Konu: LPG’NİN (OTOGAZ ‘IN) AVANTAJLARI:
Bu konuda yapılan pek çok araştırma mevcut. Bunlardan birisi:
Motorlarda alternatif yakıt olarak LPG kullanımının supaplar üzerindeki etkisi kuramsal olarak incelenmiştir. Oluşturulan iki boyutlu eksenel simetriye sahip dolu supap modeli sonlu elemanlar metoduyla çözülmüştür. Çevrim boyunca silindir içerisindeki sıcaklık ve basıncın belirlenmesi için sıfır boyutlu termodinamik model kullanılmıştır. Sonuçta gerek avans değişikliğinin ve gerek benzinde görülen karbon filminin kalkmasının sonucu olarak LPG veya doğal gaz kullanımında supapların daha yüksek ısıl zorlamalara maruz kaldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Atakan AVCI U.Ü. Müh.-Mim. Fakültesi Makine Müh. Bölümü
Bu da cevabı:
LPG Silindirlere gaz fazinda gonderilmektedir. Volumetrik olarak LPG ve Benzinin alt kalorifik gucleri soyledir:
Benzin = 32.3 MJ/Dm3
LPG = 25.6 MJ/Dm3
LPG nin Alt kalorifik gucu benzine gore daha dusuk oldugundan bilinenin aksine yanma daha dusuk sicakliklarda gerceklesmektedir.
Benzinle calismada tam yuk civarinda karisim asiri zengin olup yanma bozulmakta, CO ve HC emisyonlari artarken NOx emisyonlari azalmaktadir.
LPG de ise tam yukte karisim fakir olup, CO ve HC emisyonlari dusmekte, buna karsilik NOx artmaktadir.
Bu durum bazi cevrelerce yorumlanirken, NOx degerlerindeki artisin benzinde oldugu gibi yanma esnasinda olusan yuksek sicakliga baglanmaktadir. Bilindigi gibi benzinde yanma sirasinda sicaklik ne kadar yuksek olursa NOx emisyonlari o olcude yuksek cikmaktadir.
LPG de durum tamamen farkli olup, Alt Kalorifik Guclerden de goruldugu gibi yanma esnasinda silindirlerde daha fazla sicaklik olusmasi fiziken mumkun degildir.
Farkli yakit kullaniminda yanma odasinda olusabilecek sicakliklar acisindan LPG veya DOGALGAZ benzine gore gerek volumetrik verim ve gerekse adyabatik alev sicakliklari acisindan daha avantajli gorunmektedir. Dolayisiyla bu yakitlarla daha dusuk sicakliklar ve daha dusuk isil zorlamalar olusmaktadir.
Ayrica piyasada cekirdekten yetisme,eski pik motorlarda kalmis bazi ustalar, "abi benzinde kursun var subaplari yaglar, karbon filmi olusturur, LPG kuru yakit motora hararet yaptirip subap sarar" seklinde tamamen yanlis beyanlarda bulunmaktadir. Uzun yillardir motorlar kursunsuz benzine gore uretilmektedir. Gelisen cevre standartlari ve daha siki egzoz emisyon sinirlamalari daha temiz yakitlari zorunlu kildigindan motorlarda karbon filmi olusmasinin onemi kalmamistir.
Otomotiv firmalarinca gelistirilen yeni motor teknolojileriyle daha dusuk isi iletimi olan ve hafif malzemelerden subaplar uretilmis, sicakliklar onemli olculerde dusurulmus ve mekanik zorlamalar azaltilmistir.
Yeni motor teknolojilerinde kullanilan direnci yuksek ve isi iletim katsayisi dusuk kaplamalarla supap dayanimlari arttirilmis ve isi kayiplari azaltilmistir.
Benzin = 32.3 MJ/Dm3
LPG = 25.6 MJ/Dm3
LPG nin Alt kalorifik gucu benzine gore daha dusuk oldugundan bilinenin aksine yanma daha dusuk sicakliklarda gerceklesmektedir.
Benzinle calismada tam yuk civarinda karisim asiri zengin olup yanma bozulmakta, CO ve HC emisyonlari artarken NOx emisyonlari azalmaktadir.
LPG de ise tam yukte karisim fakir olup, CO ve HC emisyonlari dusmekte, buna karsilik NOx artmaktadir.
Bu durum bazi cevrelerce yorumlanirken, NOx degerlerindeki artisin benzinde oldugu gibi yanma esnasinda olusan yuksek sicakliga baglanmaktadir. Bilindigi gibi benzinde yanma sirasinda sicaklik ne kadar yuksek olursa NOx emisyonlari o olcude yuksek cikmaktadir.
LPG de durum tamamen farkli olup, Alt Kalorifik Guclerden de goruldugu gibi yanma esnasinda silindirlerde daha fazla sicaklik olusmasi fiziken mumkun degildir.
Farkli yakit kullaniminda yanma odasinda olusabilecek sicakliklar acisindan LPG veya DOGALGAZ benzine gore gerek volumetrik verim ve gerekse adyabatik alev sicakliklari acisindan daha avantajli gorunmektedir. Dolayisiyla bu yakitlarla daha dusuk sicakliklar ve daha dusuk isil zorlamalar olusmaktadir.
Ayrica piyasada cekirdekten yetisme,eski pik motorlarda kalmis bazi ustalar, "abi benzinde kursun var subaplari yaglar, karbon filmi olusturur, LPG kuru yakit motora hararet yaptirip subap sarar" seklinde tamamen yanlis beyanlarda bulunmaktadir. Uzun yillardir motorlar kursunsuz benzine gore uretilmektedir. Gelisen cevre standartlari ve daha siki egzoz emisyon sinirlamalari daha temiz yakitlari zorunlu kildigindan motorlarda karbon filmi olusmasinin onemi kalmamistir.
Otomotiv firmalarinca gelistirilen yeni motor teknolojileriyle daha dusuk isi iletimi olan ve hafif malzemelerden subaplar uretilmis, sicakliklar onemli olculerde dusurulmus ve mekanik zorlamalar azaltilmistir.
Yeni motor teknolojilerinde kullanilan direnci yuksek ve isi iletim katsayisi dusuk kaplamalarla supap dayanimlari arttirilmis ve isi kayiplari azaltilmistir.
2A.Müh.
Kısaca:
Bir miktar hararet oluşması normaldir, çünkü lpg. alevinin hızı ile benzin buharının alev hızı farklıdır ve araçların ilk ayarları benzine göre yapılmıştır. Ancak bu sorunun aşılması için karbüratörlü araçlarda avans ayarı yapılmakta, sıralı sistem araçlarda ise özellikle yol testleri ile Lpg. kitinin Ecu ayarı düzenlenmektedir. Gerçi Lpg.nin tutuşma sıcaklığı, benzine göre daha yüksek olduğundan vuruntu minimuma inmekte, neticede subaplardaki tahribat (ülkemizde satılan benzinin kalitesini de göz önüne alırsak) alt seviyelerde olmaktadır.
Bir miktar hararet oluşması normaldir, çünkü lpg. alevinin hızı ile benzin buharının alev hızı farklıdır ve araçların ilk ayarları benzine göre yapılmıştır. Ancak bu sorunun aşılması için karbüratörlü araçlarda avans ayarı yapılmakta, sıralı sistem araçlarda ise özellikle yol testleri ile Lpg. kitinin Ecu ayarı düzenlenmektedir. Gerçi Lpg.nin tutuşma sıcaklığı, benzine göre daha yüksek olduğundan vuruntu minimuma inmekte, neticede subaplardaki tahribat (ülkemizde satılan benzinin kalitesini de göz önüne alırsak) alt seviyelerde olmaktadır.
Soğutma sistemindeki problemlerden kaynaklanan ısı artışı ise, özellikle montaj esnasında regülatör içerisinde hava kalmasından kaynaklanmaktadır.
Neticede; araçların motorlarında kullanılan malzemeler göre farklılık göstermekle birlikte, kaliteli bir işçilik ve montaj sonrası yapılacak ayarlarla, hararet olayı motora zarar vermeyecek şekilde dengelenebilir...
Bir de 2000 yılından beri kullandığım tüm araçlarda Lpg. kiti takılıydı. Motorlarında Lpg.den kaynaklanan bir sorun yaşamadım. Yaşamış olsaydım da, yaptığım tasarruf komple motor yaptırmayı fazlasıyla amorti ederdi... Lpg. takılı araçlarıyla yüzbinleri deviren taksi şoförleri de bilir bunu...
( Cumali kardeşim taktırsın, lpg.nin ufak olumsuzluklarından da bahsederiz... )
Yorum