GENEL BİLGİLER
Yüzölçümü: 6.550 km²
Nüfus: 333.256 (2007)
İl Trafik No: 39
Bir sınır kenti olan Kırklareli'nde Antik dönem, Orta Çağ, Bizans, ve Osmanlı kültürünü yansıtan birçok eserler bulunmakta olup, kıyı turizmi, kültür, karavan, kamping ve su sporları turizmi, av ve doğa turizmi gibi birçok dal için ideal bir merkez konumundadır.
İLÇELER
Kırklareli ilinin ilçeleri; Babaeski, Demirköy, Kofçaz, Lüleburgaz, Pehlivanköy, Pınarhisar ve Vize'dir.
COÐRAFYA
Kırklareli ülkemizin ormanları bol illerinden biridir. Yaban hayatı çok zengin olan Kırklareli, önemli av merkezlerindendir. Yıldız dağlarının yoğun ormanlarla kaplı yükseltileri büyük av hayvanlarının, ovalar ise kanatlı av hayvanlarının yaşama alanlarıdır. İlde kara avcılığı yanında, Karadeniz'de balık avcılığı da yapılmaktadır. Mevsimine göre her türlü balık avlanabilmektedir. Ayrıca, akarsu ve derelerde olta balıkçılığı da yapılmaktadır. En çok alabalık, miryana, sazan avlanmaktadır.
Kırklareli iklimi yörelere göre farklılık göstermektedir. Kırklareli merkezinde de karasal iklim hakimdir. Yıldız Dağlarının kuzeye bakan kesimlerinde Karadeniz iklimi görülür. Buna bağlı olarak yazlar serin, kışlar ise soğuktur. Denizden uzak iç kesimlerde ise karasal iklim görülmektedir. Yazlar sıcak, kışlar soğuk ve zaman zaman kar yağışlı geçmektedir.
TARİHÇE
Neolitik çağdan itibaren (M.Ö. 6000) Kalkolitik, Tunç ve Demir Çağlarında yoğun olarak insanların yaşadığı, ele geçen belgelerden anlaşılmaktadır. Bölgede Troklar, Persler, Makedonyalılar, Galatlar, Biritanya Krallığı, Romalılar, Bizanslılar ve Osmanlıların hakimiyetinde kurulmuştur.
NE YENİR
Et ve süt ürünlerinin yanı sıra sebze ve meyve de beslenmede önemli bir yer tutar. Kaşar peyniri ve ay çiçeği üretimi yaygındır. Yörede, bağcılığa bağlı olarak içki yapımı gelişmiştir. Keşkek, zerde, kaymakçına, plaska, sulu kaçamak, kuru kaçamak, ısırgan böreği, külür, kapama, çoban böreği ısırgan otu çorbası yöreye özgü yemeklerdir.
Kırklareli'den Yemek Tarifleri
Kuzu kapama
Malzemeler:
6 parça kuzu eti
1 demet taze soğan
2 kıvırcık salata
5 diş sarımsak
1.5 yemek kaşığı tereyağı
1su bardağı su
tuz
Hazırlanışı:
Bir tavada yağ eritilir, etlerin altı üstü çok az kızartılır ve bir tepsiye alınır. Soğanların yeşil tarafları ve kıvırcıklar doğranır. Tepsideki etlerin üzeri bu yeşilliklerle kapatılır. Su, sarımsak ve tuz ilave edilerek kısık ateşte 45 dakika pişirilir.
NE ALINIR
Peynir, el sanatları ve geleneksel ahşap ev eşyalarının yanı sıra dokuma ürünleri alınabilir.
YAPMADAN DÖNME
Hızır Bey Cami ve Külliyesini görmeden,
Bıldırcın kağıt kebabı ve koyun yoğurdu yemeden,
Hardaliye içmeden,
Peynir almadan
...Dönmeyin.
Karayolu
Otogar Tel : (+90-288) 214 12 60
Demiryolu
İstasyon Tel : (+90-288) 214 12 60
TESCİL EDİLMİŞ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI İLE SİT ALANLARI (AÐUSTOS 2005)
Sit Alanları
Arkeolojik Sit Alanı : 90
Kentsel Sit Alanı : 1
Doğal Sit Alanı : 9
Tarihi Sit Alanı : 2
Diğer Sit Alanları
Arkeolojik ve Doğal Sit : 2
Arkeolojik ve Kentsel Sit : 1
Tarihi ve Kentsel Sit : 1
Toplam : 106
Kültür (Tekyapı Ölçeğinde) ve Tabiat Varlıkları : 256
GENEL TOPLAM : 362
İLETİŞİM BİLGİLERİ
Valilik: (+90-288) 214 10 60-214 12 95-212 01 26
Belediye: (+90-288) 214 10 45
Hastane: (+90-288) 214 10 43 - 214 12 73
Polis: (+90-288) 212 38 50
Jandarma: (+90-288) 214 16 57-214 29 57
İl Turizm Müdürlüğü: (+90-288) 214 16 62 - 214 15 22
İl Kültür Müdürlüğü: (+90-288) 214 19 47
Gezilecek Yerleri
KIRKLARELİ MÜZESİ
20 Aralık 1930 yılında Büyük Önder Atatürk tarafından ziyaret edilen bina 1894 yılında Mutasarrıf Neşet Paşa ve o dönem belediye başkanı olan Hacı Mestan Efendi zamanında yaptırılmıştır. 1962 yılına kadar fiilen belediye binası olarak kullanılmış, 1970 yıllarında ise tamamen boşaltılarak yıkıma terk edilmiştir.
1983 yılından itibaren başlayan ve çeşitli aralıklarla devam eden restorasyon, teşhir-tanzim çalışmaları 1993 yılında tamamlanmıştır.
Bodrum hariç iki katlı betonarme olan yapının dörtcephesinde yayılan kemerli pencereler yer almakta olup, girişte dört sütuna oturan cumba vardır. Arkeoloji ve etnografya ****iyonları üst katta yer almakta, ayrıca giriş katında Kültür ve Tabiat sergi salonu bulunmaktadır.
Esas amacı çevresinde geç kalmış olan tarihi araştırmalara merkez olmak, çeşitli bilimsel kuruluşlara yardım ve öncülük etmek olan Kırklareli Müzesi'nde halen 515 etnografik, 1110 arkeolojik ve 1882 adet de sikke olmak üzere toplam 3507 adet kayıtlı eser mevcuttur. Müzeye eser akışı ayrıca devam etmektedir. Bu eserler tarihi seyir itibariyle Prehistorik Dönemden Cumhuriyet Dönemine kadar oluşan bir zaman dilimini içermektedir.
Yine müze müdürlüğünün asli görevi olarak yerine getirilen doğal ve kültürel gayrimenkul tescilleri de dikkat çekici çokluktadır. Bu amaçla ilimizde 98 arkeolojik, 3 kentsel, 13 doğal sit ve 155 adet de tek yapı olmak üzere toplam 269 adet tescilli gayrimenkul yapı ve sit alanı bulunmaktadır.
Müze müdürlüğünce ilmi kazı çalışmaları yapılmakta, İstanbul Üniversitesi ve Trakya Üniversitesi ile de müşterek çalışmalar yürütülmektedir.
Müze ****iyonlarını Tanıtıcı ve İstatistiki Bilgiler
Müze ****iyonları okullara yönelik eğitim amaçlı planlanmıştır.
1- Kültür ve Tabiat Salonu: Müze girişinde zemin katta yer almaktadır. Bu bölümde 76 türden 102 adet çeşitli canlı örneği tahnit edilmiş olarak sergilenmektedir. Bu hayvan türlerinden bir kısmının nesli tükenmiş ya da tükenme tehdidi altındadır. Müzenin en yoğun ilgi gören bu bölümünün ziyaretçileri, çoğunlukla orta öğretim öğrencileri, üniversitelerin biyoloji bölümü öğrenci ve öğretim elemanları ile çeşitli araştırmacılardır.
Müze binasının son derece yetersiz olması nedeniyle 1996 kazı sezonunda ele geçirilen antik tiyatro rölyefleri de bu bölümde sergiye konulmuştur.
2- Etnografya ****iyonu: Üst katta, iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde 19.yüzyıl-20.yüzyıl başları köy yaşantısı tasvir edilmiştir. İkinci bölümde ise yine aynı dönemleri yansıtan "Kırklareli Şehir Odası" ünitesi yanında, çeşitli dönemlere ait giysi, takı ve çeşitli günlük malzemenin yer aldığı vitrinler bulunmaktadır.
3- Arkeoloji ****iyonu: Tamamen Kırklareli ve yakın çevresinde, çeşitli şekillerde elde edilen eserlerden oluşmaktadır. Sergi Buzul Çağı sonrası döneme ait çeşitli deniz, kara canlı türleri ve ağaç fosilleri ile başlamakta, daha sonra kronolojik sıra itibari ile Roma Dönemi sonlarına kadar bir seyir takip etmektedir. Vitrinlerde ağırlıklı olarak Kırklareli Aşağıpınar, Kanlıgeçit ve Tilkiburnu yerleşim birimleri ile Pınarhisar İslâmbey A, Alpullu Höyüktepe ve Dolhan tümülüslerinde yapılan kazılar sonucu elde edilen eserler yer almaktadır. Bu bölümde ayrıca klasik Dönemlerden, Osmanlı dönemine kadar süregelen ve kronolojik seyir takip eden bir sikke vitrini bulunmaktadır. Eser sayısının günden güne artması ve müze binasının yetersizliği nedeniyle özellikle her Müzeler Haftası öncesinde arkeoloji vitrinlerinde eser değişimi yapılmakta, ancak arzu edilen seviyede geniş kapsamlı bir teşhir yapılamamaktadır.
Müze ****iyonlarında;
1- Kültür ve Tabiat Salonunda; 76 türden 102 adet tahnit canlı örneği, Vize antik tiyatro kazılarından 4 adet alçak kabartma rölyef, 1 adet sütun kaidesi ve 1 adet heykel (yunus balığı) parçası ile salon girişinde büyük boy bir kadın heykeli bulunmaktadır.
2- Etnografya ****iyonunda toplam 188 adet giysi, takı ve çeşitli ev eşyası;
3- Arkeoloji ****iyonunda ise 72 adet sikke, 236 adet de çeşitli arkeolojik buluntu yer almaktadır.
Eski Belediye Binası
Tel : (0288) 214 21 39
Pazartesi dışında her gün 08.30-12.30/13.30-17.30 saatlerinde ziyarete açıktır.
İğneada Ormanları
İl: Kırklareli
İlçeler: Demirköy
Yüzölçümü: 3000 ha
Rakım: Deniz seviyesi
Koruma: Var
Başlıca Özellikleri: Tatlısu gölleri, Subasar ormanı
Kuş Türleri: Kara leylek (5 çift) popülasyonuyla Önemli Kuş Türleri statüsü kazanır. Ayrıca, sonbahar göçü esnasında önemli sayıda leylek (iki günlük sayım sırasında maks. 8366) geçer.
Camiler,Külliyeler,Kiliseler
Ayanikola Ayazma ve Manastırı (Kıyıköy):
Papuç Deresi Vadisi'nde bir kaynağın çevresinde yer alan manastıra, kıyıdan ve ilçeden iki ayrı yoldan ulaşılabilir. İlçeden gelen yolun üstünde 2 m yüksekliğindeki kayaya yedi dizelik bir yazıt kazınmıştır.
Tümüyle kaya kütlesinin içi oyularak biçimlendirilmiş olup, üç bölümden oluşmaktadır.
Ayanikola Ayazma ve Manastırı
Vize ilçesinin Kıyıköy beldesindedir. Tümüyle kaya kütlesinin içi oyularak biçimlendirilmiş olup üç bolümden oluşmaktadır.
Kırklarelinde bulunan diğer manastırlar; Kaya Manastırı (Kaynarca) Bizans Dönemi Vize Mağara Manastırı (Vize Asmakaya Mevkii) Bizans Dönemi Ayanikola Manastırı (Kıyıköy) dır
Cedit Ali Paşa Cami (Babaeski):
Mimar Sinan'ın eseri olan caminin 1561-1565 yılları arasında yapıldığı sanılmaktadır. Avlunun batı kapısındaki yazıttan 1832'de onarıldığı anlaşılmaktadır. Cami, medrese, hamam, kervansaray ve kütüphaneden oluşan külliyeden yalnızca cami günümüze ulaşabilmiştir. Süleymaniye Camisinin küçük bir modeli olan cami tek şerefelidir.
Cedit Ali Paşa Cami
Babaeski ilçesinde bulunmaktadır. Mimar Sinan'ın yapıtı olan caminin 1561-1565 yılları arasında yapıldığı sanılmaktadır.
Gazi Süleyman Paşa Cami (Küçük Ayasofya Kilisesi-Vize):
Kale mahallesinde surlar arasında bulunan kilise, Gazi Süleyman Paşa tarafından XVI. yy. da camiye çevrilmiştir. Sıvalı duvarlarda fresk kalıntıları seçilebilmektedir. Ayrıca İslam dönemine ait kalem işleri de vardır. Yapıda tamamen kilise havası hakimdir.
Hızır Bey Külliyesi
Kırklareli Merkezindedir. 1303'de Kösemihalzade Hızır Bey tarafından yaptırılan külliye hamam, cami ve arastadan oluşmaktadır. Osmanlı dönemine ait olan külliye ilin en önemli tarihi eseri olma özelliğine sahiptir. Hamamı, çeşmesi ve camisiyle bir kompleks oluşturmaktadır.
Hızırbey Külliyesi (Merkez):
1383'de Kösemihalzade Hızır Bey tarafından yaptırılan külliye hamam, cami ve arastadan oluşmaktadır. Büyük Cami olarak da tanınmaktadır.
Gövdesi Balkan Savaşı sırasında yıkılmış 1937'de onarılmıştır.
Küçük Ayasofya Kilisesi
(Gazi Süleyman Paşa Cami) Vize ilçesinde bulunmaktadır. Kale mahallesinde surlar arasında bulunan Kilise, Gazi Süleyman Paşa tarafından XVI. yy.da camiye çevrilmiştir.
Mağara Manastırı (Vize):
Vize ilçesinin kuzeybatısındaki vadinin yamacında kayalara oyularak yapılmıştır. Kaya manastırının en ilgi çekici bölümü olan şapel, oldukça küçüktür.
Mağara Manastırı
Vize İlçesinde bulunmaktadır. İlçenin kuzeybatısındaki vadinin yamacında, kayalara oyularak yapılmıştır.
Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi (Lüleburgaz):
1570 tarihli külliye; camisi,hamamı, medresesi ve kervansarayı ile görkemli bir Osmanlı yapıtıdır. 1839 yılında onarım gören Sokullu Caminin tek kubbeli camiler içinde özel bir yeri vardır. Tek şerefeli olan minaresi yeniden yapılarak yeniden ibadete açılmıştır.
Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi
Lüleburgaz ilçesinde bulunmaktadır. 1570 tarihli külliye camisi, hamamı, medresesi ve kervansarayı ile görkemli bir Osmanlı yapıtıdır.
Korunan Alanlar
Kırklareli - Kasatura Körfezi Tabiatı Koruma Alanı
Konumu: Marmara Bölgesinde, Kırklareli ili, Vize ilçesi, Kıyıköy köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Saha 329 Ha. büyüklüğündedir.
Ulaşım: Sahaya; İstanbul-Kırklareli Devlet karayolunun Vize sapağından ayrılan bir yol ile ulaşılmakta olup, İstanbul 'a 223 km., Vize'ye 48 km. mesafededir.
Özellikleri: Trakya'nın tek karaçam meşceresine sahip oluşu ile bir orman ekosistemi ve başta karaca olmak üzere çeşitli hayvan ve bitki türlerinin yaşadığı eşsiz bir tabiat parçası özelliği göstermektedir.
Karaçam, Macar meşesi, sapsız meşe, saçlı meşe, doğu gürgeni, kara gürgen, dişbudak, kayın, akçaağaç, ıhlamur, kızılağaç sahadaki başlıca ağaç türlerini oluşturur.
Sahada; karaca, yaban domuzu, kurt, çakal, sansar, tilki, porsuk, tavşan bulunmaktadır.
Kırklareli - Saka Gölü Tabiatı Koruma Alanı
Konumu: Marmara Bölgesinde, Kırklareli ili, Demirköy ilçesi, Sivriler köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Saha; 1345 Ha. büyüklüğündedir.
Ulaşım: Saha, Demirköy'e 26 km. mesafededir.
Özellikleri: Çok sınırlı yayılışa sahip, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan subasar (Alüvyol) ormanları Avrupa çapında nadir ve eşsiz bir örneği ile zengin bir yaban hayatını ihtiva etmesi, sulak saha ve orman ekosistemlerinin yer aldığı bir ekosistemler bütünü olması özelliklerini oluşturmaktadır.
Kızılağaç, karaağaç, dişbudak başlıca ağaç türleri olup, ayrıca meşe, gürgen, kayın, karakavak, akkavak, sögüt, ıhlamur ve ceviz bulunmaktadır.
Geyik, karaca, tilki, kurt, tavşan, domuz, yaban kedisi, kuğu, yaban ördekleri, yaban kazları, çulluk , tahtalı, engerek, kör yılan, su yılanı, sazan, mercan, levrek, kerevit, faunayı oluşturmaktadır.
Mağaralar
Domuzdere Mağarası
Yeri: Vize İlçesi, Balkaya Köyünde bulunmaktadır.
Özellikleri: Domuzdere Mağarasının içi görünümleri çok güzel sarkıt, dikit, sütun, örtü ve duvar damlataşları ile kaplı, geniş ve yüksek salon veya galerilerden meydana gelmiştir.
Dupnisa Mağara Sistemi
Yeri: Kırklareli, Demirköy İlçesi
Mağara Kırklareli ilinin Demirköy ilçesine bağlı, Sarpdere köyünün sınırları içerisindedir. Köyün 5-6 km. güneybasındadır. Mağaraya jeep, traktör gibi araçlarıyla ulaşılmaktadır.
Özellikleri: Üç girişe sahiptir yeraltı sistemi olan mağaranın toplam uzunluğu 3200 m.dir. Girişten itibaren ilk 1000 m.si suludur. Mağaran çıkan kaynak Türk-Bulgar sınırı olan Rezve Deresini oluşturmaktadır. Girişlerden birincisi Dupnisa Dolin girişidir. İkincisi kuru mağara olup iki ayrı girişle başlar. Kollardan biri 456 m., diğeri 363 m.dir. Üçüncü giriş Kız Mağarası olup 60 derecelik bir eğimle başlar. Mağaranın yan kolları fosil, ana sistemi aktiftir. İçinde boyutları 150x 60 m. çapında bir salon vardır.
Kaptanın Mağarası
Yeri: Vize İlçesi, Kıyıköy’de bulunan Kıyıköy Mağarası’ nın 200 m. güneyinde bulunmaktadır.
Özellikleri: Zengin damlataş birikimlerine sahiptir.
Kıyıköy Mağarası
Yeri: Vize İlçesi, Kıyıköy Beldesinin 2 km. güneyinde bulunmaktadır.
Özellikleri: Menderesler çizerek gelişen ve yer yer damlataş çökellerine sahip olan Kıyıköy Mağarası turizm amaçlı kullanıma uygun özelliklere sahiptir.
Yenesu Mağarası
Yeri: Vize İlçesi, Balkaya Köyünde bulunmaktadır.
Özellikleri: Trakyanın üçüncü büyük mağarasıdar. Yenesu’nun içi, görünümleri son derece güzel, her türden damlataşlar (sarkıt, dikit, sütun duvar damlataşları, damlataş havuzları ve makarnalar) ile kaplıdır. Damlataş havuzu veya göllerin üzerine saçaklar şeklinde inen veya tabanından yükselen bu şekiller mağaraya sihirli bir hava kazandırmıştır.
Mezarlar
Kırklareli İl sınırları dahilinde tescilli 92 adet tümülüs bulunmaktadır. Kırklareli tümülüslerinin Tunç Çağının sonlarından (M.Ö.14-13 yy. - M.S.3 yy.) başlarına kadar devam ettiği kazılarla anlaşılmaktadır. Bunlar; Kırklareli A,B,G tümülüsleri, Alpullu Höyük Tepe Tümülüsü, Lüleburgaz Kepirtepe Tümülüsü, Düz Orman Tümülüsü, İslam Bey Tümülüsüdür.
Dolmenler
(Kapaklı Kaya Mezarları): Trakya'da çok sayıda görülen anıt mezarların erken safhası olarak kabul edilir. Tespit edilen dolmenlerin (M.Ö.1300-800) kullanım gördüğü anlaşılmaktadır. Bunlar; Kofçaz, Dereköy, Kadıköy, Kula, Geçitağzı, Kapaklı, Düzoralan Köyleri yakınlarında bulunmaktadır.
Menhir (Dikili Taşlar)
Kırklareli çevresinde çok sayıda bulunmaktadır. Esas kullanım süreci Erken Demir Çağı'dır.Bunlar Kırklareli Merkez Erikler, Değirmencik, Ahmetçe Köyleri, Lüleburgaz Civarı.
Plajlar
Kırklareli, yaklaşık 50 km' lik doğal bir kumsala sahiptir. Plajların en önemlileri Kıyıköy, İğneada ve Kastros'tur.
Kastros
Kıyıköy'e 18 km. Kırklareli'ne ise 85 km. mesafede yer alan Kastros plajları, 500 metre uzunluğunda ve 200 metre genişliğinde bir alan kaplamaktadır. Denizi berrak, sahili ince kumlu ve yer yer kayalık bir yapıya sahiptir. Plajın kuzeyi ve güneyi ormanlarla kaplıdır. Plaj alanında çadırlı kamp, lokanta, büfe, WC, çay bahçesi, içme suyu gibi ihtiyaçlara cevap verecek tesisler bulunmaktadır.
Kıyıköy (Midye)
Vize'ye 40 km. mesafede bulunmaktadır. Karadeniz'e egemen, kayalık bir zemin üzerinde bulunan Kıyıköy Beldesi, tabiat harikasi iki doğal sit arasında bulunmaktadır. Bu derelerde alabalık, sazan ve kefal balıkları avlanabilmekte, motorla ya da kayıkla gezinti yapılabilmektedir. Pabuçdere ile deniz arasında dar uzun ve temiz bir kumsal bulunmakta ve burada yazın kamp kurulabilmektedir. Kıyıköy'de günübirlik kullanıma yönelik güzel balık lokantaları ile cafeler dışında konaklama olanakları da mevcuttur. Ev pansiyonculuğu ileri seviyededir.
İğneada
Demirköy'e 25 km. Kırklareli'ne ise 97 km. mesafede bulunan İğneada, 40-50 m. genişliğinde ve yaklaşık 10 km. uzunlusunda bir kumsala sahiptir. İğneada, özellikle yakın çevresinde bulunan çok sayıdaki birinci derece doğal sit alanları ile ilgi çekmektedir.
İlçeleri
Babaeski:
İl Merkezine 37 km. mesafededir. Cedit Ali Paşa Cami ile Babaeski Köprüsü ve Alpullu (Sinanlı) Köprüleri en önemli kültür eserleridir. Lüleburgaz: İlçedeki Sokullu Mehmet Paşa Cami ve Şadırvanı önemli bir sanat eseridir.
Demirköy:
İl Merkezine 74 km. mesafededir. İlçede Sivriler Köyü yakınlarında XV.yy. ait İstanbul’un fethi sırasında kullanılan büyük topların dökümünün yapıldığı dökümhane bulunmaktadır.
Kofçaz: İl Merkezine 26 km. mesafededir. İlçe sınırları içerisinde çok sayıda tümülüs, dolmen ve tarihi yerleşim alanı bulunmaktadır.
Lüleburgaz:
İl Merkezine 61 km. mesafededir. İlçede Sokullu Mehmet Paşa Cami ve Şadırvanı ile Mimar Sinan eseri olan Lüleburgaz Köprüsü kültürel eserlerdir.
Pehlivanköy: İl Merkezine 62 km. mesafede bulunmaktadır.
Pınarhisar:
İl Merkezine 30 km. mesafede bulunmaktadır. İlçe sınırları içerisinde çok sayıda tümülüs, nekropol ve yerleşim alanı bulunmaktadır.
Vize:
Eski Kırklareli-İstanbul yolu üzerinde olup, İl Merkezine 56 km. mesafededir. İlçedeki Gazi Süleyman Paşa Cami önemli bir eseridir.Doğu Trakya’da tümülüslerin en yoğun olduğu bölgedir. Şehir merkezinde 2 höyük ve Roma Dönemine ait bir tiyatro mevcuttur.
Yüzölçümü: 6.550 km²
Nüfus: 333.256 (2007)
İl Trafik No: 39
Bir sınır kenti olan Kırklareli'nde Antik dönem, Orta Çağ, Bizans, ve Osmanlı kültürünü yansıtan birçok eserler bulunmakta olup, kıyı turizmi, kültür, karavan, kamping ve su sporları turizmi, av ve doğa turizmi gibi birçok dal için ideal bir merkez konumundadır.
İLÇELER
Kırklareli ilinin ilçeleri; Babaeski, Demirköy, Kofçaz, Lüleburgaz, Pehlivanköy, Pınarhisar ve Vize'dir.
COÐRAFYA
Kırklareli ülkemizin ormanları bol illerinden biridir. Yaban hayatı çok zengin olan Kırklareli, önemli av merkezlerindendir. Yıldız dağlarının yoğun ormanlarla kaplı yükseltileri büyük av hayvanlarının, ovalar ise kanatlı av hayvanlarının yaşama alanlarıdır. İlde kara avcılığı yanında, Karadeniz'de balık avcılığı da yapılmaktadır. Mevsimine göre her türlü balık avlanabilmektedir. Ayrıca, akarsu ve derelerde olta balıkçılığı da yapılmaktadır. En çok alabalık, miryana, sazan avlanmaktadır.
Kırklareli iklimi yörelere göre farklılık göstermektedir. Kırklareli merkezinde de karasal iklim hakimdir. Yıldız Dağlarının kuzeye bakan kesimlerinde Karadeniz iklimi görülür. Buna bağlı olarak yazlar serin, kışlar ise soğuktur. Denizden uzak iç kesimlerde ise karasal iklim görülmektedir. Yazlar sıcak, kışlar soğuk ve zaman zaman kar yağışlı geçmektedir.
TARİHÇE
Neolitik çağdan itibaren (M.Ö. 6000) Kalkolitik, Tunç ve Demir Çağlarında yoğun olarak insanların yaşadığı, ele geçen belgelerden anlaşılmaktadır. Bölgede Troklar, Persler, Makedonyalılar, Galatlar, Biritanya Krallığı, Romalılar, Bizanslılar ve Osmanlıların hakimiyetinde kurulmuştur.
NE YENİR
Et ve süt ürünlerinin yanı sıra sebze ve meyve de beslenmede önemli bir yer tutar. Kaşar peyniri ve ay çiçeği üretimi yaygındır. Yörede, bağcılığa bağlı olarak içki yapımı gelişmiştir. Keşkek, zerde, kaymakçına, plaska, sulu kaçamak, kuru kaçamak, ısırgan böreği, külür, kapama, çoban böreği ısırgan otu çorbası yöreye özgü yemeklerdir.
Kırklareli'den Yemek Tarifleri
Kuzu kapama
Malzemeler:
6 parça kuzu eti
1 demet taze soğan
2 kıvırcık salata
5 diş sarımsak
1.5 yemek kaşığı tereyağı
1su bardağı su
tuz
Hazırlanışı:
Bir tavada yağ eritilir, etlerin altı üstü çok az kızartılır ve bir tepsiye alınır. Soğanların yeşil tarafları ve kıvırcıklar doğranır. Tepsideki etlerin üzeri bu yeşilliklerle kapatılır. Su, sarımsak ve tuz ilave edilerek kısık ateşte 45 dakika pişirilir.
NE ALINIR
Peynir, el sanatları ve geleneksel ahşap ev eşyalarının yanı sıra dokuma ürünleri alınabilir.
YAPMADAN DÖNME
Hızır Bey Cami ve Külliyesini görmeden,
Bıldırcın kağıt kebabı ve koyun yoğurdu yemeden,
Hardaliye içmeden,
Peynir almadan
...Dönmeyin.
Karayolu
Otogar Tel : (+90-288) 214 12 60
Demiryolu
İstasyon Tel : (+90-288) 214 12 60
TESCİL EDİLMİŞ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI İLE SİT ALANLARI (AÐUSTOS 2005)
Sit Alanları
Arkeolojik Sit Alanı : 90
Kentsel Sit Alanı : 1
Doğal Sit Alanı : 9
Tarihi Sit Alanı : 2
Diğer Sit Alanları
Arkeolojik ve Doğal Sit : 2
Arkeolojik ve Kentsel Sit : 1
Tarihi ve Kentsel Sit : 1
Toplam : 106
Kültür (Tekyapı Ölçeğinde) ve Tabiat Varlıkları : 256
GENEL TOPLAM : 362
İLETİŞİM BİLGİLERİ
Valilik: (+90-288) 214 10 60-214 12 95-212 01 26
Belediye: (+90-288) 214 10 45
Hastane: (+90-288) 214 10 43 - 214 12 73
Polis: (+90-288) 212 38 50
Jandarma: (+90-288) 214 16 57-214 29 57
İl Turizm Müdürlüğü: (+90-288) 214 16 62 - 214 15 22
İl Kültür Müdürlüğü: (+90-288) 214 19 47
Gezilecek Yerleri
KIRKLARELİ MÜZESİ
20 Aralık 1930 yılında Büyük Önder Atatürk tarafından ziyaret edilen bina 1894 yılında Mutasarrıf Neşet Paşa ve o dönem belediye başkanı olan Hacı Mestan Efendi zamanında yaptırılmıştır. 1962 yılına kadar fiilen belediye binası olarak kullanılmış, 1970 yıllarında ise tamamen boşaltılarak yıkıma terk edilmiştir.
1983 yılından itibaren başlayan ve çeşitli aralıklarla devam eden restorasyon, teşhir-tanzim çalışmaları 1993 yılında tamamlanmıştır.
Bodrum hariç iki katlı betonarme olan yapının dörtcephesinde yayılan kemerli pencereler yer almakta olup, girişte dört sütuna oturan cumba vardır. Arkeoloji ve etnografya ****iyonları üst katta yer almakta, ayrıca giriş katında Kültür ve Tabiat sergi salonu bulunmaktadır.
Esas amacı çevresinde geç kalmış olan tarihi araştırmalara merkez olmak, çeşitli bilimsel kuruluşlara yardım ve öncülük etmek olan Kırklareli Müzesi'nde halen 515 etnografik, 1110 arkeolojik ve 1882 adet de sikke olmak üzere toplam 3507 adet kayıtlı eser mevcuttur. Müzeye eser akışı ayrıca devam etmektedir. Bu eserler tarihi seyir itibariyle Prehistorik Dönemden Cumhuriyet Dönemine kadar oluşan bir zaman dilimini içermektedir.
Yine müze müdürlüğünün asli görevi olarak yerine getirilen doğal ve kültürel gayrimenkul tescilleri de dikkat çekici çokluktadır. Bu amaçla ilimizde 98 arkeolojik, 3 kentsel, 13 doğal sit ve 155 adet de tek yapı olmak üzere toplam 269 adet tescilli gayrimenkul yapı ve sit alanı bulunmaktadır.
Müze müdürlüğünce ilmi kazı çalışmaları yapılmakta, İstanbul Üniversitesi ve Trakya Üniversitesi ile de müşterek çalışmalar yürütülmektedir.
Müze ****iyonlarını Tanıtıcı ve İstatistiki Bilgiler
Müze ****iyonları okullara yönelik eğitim amaçlı planlanmıştır.
1- Kültür ve Tabiat Salonu: Müze girişinde zemin katta yer almaktadır. Bu bölümde 76 türden 102 adet çeşitli canlı örneği tahnit edilmiş olarak sergilenmektedir. Bu hayvan türlerinden bir kısmının nesli tükenmiş ya da tükenme tehdidi altındadır. Müzenin en yoğun ilgi gören bu bölümünün ziyaretçileri, çoğunlukla orta öğretim öğrencileri, üniversitelerin biyoloji bölümü öğrenci ve öğretim elemanları ile çeşitli araştırmacılardır.
Müze binasının son derece yetersiz olması nedeniyle 1996 kazı sezonunda ele geçirilen antik tiyatro rölyefleri de bu bölümde sergiye konulmuştur.
2- Etnografya ****iyonu: Üst katta, iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde 19.yüzyıl-20.yüzyıl başları köy yaşantısı tasvir edilmiştir. İkinci bölümde ise yine aynı dönemleri yansıtan "Kırklareli Şehir Odası" ünitesi yanında, çeşitli dönemlere ait giysi, takı ve çeşitli günlük malzemenin yer aldığı vitrinler bulunmaktadır.
3- Arkeoloji ****iyonu: Tamamen Kırklareli ve yakın çevresinde, çeşitli şekillerde elde edilen eserlerden oluşmaktadır. Sergi Buzul Çağı sonrası döneme ait çeşitli deniz, kara canlı türleri ve ağaç fosilleri ile başlamakta, daha sonra kronolojik sıra itibari ile Roma Dönemi sonlarına kadar bir seyir takip etmektedir. Vitrinlerde ağırlıklı olarak Kırklareli Aşağıpınar, Kanlıgeçit ve Tilkiburnu yerleşim birimleri ile Pınarhisar İslâmbey A, Alpullu Höyüktepe ve Dolhan tümülüslerinde yapılan kazılar sonucu elde edilen eserler yer almaktadır. Bu bölümde ayrıca klasik Dönemlerden, Osmanlı dönemine kadar süregelen ve kronolojik seyir takip eden bir sikke vitrini bulunmaktadır. Eser sayısının günden güne artması ve müze binasının yetersizliği nedeniyle özellikle her Müzeler Haftası öncesinde arkeoloji vitrinlerinde eser değişimi yapılmakta, ancak arzu edilen seviyede geniş kapsamlı bir teşhir yapılamamaktadır.
Müze ****iyonlarında;
1- Kültür ve Tabiat Salonunda; 76 türden 102 adet tahnit canlı örneği, Vize antik tiyatro kazılarından 4 adet alçak kabartma rölyef, 1 adet sütun kaidesi ve 1 adet heykel (yunus balığı) parçası ile salon girişinde büyük boy bir kadın heykeli bulunmaktadır.
2- Etnografya ****iyonunda toplam 188 adet giysi, takı ve çeşitli ev eşyası;
3- Arkeoloji ****iyonunda ise 72 adet sikke, 236 adet de çeşitli arkeolojik buluntu yer almaktadır.
Eski Belediye Binası
Tel : (0288) 214 21 39
Pazartesi dışında her gün 08.30-12.30/13.30-17.30 saatlerinde ziyarete açıktır.
İğneada Ormanları
İl: Kırklareli
İlçeler: Demirköy
Yüzölçümü: 3000 ha
Rakım: Deniz seviyesi
Koruma: Var
Başlıca Özellikleri: Tatlısu gölleri, Subasar ormanı
Kuş Türleri: Kara leylek (5 çift) popülasyonuyla Önemli Kuş Türleri statüsü kazanır. Ayrıca, sonbahar göçü esnasında önemli sayıda leylek (iki günlük sayım sırasında maks. 8366) geçer.
Camiler,Külliyeler,Kiliseler
Ayanikola Ayazma ve Manastırı (Kıyıköy):
Papuç Deresi Vadisi'nde bir kaynağın çevresinde yer alan manastıra, kıyıdan ve ilçeden iki ayrı yoldan ulaşılabilir. İlçeden gelen yolun üstünde 2 m yüksekliğindeki kayaya yedi dizelik bir yazıt kazınmıştır.
Tümüyle kaya kütlesinin içi oyularak biçimlendirilmiş olup, üç bölümden oluşmaktadır.
Ayanikola Ayazma ve Manastırı
Vize ilçesinin Kıyıköy beldesindedir. Tümüyle kaya kütlesinin içi oyularak biçimlendirilmiş olup üç bolümden oluşmaktadır.
Kırklarelinde bulunan diğer manastırlar; Kaya Manastırı (Kaynarca) Bizans Dönemi Vize Mağara Manastırı (Vize Asmakaya Mevkii) Bizans Dönemi Ayanikola Manastırı (Kıyıköy) dır
Cedit Ali Paşa Cami (Babaeski):
Mimar Sinan'ın eseri olan caminin 1561-1565 yılları arasında yapıldığı sanılmaktadır. Avlunun batı kapısındaki yazıttan 1832'de onarıldığı anlaşılmaktadır. Cami, medrese, hamam, kervansaray ve kütüphaneden oluşan külliyeden yalnızca cami günümüze ulaşabilmiştir. Süleymaniye Camisinin küçük bir modeli olan cami tek şerefelidir.
Cedit Ali Paşa Cami
Babaeski ilçesinde bulunmaktadır. Mimar Sinan'ın yapıtı olan caminin 1561-1565 yılları arasında yapıldığı sanılmaktadır.
Gazi Süleyman Paşa Cami (Küçük Ayasofya Kilisesi-Vize):
Kale mahallesinde surlar arasında bulunan kilise, Gazi Süleyman Paşa tarafından XVI. yy. da camiye çevrilmiştir. Sıvalı duvarlarda fresk kalıntıları seçilebilmektedir. Ayrıca İslam dönemine ait kalem işleri de vardır. Yapıda tamamen kilise havası hakimdir.
Hızır Bey Külliyesi
Kırklareli Merkezindedir. 1303'de Kösemihalzade Hızır Bey tarafından yaptırılan külliye hamam, cami ve arastadan oluşmaktadır. Osmanlı dönemine ait olan külliye ilin en önemli tarihi eseri olma özelliğine sahiptir. Hamamı, çeşmesi ve camisiyle bir kompleks oluşturmaktadır.
Hızırbey Külliyesi (Merkez):
1383'de Kösemihalzade Hızır Bey tarafından yaptırılan külliye hamam, cami ve arastadan oluşmaktadır. Büyük Cami olarak da tanınmaktadır.
Gövdesi Balkan Savaşı sırasında yıkılmış 1937'de onarılmıştır.
Küçük Ayasofya Kilisesi
(Gazi Süleyman Paşa Cami) Vize ilçesinde bulunmaktadır. Kale mahallesinde surlar arasında bulunan Kilise, Gazi Süleyman Paşa tarafından XVI. yy.da camiye çevrilmiştir.
Mağara Manastırı (Vize):
Vize ilçesinin kuzeybatısındaki vadinin yamacında kayalara oyularak yapılmıştır. Kaya manastırının en ilgi çekici bölümü olan şapel, oldukça küçüktür.
Mağara Manastırı
Vize İlçesinde bulunmaktadır. İlçenin kuzeybatısındaki vadinin yamacında, kayalara oyularak yapılmıştır.
Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi (Lüleburgaz):
1570 tarihli külliye; camisi,hamamı, medresesi ve kervansarayı ile görkemli bir Osmanlı yapıtıdır. 1839 yılında onarım gören Sokullu Caminin tek kubbeli camiler içinde özel bir yeri vardır. Tek şerefeli olan minaresi yeniden yapılarak yeniden ibadete açılmıştır.
Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi
Lüleburgaz ilçesinde bulunmaktadır. 1570 tarihli külliye camisi, hamamı, medresesi ve kervansarayı ile görkemli bir Osmanlı yapıtıdır.
Korunan Alanlar
Kırklareli - Kasatura Körfezi Tabiatı Koruma Alanı
Konumu: Marmara Bölgesinde, Kırklareli ili, Vize ilçesi, Kıyıköy köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Saha 329 Ha. büyüklüğündedir.
Ulaşım: Sahaya; İstanbul-Kırklareli Devlet karayolunun Vize sapağından ayrılan bir yol ile ulaşılmakta olup, İstanbul 'a 223 km., Vize'ye 48 km. mesafededir.
Özellikleri: Trakya'nın tek karaçam meşceresine sahip oluşu ile bir orman ekosistemi ve başta karaca olmak üzere çeşitli hayvan ve bitki türlerinin yaşadığı eşsiz bir tabiat parçası özelliği göstermektedir.
Karaçam, Macar meşesi, sapsız meşe, saçlı meşe, doğu gürgeni, kara gürgen, dişbudak, kayın, akçaağaç, ıhlamur, kızılağaç sahadaki başlıca ağaç türlerini oluşturur.
Sahada; karaca, yaban domuzu, kurt, çakal, sansar, tilki, porsuk, tavşan bulunmaktadır.
Kırklareli - Saka Gölü Tabiatı Koruma Alanı
Konumu: Marmara Bölgesinde, Kırklareli ili, Demirköy ilçesi, Sivriler köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Saha; 1345 Ha. büyüklüğündedir.
Ulaşım: Saha, Demirköy'e 26 km. mesafededir.
Özellikleri: Çok sınırlı yayılışa sahip, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan subasar (Alüvyol) ormanları Avrupa çapında nadir ve eşsiz bir örneği ile zengin bir yaban hayatını ihtiva etmesi, sulak saha ve orman ekosistemlerinin yer aldığı bir ekosistemler bütünü olması özelliklerini oluşturmaktadır.
Kızılağaç, karaağaç, dişbudak başlıca ağaç türleri olup, ayrıca meşe, gürgen, kayın, karakavak, akkavak, sögüt, ıhlamur ve ceviz bulunmaktadır.
Geyik, karaca, tilki, kurt, tavşan, domuz, yaban kedisi, kuğu, yaban ördekleri, yaban kazları, çulluk , tahtalı, engerek, kör yılan, su yılanı, sazan, mercan, levrek, kerevit, faunayı oluşturmaktadır.
Mağaralar
Domuzdere Mağarası
Yeri: Vize İlçesi, Balkaya Köyünde bulunmaktadır.
Özellikleri: Domuzdere Mağarasının içi görünümleri çok güzel sarkıt, dikit, sütun, örtü ve duvar damlataşları ile kaplı, geniş ve yüksek salon veya galerilerden meydana gelmiştir.
Dupnisa Mağara Sistemi
Yeri: Kırklareli, Demirköy İlçesi
Mağara Kırklareli ilinin Demirköy ilçesine bağlı, Sarpdere köyünün sınırları içerisindedir. Köyün 5-6 km. güneybasındadır. Mağaraya jeep, traktör gibi araçlarıyla ulaşılmaktadır.
Özellikleri: Üç girişe sahiptir yeraltı sistemi olan mağaranın toplam uzunluğu 3200 m.dir. Girişten itibaren ilk 1000 m.si suludur. Mağaran çıkan kaynak Türk-Bulgar sınırı olan Rezve Deresini oluşturmaktadır. Girişlerden birincisi Dupnisa Dolin girişidir. İkincisi kuru mağara olup iki ayrı girişle başlar. Kollardan biri 456 m., diğeri 363 m.dir. Üçüncü giriş Kız Mağarası olup 60 derecelik bir eğimle başlar. Mağaranın yan kolları fosil, ana sistemi aktiftir. İçinde boyutları 150x 60 m. çapında bir salon vardır.
Kaptanın Mağarası
Yeri: Vize İlçesi, Kıyıköy’de bulunan Kıyıköy Mağarası’ nın 200 m. güneyinde bulunmaktadır.
Özellikleri: Zengin damlataş birikimlerine sahiptir.
Kıyıköy Mağarası
Yeri: Vize İlçesi, Kıyıköy Beldesinin 2 km. güneyinde bulunmaktadır.
Özellikleri: Menderesler çizerek gelişen ve yer yer damlataş çökellerine sahip olan Kıyıköy Mağarası turizm amaçlı kullanıma uygun özelliklere sahiptir.
Yenesu Mağarası
Yeri: Vize İlçesi, Balkaya Köyünde bulunmaktadır.
Özellikleri: Trakyanın üçüncü büyük mağarasıdar. Yenesu’nun içi, görünümleri son derece güzel, her türden damlataşlar (sarkıt, dikit, sütun duvar damlataşları, damlataş havuzları ve makarnalar) ile kaplıdır. Damlataş havuzu veya göllerin üzerine saçaklar şeklinde inen veya tabanından yükselen bu şekiller mağaraya sihirli bir hava kazandırmıştır.
Mezarlar
Kırklareli İl sınırları dahilinde tescilli 92 adet tümülüs bulunmaktadır. Kırklareli tümülüslerinin Tunç Çağının sonlarından (M.Ö.14-13 yy. - M.S.3 yy.) başlarına kadar devam ettiği kazılarla anlaşılmaktadır. Bunlar; Kırklareli A,B,G tümülüsleri, Alpullu Höyük Tepe Tümülüsü, Lüleburgaz Kepirtepe Tümülüsü, Düz Orman Tümülüsü, İslam Bey Tümülüsüdür.
Dolmenler
(Kapaklı Kaya Mezarları): Trakya'da çok sayıda görülen anıt mezarların erken safhası olarak kabul edilir. Tespit edilen dolmenlerin (M.Ö.1300-800) kullanım gördüğü anlaşılmaktadır. Bunlar; Kofçaz, Dereköy, Kadıköy, Kula, Geçitağzı, Kapaklı, Düzoralan Köyleri yakınlarında bulunmaktadır.
Menhir (Dikili Taşlar)
Kırklareli çevresinde çok sayıda bulunmaktadır. Esas kullanım süreci Erken Demir Çağı'dır.Bunlar Kırklareli Merkez Erikler, Değirmencik, Ahmetçe Köyleri, Lüleburgaz Civarı.
Plajlar
Kırklareli, yaklaşık 50 km' lik doğal bir kumsala sahiptir. Plajların en önemlileri Kıyıköy, İğneada ve Kastros'tur.
Kastros
Kıyıköy'e 18 km. Kırklareli'ne ise 85 km. mesafede yer alan Kastros plajları, 500 metre uzunluğunda ve 200 metre genişliğinde bir alan kaplamaktadır. Denizi berrak, sahili ince kumlu ve yer yer kayalık bir yapıya sahiptir. Plajın kuzeyi ve güneyi ormanlarla kaplıdır. Plaj alanında çadırlı kamp, lokanta, büfe, WC, çay bahçesi, içme suyu gibi ihtiyaçlara cevap verecek tesisler bulunmaktadır.
Kıyıköy (Midye)
Vize'ye 40 km. mesafede bulunmaktadır. Karadeniz'e egemen, kayalık bir zemin üzerinde bulunan Kıyıköy Beldesi, tabiat harikasi iki doğal sit arasında bulunmaktadır. Bu derelerde alabalık, sazan ve kefal balıkları avlanabilmekte, motorla ya da kayıkla gezinti yapılabilmektedir. Pabuçdere ile deniz arasında dar uzun ve temiz bir kumsal bulunmakta ve burada yazın kamp kurulabilmektedir. Kıyıköy'de günübirlik kullanıma yönelik güzel balık lokantaları ile cafeler dışında konaklama olanakları da mevcuttur. Ev pansiyonculuğu ileri seviyededir.
İğneada
Demirköy'e 25 km. Kırklareli'ne ise 97 km. mesafede bulunan İğneada, 40-50 m. genişliğinde ve yaklaşık 10 km. uzunlusunda bir kumsala sahiptir. İğneada, özellikle yakın çevresinde bulunan çok sayıdaki birinci derece doğal sit alanları ile ilgi çekmektedir.
İlçeleri
Babaeski:
İl Merkezine 37 km. mesafededir. Cedit Ali Paşa Cami ile Babaeski Köprüsü ve Alpullu (Sinanlı) Köprüleri en önemli kültür eserleridir. Lüleburgaz: İlçedeki Sokullu Mehmet Paşa Cami ve Şadırvanı önemli bir sanat eseridir.
Demirköy:
İl Merkezine 74 km. mesafededir. İlçede Sivriler Köyü yakınlarında XV.yy. ait İstanbul’un fethi sırasında kullanılan büyük topların dökümünün yapıldığı dökümhane bulunmaktadır.
Kofçaz: İl Merkezine 26 km. mesafededir. İlçe sınırları içerisinde çok sayıda tümülüs, dolmen ve tarihi yerleşim alanı bulunmaktadır.
Lüleburgaz:
İl Merkezine 61 km. mesafededir. İlçede Sokullu Mehmet Paşa Cami ve Şadırvanı ile Mimar Sinan eseri olan Lüleburgaz Köprüsü kültürel eserlerdir.
Pehlivanköy: İl Merkezine 62 km. mesafede bulunmaktadır.
Pınarhisar:
İl Merkezine 30 km. mesafede bulunmaktadır. İlçe sınırları içerisinde çok sayıda tümülüs, nekropol ve yerleşim alanı bulunmaktadır.
Vize:
Eski Kırklareli-İstanbul yolu üzerinde olup, İl Merkezine 56 km. mesafededir. İlçedeki Gazi Süleyman Paşa Cami önemli bir eseridir.Doğu Trakya’da tümülüslerin en yoğun olduğu bölgedir. Şehir merkezinde 2 höyük ve Roma Dönemine ait bir tiyatro mevcuttur.
Yorum