Adana - 01

**orbay** · 20-01-2008, 13:16

Konu: Adana - 01

Kaplıca Ve İçmeceler
Acıdere İçmesi:
Adana’nın 20.km. doğusunda, Misis’in 5.km. batısındadır. Halk arasında Künkçüler yada Samucadere içmesi diye de anılır. Kaplıca suyu bağırsak kurtlarını ve böbrek taşlarını döker.

Ali Hoca İçmesi:
Adana’nın 12 km. batısında Alı Hoca köyü yakınındadır. İçme suyu uzunluğu 1.5 km’yi bulan bir hat üzerinde sıralanmış 10 civarında gözden kaynar.

Bağözü İçmesi:
Kozan’ın Bağözü köyündedir. Suyu müshil niteliğindedir.

Ilıca İçmesi:
Kozan’n 15 km. kuzeydoğusunda ılıca köyündedir. Ağrılı hastalıklara iyi geldiği söylenir.

Kokarpınar:
Kokusu geniş bir alana yayıldığından bu adla anılır. Ceyhan’a 10 km. uzaklıktadır. Su bir tepenin eteğinden gövde kalınlığında kaynar ve ağrılı hastalıklara iyi geldiği söylenir.

Kurttepe içmesi:
Kurttepe Köyünün 1.km. kuzeybatısındadır. Müshil etkisi yapan bu su, Çakıt Suyu yakınından kaynar. Suyu soğuktur ve bağırsak hastalıkları için önem taşır.

Tahtalıköy Kükürt Kaynağı:
Ceyhan’da ilçe merkezinin 6 km. güneyinde Tahtalıköy yakınlarında bir kaynaktır. Sıcaklığı 20 santigrat derecedir. Su kabarcıklar halinde kükürtlü hidrojen gazı çıkararak havuzlara kadar akar. Suyun kaşıntılı cilt hastalıklarına ve isiliğe iyi geldiği söylenir.

Korunan Alanlar
Aladağlar Milli Parkı
Aladağlar Milli Parkı gerçek anlamda bir jeomorfolojik açık hava müzesidir. Yörenin belli başlı jeomorfolojik karakteri, vadilerle derin bir şekilde parçalanmış olmasıdır. Yörede buzul morfolojisine ait birçok ize rastlanmakta olup, özellikle birçok sirk gölleri bu morfolojinin tipik şekilleri olarak görülmektedir. Yöre, iklimsel açıdan kendine has özelliklere sahiptir. Yazları sıcak, kışları soğuk ve kar yağışlı olarak tanımlanabilecek bu yapı yörenin yüksek kesimlerinde kalıcı karların bulunmasına imkân sağlamaktadır. Yörede gece ile gündüz sıcaklık farkı oldukça fazla olup, geceleri göllerin donmasına neden olan sıcaklık, gündüzleri 30 dereceye kadar çıkmaktadır.
Aladağlar Milli Parkı, bitki örtüsü açısından da oldukça zengin olup, ormanı oluşturan hâkim türler karaçam ve kızılçamdır. Ormanın üst sınırından itibaren başlayan alpin zonda, çayırlar yer almaktadır. Bu alanlardan daha yüksek kesimlerde yükseklik ve eğimden kaynaklanan çıplak kayalık kesimlere ulaşılmaktadır. Milli parkın yaban keçisi, ayı, vaşak, sansar, su samuru ve yırtıcı kuşlar gibi nesli tükenmekte olan hayvanlardan oluşan zengin bir faunası vardır.
Milli park içerisinde kamp alanları, günübirlik alanlar, doğa yürüyüşü ve tırmanma güzergâhları yer almaktadır. Milli parkta "Yaban Hayatını Koruma Bölgesi" ayrılmış olup, bir üretme istasyonu kurulmuştur.

Korunan Alanlar
1 - Tuzla YHG Sahası
2 - Akyatan YHG Sahası
3 - Kozan Çandık YHG Sahası
4 - Seyhan Baraj gölü YHG Sahası
5 - Körkün Eğlence YHG Sahası
6 - Pos Çatalan YHG Sahası
7 - Anavarza Kayalıkları YHG Sahası
8 - Kozan Baraj gölü YHG Sahası
9 - Tufanbeyli Kürebeli YHG Sahası
10- Karanfil Dağı YHG Sahası

Yumurtalık Tabiatı Koruma Alanı
Karataş ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. 16.430 ha. büyüklüğündeki koruma alanına, Karataş-Adana ve Yumurtalık-Adana yolundan ulaşmak mümkündür. Karataş ilçe merkezine 35 km. Yumurtalık ilçe merkezine 30 km. mesafedeki alan, Seyhan-Ceyhan nehirleri deltası, göl lagünleri, kıyı kumulları, barındırdığı bitki ve hayvan türleri, tarihi ve kültürel değerleri ile kompleks bir yapı oluşturmaktadır. Sulak alan kompleksi, kuş göç yolları üzerinde bulunmakta olup, kışın kuş popülasyonu çok yüksek değerlere ulaşmaktadır. Kuş göçlerinin emniyetli bir şekilde tamamlanması bakımından son derece önemli bir mevkide bulunmanın yanı sıra alan, soğuk kış şartlarında Orta Anadolu’da donan göllerin su kuşlarına da çok önemli bir kışlak görevi yapmaktadır.
Koruma alanı sınırlarında yer alan Akyatan ve Ağyatan gölleri barındırdığı kuş türleri açısından Türkiye’deki “A sınıfı” niteliğindeki 19 sulak alandan ikisini oluşturmaktadır. Ayrıca nesli tükenmekte olan iki tür deniz kaplumbağası "Caretta caretta" ve özellikle "Cheloria mydas"ın Akdeniz’de varlığını sürdürebilmesi açısından da bu alanlar önem taşımaktadır. Ayrıca Yumurtalık Lagünü ülkemizde halepçamının (Pinus halepensis) nadir yayılış alanlarından birisi niteliğindedir.

Kuş Gözlem Alanları
Adana, Karataş Tuzla Gölü
Tuzla Gölü’nün, Çukurova Deltası’nda yakın dönemde balık stoklarının düşmediği tek sulak alan olduğu belirtilmektedir. Alanda üreyen kuş türleri turaç, yaz ördeği, kocagöz, akça cılıbıt, mahmuzlu kış kuşu ve küçük sumrudur.

Akyatan Gölü
Adana Karataş, Çukurova’daki en büyük lagündür. Alan yaz ördeği, turaç, saz horozu, kocagöz, akça cılıbıt, mahmuzlu kız kuşu, küçük sumru popülasyonlarıyla önemli kuş alanı (ÖKA) statüsü kazanır. En önemlileri flamingo, suna, fiyu, elmabaş patka, sakarmeke, dikkuyruk, olmak üzere büyük sayıda su kuşu gölde kışlar. Akyatan Gölü ve deniz arasındaki kumullar, çeşitli türlerden küçük ötücülerin üreme ve konaklama dönemlerinde yaşam ortamıdır.

Yumurtalık Lagünleri
Ceyhan Nehri ağzı ve Yumurtalık Körfezi arasında kalan lagünler; tuzcul bataklıklar, tatlı su bataklıkları, çamur düzlükleri, sazlıklar, kumullar ve bir çam ormanından oluşan dev bir sulak alan sistemidir. Başlıca sulak alanlar Çamlık (Yumurtalık) Lagünü, Yelkoma Gölü, Ömer Gölü, Yapı Gölü ve Darboğaz Gölü’dür. Alan, üreyen turaç, akça cılıbıt ve küçük sumru popülasyonlarıyla önemli kuş alanı statüsü kazanmıştır. Kış boyunca büyük sayılarda su kuşunu barındırır. Bunların en önemlileri fiyu, kılıç gaga, akça cılıbıt ve küçük kum kuşudur.

Müzeler
Cumhuriyetin ilanından hemen sonra 1924 yılında kurulmuştur. Bu nedenle Türkiye’nin en eski ilk on müzesinden biridir. Müzede özellikle Gözlükule, Yumuktepe, Sirkeli ve Misis kazılarında çıkarılan, Çukurova’nın zengin tarihine ışık tutan özgün eserler yer almaktadır. Adana kent merkezinde yer alan, geniş bir bahçe ve dört büyük salondan oluşan müzede prehistorik devirlerden günümüze pek çok eser sergilenmektedir.

Adana'nın ve bütün Çukurova'nın tarihi eserlerinin sergilendiği Müze, Cumhuriyetin ilanından hemen sonra 1924 yılında kurulmuştur. Bu nedenle Türkiye'nin en eski on müzesinden birisidir. İlk olarak çevredeki sütun, sütun başlıkları ve lahitlerin Polis Dairesinde toplanmasıyla kurulan Müze, Adana'lı Alyanakzade Halil Kamil Bey'in müdür olarak atanması ve başarılı çalışmaları sonunda, 1928'de Taşköprü'nün başındaki şimdi yıkılmış olan Cafer Paşa Camii'nin Medresesi'nde ziyarete açılmıştır. 1950 yılında, Kuruköprü'de şimdiki Etnografya Müzesi'ne taşınmıştır. Özellikle Tarsus/Gözlükule (1934), İçel/Yumuktepe (1936), Ceyhan/Sirkeli (1938) ve Yüreğir/Misis (1958) höyüğü kazılarında bulunan, Çukurova'nın ilk çağlarına ait seçkin eserler müzede toplanmıştır. Müzenin etnografik eser açısından zenginleşmesine Müze Müdürü Ali Rıza Yalman'ın (Yalkın) büyük katkıları olmuştur.
Müze 5 Ocak 1972 yılında şimdiki binasına taşınmıştır.
Müzede 17.071 adet arkeolojik eser ve 26.547 adet sikke bulunmaktadır.
Bahçe
Müze girişinde Hitit dönemine ait Kapı Arslanı Silifke/Taşucu'ndan ve Uzuncaburç'tan getirilen iki adet Augustus heykeli ile zengin çelenkli lahitler, küpler, mancınık gülleri, yazıtlar, sunaklar ve çeşitli mimari parçalar sergilenmektedir.
Giriş Kat
Taş eserler salonudur. Buradaki Troya savaşlarını yüksek kabartma biçiminde betimleyen mermer lahit Tarsus'tan getirilmiştir. "Akhilleus Lahti" adıyla bilinmektedir. Ayrıca Seyhan Baraj gölünde kalan Augusta antik kentinden getirilen Medusalı Lahit ile Karataş/Magarsus antik kentinden getirilen insan boyutundaki bronz Karataş heykeli bu salonun en çok ilgi gören eserlerindendir.
Kronolojik Eserler Salonu
İlk çağlardan Osmanlı dönemine kadar Çukurova'da kurulan uygarlıklara ait eserleri kapsamaktadır. Sergilen eserler arasında; adak eşyaları, kap, kandil, tanrı, tanrıça, insan ve hayvan figürleri de bulunmaktadır. Adana/Tepebağ'da bulunan "Lir Çalan Orpheus Mozaği" de bu salondadır.
Bölgesel Eserler Salonu
Adana Müzesi'ne ait olup kazılar ve satın alma yoluyla gelen eserler sergilenmektedir. Zengin formlu cam örnekler, Selçuklu çinileri ve çeşitli uygarlıklara ait mühürler de bu salonda yer almaktadır.
Sikke, Mühür ve Mücevher Eserler Salonu
İlk defa paranın görüldüğü Lidya dönemiyle bundan sonraki çeşitli dönemlere ait sikkeler, takılar ve Adana'nın ilçelerinde bulunan defineler bu salonda sergilenmektedir.
Hitit İmparatorluk dönemine ait "Dağ Kristali Heykelciliği" çok ilgi görmektedir.
Seyhan Caddesi, Adana
Tel : (0322) 454 38 55
Faks : (0322) 454 38 56
Pazartesi dışında her gün 08.30-12.30 / 13.00-17.00 saatlerinde ziyarete açıktır.

Atatürk Müzesi
Müze binası, eski Adana’nın merkezi olan tarihi Tepebağ’da, 19. yüzyılda yapılmış geleneksel Adana evlerindendir. İki katlı, cumbalı, kırma çatılı, kâgir bir yapıdır. Bu özellikleri nedeniyle Kültür Bakanlığı’nca “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olarak tescil edilmiş ve koruma altına alınmıştır. Ramazanoğullarından Suphi Paşa’ya ait olan bu evde Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, 15 Mart 1923’te eşi Latife Hanım’la birlikte misafir olmuşlardır. Bina, Atatürk Bilim ve Kültür Müzesi Derneği’nce zamanın Kolordu Komutanı Bedrettin Demirel’in önderliğinde kamulaştırılmış ve halkın da yardımıyla restore edilmiş ve 1981 yılında ziyarete açılmıştır. Atatürk'ün Adana'ya geliş günü olan 15 Mart tarihi, her yıl resmi törenlerle bu müzede kutlanmaktadır.

Müze binası, Seyhan Caddesi üzerinde 19. yy.da yapılmış geleneksel Adana evlerindendir. İki katlı, çıkmalı, kırma çatılı, kâgir bir yapıdır. Bu özellikleri nedeniyle yapı Bakanlıkça "Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı" olarak tescil edilmiş ve koruma altına alınmıştır. 15 Mart 1923'te Atatürk eşi ile birlikte Adana'ya geldiğinde, Ramazanoğulları'ndan Suphi Paşa'ya ait olan bu binada ağırlanmıştır. Bina Atatürk Bilim ve Kültür Müzesi Koruma ve Yaşatma Derneği'nce zamanın Kolordu Komutanı Bedrettin Demirel'in önderliği ve halkın yardımıyla kamulaştırılıp restorasyonu yapılmış ve 1981 yılında Müze Müdürlüğü'ne bağlı bir müze olarak hizmete açılmıştır.
Atatürk'ün Adana'ya gelişi, her yıl 15 Mart'ta resmî törenle bu binada kutlanmaktadır.
Alt Kat
Çalışma Odası: Kurtuluş Savaşı sırasında ve sonraki yıllarda çıkan yerel gazetelerden Yeni Adana, Türk Sözü, Çukurova, Dirlik gazetelerinin yer aldığı bölümdür.
Kütüphane: Osmanlıca ve Türkçe (Latin harfleriyle) yazılı 2000'e yakın kitap vardır. Kitapların çoğu bağış yoluyla sağlamıştır.
Üst Kat
Sofa: Emekli subay Nevzat Duruak tarafından yapılmış olan Atatürk'ün mumdan heykeli yer almaktadır.
Yatak Odası: Pirinç karyola, sim işlemeli yatak, masa örtüsü, ayrıca Maraş işi iki koltuk ve elbise dolabı bulunmaktadır.
Çalışma Odası: Maraş işi koltuk, masa, sandalye, telefon, dolap ve Atatürk' ün portresi bulunmaktadır.
Basın Odası: Vitrin içerisinde Yeni Adana Gazetesi'nin ciltlenmiş Pozantı nüshaları ve çalışanlarının çerçeveli resimleri bulunmaktadır.
Mücahitler Odası: Gani Girici'nin ve bazı mücahitlerin portreleri, Gani Girici'ye ait madalya ve Atatürk'ün ölüm anına, 9:05'e ayarlanarak durdurulmuş bir saat bulunmaktadır.
Oturma Odası: Cevizden sandalye, nargile, madeni mangal, kilim ve halılar bulunmaktadır.
Hatay Odası: Atatürk Adana'ya geldiğinde, Ayşe Fıtnat hanımın başkanlığında bir grup Fransız işgalindeki Hatay'dan gelerek Atatürk' ün huzuruna çıkmış ve ona siyah gül hediye etmiştir. Buna karşılık, Atatürk de "Kırk asırlık Türk yurdu düşman elinde kalamaz." demiştir. Bu olayı anlatmak için mankenler konmuştur. Ayrıca ceviz oymalı sehpa, Türk bayrağı ve Hatay'dan gelen heyetin çeşitli boylarda fotoğrafları bulunmaktadır.
Silah Odası: Cins ve ebatları değişik tüfekler, tabancalar, paşa apoleti, Atatürk' ün doğduğu evin maketi, Anıtkabir'e Osmaniye'den giden taşın numunesi ve vitrin içerisinde çeşitli yıllara ait madenî paralar bulunmaktadır.
Yaver Odası: Atatürk'ün yaverinin kaldığı oda içerisinde pirinç karyola, sim ve gümüş işlemeli yatak örtüsü, ceviz kaplamalı elbise dolabı, madenî ibrik ve leğen bulunmaktadır.
Kuva-yi Milliye Odası: Atatürk, İsmet İnönü ve Kuva-yi Milliye döneminde emeği geçen ve Kuva-yi Milliye hareketini başlatanların büstleri bulunmaktadır.
Atatürk Müzesi pazartesi günleri hariç diğer günler ziyarete açıktır. Türk öğrenci ve askerleri müzeyi ücretsiz olarak ziyaret etmektedirler.
Kayalıbağ Mah. Seyhan Cad. No: 59
Tel : (0322) 359 78 66
Faks : (0322) 454 38 56
Pazartesi dışında her gün 08.30-12.30 / 13.00-17.00 saatlerinde ziyarete açıktır.

Etnografya Müzesi
Kuruköprü mevkiinde yer 1845 yılında inşa edilmiş ancak daha sonra terk edilmiş olan kilise binası müze olarak düzenlenmiştir. “Eski Müze” adıyla de bilinen müzede, Çukurova köylerinde ve Toroslar’da yaşayan Yörüklere ait oldukça zengin eşyalar sergilenmektedir.
İl merkezinde, Kuruköprü mevkiindeki 1845 yılında yapılmış ve terkedilmiş kilise binası 1924 yılından sonra müze olarak düzenlenmiştir. 1972 yılında eserlerin yeni müze binasına taşınmasının ardından kilise restore edilmiş, 1983 yılında ise Etnografya Müzesi'ne dönüştürülmüştür.

Taş Eserler
Bahçede kûfi, sülüs ve nesih hatla yazılmış kitabe ve mezar taşları teşhir edilmektedir. Güney ve kuzey kısımda sade, sikke başlıklı, mecidiye tipi, kavuklu, fes ve barok başlıklı, 17. yy.dan kalma Osmanlı kadın ve erkek mezar taşları yer almaktadır. Bunlar arasında yörenin ileri gelenlerinden Adana Valisi Süleyman Paşazade Ahmet Paşa, Karaisalı Kaymakamı Hasan Fevzi Bey, Adana Askerî Alaybeyi Miratizade İbrahim Bey, Adana Defterdarı Sofyalı Mustafa Bey, Orman Başmüfettişi Akif Efendi'ninkiler de vardır.
Batı kısmında Türk-İslâm eserlerine ait kitabeler sergilenmektedir. Bunlar arasında Misis Hanı, Adana Vilayet Konağı, Bahripaşa Çeşmesi, Taşköprü ve Misis Köprüsü tamir kitabeleriyle Osmanlı devlet arması da bulunmaktadır.
Etnografik Eserler
1 No.lu vitrin: Ham deri çarık, zemzem takımı, bakır kahve ibriği, ahşap kahve değirmenleri, mangal, hedik, ellik, körük, kirkit, keserler, gelin takunyası, güneş ölçme aleti.
2 No.lu vitrin: Ney, kaval, aşiret zurnaları.
3 No.lu vitrin: Altın küpe, kolye ve bilezikler.
4 No.lu vitrin: Gümüş kemerler ve kemer tokaları.
5 No.lu vitrin: Gümüş hamaylı kolyeler ve tespihler.
6 No.lu vitrin: Gümüş halhal, yüzük, tepelik ve bilezik, ağızlık, sürmedan, köstekli saat.
7 No.lu vitrin: Yaylı kabak kemane, yaylı tanbur, kemençe.
8 No.lu duvar vitrini: Kılıç ve kalkan.
9 No.lu vitrin: Cepken, sırma işlemeli kadın giysisi, manken üzerinde simle dokunmuş kadın kıyafeti.
10 No.lu vitrin: Manken üzerinde iki adet bindallı ve cepken.
Müzede toplam 2775 adet etnografik eser bulunmaktadır.
Istar Bölümü
El dokuma tezgâhları, ıstar, mekik, kirkit, yay, ılkıdır, kirmen, çıkrık ve duvarda kilim örnekleri yer almaktadır.
Yörük Çadırı
Kurulmuş hâlde kara kıl çadır, içinde çeyiz çuvalları, yerde keçeler, kilimler, duvar yastıkları, fener, keklik kafesi, hızman, tüfek ve barutluk. Çadırın önünde deri çarık ayakkabı, ağaç su kabı, dibek, yayık, haviye ve kaşıklık. Çadırın sol tarafında deri yayık başında Türkmen kızı, el değirmeni, duvarda eli belinde koç boynuzu motifli kilim yer almaktadır.
Şark Odası
Ortada bir mangal ve giyinmiş kuşanmış Türkmen kızı mankeni bulunmaktadır. Duvarda ise geyik derisi ve yazılı bakır tepsi vardır.
1-2-3 No.lu vitrin: Taş baskılı ve tezhipli Kuran-ı Kerimler ve cüzler.
4 No.lu vitrin: Kılıç, kama ve hançer örnekleri.
5 No.lu vitrin: Barutlu dolma tüfekler ve barutluklar.
6 No.lu vitrin: Çakmaklı tabancalar.
7 No.lu duvar vitrini: Kılıç ve kalkan.
8 No.lu vitrin: Sırma ve sim işlemeli peşkir ve para keseleri.
9 No.lu vitrin: Aşiret kadınının genel giysileri.
Panolar
Toroslar'da yaşayan aşiretlerin el dokuma, cicim, zili, sumak, ilikli, düz dokuma kilim örnekleri, halı, heybe, seccade, yastık örnekleri teşhir edilmektedir. Ayrıca keçe seccade ve çeyiz çuvalı vardır.
Ziyapaşa Bulvarı No.114
Tel : (0322) 352 24 17
Pazartesi dışında her gün 08.30-12.30 / 13.00-17.00 saatlerinde ziyarete açıktır.

Misis Mozaik Müzesi
Müze 1956 yılında Misis Höyüğü'nden çıkan mozaikleri korumak amacıyla kurulmuştur. Bizans devrine ait bir kilisenin zemininde yer alan mozaiklerde Hz. Nuh’un tufan esnasında gemisine aldığı hayvanlar betimlenmiştir. Hayvanların canlı biçimde tasvir edildiği mozaikler, Çukurova mozaik sanatının ne denli ileri olduğunu gösteren örneklerdir. Müze, ören yerlerinden ve Adana Arkeoloji Müzesi’nden getirilen diğer mozaikler ve mimari parçalarla da zenginleştirilmiştir.
Müze Adana Ceyhan arasındaki tarihî İpek Yolu üzerinde, Adana'ya 26 km. uzaklıktadır. Burada sergilenen eserler arasında Misis antik kenti sınırları içerisinde yer alan bir bazilikaya ait zemin mozaikleri de vardır. Eser 1956 yılında Misis Höyüğü'nde kazı yapan Alman arkeoloji heyetinden Prof. Dr. H. Theodor Bossert ile Dr. Ludwig Budde tarafından ortaya çıkarılmıştır.
Mozaiğin tam ortasında bir masa veya sehpa şeklinde yapılmış bir kümes ve etrafında Nuh Peygamber'in tufanda gemisine aldığı 23 adet kuş ve kümes hayvanları, bu grubun etrafında ise vahşi ve evcil hayvanlar yer almaktadır. Eser M.S. 4. yy.a aittir.
Müzede; Misis Höyüğü'nde yapılan kazılar sonucu elde edilen kimi eserler de sergilenmektedir.
Yakapınar Beldesi, Yüreğir
Tel : (0322) 454 38 55
Faks : (0322) 454 38 56
Pazartesi dışında her gün 08.30-12.30 / 13.30-17.00 saatlerinde ziyarete açıktır.

Sportif Etkinlikler
Akarsu Turizmi (Kano-Rafting)
İlin kuzeyinde bulunan Feke ilçesinden geçen Göksu Deresi’nin Akarsu Turizmi (kano, rafting) açısından potansiyeli mevcuttur. Seyahat acentalarınca zaman zaman turlar düzenlenmektedir.

Atlı Doğa Yürüyüşü:
Pozantı ilçesi Güzergah; Armut Oluğu-Kızıldağ Yaylası Bitiş ve konaklama.

Dağ ve Doğa Yürüyüşü
İlin kuzeyini kaplayan Orta ve Doğu Toroslar, dağ ve doğa yürüyüşüne uygun koşullar sağlamaktadır. Yükseltisi 3000 m’yi aşan doruklar tırmanma, bunun daha alt kotları ise doğa yürüyüşleri için idealdir. Pozantı yakınlarındaki Karanfil Dağı’nda kamp yaparak doruklara ulaşmak mümkündür. Bu yer ayrıca dağ ve doğa yürüyüşleri için yoğun olarak kullanılan Niğde sınırları içindeki Çamardı yöresine de komşudur. Tırmanma için ikinci uygun alan Feke’ye bağlı Mansurlu köyüdür. Yöre, Demirkazık zirvesinin güney duvarına yakındır. Saimbeyli ilçesi yakınındaki Doğanbeyli de dağcılık ve doğa yürüyüşlerine elverişli bir diğer yöredir.
Trekking Güzergahları:
1- Başlama Pozantı-Hamidiye köyü - ;Mazmuru dağı, Bitiş Niğde - Demirkazık Dağevi Konaklama: Mazmuru mevkii.
2- Başlama Pozantı - Hamidiye Köyü- Eğni suyu (Konaklama)-Trak mevkii- Acısu (Konaklama)- Bitiş Yedigöze Şelaleri veya Aladağ ilçe merkezi.
Konaklama: Eğni suyu, Acısu mevkii.
3- Başlama Karaisalı ilçesi - Karakılıç köyü - Darıçukuru - Köşk - Damlama - Ekecik Belemedik köyü, Bitiş Bürücek yaylası.
Konaklama: Belemedik köyü.

Rüzgar Sörfü
Seyhan Baraj Gölü’nde rüzgâr sörfü yapma olanağı vardır.

Sportif Olta Balıkçılığı
Dağlık kesimdeki akarsular, dereler ile baraj göllerinde, Karataş’ta Akyatan Gölü’nde ve Yumurtalık Dalyan’da sportif olta balıkçılığına yönelik potansiyel mevcuttur.

Sualtı Dalış Turizmi
Karataş ve Yumurtalık sahil kesiminde sualtı dalışı yapılmaktadır.

Yaylalar
Aladağ Ağcakise, Başpınar Bıcı ve Kosurga Yaylaları
Birbirlerine 3-5 km’lik yakın mesafelerde bulunan yaylalara sta¬bilize yolla ulaşım sağlanmaktadır. Bakir durumda olan yaylalar, ormanlık alan içinde kurulmuştur. Yakındaki Zehli Ka¬lesi yörenin önemli tarihi yapılarındandır.

Aladağ Meydan Yaylası
Aladağ ilçesinden 6 km’lik stabilize bir yolla ulaşılır. İlçeden minibüs ve taksi kiralamak mümkündür. 1700 m. yükseklikte bulunan yayla ardıç, çam, kök¬nar, sedir ağaçları ve meyve bahçeleri ile iç içedir. Telefon ve elektriğin mevcut olduğu yaylada, yayla mimarisine uygun ahşap ve taş yapılar bulunmaktadır. Ormanlık alan kıyısına kamp kurulabilir. Yaylada kır lokantaları, yöresel kahvehaneler ve bakkallar hizmet vermektedir.

Feke İnderesi Köyü Yaylası
Feke ilçesinden 59 km’lik stabilize yolla ulaşılır. Tamamen bağ ve bahçeler arasında kurulmuş olan yaylada otantik köy yaşamını bulmak mümkündür. Altyapısı tamamlanmış olan yaylada sağlık ocağı ve jandarma karakolu hizmet vermektedir. Köy halkı tarafından Yahyalı tipi halı, kilim ve çorap dokunarak satışa sunulmaktadır. Kır lokantaları, bakkal ve fırınlar ziyaretçilere hizmet vermektedir.

Karaisalı Kızıldağ Yaylası
Karaisalı ilçesinden 27 km’lik asfalt bir yolla ulaşılır. Adını yakınında yer alan Kızıldağ'dan alan yaylaya, yöre halkı yoğun olarak rağbet etmektedir. Elma, armut, kiraz, vişne ve ceviz ağaçları bulunan yaylada yaban hayatı da oldukça zengindir. Kızıldağ, trekking yapmaya son derece uygundur. Yaylada kır kahveleri, kır lokantaları, bakkallar, fırınlar ve kasaplar hizmet vermektedir.

Kozan Göller Yaylası
Kozan ilçesine 40 km. mesafede yer alan yaylaya stabilize yolla ulaşılmaktadır. Yaz aylarında Kozan ilçesinden yaylaya minibüs seferleri düzenlenmektedir. Ormanlar ve kır çiçekleri ile kaplı bulunan yaylada elektrik, telefon gibi altyapı hizmetleri mevcuttur. Yaylada bakkal, lokanta ve kır kahveleri bulunmaktadır.

Kozan-Horzum ve Çulluuşağı Yaylaları
Kozan ilçesini, Feke, Saimbeyli ve Tufanbeyli ilçeleri ile Kayseri'ye bağlayan karayolunun 25. km’sinde Horzum Yaylası, 31. km’sinde de Çulluuşağı Yaylası bulunmaktadır. Yaylalara yaz kış otobüs ve minibüs seferleri var.
Kozan ilçesi halkı tarafından kullanılan Horzum Yaylası çam, çınar ve üzüm bağları, meyve ağaçları ile iç içedir. Yayla mimarisinin güzel örneklerinden olan ahşap evlerin bulunduğu yaylalarda altyapı ihtiyaçları giderilmiş olup buradaki sağlık ocağı gelenlere hizmet vermektedir.

Pozantı Asar Yaylası
Pozantı-Çamardı ilçelerine giden asfalt yolun 14. km’sinden kuzeybatıya dönülerek 1.5 km’lik stabilize yolda yapılan yolculuk sonrasında ulaşılır. Yaylaya Pozantı’dan minibüs bulmak mümkündür. Yö¬renin yayla mimarisine uygun ahşap ve taşlardan yapılan yayla evleri çam, köknar, sedir ağaçları ve meyve bahçeleri ile iç içedir. Yaylada elektrik mevcuttur.

Pozantı Belemedik Yaylası
Pozantı'ya 10 km. mesafede yer alan yaylaya stabilize yolla ulaşılır. Çakıt Çayı kıyısında kurulmuş yaylada ahşap ve taştan yapılmış yayla evleri bulunmaktadır. Yaban hayatı yönünden zengin olan yaylada yaban keçisi, yaban domuzu ve yırtıcı kuşlar gözlemlenebilir.

Pozantı Fındıklı Köyü Yaylası
Pozantı-Çamardı karayolunun 10. km’sinde yer almaktadır. Pozantı ilçesinden yaylaya minibüs seferleri yapılmaktadır. Yayla köyü, bağlar ve bahçeler arasında kurulmuştur. Altyapısı kısmen tamamlanmış olan yaylada bir sağlık ocağı hizmet vermektedir. Köyde kır lokantaları, kahveler ve bakkal bulunmaktadır.

Pozantı-Akça Tekir Beldesi Yaylası
Adana-Ankara E5 karayolunun 107. km’sinde, yolun her iki yakasında çok geniş bir alana yayılmış olan yayla, Pozantı ilçesine 7 km. uzaklıktadır. Şehirlerarası otobüsler ve Adana ile Tarsus'tan yaylaya yolcu taşımacılığı yapan otobüs, minibüs ve midibüslerle yaz kış, günün her saatinde yaylaya ulaşım mümkündür.
Tekir, Bürücek ve Eski Konacık Yaylaları, Akça Tekir beldesinin birer mahallesi ko¬numundadır. Çam, ardıç ve meyve ağaçları ile bezenmiş yaylada, yayla mimarisine uygun ahşap yapıların yanında değişik mimari tarzların ör¬neklerini de görmek mümkündür. Yaylanın kuzey ve güneyinde bulunan ve yaylaya 2 km. mesafede yer alan Osmanlı tabyaları ile Orman İşletme Müdürlüğü'nce koruma altına alınarak üretilen yaban keçileri yaylada görülmeye değer diğer güzelliklerdir. Yaylada kamp yapılabileceği gibi, 7 km. uzaklıkta bulunan Po¬zantı ilçesindeki konaklama tesislerinde kalmak da mümkündür.

Pozantı-Armutoluğu Yaylası
Pozantı-Ankara yol ayrımından doğuya dönülerek çam ve köknar ormanları arasında yapılan 13 km’lik bir yolculuk sonrasında yaylaya ulaşılır. Tamamen bakir durumda olan yayla sedir, köknar, ardıç ağaçları ve kır çiçekleri ile bezelidir. Sarmısak Dağı'nın eteklerinde bulunan yaylada yaban hayatı da oldukça zengindir. Konaklamaya müsait herhangi bir yapının bulunmadığı yaylada kamp alanları mevcuttur.

Saimbeyli Çatak Yaylası
Saimbeyli-Tufanbeyli karayolunun 2. km’sinden sola dö¬nülerek bağ ve bahçeler arasından geçen 3 km’lik stabilize bir yolla ula¬şılmaktadır. Yaylaya, Saimbeyli'den belediye otobüsleri sefer düzenlemektedir. Dağ yamacından akan küçük şelalelerin beslediği anıt çınar ağaçlarının gövde ve dalları üzerine kurulmuş çardaklarda piknik yapmak mümkündür. Bol su kaynakları olan Çatak Yaylası, Saimbeyli ilçesinin su ihtiyacını da karşılamaktadır. Yaylada Orman İşletmesi’ne ait küçük bir dinlenme tesisi de mevcuttur.

Tufanbeyli Kürebeli Yaylası
Tufanbeyli ilçesinin kuzey kesimine düşen yaylaya 10 km’lik stabilize yolla ulaşılmaktadır. Tamamen bakir durumda olan yaylada, sulama amaçlı bir de gölet bulunmaktadır.

Tufanbeyli Obruk Yaylası
Saimbeyli-Tufanbeyli karayolunun 35. km’sinde yer almaktadır. Yörükler tarafından tercih edilen yayla bakir durumdadır. Ardıç, karaçam, sedir ağaçları ve kır çiçeklerinin çevrelediği ekilebilir alanlarda buğday ve arpa yetiştirilmektedir. Konaklanabilecek nitelikte yapı bulunmayan yaylada kamp yapacakların çadır ve temel ihtiyaç malzemelerini yanlarında getirmeleri gerekmektedir.

Ören Yerleri
Adana Yeşil Oba Şehitliği:
1920 yılı Haziran ayında kadın ve çocukların çoğunluğunu oluşturduğu 100 kadar Türk’ün yolu Sarıhamzalı ve Yolgeçen köyleri civarında ermenilerce kesilmiştir. Milli kuvvetlere ulaşmak amacıyla yola çıkan bu grup, ermenilerce Kahyaoğlu Çiftliğine götürülerek katledilmiştir.

Akören Ören Yeri
Toroslar üzerindeki Aladağ ilçesinin bir beldesi olan Akören yeni tespit edilmiş bir ören yeridir. Yapılan araştırmalara göre iki mahalleden oluşan ören yerinde ayakta kalmış dört adet kilise, yapı kalıntıları ve caddeler saptanmıştır. Kazılardan elde edilen yazıtların incelenmesinden burasının Roma devrinden beri yayla olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.

Anavarza (Dilekkaya Köyü)
Adana’nın Ceyhan ilçesi, Kozan-Kadirli yolunun yaklaşık 20. km’sinde Dilekkaya köyü yakınındadır. Çukurova’nın ortasında birdenbire yükselen büyük bir kaya kütlesinin önünde kurulmuştur. Roma İmparatorluğu döneminde “Anazarbus” olarak anılmıştır. Kentin Roma imparatorluk devri öncesi tarihi hakkında hemen hemen hiçbir bilgi yoktur. Roma imparatorlarından Septimius Severus’un, Pescennius Niger ile yaptığı iktidar savaşı sırasında, Severus’un tarafını tutan kent, Severus’un 194 yılında galip gelerek imparatorluğun tek hâkimi olmasından sonra ödüllendirilerek tarihinin en parlak dönemini yaşamaya başlamıştır. M.S.204-205 yılında Kilikia, İsauria ve Likaonia eyaletlerinin metropolisi olmuştur. Anavarza, 408 yılında antik Kilikia eyaletinin baş kenti olmuştur. Şehrin Kalesi, Roma ve İslami dönemlere ilişkin izler taşımaktadır. Ören yerinde ayakta kalan kalıntılardan surlar, zafer takkı, kale, sütunlar ve mozaikli iki havuz görülmeye değer niteliktedir. Günümüzde açık hava müzesi olarak faaliyet göstermektedir.
Roma İmparatorluğu döneminde Caesarea ad Anabarsum olarak anılan yer, Adana İli Kozan İlçesi'nin 28 km. güneyindedir. Antik şehir duvarlarının hemen dışına kurulmuş küçük köyün ismi Dilekkaya' dır.
Kentin Roma İmparatorluk Devri öncesi tarihi hakkında hemen hemen hiçbir bilgimiz yoktur. M.Ö. 19 yılında İmparator Augustus tarafından ziyaret edilen kent "Anazarbus yanındaki Caesarea" diye anılmaya başlamıştır. Anavarza Roma İmparatorluk Devrinin ilk iki yüzyılı boyunca büyük bir varlık göstermemiş, Kilikya başkenti Tarsus'un gölgesinde kalmıştır. Tarsus günümüze kadar yaşayabilmiştir; ama bunun karşılığında tarihi anıtlarının büyük bir bölümünü kaybetmiştir. Roma imparatorlarından Septimius Severus'un, Pescennius Niger ile yaptığı iktidar savaşı sırasında, Severus'un tarafını tutan kent, onun Niger'i 194 yılında İsos'ta yenerek imparatorluğun tek hakimi olmasından sonra ödüllendirilmiş, tarihinin en parlak dönemini yaşamaya başlamıştır. M.S. 204-205 yıllarında Kilikya, İsauria ve Likaonia eyaletlerinin metropolisi olmuştur. M.S. 260 yılında diğer Kilikya kentleri gibi Anavarza da Sasani Kralı Şapur tarafından fethedilmiştir. M.S. 4.yy.'da İsauria'lı Balbinos tarafından tahrip edilmiş olan Anavarza, İmpara
tor II. Theodosius zamanında M.S. 408 yılında kurulan Cilicia secunda'nın (Bitek Kilikya) ve eyaletin başkenti olmuştur. 525 yılındaki büyük depremden zarar gören kent İmparator İustinianus tarafından onartılarak İustiniopolis adını almıştır. Ancak 561 yılında ikinci kez deprem felaketine uğramıştır. 6. yy. da ise kent büyük bir veba salgınına uğramıştır.
İslâmın yükselmesini takip eden yüzyıllarda Anazarbus, Araplar ve Bizanslılar arasında tampon bölge olarak kalmış ve sık sık bu iki taraf arasında el değiştirmiştir.
Anavarza' da; 1500 metre uzunluğunda 20 burçlu sur, dört giriş, sütunlu yol, hamam ve kilise kalıntısı vardır. Sur dışındaki tiyatro ve stadyum, su yolları, kaya mezarları; kentin batısındaki nekropolleri yararak açılmış olan antik yol; korunmuş havuzlu mozaikler (M.S. 3. yy.'a ait deniz tanrıçası Thetis mozaiği), Adana bölgesinde tek örnek olan 3 girişli zafer takı ve ovanın ortasında bir ada gibi yükselen tepe üzerindeki Ortaçağ kalesi önemli eserlerdir.
Stadyumun elli metre kadar kuzeydoğusundaki kayalık yapay bir yarıkla ayrılmıştır. Roma veya ilk Bizans döneminde, Anazarbus'tan Flaviopolis (Kadirli) ve Hierapolis-Kastabala' ya giden yola geçit vermek için açıldığı sanılan geçit 250 metre uzunluğunda, 4-15 metre genişliktedir. Yolun her iki tarafında kayalar 50 metre yüksekliğe kadar uzanır.
Kuzey-güney sütunlu cadde üç gözlü takla başlar. Anavarza'nın geçmişte karşılaştığı birçok deprem yüzünden, zafer takı ancak kısmen günümüze gelebilmiştir. Güney yüzünde siyah granitten altı adet Korinth stili sütun başı bulunan, üç kemerli bir geçittir. Kuzey yüzünde ana kemerin her iki tarafında birer heykel nişi vardır.
Vahşi hayvanlı gösteriler için yapılmış olan amfiteatr tamamen taşlarla inşa edilmişti. Antik çağda (birçok binada olduğu gibi) diğer binalara malzeme sağlamak amacıyla sürekli olarak yağmalanmış olduğu anlaşılmaktadır.
Kale üç bölüme ayrılmaktadır: Birinci sur ve küçük kilisenin de içinde bulunduğu kışla; iki sur arasındaki düz kayalık üzerine kurulmuş olan üç katlı kule; ikinci sur ve içinde bulunan bitişik odalar topluluğu, depolar ve su tankları.

Ayas (Aigaiai - Yumurtalık) Ören Yeri
Kurulduğu tarih tam olarak bilinmeyen Ayas (Aigaiai) antik kenti Helenistik devirde Bergama’daki gibi dünyanın üç asklepieion tapınağından biri ile ünlü idi. Roma imparatorluk döneminde gelişmesini devam ettiren Ayas, Ortaçağ’da doğunun Akdeniz’e açılan en önemli liman kentlerinden biri olmuştur.
Özellikle Ceneviz ve Venedikli tüccarlar Aigaiai Limanı’nda koloniler kurmuşlardır. Ünlü seyyah Marco Polo Çin seyahati için 1268 yılında bu limandan karaya çıkmış, seyahatini tamamladıktan sonra yine bu limandan gemiye binip Venedik’e dönmüştür. Ayrıca Ayas ve Atlas kaleleri, Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaptırılan üç katlı gözetleme kulesi, Osmanlı ve Roma hamamları kentin tarihi zenginliğini artırmaktadır.

Bahri Paşa Çeşmesi:
Devrin valisi Bahri Paşa tarafından bugünkü kuruköprü semtinde 1890 tarihinde yaptırılmıştır. İmar çalışmalarından dolayı 1952 kaldırılmıştır. Bu çeşmenin aynısı 1993 yılında Vali Recep Birsin Özen tarafından aynı ölçüler içerisinde yaptırılarak Atatürk Parkının güney tarafına yerleştirilmiştir.

Büyük Saat Kulesi:
Tarihi Ulu Cami Külliyesi içinde, 1882 yılında Vali Abidin Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kesme taştan dikdörtgen kesitli 32 m. yükseklikte bir kuledir. Resmi dairelerin zamanlarını ve ezan vakitlerini göstermek için yapılmıştır.

Ceyhan-Sirkeli Muvattali Kabartması ve Ören Yeri
Eski Misis-Ceyhan karayolu üzerinde yer alan Sirkeli köyünde Ceyhan Nehri kenarında bir kaya kütlesinin üzerinde bulunmaktadır.
Yakında Sirkeli Höyüğü bulunur. Hitit İmparatoru Muvattali, Mısır Firavunu Ramses ile yaptığı ünlü Kadeş Savaşı’na giderken buraya uğramış ve bu olaydan sonra Hititler tarafından bu yerin kutsallığına inanılmıştır. Muvattali kabartması Anadolu’daki en eski Hitit kabartması olması ile de ayrı bir öneme sahiptir.
Dumlu Kalesi:
Ceyhan’ın 17 km. kuzeybatısında Sağkaya bucağının Dumlu (Tumlu) köyünün batısında ve 75 m. kadar yükseklikteki sert kalkerli bir tepe üzerindedir. 12. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır. Çevresi 800 metredir. Sekiz burçludur. Ovaya bakan doğu köşesinde gözetleme kulesi bulunmaktadır. Tek kapısı doğuya bakmaktadır. Kale içerisinde yapı kalıntıları ve sarnıçlar yer almaktadır. Tepe etrafında kaya mezarları görülmektedir.

Hayriye Hanım Konağı:
İlimiz Seyhan ilçesi Reşatbey Mahallesinde bulunmaktadır.

Kurtkulağı Kervansarayı:
Kurtkulağı Kervansarayı, Ceyhan’ın 12 km. güneydoğusunda Kurtkulağı beldesindedir. 17. yüzyıl sonunda Hüseyin Paşa tarafından eski Halep kervan yolu üzerinde yaptırılmıştır. Büyük kesme taşlarla yapılmıştır. 23.60x45.75 m. boyutlarındadır. 1.80x2.15 m’lik kalın ayaklar ve kemerlerle örtülü odalar sivri kemerli ikişer pencere ile aydınlanmaktadır. Kervansarayın hemen yanında, aynı döneme ait ilginç bir mimarisi olan tarihi cami bulunmaktadır.

Küçük Dikili Köyü Şehitliği:
1920 yılında Haziran ayında Karahan’daki Milli kuvvetlere kavuşmak için yola çıkan 100’ e yakın Türk Yeşiloba yakınındaki ermeni çiftliğinde alçakça öldürülmüşlerdir.

Magarsos Ören Yeri
Adana’nın sahil ilçesi Karataş’ta Dört Direkli mevkiindedir. Antik Kilikia’nın önemli kentlerinden olan Mallos’un dini merkezi olan Magarsos, tapınaklarıyla tanınmış, özellikle Büyük İskender’in dua ettiği Athena Tapınağı ile ün kazanmıştır. Deniz boyunca uzanan şehir surları, tiyatro, stadium, kilise ve hamam kalıntıları ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.

**orbay** · 20-01-2008, 13:33

Konu: Adana - 01

Misis (Yakapınar) Ören Yeri
Misis antik kenti, Ceyhan Nehri kenarında, tarihi İpek Yolu üzerinde kurulmuş, Adana’dan sonra gelen ikinci bir geçit durumundadır. Misis'in tarihi, antik kentin üzerinde bulunduğu ve Neolitik Çağ’a tarihlenen höyük ile başlar. Misis’i Truva kahramanlarından Mopsos’un kurmuş olduğu söylenmektedir. Hitit, Assur, Makedonya ve Seleukosların eline geçmiş, Roma ve Bizans devirlerinde de önemli bir merkez olmuştur. M.S. 8. yüzyıldan itibaren Abbasiler döneminde yeniden imar edilmiştir. 1517 yılından sonra Osmanlı Devleti’nin hâkimiyetine girmiş olan Misis’te bugün ayakta kalmış olan eserler M.S. 4. yüzyıla ait bir bazilikanın mozaik taban döşemeleri, dokuz gözlü bir taş köprü, akropoldeki surlar, sukemerleri ve hamam kalıntıları ile Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden kalan Havraniye Kervansarayı ve tek kubbeli mescittir.

Ramazanoğlu Konağı:
Ramazanoğlu Halil Bey tarafından 1495 yılında yaptırılmıştır. Üç katlıdır. Kesme taştandır. Adana` nın ve Türkiye`nin en eski ev örneklerindendir. Ailenin oluşturduğu harem bölümü ayaktadır.Devlet işlerinin görüldüğü selamlık yıkılmıştır. Daha sonraki yıllarda tüccarların tuz pazarı kurması nedeniyle "Tuzhanı" adı verilmiştir.

Ramazanoğlu Medresesi:
1540 yılında yapılmış klasik Osmanlı medreseleri planındadır.

Ramazanoğlu Çarşısı:
Ramazanoğlu Halil Bey`in kurduğu yeni Adana şehrinin çekirdeğini oluşturmaktadır. 15.yy`da kurulan çarşı tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan Adana`nın en canlı ticaret merkezi olmuştur. Halen bu önemini sürdürmektedir. Ramazanoğlu külliyesi içinde geniş bir alana yayılır. 16.yy.’ dan beri ticaret merkezidir.Osmanlı döneminde özel malların satıldığı kapan denilen üç tarafı çevrili, önü açık dükkanlar; atölyeler ve hanlar vardı. Bugün ise, iki bedesten, sadece portali ayakta kalmış Gön Hanı ve Çarşı Hamamı bulunmaktadır.

Saimbeyli Şehitliği:
Kurtuluş Savaşı devam ederken, Saimbeyli’yi düşmandan kurtarmak için yapılan çarpışmalarda Şehit olan 80 kişinin mezarı burada bulunmaktadır.

Taşköprü:
Adana Müzesi’ndeki kitabede mimar Auxentios tarafından 4. yüzyılda yapıldığı yazılıdır. 319 m. uzunluğunda ve 13 m. yüksekliğinde olan köprü, yanlardan ortaya doğru büyüyen 21 yuvarlak kemerden ibarettir. Bunlardan ancak 14’ü sağlamdır. Ortadaki büyük kemerde iki aslan kabartması vardır.

Tepebağ Evleri:
Eski Adana evleri, aynı adlı Tepebağ Höyüğü’nün üzerinde ve eteklerindedir. Tarihi sur içindeki Adana şehrinin yüzlerce yıllık kültürü burada saklıdır. Tepebağ Evleri’nin çoğu 18. yüzyılda yapılmıştır.

Yılan Kale:
Misis ile Ceyhan arasında, ovaya hâkim bir tepe üzerindedir. İç Anadolu’dan gelip Gülek Boğazı yoluyla Adana, Misis, Payas ve Antakya’dan geçen tarihi istila ve kervan yolunun üzerinde bulunan kale, dağ kaleleri zincirinin ilk halkasıdır. Halk arasında “Şahmeran Kalesi” olarak da bilinen kalede Şeyh Meran adlı bir kişinin yılan yetiştirip terbiye ettiği söylentisi yaygındır.

Çarşı Hamamı:
Ramazanoğlu Piri Bey tarafından 1529 yılında yaptırılmıştır. Soğukluk, sıcaklık bölümü ve halvet odalarıyla klasik Osmanlı hamam mimarisinin tipik örneklerindendir. Giriş kapısındaki taş işçiliği ilginçtir.

İpek Yolu:
Ceyhan - Kurtkulağı Kervansarayı, Karaisalı Kesir Han ve Sarışıkhan, ipek yolu güzergahında bulunmaktadır.

Şar Köyü
Toros Dağları üzerinde Adana’ya 210 km. uzaklıktaki Tufanbeyli ilçesinin 20 km. kuzeydoğusundaki Şar Köyü’nde yer almaktadır. Şar, Hitit döneminde “Komana” adıyla bilinen önemli bir merkezdir. Ayrıca Roma devrinden kalma açık hava tiyatrosu, Bizans devrinden kalma kilise ve mermer bloklardan inşa edilmiş 6 m. boyundaki "Ala Kapı" görülmeye değer eserlerdendir.
Tufanbeyli İlçesi'nin kuzey ucunda Kayseri İl hudutlarına birkaç km. uzaklıktaki örenyerinde Hitit, Roma ve Bizans dönemi eserleri yer almaktadır. Günümüze sağlam kalabilmiş eserlerin çoğu Roma dönemine ait olanlardır.
"Kilikya Komanası" diye anılan bu yer Etilerin dini merkezlerinin ikincisi olup ilki "Pontus Komanası" idi. Hitit Kralları bizzat gelerek burada dini ayinlere katılırlardı. Bu dini merkezlerde başrahibin emrinde kadın ve erkek altı bin kişi hizmet görürdü. Tapınağa vakfedilen zengin toprakların gelirini de başrahip alırdı. Büyük rahiple kral aynı soydandı ve başrahibin Kilikya ve Kappadokya komanalarındaki mevkii kraldan hemen sonra gelirdi.
Şar'da ayakta kalabilen eserler çoğunlukla Roma eserleridir. Bunlar arasında "amfiteatr"; yani kademeli açık hava tiyatrosu bilhassa dikkati çeker. Yukarı mahallenin güneyinde, çayın sol kıyısındaki yamaçta yer alan bu tiyatro ne yazık ki bugün bir hayli harap durumdadır. Ayakta kalan bölüm, yüksek bir duvar ile merdiven şeklinde yükselen bazı sıralardır. Bu merdivenlerin altında hem destek vazifesi gören ve hem de vahşi hayvanların barınak yeri olarak kullanılan mahzenler vardır. Bunların bir kısmı halen toprak altındadır.
Burada bir diğer önemli eser de Bizanslılardan kalma kilisedir. Kubbesi yıldırım düşmesiyle yıkılmış olan bu tapınak muntazam yontulmuş gayet iri taşlarla inşa edilmiştir. "Kilise Mahallesi" diye anılan yerdeki bu Hıristiyan tapınağının ayakta kalan tek bölümü apsis kısmına ait 5 metre yükseklikteki duvardır. Bu binaya ait yerdeki taş bloklar üzerinde çeşitli geometrik motifler ile biri üzerinde bir haç şekli görülür.
Şar'ın maziden kalan en kıymetli ve nadide eseri "Alakapı" dır. Bulunduğu mevki bu ad ile anılır. Büyük mermer bloklarla meydana getirilen 6 metre boyunda ve 3 metre enindeki bu yüksek yapının, Ana Tanrıça Tapınağı'nın kapısı olduğunu söyleyebiliriz. Tapınak tamamen yıkılmış olmakla beraber, bu kapının yanı başında görülen üzerleri bitkisel motiflerle süslenmiş cephe ve yan duvar taşları binanın orijinal durumu ve ölçüleri hakkında bir fikir verebilmektedir.
Romalılar zamanında Hieropolis adıyla anılan bu yerde başka bina kalıntıları, rölyefler ve kitabeler ile sütun, sütun başlığı, arşitrav ve kemer gibi çeşit çeşit mimari öğeler görülmektedir.
Kültürel Detaylar
Aşık Tekke Edebiyatı
Çukurova’da halk edebiyatı ve aşıklar geleneği yüzyıllardan beri sürmektedir. Bu konu ile ilgili yapılan araştırmalarda birçok masal, efsane, fıkra, ağıt vb. derlenmiştir.Bunlardan en iyi korunanı aşıklık geleneğidir. Adana’da aşıklar, sazlı (telden), sazsız (dilden) olmak üzere iki guruba ayrılır. Karacaoğlan, Dadadloğlu aşıkların en ünlülerindendir. Bunların dışında yörede; Aşık Yusuf, Deli Boran, Feymani, Osman Eyyubi, Aşık Abdullah, Gündeşlioğlu, İlbeyoğlu, Kırmızı Osman, Kul Halil, Kul Seydi İçgözoğlu, Aşık Karalı, Hacı Karakılçık, Abdulvahap Kocaman, Aşık Fidani, Aşık Ömer, Aşık Ali, Aşık Hüseyin, Değrtiçek ve İnce Arap gibi birçok aşık yetişmiştir. Kadın Halk Şairleri de bulunmaktadır. Bunların en ünlüleri; Durdu, Nazlı Gelin, Sinem Kız, Hasibe Hatun, Hasibe Ramazanoğlu’dur.
TÜRKÜ Aşağıdan iskan emri geliyor, Bezirganlar koçyiğide gülüyor, Kitabın dediği günler oluyor, Yoksa devir döndü, ahir zaman mı? Dadaloğlum der ki: Gördüm düşümde Yiğide ad veriler onbeşinde Alışkın tüfekle dağlar başında, Azrailden başkasından aman mı! DADALOÐLU TÜRKÜ Gök yüzünde tüten olsam Yeryüzünde biten olsam, Al benekli keden olsam, Yar boynuna sarsa beni Yar kolunda burma olsam, Yedikleri hurma olsam, Alçım alçım sürme olsam: Yar kaşına sürse beni. Karacaoğlan! Uşak olsam, Yar beline kuşak olsam, Bir atlastan döşek olsam: Yar altına serse beni... KARACAOÐLAN TÜRKÜ Bu dünyanın ötesini Bulan var ise söylesin Kaç yıl olmuş kurulalı Bilen var ise söylesin Her şeyi bilen yaradan Alır bizleri buradan Gidip de öbür dünyadan Gelen var ise söylesin Bu dünyada hoş gezersin Bazı canından bezersin Ölüp kendi cenazesin Kılan var ise söylesin Aşık Hacı’m demiş bunu Bu dünyanın gelir sonu Kendi alın yazısını Silen var ise söylesin Aşık Hacı KARAKILÇIK TÜRKÜ İki bülbül geldi, tüyü yeşilden, Kepezini alamadım, başından. Yayılırken ayrı düşmüş eşinden, Ötsem garip, garip varsam tutulmaz. Gündeşlioğlum yaylalara çıkasın, Deste deste mor sümbüller biçesin, Mevlam kanat vere, bile uçasın, Bir kuş için diyar diyar uçasın. GÜNDEŞLİOÐLU KOŞMA Arzulayıp seni görmeğe geldim, Yüzünde evvelki nurun kalmamış, Evvel uğrun uğrun işmar ederdin, Şimdi söylemeye dilim kalmamış Böyle olduğunu bilsem gelmezdim, Öğüt versen ol öğüdden almazdım, Bahçem mamur deyi gelip girmezdi Senin yol olmadık yerin kalmamış. Boran’ın der; Geldim ise giderim, Bağıban değilim, bağı’n ederim! Varır bir fidana hizmet ederim, Dökülmüş yaprağın gülün kalmamış. DELİBORAN TÜRKÜ Fırladı semaya aşkın serçesi Bir türlü engine inmek bilmiyor Serçe ile uçtu aklım parçası Gelip de serime konmak bilmiyor Yarı özledim gerekten değil Bu aşkı çektiğim meraktan değil Yüzümün güldüğü yürekten değil Gözlerimin yaşı dinmek bilmiyor Un oldum sevdanın değirmeninde Ezildim eledim piştim sonunda Yakıcı bir atış kaynar kanımda Yanar dağlar gibi sönmek bilmiyor Eyyubi kalmadı direncim özüm Dediğim çalmıyor üç telli sazım İrademe bile geçmiyor sözüm Gönül arzusundan dönmek bilmiyor Aşık Eyyubi

Dil (Lehçeler, ağız-şive, sözcük hazinesi, gün, hafta, ay adları)
Geniş bir alana ve yoğun bir nüfusa sahip olan ilde tek bir ağızın varlığından söz etmek mümkün değildir. Merkezden hayli uzak ilçelerin ağızlarının farklı özellikler teşiyacağı kesindir. İdari açıdan Adana’ya bağlı bulunan ancak komşu illere daha yakın olan bu yerleşim merkezlerinin ağızları komşu il ağızlarından izler taşımaktadır.
Adana ağızlarınnda özellikle Pozantı Tufanbeyli Feke ağızları yaygın biçimde kullanılmaktadır.
Sözcükler ses bilgisi özellikleri
Örnekler :
Ünlülerle Ünsüzlerle
Gece - Ver-geç Domuz - Donuz
Cahil - Cahal Kuzu - Guzu
Kıymetli - Gıymatlı Kölge - Gölge
Otobüs - Otobos Koyun - Goyun
Gazete - Gazata Tatlı - Datlı
Zerdali - Zerdeli Sabah - Zabah
Karpuz - Garpız Köfte - Köhte
Çamur - Çamır Kibrit - Girbit
Söz dağarcığı:Adana ağızları geniş bir söz dağarcığına sahiptir.Söz varlığı incelendiğinde eski türkçe ve eskiAnadolu Türkçesi döneminde kullanılan, ancak bugün yazı dilinde kullanılmayan bazı kelimelerin, farklı şekil ve anlamlarda da olsa, Adana ağızlarında kullanılmakta olduğu görülür. Bu kelimelerin bazıları şunlardır.
Bayaktan , Bayahtan : “Az önce, Demin”
Böbü, Böğü: “Zehirli ve büyük örümcek”
Balcan “Patlıcan”
Bider “Tohum”
Banadura “Domates”
Dıhıl “Gir”
Dulda “Sığınılacak kuytu emin yer”
Gındırık “Aralık”
Kele “Ayol”

Geleneksel giysiler:
Kırsal kesimde erkek ve kadın giyiminde "şalvar" ön plandadır. Kadın giyiminde şalvarla birlikte "güdük" olarak adlandırılan uzun kollu, yakasız, önden yırtmaçlı bir bluz, başa takılan kenarları oyalı, renkli desenli "yağlık" denilen yazmalar ve ayağa giyilen "yemeni" veya "lastik pabuçlar" yer almaktadır.
Erkek giyiminde ise şalvarla birlikte bedene giyilen "mintan" ve başa takılan "kasket" görülür.
Kadın Giysileri:
Başlık:
Fes, taç, yazma, tülbent, genç kız başlığı, gelin başlığı, evli kadın başlığı, kalıplı fes, kefiyeler, gazi, Mahmudiye, Dul kadın başlığı, İhtiyar kadın başlığı
Giysi:
üçetek dolama, fistan, cepken, yelek (güdük), şalvar, don, gömlak, kuşak, kolçak, yemeni, çorap.
Erkek Giysileri:
Başlık:
Börk, Fes, Terlik, Gömlek, Şalvar, Yelek, Kuşak, Yemeni, Çorap, Aksesuar.
Süslenme, Aksesuarlar:
Bilezik, Kemer, Yüzükler ve küpeler, içek ve tozaklar.
Geleneksel El sanatları ve Hediyelik Eşya:
Önceleri bölgede çok yaygın ve gelişmiş olan el sanatları 20. yy.da teknolojinin gelişmesiyle eski önemini kaybetmeye başlamıştır. Köy ve ilçe merkezlerinde dokumacılık, küçük el sanatları ile uğraşanlar bulunmaktadır. Bunların başlıcaları, halı, kilim, çul, çuval, heybe, torba,savan, çorap, vb. Ayrıca sandık, dolap, ekmek tahtası, oklava gibi tahta işlerine de Pozantı, Aladağ, Karaisalı ilçelerinde rastlanır.

Halk Hekimliği:
Kırık Çıkık: Yörükler kırık çıkık konusunda çok deneyimlidirler. Kırılan veya çıkan yeri doğrultarak, düzeltilen kemiği kamış veya tahta çıtayla bağlayıp üzerine sabun ve yumurtanın beyazı ile hazırlanmış bir tür macunu alçı gibi sürerler.
Zatürre - Sancı: Koyun derisine Koyun iç yağının balla karıştırılması ile elde edilen sıvı ağrıyan yere bağlanır.
Kurşun yarası: Kurşun, sıcak katranın yaranın üzerine sürülmesi ile çıkartılır. Katran yaranın mikrop kapmaması için sürülür.
Sancı - Sızı: Tere otu, ayvadan ve yarbun gibi çeşitli otların dövülmesi ile hazırlanan macun sızlayan yere sürülür.
Doğum Ağrısı: Koyun ve keçi kesilip derisi sıcak olarak hastanın karnına sarılır. Kekik yağı şekere iki damla damlatılır, şeker yenir.
Göz Ağrısı: Çakır dikeninin çiçeği ezilir Lohusa kadının sütüyle karıştırılıp göze damlatılır.
Verem: Verem tedavisi için çam ve katran ağaçlarının sulu kabukları yenir.
Taş düşürme: Binbaşı otu kaynatılarak suyu içilir.
Yara: Kurutulmuş kantron oto zeytinyağı ile karıştırılıp merhem haline gerilerek açık yaralara sürülür. Yanmış kav külü sürülür.
Mide: Kurutulmuş kantron otu çay gibi demlenip içilir.
Şeker hastalığı: Yavşan otu çiçeği çay gibi demlenip içilir.
Karın Ağrısı: Bir soğan soyulur. İçine tütün, katran, ardıç çekirdeği ezilerek konur, toprağa gömülür. Gerektiğinde topraktan çıkarılarak ilaç olarak kullanılır.
Sarılık: Sarılık ağacının suyu kaynatılarak içilir.
Güneş Çarpması: Hayvan derisine sığır tersi konur. Hasta bu deriye sarılır.
Halk Veterinerliği:
Hayvan zehirlenmesi: Nar ekşisi, şap, toprak, sarımsaklı yoğurt karıştırılıp hayvanın ağzından verilir. Karnına katran sürülür.
Hayvanların ezik ve çürükleri: Ezik yerlere katran sürülür.
Hayvanların kan tutması: Keçi ve koyunları kan tuttuğunda kulağı kesilir.

Halk Şiiri
Ben Meyve vermiş bir bahçeyim Ben ürünüm satamadım Biliniz ki, ne haldeyim Reçel, şurup yapamadım. Yeri göğü eleştirdim Bir adımcık gidemedim Altmış yıldır ben yoldayım Bir konakçık edemedim Yer yüzünde bunca alen Gedek buna kağıt, kalem Neyi saram neyi bulam Bir sonuca varamadım Kartal Der ki; bu ne haldir Dostluğu sevgiyi doldur Şu evrenin yüzü budur Buna bir taht kuramadım Abdullah Kartal Safran çiçekleri Sabah serinliği ile başlar Açılması safran çiçeklerin Ki boyu boyumu aşar Siner kokusu gözeneklerime derimin Koyu dut gölgelerinden dışarı taşar İpince akışın derelerin İçinde telden balıklar taşar Açılıp kapanmasından pencerenin Çekti gitti o sahici kuzgunlar Yerle bir oldu safran çiçekleri Yorgun bir denizde unutuldular Yol yokuşa sarmış ondan beri Her gün biraz daha uzaklaşırlar Tozlanır coşkular yüksek raflarda Daha dün söylediğim şarkılar Bir küçük kentittir ölüm duvarda Pekşen Tandoğan
Maniler
Adana’nın yazıları Çifte gezer kuzuları Allah gençlere mi yazmış Böyle kırmızı yazıları Şu dünya tatsız tuzsuz Kırmızı bahtım da mutsuz Sevilenler iyi hoş Sevenler hep mutsuz Kapı dibinde testi Kemer belimi kesti Hiçbir derdim yok idi Yarim mektubu kesti Anavarza yazıları Ceren kovar tazıları Allah bize mi yazmış Böyle kırmızı yazıları Adana’nın köprüsü Çağıl cağıl çağlıyor Yakına gelme güzelim Anan bize bakıyor Bağa geldim yaprağa Doyamadım sarmağa O kız benim olmadan Girmem kırmızı toprağa Kaşları çok dedikçe Kirpiği ok dedikçe Pek mi burnun büyüdü Yok senin gibi dedikçe Kozan dağı çatal matal Arasında aslan yatar Çok naz eyleme a güzel Kirpiklerin sinemi deler Bugün Mayıs’ın onu Ben bilmem onu bunu Ya gel öldür beni Beklemenin yoktur sonu Köprünün altı ırmak Su gelir parmak parmak Her yiğidin karı mı Al duvaklı gelin almak Denizin dibi mildir Beni söyleten dildir Bir sen söyle bir de ben Bakalım dertli kimdir Keten gömlek tendedir Saçakları yerdedir Dünya güzelle dolsa Yine
gönlüm sendedir Ata binesim geldi Dağı dövesim geldi Elin oğlu nem olur Yine göresim geldi Altını bozdurayım Gerdana dizdireyim İpek mendil değilsin Göğsümde gezdireyim
Tekerlemeler
Bekir Bekir ben var Şu derede nem var Uzun uzun çam var Kısa kısa kol var Kırmızı öküze yem var Ben veremem sen ver Anangile gideceğim Yedi deve güdücüğüm Yedisi de avrana Bindim gittim kervana Kervan bu mu işim İçi dolu su imiş Ben bu suyu geçemem Koyun kuzu seçemem Elim elim epelek Elim kolum topalak Topalağın yarısı Bitbitinin kurusu Bindim deve boynuna Çıktım Halep yoluna Halep yolu bin basar İçinde maymun gezer Maymun beni korkuttu Sağ kulağını sarkıttı Halbur hulbur Şunu şurdan öpte kaldır Hacı Hacı Kaldır sacı Vur tokacı Evin nerde Çamlıbelde Çamlıbel nerede İki dağın arasında Süt getir Yoğurt Getir Ben yiyeyim Sen burnunun dik otur Eş eş eşişe Beş boş beşişe Annemin adı Menekşe Abdurrahman efendi Damdan düştü geberdi Dam kaç metreydi Deh demeden yürüyen at Buyurmadan gören evlat Eve girince gülen avrat Evde var hayır bereket Buğdayım var diye güvenme, ambara girmeyince Dostum var diye güvenme, başına iş gelmeyince Avradım var diye güvenme, darlığa düşmeyince Evladım var diye güvenme, el kızı koynuna girmeyince
Ninniler
Ninni desem dağlar uyur Dağlarda laleler büyür Benim yavrum şimdi uyur Nenni nenni yavrum nenni Bebek seni uyuturum Yaylalarda büyütürüm Meme verip avuturum Nenni bebeğim nenni Mini kızım hoplasın Cicisini toplasın Büyüyünce beyine Hiç eziyet yapmasın Uyusun yavrum ninni Büyüsün yavrum ninni Oğlum güvey olacak Bir nimete konacak Ekmeğim tandırdadır Yetişmezsen yanacak Ninni benim yavruma Gideyim tandırama
Ağıtlar
Çukurovada ağıt geleneği yüzyıllardır sürmektedir. Ağıtlar genellikle bir ölünün arkasından duyulan acıları anlatmak için söylenen şiirlerdir. Ağıtları en çok kadınlar söyler. Ölenlerin yakınları bu işi meslek edinmiş kadınları çağırırlar ve ağıtçı kadınların önüne ölen kişinin giysilerinin bulunduğu bohça konur, kadınlar ağıtlarını bitirince diğer kadının önüne koyarlar bu durum bohçada giysiler bitinceye kadar devam eder. Ağıdı erkeklerde seyleseler de bu azdır.
Ağıtlar yazılı değildir, daha sonra bunlar yazıya geçirilmiştir.Ağıtlar, savaş, kıtlık, yokluk, ayrılan sevgililer için de söylenir.
Çukurova ağıtları içinde en bilinenleri; Kozanoğlu için yakılan ağı, Gelin Ayşe ağıdı, Yemen ağıdıdır.
Gelin Ayşe Ağıdı :
Koyun gelir yata yata
Çamurlara bata bata
Gelin Ayşe Suya gitmiş
Ilgınlara tuta tuta
Aman Ayşe yaman Ayşe
Dağlar başı mor menekşe
Koyun gelir kuzu ilen
Ayağının tozu ilen
Gelin Ayşe’m suya gitmiş
Yanı çifte kuzu ilen
Aman Ayşe yaman Ayşe
Dağlar başı duman Ayşe
Kırat gelir horlayarak
Ayşe’m gider parlayarak
Dün buradan gitmiş idi
Burçak burçak terleyerek

Hayatın Dönüm Noktaları
Doğum, Ölüm, ve sünnetle İlgili Gelenek ve Görenekler : Yeni doğan çocuğun yanına yeni doğum yapan başka bir anne giremez. Yeni doğan bebek yedinci, yirminci ve kırkıncı günü merasimle yıkanır. Çocuğun suyuna kırk adet taş, ayna para, yeşillik konur, başından aşağı dökülür.
Ölümünde ise ölü meydanda iken ölünün bohçası ortaya konur, ağıtçı adını verdiğimiz (genellikle kadınlar olur) kişi ağıdını söylemeye başlar. Ölü evinde 40 gün ışık söndürülmeden yanar. Cenaze dönüşü ev süpürülmez, cenazenin üzerine bıçak konur (metalin konulması cesedin şişmesini önlemek içindir), ölünün çenesi temiz bir tülbentle bağlanır. Ölünün 3, 7, 40 ve 52 yemekleri yapılarak mevlüt okunur.
Erkek çocuğunu sünnet ederken tutan kişiye kirve denir. Kirve olmakla iki aile birbirine akraba sayılır. Kirve bir nevi çocuğun manevi babası sayılır.
Evlenme: Erkek anneleri oğlu için beğendiği kızı, akraba, komşu gibi yakınları (genellikle kadınlardır) ile görmeye gider. Buna görücü denir. Beğenilen kız erkeğin ailesi ve yakınları ile istenmeye gidilir. Kız ailesi tarafından verilirse "Ağız Tadı" yenir (tatlı, baklava, şeker sucuğu, lokum ve şerbet olur).
Kız evi oğlan evine eşya ve para listesi verir. Liste ağırsa araya hatırı sayılan kişiler konularak hafifletilir. Bazı yörelerde başlık parası halen alınmaktadır. Daha önce anlaştıkları takılar elbiseler alınarak nişan yapılır. Düğün genellikle buğday ve pamuk hasadı sonu yapılır. İki dini bayram arası düğün yapılmaz. Düğüne çağrılacak kişilere ufak hediyeler; (Havlu,örtü, mendil, Çorap vs.) verilerek davet edilir. Bu hediyelere okuntu denir. Düğünden bir gün önce kına yakılır. Düğün günü bayrak evin dam direğine bağlanır, bayrak sereninin üst ucuna bir soğan dikilir.
Eskiden köy yerlerinde genellikle gelin ata bindirilerek götürülürdü. Evine atla getirilen gelin inmez, damat babası eline hediye verir (tarla, bahçe, inek) öyle indirilir. Gelin kapı önüne konan su testini tekme vurup devirir, su üstünden geçer, yağlı ballı denilen yaprak arasındaki tatlıyı kapıya yapıştırır (mutluluk ve soy sürme amacıyla), kaynananın oklavası altından (kaynanaya saygı ve sevgi olması amacıyla) geçer, odasına geçincede sandığını açar seymenlere, yengelere (gelinin etrafında dönen kadınlar), ergen gençlere hediyeler verir. Dualar okunur.
Askerlik: Adana’da gençleri askere uğurlamak önemli bir olaydır. Askere gidecek olan delikanlı askere gitmeden 10,15 gün önce bütün işlerden el çektirilir. Delikanlı bu süre dinlenir, gezer, eğlenir. Tüm tertipler son günlerinde birbirlerini evlerine davet ederek ziyafet çekerler. Davetlilere çerez ikram edilir, çalıp oynanır. Ailesinin maddi durumu iyi olanlar ise davar kesip mevlit okuturlar. Askere gidecek olan delikanlı askere gitmeden önce bütün akrabalarını ve yakın dostlarını ziyarete gider. Akrabaları ve yakın dostları genci yemeğe davet eder. Bu yemeği veda yemeği şeklinde düzenlerler. Ziyaret ettiği akrabalar askere uğurlama sırasında belli bir miktar para verirler. Bu paranın miktarı önemli değildir. Önemli olan verilmesidir. Bu bir gelenektir.
Askere gidecek gencin askere gitmesine birkaç gün kala sağ serçe parmağına kına yakılır. Halk kültüründe kına yakılması yaygındır. İnanışa göre koçlara yakılan kına; Allah’a kurban etmek için; Kızların saçlarına, gelinin ellerine yakılan kına; kocasına kurban etmek için; askere gidecek gencin eline yakılan kına; vatana kurban etmek içindir. Kınada davul zurna ile akraba, yakın dostlar ve köyün gençleri eğlenirler.

Atasözleri
Dostunu yolculukta öğren
Ulular köpnü olsa basıp geçme
Akılsız iti yol kocatır.
Kapını sıkı tut komşunu hırsız etme.
Dosta Çayır, Düşmana Çadır göster.
Suyun Çağlamasından, İnsanın söylemesinden kork.
İnsan okumayla adam olmaz
Göç geri dönünce, Kötü eşek kervan başı olur.
Kelin canı kekil ister.
El- Etek öpmeyle el aşınmaz.
Bıçak sapını yontmaz
Yavuz hırsız ev sahibini bastırır.
Adamın sırtına vurmuşlar da arkam demiş.
Terazi var tartı var, her işin bir vakti var.
Güz güneşinde kızım bahar güneşinde gelinim yansın.
Çayırda inek, Düğünde kız beğenilmez.
Deyimler
Kuru derede sele gitmek
Melefe gibi olmak
Gadasını aldığım
Bozlaklar ıhtırak
Bambığım
Havsalası almamak
Tahtası noksan
Cılk çıkmak
Sırma saçlı badem gözlü
Bıldırın bideri
Bire babam, bire anam
Gözü pörtlemek
Cibilliyeti bozuk
Pel, pel bakmak
Bilmeceler
İdris gider içi yok, çörek yapar tuzu yok. /Arı peteği.
Sarı tavuk dalda yatar dal kırılır yerde yatar./ Ayva
Dam başında dan bağlı, Gittim baktım gene bağlı./ loğ taşı
Kolu var ayağı yok karnı var canı yok./Ceket
İnsar yapar yapısını, kulu açar kapısını./İçli köfte
Dualar Beddualar
Gergef üstünde kullar Allı yeşilli çullar Kavuşsun hasret çeken Dua edin komşular Evinin ambarına Mum diktim şamdanına Ya Rab kavuştur bizi Bir kurban bayramına Karanfilin saksıda Bir yar sevdim Aksu'da Mevlam bizi kavuştur Akşam ile yatsıda Atlas yorganın yüzü Ayırdı felek bizi Ayıran felek olsun Kavuştur Mevlam bizi Yanan ışığın sönsün Baharın kışa dönsün Bize beddua edenler Bedduanız başa dönsün Kara kara kazanlar Kara yazı yazanlar Cennet yüzü görmesin Aramızı bozanlar Elmayı dalda koyan Gözümüzü yolda koyan Cennet yüzü görmesin Aramızı bozanlar Gönlüme yar olasın Evime gül olasın Başkasını seversen Benden beter olasın Kahveyi pişir dursun Koy fincana durunsun Bizi böyle edenler Sol böğründen vurulsun Gidiyorum işte gör Beni ancak düşte gör Değerimi bilmedin Bir kötüye düşte gör

Müzik Kültürü
Adana ve İlçelerinde kırık havalardan ziyade uzun havalar rağbet görür.
Kozan ve İmamoğlu yöresinde bozlakların harman olduğu yer olarak bilinir. Daha çok Karacaoğlan (Türkmen) ve Dadaloğlu (Afşar Bozlağı) havaları okunur. Feke,
Saimbeyli ve Tufanbeyli yöresinde daha çok Kayseri ve Orta Anadolu havalarının etkisi görülür.
Karaisalı, Aladağ, Pozantı'da kırık havalar, Topuk havası veya Henk havası bilinir.
Topuk Havaları ezginin hareketli ve oynak olduğunu, Henk Havası ise genelde kadınların düğünlerde leğençe çalarak söyledikleri ezgi olarak bilinir. Yeşillim ve Gide Gide Bir Söğüde Dayandım en yaygın olanıdır.
Ceyhan, Yumurtalık, Karataş İlçelerinde bozlak, kırık ve uzun havalar yaygındır.
Adana Merkezinde ise göçlerden dolayı kozmopolit bir kültürün oluşmasını sağlamıştır. Bu nedenle yöre türkülerinin merkezi haline gelmiştir. Ayrıca ağıtlar önemli bir yer tutar, savaş, kıtlık, yokluk, ayrılan sevgililer için söylenir.
"Ne Karaymış Şu Alnımın Yazısı", "Karabahtım Kem Talihim", "Şu Dünyada Üç Nesneden Korkarım", "Yalandır Şu Dünyanın Ötesi", "Yalan" ve "Ala Geyik Gibi Boyun Sallarsın" önemli halk türküleridir.

Oyun-Spor
Seyirlik Oyunlar
Pembe Nine oyunu, Kına gecesi oyunu, Alaydan malaydan oyunu, Karşılama oyunu, Kartal Oyunu, Serçe oyunu, Yaş oyunu, Bacadan çıkma oyunu, Yumurta oyunu, Sevme isteme oyunu, Nazlanma oyunu, Kuburo oyunu, Hüsoyla Hasso ve Sinsin oyunu, Kız kaçırma oyunu, Tilki oyunu,
Spor
Karaisalı Kılzıldağ Yaylası karakucak güreşleri her yıl 30 Ağustus’da kutlanır.
Mini Futbol Turnuvası Her yıl 21 Mayıs - 16 Haziran tarihleri arasında Yüreğir Belediyesi tarafından düzenlenir.
Halk Oyunları: (Yöresel halk oyunları, tarihçeleri, oynanış nedenleri, giysiler vb.)
Adana İlinin geleneksel halk dansı halaydır. Davul zurna, eşliğinde genel olarak üçlü tekrarlanan figürlerle oynanır. Diğer halk oyunları ağırtma, çifte telli, Adanalı, hoş bilezik, orke, şirvanı, gelgel, acem kız oyunu, Sinsin, Cirit (At ile oynanır), Mantufar (Hıdırellezde oynanır.)

Yöre Mutfağı (Gastronomi)
Adana yöresinin zengin bir mutfağı bulunmaktadır. Mutfağın bu kadar zengin olmasının nedeni çeşitli kültürlerin etkisinde kalmasıdır. Adana yemeklerinin en büyük özelliği un, bulgur, et ve çeşitli baharatların kullanılmasıdır. Aynı zamanda süt, yoğurt, peynir ve çökelek de bol miktarda kullanılmaktadır. Adana kebabı çok ünlüdür. Bunun yanında bol yeşillik, ezme, salata yenir ve mevsimine göre ayran veya yöreye özgü şalgam suyu içilir. Kesme ya da hamur çorbası, yüzük çorbası, düğün çorbası, sebze yemeklerinden süllüm, mercimekli ıspanak başı, kabak çintmesi, bulgur yemeklerinden ekşili topalak, sarmısaklı köfte, içli köfte, sakatat dolması, kebaplardan Adana kebabı, içeceklerden şalgam veya meyan kökü, tatlılardan karakuş tatlısı, taş kadayıfı ve halka tatlısı Adana mutfağının özgün yemeklerindendir.

İnanışlar
Kumru, Güvercin ve kırlangıç gibi kuşların vurulması günah sayılır. Ziyarete, yatırlara ve ağaçlara dilek için bez ve saç bağlanır. Kaybolan eşya için kol okunur. Kol büzülürse kaybın bulunacağına inanılır, buna da kol karşılamak denir. Nazara çok inanılır. Bazılarının ışıklı bir göze sahip olduğuna, bu insanların kötü bir niyetle baktıklarında nazar değdiğine inanılır. Özellikle nazar değmesin diye karaçalı, dardağan, kördikenden süs yapılarak mavi boncukla birlikte hayvanların boynuna takılır.Ayrıca deve boncuğu ve gök boncuk, hayvanlara ve çocuklara takılır.
Yeni gelin aileye huzursuzluk getirmesin diye ayağının altı hafifçe yakılır.
Öğleden sonra bereket kaçmaması için süt, yoğurt ve damızlık verilmez.

**orbay** · 20-01-2008, 13:42

Konu: Adana - 01

Anlatımlar-Destanlar-Efsaneler
Anavarza Efsanesi:
Vaktiyle Anavarza yiğit insanların, güzel kızların yaşadığı büyük bir şehirmiş. Kent ve kale dıştan gelecek tehlikeye karşı koyabilecek durumdaymış. O zamanlarda şehirde yaşayan taş ustaları taştan oymalarla evleri, meydanlarısüsler, insana şaşkınlık verecek hayranlık uyandıracak eserleri yaratırlarmış.
Gündüzleri halk, kentten çıkar, tarlada bayırda işini görür, akşam olduğunda kente geri dönermiş. Kentin dışı derin hendeklerle ve yüksek duvarlarla çevriliymiş. Kentin kapısındaki asma köprüden başka içeri girebilecek hiçbir yer yokmuş.
Halk bu güzel kentte huzur içinde yaşarmış. Akşamları her ev kahkahayla dolarmış, ağıtlar şarkı diye söylenirmiş.Halk mutluymuş, günler böyle gelir geçermiş.
Anavarza Kralı’nın (Aya sen doğma, ben doğayim) diyen dünya güzeli bir kızı varmış. Bu kız akıllı mı akıllı, güzel mi güzelmiş. Gel gör ki, günlerden birgün işte bu kız yüzünden kentin huzuru kaçmış, Kralın o gülen yüzü kızarmış, kaşları çatılmış.
Bir gün Sis Kralının elçisi, Anavarza Kralına gelmiş
-Ulu Sis Kralı adına yüce Anavarza Kralına saygılarımı sunarım, demiş,
Kralı:
-Söyle bakalım ne diler kralın bizden? Deyince de elçi:
-Kralım kızınızı oğluna ister.
-Yaa, öyle mi?
-Evet yüce kralım.
-Ya istediğini kabul etmezsem?
-Ulu kralım bunu da düşünmüştür. Kızınızı oğluna vermezseniz, Krallığınıza savaş açacağını bildirmekle de görevli bulunuyorum.
-Savaş diler demek?
-Hayır... Ama...
-Sis Kralına söyle, bu işi düşünmemiz gerekir.
Anavarza Kralı işte böyle demiş.
Dert geldi mi üst üste gelirmiş. Sis Kralı’nın elçisi gidince bu defa Misis Kralı’nın elçisi kapıya dayanmış. O da kızı Misis Kralı’nın oğluna istemeye gelmiş. O da aynı istek ve tehtitlerde bulunmuş.
Anavarza Kralı, çok halim - selim, iyi yürekli bir insanmış. Ne yapacağına kırmızı verememiş, dalmış kara düşüncelere. Durum çok çetin. Kızını bu krallardın hangisinin oğluna verse diğeri yine kendi halkına savaş açacak. Belki de ülkesi elden gidecek. Hiçbirine vermezse bu defa iki ülke halkı ile savaşmak zorunda kalınacak diye düşünüp durmuş.
Kız babasının haline çok üzülmüş, yüreğinden vurulmuş babasına:
-Olur mu Kral babam. Ben senin kızın değil miyim? Bana derdini niçin açmazsın? Diye kahırlanmış.
Kral:
-Kızım, güvercen topuklu yavrum demiş. Çok haklısın. Bilmem ki ne etsem. Sis Kralı elçi göndermiş, oğluna seni ister. Misis Kralı’ da elçi göndermiş. O da oğluna seni ister.Vermezsem savaş açılacak, hangisine peki desem yine de olacağı bu. Ne yapmalı bilemedim demiş.
Kız gülmüş:
-Ondan kolay ne var?
-Şeytan bile çözemez bu düğümü kızım, demiş kral.
Kız:
-Hayır kral babam; Bundan kolay bir şey yok. Dersen ki onlara, ben kızım veririm, Veririrm ama, bir şartım var. Anavarza’nın suyu az. Buraya bol suyu önce kim getirirse, onun oğluna kızımı veririm. Onlara öyle söyleyin siz. Gerisine karışmayın.
-Bak işte bunu hiç düşünmemiştim. O zaman savaşsız çözeriz bu işi.
-Elbette babacığım. Halkımız rahat, huzur içinde yaşıyor. Onların benim yüzümden acılara katlanmalarını, ölmelerini istemem hiç, demiş.
-Böylece aradan günler geçmiş her iki kralın elçileri, Anavarza kralı’nın kararını öğrenmek üzere Anavarza’ya gelmişler. Kral onlara kızının öğrettiğini söylemiş.
-Anavarza’ya bol suyu ilk getireninin oğluna kızımı vereceğim. Kararımı krallarınıza böyle iletiniz.
Elçiler bu kararı hemen kendi krallarına iletmişler.
Bunun üzerine, Sis Kralı yukarıdan, Misis Kralı aşağıdan başlamışlar su yolunu yapmaya, Sis Kralı su yolunu yontma taşlardan, çok güzel, sağlam biçimde yaptırmaya uğraşırmış.Bu yüzden işi gecikirmiş.Misis Kralı da kerpiçten yaparmış su yolunu. Bu yüzden Misis’lilerin su yolu çabuk ilerlemiş. Günler geçmiş, yollar ilerlemiş, sonunda aşağıdan Misis’lilerin su yolu görünmüş. Sis’lilerden bir haber yok. Misis’lilerin su yolunun kente yaklaşmakta olduğunu gören kızı almış bir üzüntü. Meğer içten içe yiğitliğini duyduğu Sis Kralı’nın oğlunu seviyormuş. Ona adamlar göndermiş ve;
İyiye kötüye bakma. Elini çabuk tut demiş.
Ama taş yol bu. Peynir değil ki doğrana, çamur değil ki sıvana. Sonunda Misis’lilerin yolu bitmiş. Su gelmiş kentin kapısına dayanmış. Dayanmış dayanmasına ama, kız buna dayanamamış. Kaldırmış kendisini kayalıklardan aşağıya atmış.
Derler ki Anavarza o günden sonra bir daha şenlik nedir bilmemiş. Kentin evlerinden neşe dolu kahkahalar yükselmemiş.

Lokman Hekim Efsanesi:
Lokman Hekim bütün doktorların üstadıdır. Söylentilere göre, bütün otların, çiçeklerin dilinden anlayan Lokman Hekim bu bitkilerden türlü ilaçlar yaparmış. Her çiçek, her ot, Lokman’a hangi hastalığı iyi edeceğini söylermiş. Bütün dünyayı dolaşan Lokman Hekim, Çukurova’nın bereketli topraklarında her şeyin yetiştiğini görünce Misis şehrine yerleşmiş. Her derde deva olan Lokman çevresindeki hastaları iyi etmiş. Hastalıksız sapa sağlam yaşamaya başlayan insanlar Lokman’a baş vurarak ölüsüzlüğe çare bulmasını istemişler.Lokman’da Çukurova’yı adım adım dolaşar ölümsüzlüğe çare olacak bitkiyi aramaya başlamış. Bir çınarın altında uyurken bir ses duymuş. “Lokman, bunca zamandır arayıp taraman bitsin. Ben ölümün ilacıyım. Bundan böyle insanlara da hayvanlara da ölüm yok.” Kendisine seslenen otun yanı başına koşan Lokman Hekim, ilacın nasıl yapılacağını da öğrenmiş, bir deftere yazmış. Otu da kopararak yola düşmüş. Misis’e gelince, Ceyhan nehri üzerindeki MİSİS Köprüsünün üzerinde durmuş. Defteri de elindeymiş. Defterine yazdıklarına bakarak ilacı yapmaya koyulmuş. Tam yapıp bitireceği sırada bir vuruşta defteri de, otu da uçurarak suya düşürmüş. Lokman Hekim’de bu yüzden ölüme çare olacak ilacı bir daha bulamamış. Otlar da o tarihten sonra kendisine yüz çevirmişler. Bir daha onunla hiç konuşmamışlar.

Talihsiz kızın destanı:
Keşli’de bir genç kızla bir delikanlı birbirlerini severler, nişanlanırlar. Bir gün oğlan kuyudan su içerken düşer ölür. Bunu duyan kız çılgına döner. Bir daha evlenmemeye kırmızı verir. Yıllar sonra ailesinin ısrarı ile evlendirilir. Çoluk çocuğa kavuşur. Fakat kızın talihsizliği sürer. Bu sefer de kocası amansız bir hastalığı tutulur ölür. Bu olay üzerine Keşli köyünden Mustafa Sarı şu destanı söyler;
Emir Allah’tandır başın sağolsun
Ağlayıp gözyaşını sildinmi bacım?
Baharın yazların kışın sağolsun .
Dünyada eğlenip güldünmü bacım?
Gönlünü vermeşti, kuyuda kaldı.
Koca bir ömrünü acıya saldı
Sonra Hasan ile gönlünü aldı.
O nu da toprağa saldınmı bacım?
Kötüler ne bilsin insan hasını.
Kala bir ömür çekse yasını.
Koca bir köyün jandarmasını
Harput yakasında gördünmü bacım?
Kader bizim için ağını geriyor
Hasan’ımız bana acı veriyor,
Cenabı Peygamber ümmetim diyor
Allah’tan sabırlar aldınmı bacım

Şahmaran Efsanesi:
Adana’da halk arasında Misis Yılanla, Ceyhan Yel’le, Adana sel’le gidecektir diye bir söylenti vardır. Adana-Ceyhan arasındaki Yılankale’nin de adı Şahmaran efsanesine karışmıştır.
Söylentiye göre Yılankale’de çok yılan yaşarmış.Yılanlar sütle beslenirmiş. Günün birinde sütsüz kalacaklar ve kaleden çıkıp Misis’e inerek orada yaşayanları sokacaklarmış.
Diğer bir söylentiye göre; çevrede yaşayan beylerden biri çaresiz bir derde tutulmuş yapılan ilaçlar hiç fayda vermez olmuş. Bir doktor, beyi iyi edecek yılanların padişahı Şahmaran’ın gözleri olduğunu söylemiş. Ama kimse Şahmaran’ı bulamamış. Yılanlar padişahı insanoğullarından birine büyük bir iyilikte bulunarak onu yılanların sokup öldürmesinden kurtarmış. İşte bu insanoğlu Şahmaran’ın saklandığı yeri biliyormuş. Bu insanoğlu beyin vereceği ödülü kazanmak için Şahmaran’ı yakalamaya karar vermiş. İnsanlar arasında Şahmaran’ın saklandığı yeri tek bilen kişi o imiş. Bu arada Şahmaran çok güzel bir kıza aşık olmuş. Bu kızı daha iyi görebilmek için kızın gittiği hamamın tepesine çıkmş ve oradan kayıp hamamın ortasına düşmüş. İşte onu takip eden ve onu bilen insanoğlu Şahmaran’ı bu hamamda öldürüp, gözlerini götürmüş. Gözleri yiyen bey iyi olmuş.

İlçeleri
Aladağ :
Adana'ya 105 km uzaklıkta olan bu ilçede antik devirden kalma bir ören yeri ile harap Ortaçağ kalesi, Akören beldesindeki Kırık Kilise harabeleri çok önemlidir. 40 km mesafedeki Acısu içmesi, Meydan yaylasında "Bığbığı" mağarası bulunmaktadır.

Ceyhan :
Adana İl Merkezine 47 km uzaklıktadır. 1097 yılında Haçlı Ordusu'nun işgaline uğramış sonra sırasıyla Ermeni Krallığı, Mısır Kölemenler, Dulkadir Beyliği ve Osmanlı Egemenliğini yaşamıştır.
Osmanlılar zamanında "Yarbisi" , "Yarsuvat" adlarını almıştır. Adana Ceyhan karayolu üzerinde 700 m. uzunluğunda dört cepheli masif kaya üzerinde etkileyici görünümlü Yılan kale bulunur.
Ulucami, Mecidiye Cami ve Durhasan Dede Türbesi bulunmaktadır.
Ceyhan İlçesi Kurtkulağı Beldesi'nde bulunan Kurtkulağı Kervan Sarayı 1711 yılında yapılmış olup eski Halep Kervan yolu üzerindedir.
Yılankale'nin güney batısında Tepebağ höyüğünden sonra en büyük höyüğü Sirkeli Höyüğünde Ceyhan nehri kıyısında büyük bir kaya üzerinde Hitit Krallarından Muvattali'nin sakallı ve uzun elbiseli rölyefi görülür.

Feke :
İl Merkezine 121 km mesafededir. Bizanslılar ve Ermeniler zamanında önemli bir yerleşim merkezi olduğuna dair buluntular vardır. Tepe Mahallerinde 1945 yılında Bizans tapınağının zemin mozaikleri ortaya çıkarılmıştır. Feke kalesini 12. yy.'da Bizanslılar veya Selçuklular tarafından yapıldığı sanılmaktadır. Rafting için ülkemizin en elverişli ırmaklarından olan Göksu bu ilçede bulunmaktadır. Çok sayıda yaylalar vardır.

Karaisalı :
İl Merkezine 47 km. mesafededir. İlçede önemli bir yapı bulunmamakla beraber 8 km. kuzey batısında Milvan kale vardır. 17 km. batısında 1912 yılında Almanlar tarafından yapılan Alman Köprüsü, 12 km. güneyinde Altınova köyü yakınlarında tarihi İpek yolu güzergahında Kesiri Han bulunmaktadır. Yerköprü mesire yeri ve Kızıldağ yaylası görülmeye değer.

Karataş :
İl Merkezine 47 km. mesafededir. Coğrafi konumu ile ilk çağda büyük önem taşıyan bir şehirdir. Magarsus adıyla anılan bu kent bugünkü yerleşim yerinin 5 km. batısında yer almaktaydı. Rumlar tarafından siyah renkli taşlarla inşa edilmesinden, yine aynı taşlarla yapılan kiliseden dolayı Kara Kilise, sonradan yine Rumlar tarafından yakılıp yıkıldığı için Yanık Kilise adını almıştır.
Karataş'da Osmanlılardan kalma iki han vardır. Çarşı içindekinin kapısı üzerinde taşa yazılı kitabeden 1608 yılında inşa edildiği anlaşılmaktadır. Pazan yerindeki diğer han ise Menzil han Mar Ali tarafından 1782 yılında yaptırılmıştır. Ramsar sözleşmesinde yer alan Akyatan Kuş Cenneti ve gölü bu ilçededir.

Kozan :
İl Merkezine 72 km. mesafededir. Sis adı ile anılan İlçe M.Ö. 19. yüzyılın ilk yarısına kadar Hititlerin egemenliğinde kalmış sırasıyla Asurlular, İranlılar, Makedonyalılar, Selefkuslar, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular, Ermeniler ve Ramazanoğlu egemenliği yaşamıştır. Kozan kalesi Asurlular tarafından yapılmıştır. Önemli eserlerinden biride Hoşkadem cami 1448 yılında Mısır Kölemen Sultanı Abdullah Hoşkadem tarafından yaptırılmıştır.
Kozan'ın 22 km. Güney doğusunda Dilekkaya köyü'nün 2 km. uzağında bir ada gibi yükselen tepenin üzerinde Anavarya şehri M.Ö. 9. yüzyıldan Asurlular tarafından kurulmuştur. Kaya mezarları, kilise, sarnıç gibi eserler bugüne ulaşan kalıntılardır.
Ayrıca 18 çeşit deniz, hayvanını gösteren Anavarza mozaikleri bulunmaktadır.
Dağılcak mesire yeri ve yaylaları ile ünlüdür.

Pozantı :
İl Merkezine 116 km. mesafededir. Coğrafik konumu nedeniyle tarihte önemli olaylara sahne olmuştur. Makedonyalı Büyük İskender, Abbasi Halifesi Memnun'un kardeşi Mutasım Pozantı'dan geçen ünlü devlet adamlarıdır. Eski ve yeni Annaş’a kaleleri, Torosların en önemli geçidi olan Gülek Boğazı'nın girişindedir. İskitler zamanında yapıldığı sanılmaktadır.
Gülek boğazı ile Tekir yaylası arasındaki Kızıltabya ve Aktabya kaleleri Mısırlı İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır.

Saimbeyli :
Adana İl Merkezine 156 km mesafededir. Eski adı Hacin'dir. 1923 yılında Kurtuluş Savaşında büyük kahramanlık gösteren Hacınlı Saim Beyin adı ilçeye verilmiştir. Buradaki Ermeni kale ve kilise kalıntılarından orta çağda Ermenilerin buralara hakim oldukları anlaşılmaktadır.

Seyhan :
Adana'nın Merkez İlçesi iken 05.06.1986 tarihinde ayrı bir İlçe haline gelmiştir.
İlçenin bulunduğu yöre, pek çok uygarlıklara sahne olmuştur.
İlçenin başlıca eserleri Büyük Saat, Taş köprü, Yağ cami, Yeni cami, Çarşı hamamı, Bebekli kilise, eski Adana evleri vs.

Tufanbeyli :
İl Merkezine 200 km. mesafededir. Hitit, Roma, Bizans ve Ermeni krallıkları dönemlerini yaşamış çok eski bir yerleşim yeridir.
İlçenin 20 km. kuzeydoğusunda Hititlerin dini merkezi konumunda olan "Şar" kenti Hieropolis ve Çomana adları ile tanınır. Romalılardan kalma açık hava tiyatrosu, Bizans kilise kalıntısı, ana tanrıça tapınağının kapısı olduğu sanılan Alakapı antik şehrin sağlam kalmış yapılarıdır.
Şar harabelerinin güneyinde Doğanbeyli köyü yakınında höyükler, batıda Hanyeri yakınında Hitit anıtı önemli eserleridir.
Tufanbeyli'de bu eserlerden başka hiyeroglif yazıtlar, sütunlar ve yapı kalıntıları, kaya mezarları da hala durmaktadır.

Yumurtalık :
İl Merkezine 81 km. mesafededir. Antik çağda "Aegaea" adıyla bilinen önemli bir liman kenti olan Yumurtalık 13. yüzyılın ikinci yarısı ile 14. yüzyılın başlarında deniz ve karayolu ile Hindistan'dan gelen mallar Venedik ve Cenova'ya sevkedilmesiyle en parlak dönemini yaşamıştır.
İlçenin en önemli eserleri Ayas kalesi, Süleymaniye Kulesi ve Markopolo İskelesidir.

Yüreğir :
Bugün merkez ilçe konumunda olan Yüreğir'in en önemli eseri Ceyhan nehri kıyısında bugün Yakapınarı'nın bulunduğu yerde kurulan Misis, Roma ve Memluk döneminde önemini korumuştur. İran Satrapların başkenti olan Misis 1517 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. Ceyhan nehri üzerinde 4. yüzyılda Bizans imparatoru Flauius Constantinus tarafından yaptırılan "Misis köprüsü" 9 gözlüdür köprü yakınında bozulmamış mozaik Roma bazilikası, su kemeri, stadyum, hamam, kervansaray,mescit günümüzde harabe halindedir.

İmamoğlu :
İlçe Adana İline 45 km. uzaklıktaki Adana, Kozan, Feke, Saimbeyli, Tufanbeyli karayolu üzerindedir. Yeraltı şehri mevcuttur.

**orbay** · 17-02-2008, 22:54

Konu: Adana - 01

YouTube - Discover Adana,Tur***

**orbay** · 22-02-2008, 22:36

Konu: Adana - 01

2007 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi İlçelere Göre Şehir ve Köy Nüfusu

----------------------------Toplam---------------Şehir-----------------Köy

Adana--------------------2 006 650-----------1 611 262--------------395 388
Seyhan--------------------1 007 992--------------990 073----------------17 919
Yüreğir----------------------522 265--------------375 954---------------146 311
Aladağ-----------------------17 506-----------------3 938----------------13 568
Ceyhan---------------------158 439---------------103 800----------------54 659
Feke-------------------------19 489-----------------4 728----------------14 761
İmamoğlu---------------------31 629----------------21 331---------------10 298
Karaisalı----------------------28 740------------------6 580---------------22 160
Karataş-----------------------21 485------------------8 358---------------13 127
Kozan-----------------------123 980-----------------72 463---------------51 517
Pozantı-----------------------19 896------------------9 835---------------10 061
Saimbeyli---------------------17 775------------------4 070---------------13 705
Tufanbeyli--------------------18 279------------------5 292---------------12 987
Yumurtalık--------------------19 155------------------4 840---------------14 315

**cunuyil** · 22-02-2008, 22:39

Konu: Adana - 01

Korkarım ki yakında bunlara ekleme yapacaksınız.ADANA' da ilçe sayısı artacak iller arasında...

Seyhan İlçesini; Çukurova ve Seyhan diye ikiye ayırdıklarında artık gerekli düzenlemeyi yaparsınız.

**orbay** · 22-02-2008, 22:42

Konu: Adana - 01

O sonraki iş Abi ayrılsın tabiki düzenleriz

Adana - 01

Adana - 01

Yorum

Yorum

Yorum

Yorum

Yorum

Yorum

Yorum