Mavigerdan olarak da bilinir, sinekkapangiller (Muscicapidae) familyasından eskiden Turdidae familyasında sınıflandırılan mavi önlüklü güzel sesli bir kuş türü.

Özellikleri
Gökgerdan 13-14 cm uzunluğunda olup kızılgerdana benzer. Kırmızı yan yamalarıyla siyah kuyruğu dışında açık kahverengidir. Beyaz bir superciliumu vardır.
Kırmızı lekeli gökgerdan erkeğinin mavi önlüğü, hemen ardından gelen siyah, beyaz ve pas renkli lekeli çizgilerle sınırlanmıştır. (Kırmızı lekeli gökgerdan) L. svecica svecica gibi Kuzey Avrasya'da yaşayanların, mavi önlüğünün merkezinde kırmızı bir nokta vardır. Beyaz lekeli gökgerdan L. svecica cyanecula gibi güney ve Orta Avrupa'da yaşayan alt türde de mavi önlüğün merkezinde beyaz bir nokta gözükür. Türkiye'de ki L. svecica magna alt türünün merkezinde ise herhangi bir nokta yoktur.
Bütün dişilerde, boğazından göğsüne kadar inen siyahımsı bir hilal bulunur, ve gaga altından göğse kadar kalan kısımlar da beyazdır. Yeni tüylenmiş yavrular çilli ve lekeli koyu kahverengindedir.
Erkeklerin ayırıcı görünüşüne rağmen, yeni yapılan kalıtsal çalışmalar sonucunda bütün formların tek bir türe ait olduğu doğrulanmıştır.

Yaşam alanı

Avrupa, Asya ve Alaska'da nemli huş ormanlarında yaşayan göçmen böcekçil bir türdür. Genellikle ot öbeklerinde ve yoğun çalılıklarda yuva yapar. Kuzey Afrika ve Hindistan'da kışlar.

Ötüşü

Erkeğin yüksek sesli, çeşitli nağmelere sahip ötüşü yakın bir akrabası olan bülbülü hatırlatır. Çağrı sesi "Chack" gibidir ve gürültülüdür.

Konu: hayvanlarımız



Kızılgerdan (Erithacus rubecula), Turdidae familyasından güzel ötüşlü bir kuş türü.
Uzunluğu 14 cm, sırtı sütlü kahverengi, yüzünün alt bölümü ve göğsü turuncuya çalan parlak kızıl, karnı beyaz olan bu tür ormanlarda, ağaçlıklarda ve bahçelerde yaşar. Tatlı bir ötüşü vardır. Böcekler, kurtlar ve öbür omurgasızlarla beslenir. Kuru yaprak ve otlardan bir ağaç kovuğuna ya da çalıların arasına yapılan yuvaya dişi beş-altı yumurta bırakır.
Avrupa'nın kuzeyinde üreyen kızılgerdan kışı Kuzey Afrika ve Ortadoğu'da geçirirler. Kızılgerdan başta Karadeniz ve Marmara bölgeleri olmak üzere Türkiye'nin orta ve kuzey kesimlerinde uygun yaşama ortamı olan yerlerde ürer. Kışın Türkiye'nin güneyinde de görülür.

Konu: hayvanlarımız



Çayır taşçalanı (Saxicola rubetra), Muscicapidae (sinekkapangiller) familyasından otların bol olduğu fundalıklarda ve çalılıklarda yaşayan küçük, tıknaz ve dik duruşlu bir kuş türü.
Gözünün üzerinde ve koyu renkli yanağının altında açık renkli, belirgin çizgiler bulunur. Boğazı açık renk, kuyruğunun yanları ise beyazdır. En siyah tepelik ve yanak erkeğinde mevcuttur, göğsü kayısı rengi, kanat ve omuz lekeleri beyazdır. Dişisi daha açık renktir, gövdesinin tamamı kirli sarımsıdır. Ergenin baş deseni ve yanakları daha az belirgindir. Sesi ‘viit-çat-çat’; ötüşü ise daha sert notalar ve triller ile tatlı bir şakıma şeklindedir.

Konu: hayvanlarımız


Benekli sinekkapan (Muscicapa striata), açık alanlarda yaşayan açık renkli, kahverengimsi bir sinekkapan türü.
Orman kenarlarında, parklarda, bahçelerde, tenis kortlarında ve mezarlıklarda bol bol tüner. Çok kısa olan bacaklarının üzerinde dimdik tüner, kuyruğu ve uzun kanat uçları aşağı doğrudur (ötleğenin tipik yatay pozu gibi değil; ayrıca, yapraklar ve yeşillikler üzerinde dolaşmaz ya da hoplamaz). Uçan böcekleri yakalamak için kendine özgü şekilde birden havalanır ve tüneğine hemen geri döner. Başlığı kahverengi ve hafif çizgili, gözleri büyük ve koyu renk, sırtı desensiz kahverengi, kanatları ise daha koyudur ve açık renk göz alıcı telek kenarları vardır. Alt tarafı gümüş rengi-gri-kirli sarıdan oluşur ve göğsünde belli belirsiz, bulanık çizgiler vardır. Kuyruğu desensiz ve gri-kahverengidir. Koyu renkli gagası oldukça kalındır. Gencinin sırtı açık bej beneklidir. Sesi kendine özgü ve çok hafif titreşimli bir ‘zii’ ya da ‘zii-tiktik’; ötüşü tiz ve gıcırdamayı andıran düzgün aralıklı notalardan ibarettir.