GENEL BİLGİLER
Yüzölçümü: 11.003 km²
Nüfus: 291.528(2007)
İl Trafik No: 56
Siirt, dört mevsimin en güzel şekliyle yaşandığı iklimi, her türlü sebze ve meyvenin yetiştiği bereketli toprakları, el emeği göz nurunun ürünü olan battaniye ve kilimleri, şifa kaynağı Pervari Balı, iri taneli fıstığı, kendine has lezzeti olan Zivzik Narı, doğal güzellikleri, tarihi eserleri, bağrında barındırdığı evliyaları ile görülmeye değer bir yerdir.
Kaplıcalar, türbeler, tarihi cami, kale ve köprüler Siirt'in tarihi ve turistik değerleri arasında oldukça önemli bir yere sahiptir.
İLÇELER:
Siirt ilinin ilçeleri; Aydınlar, Baykan, Eruh, Kurtalan, Pervari ve Şirvan'dır.
COÐRAFYA
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin kuzeydoğu ucunda yer alan Siirt doğudan Şırnak ve Van, kuzeyden Batman ve Bitlis, batıdan Batman, güneyden Mardin ve Şırnak İlleri ile çevrilidir. Bölge, Güneydoğu Anadolu düzlüklerinden sonra birden yükselmekte, doğu ve kuzey kesimleri bol yağış almaktadır. Bu nedenle, kuzeyden Muş Güneyi Dağları, doğudan Siirt Doğusu Dağlarıyla çevrili olan il alanı, Dicle Irmağı'nın önemli su toplama alanlarından birini oluşturmaktadır. İl topraklarının tümü Dicle Havzası'na girmektedir. Havza, Fırat, Kızılırmak ve Sakarya Havzaları'ndan sonra ülkenin dördüncü büyük su toplama alanıdır. Siirt yaz, kış bol yağış alan zengin çayırlarla kaplı yaylalar ile çevrilidir.
Siirt'te karasal iklim hüküm sürmekte ve dört mevsim en belirgin özellikleriyle yaşanmaktadır. Doğu ve kuzey bölgelerinde kışlar daha sert ve yağışlı, güney ve güneybatı bölgelerinde ılık geçer. Yazları sıcak ve kuraktır.
TARİHÇE
Yazılı kaynaklara göre, M.Ö.2000 başlarında Hititler Döneminde önemli yerleşim yeri olmuştur. Daha sonra Frig, Lidya, Asur, Roma, Bizans, Selçuklu, Danişment, ilhanlı, Eretna ve Osmanlı hakimiyetlerini yaşamıştır.
4 Eylül 1919'da Ulu Önder Atatürk'ün Başkanlığında toplanan Sivas Kongresi'nde önemli kararlar alınarak, Türkiye Cumhuriyetinin temeli atılmış ve Sivas Şehri Türk tarihinde büyük önem kazanmıştır.
NE YENİR?
Siirt'e özgü yemekler arasında, Büryan (Perive) et yemeği ve fes şeklinde tencerelerde pişirilen perde pilav vardır.
NE ALINIR?
Bıttım sabunu, Siirt battaniyesi, Jirkan kilimi, meyan kökü ve fıstık Siirt'e has ürünlerdendir.
YAPMADAN DÖNME
Veysal Karani Hazretleri ile İbrahim Hakkı Hazretleri Türbeleri görmeden,
Ulu Cami gezmeden,
Siirt Büryanı yemeden,
Perde Pilavı tatmadan,
Tiftik dokuma battaniyesi almadan,
Bıtım sabunu almadan,
....Dönmeyin.
NASIL GİDİLİR?
Karayolu: Diyarbakır-Siirt arasında uzanan doğu-batı doğrultulu karayolu ilin en önemli karayolu bağlantısıdır. Otogarın kent merkezine uzaklığı 1 km. olup firma servisleri, Belediye Otobüsleri ve Şehir içi minibüsleri ile ulaşılabilir.
Otogar Tel: (+90-484) 223 14 01
Demiryolu: Karayoluna paralel olarak Diyarbakır ve Batman üzerinden gelen demiryolu Kurtalan' da son bulur. İstasyonun kent merkezine uzaklığı 28 km.dir.
İstasyon Tel : (+90-484) 411 20 23
TESCİL EDİLMİŞ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI İLE SİT ALANLARI
Sit Alanları
Arkeolojik Sit Alanı : 6
Kentsel Sit Alanı : -
Doğal Sit Alanı : -
Tarihi Sit Alanı : -
Toplam : 6
Kültür (Tekyapı Ölçeğinde) ve Tabiat Varlıkları : 62
GENEL TOPLAM : 68
İLETİŞİM BİLGİLERİ
İl Kültür Müdürlüğü
Tel: (484) 223 28 70
Faks: (484) 223 28 70
İl Turizm Müdürlüğü
Tel: (+90-484) 223 57 90
Önemli Telefonlar
Valilik: (+90-484) 223 10 02
Belediye: (+90-484) 561 21 18
Hastane: (+90-484) 223 10 21
Polis: (+90-484) 361 22 08
Jandarma: (+90-484) 223 14 93
Gezilecek Yerleri
Mağaralar
İlin Jeolojik yapısında kalkerli oluşumlar önemli yer tuttuğundan pek çok sayıda mağara oluşmuştur. Bunların bir bölümünde, insanlarca konut olarak kullanıldığını gösterir izlere rastlanmaktadır. Suya karşı direnci az olan kalkerlerin erimesi ile ortaya çıkan bu doğal mağaralar genellikle vadi boylarında yoğunlaşmıştır. Bunların en ünlüleri Botan Mağaralarıdır.
Yaylalar:
Pervari İlçesindeki Çemikari, Cema ve Herekol yaylaları ile Şirvan İlçesinde Baçova yaylası yöre halkı tarafından ilgi görmektedir. Yaz, kış bol yağışlı olan bu yüksek platolar, zengin çayırlarla kaplıdır.
Camiler,Türbeler
Ulu Cami :
Çinili Minare olarak anılan Ulu Caminin minaresi, tipik Selçuklu mimarisini yansıtmaktadır.
Siirt'te Veysel Karani Hz. Türbesi ve İbrahim Hakkı Hz. Türbesi bulunmaktadır.
Veysel Karani Türbesi (Baykan):
Baykan'ın Ziyaret Beldesinde, Diyarbakır-Bitlis karayolu üzerinde olan Veysel Karani Türbesi, Siirt'e 40 km mesafededir. Yörenin "cas" denilen harcıyla 1901 yılında yapılıp, kubbeyle örtülmüş olan türbe, 1967'de yıktırılmıştır. Yerine yeni bir türbe yaptırılmıştır. Her yıl 16-17 Mayıs günleri Veysel Karani'yi anma günü olarak kutlanmaktadır. Bahar aylarında, özellikle Mayıs ayında yurdun dört bir yanından gelen ziyaretçilerin akınına uğramaktadır.
İbrahim Hakkı Türbesi (Aydınlar):
Bir din ve astronomi bilgini olan İbrahim Hakkı'nın en çok sevdiği hocası İsmail Fakirullah için XVIII. yy.da yaptırdığı türbe, Aydınlar ilçe merkezinde (Tillo) bulunmaktadır. Yapı eklerle ve yenileme çalışmalarıyla özgünlüğünü yitirmiştir. Bir tepe üzerine yapılan türbenin asıl özelliği, duvardaki (Kalet-ül Üstad) 40x40 cm boyutlarındaki bir pencereden, her yıl 21 Mart gününün belli bir anında geçen güneş ışınlarının kuledeki prizmadan yansıtılarak İsmail Fakirullah'a ait sandukanın baş tarafını aydınlatmasının sağlanmasıydı. Ancak 1963'deki onarımla yapının bu özelliği ortadan kalkmış ve tüm çabalara karşın bu düzeni yeniden kurmak mümkün olmamıştır.
Kaplıcalar
Billoris Kaplıcası : Billoris Termal Turizm Merkezi
Sağlarca Kaplıcası :
Siirt'e 15 km. uzaklığında, Eruh yolu üzerindedir. Banyo uygulamalarıyla deri hastalıklarına, romatizmada, kadın hastalıkları, nevralji, nevrit, polinevrit, polio sekelleri ve su içi egzersizlerinde yararlı olmaktadır.
Yüzölçümü: 11.003 km²
Nüfus: 291.528(2007)
İl Trafik No: 56
Siirt, dört mevsimin en güzel şekliyle yaşandığı iklimi, her türlü sebze ve meyvenin yetiştiği bereketli toprakları, el emeği göz nurunun ürünü olan battaniye ve kilimleri, şifa kaynağı Pervari Balı, iri taneli fıstığı, kendine has lezzeti olan Zivzik Narı, doğal güzellikleri, tarihi eserleri, bağrında barındırdığı evliyaları ile görülmeye değer bir yerdir.
Kaplıcalar, türbeler, tarihi cami, kale ve köprüler Siirt'in tarihi ve turistik değerleri arasında oldukça önemli bir yere sahiptir.
İLÇELER:
Siirt ilinin ilçeleri; Aydınlar, Baykan, Eruh, Kurtalan, Pervari ve Şirvan'dır.
COÐRAFYA
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin kuzeydoğu ucunda yer alan Siirt doğudan Şırnak ve Van, kuzeyden Batman ve Bitlis, batıdan Batman, güneyden Mardin ve Şırnak İlleri ile çevrilidir. Bölge, Güneydoğu Anadolu düzlüklerinden sonra birden yükselmekte, doğu ve kuzey kesimleri bol yağış almaktadır. Bu nedenle, kuzeyden Muş Güneyi Dağları, doğudan Siirt Doğusu Dağlarıyla çevrili olan il alanı, Dicle Irmağı'nın önemli su toplama alanlarından birini oluşturmaktadır. İl topraklarının tümü Dicle Havzası'na girmektedir. Havza, Fırat, Kızılırmak ve Sakarya Havzaları'ndan sonra ülkenin dördüncü büyük su toplama alanıdır. Siirt yaz, kış bol yağış alan zengin çayırlarla kaplı yaylalar ile çevrilidir.
Siirt'te karasal iklim hüküm sürmekte ve dört mevsim en belirgin özellikleriyle yaşanmaktadır. Doğu ve kuzey bölgelerinde kışlar daha sert ve yağışlı, güney ve güneybatı bölgelerinde ılık geçer. Yazları sıcak ve kuraktır.
TARİHÇE
Yazılı kaynaklara göre, M.Ö.2000 başlarında Hititler Döneminde önemli yerleşim yeri olmuştur. Daha sonra Frig, Lidya, Asur, Roma, Bizans, Selçuklu, Danişment, ilhanlı, Eretna ve Osmanlı hakimiyetlerini yaşamıştır.
4 Eylül 1919'da Ulu Önder Atatürk'ün Başkanlığında toplanan Sivas Kongresi'nde önemli kararlar alınarak, Türkiye Cumhuriyetinin temeli atılmış ve Sivas Şehri Türk tarihinde büyük önem kazanmıştır.
NE YENİR?
Siirt'e özgü yemekler arasında, Büryan (Perive) et yemeği ve fes şeklinde tencerelerde pişirilen perde pilav vardır.
NE ALINIR?
Bıttım sabunu, Siirt battaniyesi, Jirkan kilimi, meyan kökü ve fıstık Siirt'e has ürünlerdendir.
YAPMADAN DÖNME
Veysal Karani Hazretleri ile İbrahim Hakkı Hazretleri Türbeleri görmeden,
Ulu Cami gezmeden,
Siirt Büryanı yemeden,
Perde Pilavı tatmadan,
Tiftik dokuma battaniyesi almadan,
Bıtım sabunu almadan,
....Dönmeyin.
NASIL GİDİLİR?
Karayolu: Diyarbakır-Siirt arasında uzanan doğu-batı doğrultulu karayolu ilin en önemli karayolu bağlantısıdır. Otogarın kent merkezine uzaklığı 1 km. olup firma servisleri, Belediye Otobüsleri ve Şehir içi minibüsleri ile ulaşılabilir.
Otogar Tel: (+90-484) 223 14 01
Demiryolu: Karayoluna paralel olarak Diyarbakır ve Batman üzerinden gelen demiryolu Kurtalan' da son bulur. İstasyonun kent merkezine uzaklığı 28 km.dir.
İstasyon Tel : (+90-484) 411 20 23
TESCİL EDİLMİŞ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI İLE SİT ALANLARI
Sit Alanları
Arkeolojik Sit Alanı : 6
Kentsel Sit Alanı : -
Doğal Sit Alanı : -
Tarihi Sit Alanı : -
Toplam : 6
Kültür (Tekyapı Ölçeğinde) ve Tabiat Varlıkları : 62
GENEL TOPLAM : 68
İLETİŞİM BİLGİLERİ
İl Kültür Müdürlüğü
Tel: (484) 223 28 70
Faks: (484) 223 28 70
İl Turizm Müdürlüğü
Tel: (+90-484) 223 57 90
Önemli Telefonlar
Valilik: (+90-484) 223 10 02
Belediye: (+90-484) 561 21 18
Hastane: (+90-484) 223 10 21
Polis: (+90-484) 361 22 08
Jandarma: (+90-484) 223 14 93
Gezilecek Yerleri
Mağaralar
İlin Jeolojik yapısında kalkerli oluşumlar önemli yer tuttuğundan pek çok sayıda mağara oluşmuştur. Bunların bir bölümünde, insanlarca konut olarak kullanıldığını gösterir izlere rastlanmaktadır. Suya karşı direnci az olan kalkerlerin erimesi ile ortaya çıkan bu doğal mağaralar genellikle vadi boylarında yoğunlaşmıştır. Bunların en ünlüleri Botan Mağaralarıdır.
Yaylalar:
Pervari İlçesindeki Çemikari, Cema ve Herekol yaylaları ile Şirvan İlçesinde Baçova yaylası yöre halkı tarafından ilgi görmektedir. Yaz, kış bol yağışlı olan bu yüksek platolar, zengin çayırlarla kaplıdır.
Camiler,Türbeler
Ulu Cami :
Çinili Minare olarak anılan Ulu Caminin minaresi, tipik Selçuklu mimarisini yansıtmaktadır.
Siirt'te Veysel Karani Hz. Türbesi ve İbrahim Hakkı Hz. Türbesi bulunmaktadır.
Veysel Karani Türbesi (Baykan):
Baykan'ın Ziyaret Beldesinde, Diyarbakır-Bitlis karayolu üzerinde olan Veysel Karani Türbesi, Siirt'e 40 km mesafededir. Yörenin "cas" denilen harcıyla 1901 yılında yapılıp, kubbeyle örtülmüş olan türbe, 1967'de yıktırılmıştır. Yerine yeni bir türbe yaptırılmıştır. Her yıl 16-17 Mayıs günleri Veysel Karani'yi anma günü olarak kutlanmaktadır. Bahar aylarında, özellikle Mayıs ayında yurdun dört bir yanından gelen ziyaretçilerin akınına uğramaktadır.
İbrahim Hakkı Türbesi (Aydınlar):
Bir din ve astronomi bilgini olan İbrahim Hakkı'nın en çok sevdiği hocası İsmail Fakirullah için XVIII. yy.da yaptırdığı türbe, Aydınlar ilçe merkezinde (Tillo) bulunmaktadır. Yapı eklerle ve yenileme çalışmalarıyla özgünlüğünü yitirmiştir. Bir tepe üzerine yapılan türbenin asıl özelliği, duvardaki (Kalet-ül Üstad) 40x40 cm boyutlarındaki bir pencereden, her yıl 21 Mart gününün belli bir anında geçen güneş ışınlarının kuledeki prizmadan yansıtılarak İsmail Fakirullah'a ait sandukanın baş tarafını aydınlatmasının sağlanmasıydı. Ancak 1963'deki onarımla yapının bu özelliği ortadan kalkmış ve tüm çabalara karşın bu düzeni yeniden kurmak mümkün olmamıştır.
Kaplıcalar
Billoris Kaplıcası : Billoris Termal Turizm Merkezi
Sağlarca Kaplıcası :
Siirt'e 15 km. uzaklığında, Eruh yolu üzerindedir. Banyo uygulamalarıyla deri hastalıklarına, romatizmada, kadın hastalıkları, nevralji, nevrit, polinevrit, polio sekelleri ve su içi egzersizlerinde yararlı olmaktadır.
Yorum