Tweet
GENEL BİLGİLER
Yüzölçümü: 9.237 km²
Nüfus: 226.049(2007)
İl Trafik No: 70
Karaman, İç Anadolu Bölgesi'nin güneyinde, Konya-İçel-Antalya illeri arasında bulunan önemli bir ticaret, kültür ve sanat merkezidir. M.Ö.8000'lerden itibaren iskan edilen Karaman ve yöresi, yeraltı şehirleri, mağaraları, inanç merkezleri gibi turistik çekiciliklerinin yanı sıra yaylaları ve doğal güzellikleri, zengin el sanatları örnekleri ile de ziyaretçileri büyülemektedir.
İLÇELER:
Karaman (merkez), Ayrancı, Ermenek, Kâzımkarabekir.
COÐRAFYA
İç Anadolu bölgesinin güneyinde yer alır. Kuzeyinde Konya, güneyde Mersin doğuda Ereğli, Silifke, batıda Antalya ile komşudur. Deniz seviyesinden yüksekliği 1033 metredir. Karaman genelde ova görünümündedir. Son yıllarda yapılan gölet ve sulama kanalları ile tarıma daha bir canlılık getirmiştir. Ovada tahıl türleri ve sanayi bitkileri yetiştirilir.
Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçer. Yıllık yağış ortalaması 350 mm. dir.
TARİHÇE
Karaman kentinin ilk kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber yapılan arkeolojik kazılar neticesinde, önemli bir yerleşim bölgesi, ticaret ve kültür merkezi olduğuna dair belgeler bulunmuştur. Karaman ve çevresinin M.Ö.8000 yıllarında yerleşik iskana sahip olduğu ortaya konulmuştur. İl; Hititler zamanında bir askeri ve ticaret merkezi olmuş daha sonra Firigya ve Lidya’lıların egemenliğine geçmiş, M.Ö.322 de Yunan Kralı Perdikkos ve Filippos’un işgaline ve talanına uğramıştır. Karamanoğulları Anadolu Selçuklu Devletinin zayıflamasından ve yıkılmasından sonra bağımsızlıklarını ilan edip Karamanoğlu Devletini kurmuşlardır. Karamanoğulları devletinin başkenti olan Larende, Cumhuriyetin ilanından sonra Konya iline bağlı olarak Karaman adını almıştır.
NE YENİR?
Arabaşı, Toyga, paça, aşlık gibi çorba çeşitleri, cibe,batırık, yaprak ve köy dolmaları, keşkek ve bulamaç yörenin geleneksel yemekleri arasında sayılabilir.
Karaman'dan Yemek Tarifleri
Arabaşı Çorbası
Malzemeler:
Hindi veya tavuk
Tereyağ
Un
acı kuru biber (süs biberi).
Hazırlanışı: Arabaşı çorba ve hamuru olmak üzere iki bölümdür.
Çorbası: Büyükçe bir tavada tereyağı eritilir ve içine un koyarak rengi kahverengiye gelene kadar kavrulur. Diğer tarafta içinde kaynamış hindi veya tavuk suyu bulunan tencereye karıştırılarak dökülür. Acı süs biberi ilave edilir. Haşlanmış hindi veya tavuk eti ilave edilir ve özleşinceye kadar kaynatılır.
Hamuru: Bir kapta ılık suya un bulanır. Daha sonra su bulamaç, tencerede kaynayan suya yavaş yavaş dökülerek karıştırılır ve bir müddet pişirilir. Belli kıvama geldikten sonra tepsi veya sinilere ince olarak dökülür. Tahta kaşık ile alınan hamur tasa konan arabaşı çorbasına batırılarak hamur çorba suyu ile çiğnenmeden yutulur. Mide ve barsak tembelliğine çok iyi gelir. Kış aylarında sıkça yapılır.
Ciba Dolması
Malzemeler:
Pirinç veya bulgur
kıyma veya ciğer
maydanoz
yeşil biber
kuş üzümü
temiz koyun barsağı veya karnı
baharat, yağ, domates, salça.
Hazırlanışı: Yağ eritilir, soğan ve çok ince doğranmış biber yağda kavrulur, kıyma veya ciğer ilave edilerek karıştırılır. Maydanoz, salça, domates, kuş üzümü ve baharat ilave edilir. Daha önce temizlenerek hazırlanmış olan barsak veya karına doldurularak dikilir. Ateşte 60 dakika pişirilir. Sarımsaklı yoğurt ilave edilerek yenilir.
NE ALINIR?
Ağaç oyma işçiliği, marangozluk, mobilyacılık oldukça yaygındır. Ayrıca, bayanlar arasında nakış ve oya işçiliği de çok yaygındır. Dolayısıyla, halı (Taşkale, Şirvan, Koraş halısı) ve el sanatı ürünleri alınabilir.
YAPMADAN DÖNME
Binbir Kiliseyi, Aktekke Camini, Yunus Emre Camini ve Karaman Kalesini görmeden.
Karaman Müzesini gezmeden,
Zeyve Pazarı'nda alışveriş yapmadan,
...Dönmeyin.
NASIL GİDİLİR?
Karayolu: Terminal kent merkezine yaklaşık 3 km. uzaklıktadır. Terminale belediye otobüsleri, dolmuş ve özel taksiler çalışmaktadır.
Otogar Tel:: (+90-338) 213 24 65
Demiryolu: Tren garı kent merkezine. 1 km. uzaklıktadır.
İstasyon Tel: (+90-338) 213 33 60
Havayolu: İl'de Havaalanı yoktur.
TESCİL EDİLMİŞ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI İLE SİT ALANLARI (AÐUSTOS 2005)
Sit Alanları
Arkeolojik Sit Alanı : 50
Kentsel Sit Alanı : 3
Doğal Sit Alanı : 5
Tarihi Sit Alanı : 3
Diğer Sit Alanları
Arkeolojik ve Doğal Sit : 1
Arkeolojik ve Kentsel Sit : 1
Tarihi ve Kentsel Sit : 1
Toplam : 64
Kültür (Tekyapı Ölçeğinde) ve Tabiat Varlıkları : 301
GENEL TOPLAM : 365
İLETİŞİM BİLGİLERİ
İl Kültür Müdürlüğü
Tel: (338) 212 44 23
Faks: (338) 212 88 34
İl Turizm Müdürlüğü:
Tel: (338) 212 67 41
Turizm Danışma Müdürlüğü:
Tel: (338) 212 67 41
Önemli Telefonlar
Valilik : (+90-338) 213 10 12
Belediye : (+90-338) 213 21 25
Hastane : (+90-338) 212 95 61
Polis : (+90-338) 212 10 42
Jandarma : (+90-338) 311 20 24
Gezilecek Yerler
Ereğli Sazlığı
İl: Konya, Karaman
İlçeler: Ereğli, Karapınar, Ayrancı
Yüzölçümü: 37000
Rakım: 998 m
Koruma: kısmen
Başlıca Özellikleri: tatlısu bataklığı, step
Kuş Türleri: Küçük karabatak (600 çift), ak pelikan (23 çift), tepeli pelikan (düzensiz olarak ürer), alaca balıkçıl (30 çift), erguvani balıkçıl (50 çift), çeltikçi (50 çift), kaşıkçı (20 çift), flamingo (300 çift), boz ördek (20 çift), yaz ördeği (5 çift), Macar ördeği (500 çift), paspaş patka (10 çift), dikkuyruk (50 çift), küçük kerkenez (20 çift), kılıçgaga (75 çift), bataklıkkırlangıcı(50 çift), büyük cılıbıt, mahmuzlu kızkuşu (20 çift) ve küçük sumru (60 çift) önemli sayılarda ürer.
KARAMAN MÜZESİ
Müze, Karaman'ın merkezinde, Turgut Özal Caddesi üzerinde ve Karamanoğulları Beyliği Devrinin en güzel mimari örneklerinden birisi olan Hatuniye Medresesi'nin arkasında yer almaktadır.
Karaman ve çevresinde tarih öncesi ve tarihi devirlere ait birçok uygarlığın izlerine rastlanmaktadır. Bugün Karaman çevresinde pek çok höyük ve örenyeri bulunmaktadır. Ancak Karaman'da müzecilik faaliyetlerinin geç başlaması sonucu buralarda bulunan taşınabilir eserlerden birçoğu başka müzelere götürülmüştür.
Bu zengin arkeolojik ve etnografik eserlerin yerinde korunması gerektiği görüşünden yola çıkılarak bazı yerel yöneticilerin ve ileri gelen Karamanlıların desteği ile ilk müze 1961 yılında Turizm Derneği ve kütüphanede kurulmuştur. Eserler 1963 yılında çarşı içinde bir binada, 1966 yılında İbrahim Bey İmareti'nde, 1968 yılında kiralık bir evde, 1971 yılında ise şimdiki hizmet verdiği binada teşhir edilmiştir.
Müze binası iki katlı olup, her katta 550 m² kullanım alanı bulunmaktadır. Alt katta ileride ziyarete açılabilecek ikinci bir teşhir salonu, depo, fotoğrafhane, işlik ve kitaplık yer almaktadır.
Üst katta yer alan teşhir salonu iki ****iyondan oluşmaktadır; eserler 32 vitrinde teşhir edilmektedir. Arkeolojik ****iyonda Neolitik Çağdan Geç Bizans Çağına kadar birçok uygarlığa ait eser bulunmaktadır. Etnografik ****iyonda da Selçuklu, Anadolu Beylikleri, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır.
Müze bahçesinde çoğunluğu Roma Dönemine ait mezar stelleri olmak üzere Bizans ve Türk-İslâm Dönemine ait taş eserler yeşil saha üzerinde düzenlenmiştir.
Teşhirdeki eserlerden özellikle Canhasan Höyüğü kazılarından elde edilen Neolitik-Kalkolitik Çağ buluntuları dikkat çekicidir. 1, 2, 3, 14 ve 17 numaralı vitrinlerde sergilenen Canhasan Kalkolitik Çağ buluntuları arasında; pişmiş topraktan yapılmış çanak çömlekler insan ve hayvan figürinleri, taş baltalar, obsidiyenden ok uçları, kemikten yapılmış kazıyıcılar, kolye ve bilezikler, midye kabuğundan süs eşyaları, mavi apatit taşından kolyeler ve bazalttan yapılmış öğütme taşları da vardır.
Bronz Çağına ait eserlerin sergilendiği 4 numaralı vitrinde Sısanın Höyüğü ve Gökçe Köyü'nden çıkmış çanak çömlek eserlerin yanında Batı Anadolu Yortan kültürüne ait siyah, koyu gri renkte parlatılmış çanak çömlek eserler yer almaktadır.
Hellenistik Döneme ait eserlerin sergilendiği 5 numaralı vitrinde Mersin-Gelindere, Muğla İasos, Adıyaman ve Karaman çevresinden derlenmiş olan eserler bulunmaktadır. Bunların çoğunu lekitos ve tabaklar oluşturmaktadır.
6 numaralı vitrinde yer alan Roma Dönemine ait eserlerin çoğu Karaman-Taşkale, Bayır, Karacaören ve Kâzımkarabekir'den derlenmiştir. Pişmiş topraktan yapılmış insan ve hayvan figürinleri, kandiller, testicikler, tabaklar bulunmaktadır.
7 numaralı vitrinde Roma ve Bizans dönemlerine ait gözyaşı ve parfüm şişeleri sergilenmektedir. Bunların içerisinde düz ve desensiz olanlar olduğu gibi çok renkli ve bezemeli olanları da vardır.
8 ve 9 numaralı vitrinlerde Bizans Dönemine ait ahşap kapaklar, kutu parçaları, makyaj kutuları, bronzdan haçlar, altın takılar, bronz kandiller ve Bizans seramiğinden örnekler sergilenmektedir.
12, 13, 18 ve 19 numaralı vitrinlerde sırasıyla Yunan, Venedik, Roma, Bizans, Beylik, Karamanoğlu, Osmanlı ve Cumhuriyet sikke ve paraları sergilenmektedir.
15 numaralı vitrinde Urartulara ait bronz bilezik, figürin ve adak levhaları sergilenmektedir. Bu eserler genellikle satın alma yoluyla müzeye kazandırılmıştır.
16 numaralı vitrinde erken ve geç Hitit dönemlerine ait taştan damga ve silindir mühürler ile vitrin içerisinde bulunan mühürlerin baskı fotoğrafları sergilenmektedir.
Etnografik ****iyonda 20 numaralı vitrinde Selçuklu ve Osmanlı devirlerine ait çini, mozaik, lüster, sıraaltı ve sıraüstü çiniler, alçı kabartmalar, Çanakkale ve Kütahya çinileri sergilenmektedir.
21 ve 22 numaralı vitrinlerde Karaman çevresinden derlenmiş olan 14. ve 19. yüzyıl Selçuklu ve Osmanlı devirlerine ait üzerleri geometrik ve bitkisel süslemeli kazan, tepsi, sini, tabak, şifa tasları, havan, sefer tası ve ibrik sergilenmektedir.
24 ve 25 numaralı vitrinlerde ahşap eserlerden sedef kakma ile işlenmiş çekmece, nalın, çıkrık, kahve değirmeni, kahve soğutacağı, ayna kabı, kaşık muhafazası, ölçek kabı, dibek, müzik aletleri v.b. eserler sergilenmektedir.
26 ve 27 numaralı vitrinlerde genellikle Toroslar'da yaşamış Türkmenlerin kullandığı kumaş çadır süsleri, beşik, hayvan koşum takımları, giysi örnekleri, deri çizme sergilenmektedir.
28 ve 29 numaralı vitrinlerde Karamanoğulları Beyliği ve Osmanlı dönemlerine ait tezhipli Kur'anlar, fermanlar, şeriat mahkemelerine ait kararlar ve Ahi Evran Fütüvvetnamesi sergilenmektedir.
30 numaralı vitrinde değişik formlarda gaz lambası örnekleri sergilenmektedir.
31 numaralı vitrinde gümüş takılar, tepelikler, zülüflükler, kıstı, şildir, sikkeli fes ve cep saatleri sergilenmektedir.
32 numaralı vitrinde bölgede halen kullanılan el örgüsü çorap ve eldivenlerden örnekler sergilenmektedir.
33 numaralı vitrinde değişik hayvanlar için kullanılan farklı türden çan ve zil örnekleri sergilenmektedir.
Ayrıca iki adet masa vitrinde silahlar, barutluklar, vezne, mum makası, kaşık, kapı tokmağı, kırbaç, mühür, ağızlık, tespih gibi eserler sergilenmektedir.
Sergide vitrinler arasına pano şeklinde asılmış halı ve kilim örneklerine de yer verilmiştir. Arkeolojik salonda ise Asklepios heykeli, Sidemara tipi lahtin bir yüzü ve Bizans Devrine ait bir kadın cesedi gibi buluntular sergilenmektedir.
Müze alt katında yapımına geçmiş yıllarda başlanmış olan bölümde, eski Karaman evlerinden sökülmüş olan dolap, kapı, raf ve ocak duvarlara monte edilmiş haldedir. Bu bölümde bazı ziraat aletleri de bulunmaktadır. Ancak burası henüz teşhire açılamamıştır.
Üst katta ayrıca idari bölümün yanında müzenin, halkın ve öğrencilerin sanatsal çalışmalarının dönemler halinde sergilendiği bir sergi salonu bulunmaktadır.
Hastane Caddesi
Tel : (0338) 213 15 36
Her gün 08.00-12.00/13.00-17.00 saatlerinde ziyarete açıktır.
Yaylalar
İldeki yaylalar, genellikle ilkbaharda köylülerin hayvanlarını otlatmak amacıyla kullanılır. Suyu, temiz havası, yeşilliği, hayvanları otlatmaya elverişli olması ve Akdeniz'e bir geçiş bölgesi olması nedeniyle günübirlik olarak yerli ve yabancı turistlerin özellikle Ermenek bölgesindeki yaylaları trekking ve yeme içme ve doğal suyu ile etkin yöreler olduklarından piknik amacı ile de tercih edilmektedir.
Örenyerleri
Canhasan - Merkez - Alçatıköyü
Karadağ Binbir Kilisesi - Merkez -
Madenşehir / Üçkuyu Köyü
Camiler,Kiliseler
Aktekke Cami (Mader-i Mevlana Cami):
İl merkezinde Karamanoğlu devrinde, tamamen kesme taş kullanılarak yapılmış, büyük tek kubbeli ve yüksek minareli camidir. Caminin içinde sol tarafta ayrılmış bölümde de Hz. Mevlana'nın annesi Mümine Hatun, torunlarına ve diğer yakınlarına ait sandukalar bulunmaktadır.
Aktekke Cami (Mader-i Mevlana Cami-Merkez):
1370'lerde Mevlana'nın Annesi Mümine Hatun için Karamanoğulları'ndan Alaeddin Ali Bey yaptırmıştır. "Mader-i Mevlana Cami ve Türbesi" ya da "Mevlevi Tekkesi" adlarıyla da bilinmektedir. Sağa kaydırılmış taş mihrabın solunda Mevlana'nın annesi, karısı, çocukları ve torunlarının mezarları bulunmaktadır.
Alahan: Karaman'ın 40 km güneyindedir. 12. yüzyılda Selçuklular tarafından yaptırılmış büyük bir sultan hanıdır.
Binbir Kilise (Maden Şehri-Değle):
Karaman'ın kuzeyinde, şehre 50 km. uzaklıkta, Karadağ eteklerindedir. Karadağ ve çevresinde çok sayıda kilise kalıntısı bulunduğundan yöredeki kiliselere topluca Binbir Kilise denilmiştir.
Derbe (Merkez):
Karaman'a 27 km uzaklıkta Ekinözü (Aşıran) Köyündedir. Burada kent ve kilise kalıntısı bulunmaktadır. Bu kilisenin Efes'teki Meryem Ana Kilisesi'nden 14 yıl önce kurulan ilk Hıristiyan kilisesi olduğu söylenmektedir.
Derbe:
Karaman'a 23 km. uzaklıktaki Ekinözü köyündedir. Derbe Kilisesinin Dünyada inşa edilen ilk kiliselerden birisi olduğu söylenmektedir. Bu kilise Efes'teki Meryemana Kilisesinden 13 yıl önce, M.S. 41 yılında yapılmıştır. Derbe, Hıristiyanların kutsal kitabı İncil'in 3 yerinde geçmektedir. Hıristiyanlar Derbe'yi ziyaret ederek dini inançlarına göre hacı olmaktadırlar.
Değle (Merkez):
Karadağ'ın üst tepeleri üzerinde yer alan Değle ören yerinde bulunan Bizans kiliseleri (6 adet) ve kitabeler yıkıntı halindedir. Değle Aziz Paulus (St. Paul)'un yaşadığı yerlerden biridir.
Kızıl Kilise (Merkez):
Yollarbaşı Kasabasının Topraklık mevkiinde bulunan kilise yıkıntı halindedir. Bizanslılar zamanında Binbir Kilise ile birlikte Hıristiyanların önemli ibadet merkezlerinden biri olmuştur.
Maden Şehri (Binbir Kilise-Merkez):
Maden şehri, Karaman'ın kuzeyinde 50 km uzaklıkta Karadağ eteklerine kurulmuş bir yerleşim yeridir. Binbir Kilise olarak bilinen tarihi kalıntıların üzerindedir. Kente girişte sağdaki ilk bina olan Büyük Kilise (Mahalaç Kilisesi) düzgün kesme taştan yapılmıştır. Kentin kuzeyinde bulunan Çanlı Kilise yıkıntı halindedir. Kentin tam ortasında ayak uçları kıbleye karşı olan bir mezarlık bulunmaktadır. Maden şehri kentsel sit alanıdır.
Meydan Cami (Ermenek):
Ermenek, Meydan Mahallesi'nde olan cami, küçük bir yapı olmasına rağmen kubbesi ve minaresi ile ilgi çekmektedir.
Mukarnaslı taş mihrabı ve taş işlemeli minberi özgündür. Giriş yönündeki minare yapıdan bağımsızdır. Yapım tarihi bilinmemekte, XV. yüzyılda onarıldığı sanılmaktadır.
Sipas Cami (Ermenek):
Cami, Ermenek, Çınarlısu Mahallesi'ndedir. Karamanoğulları Dönemi'nde (XIV. yy. ortalarında), Bedreddin Mahmud Bey oğlu Ebulfeth Alaaddin Halil Bey yaptırmıştır. 1850'de onarıldığını gösteren yazıtı vardır.
Taşkale Cami (Mağara Mescid-Taş Mescid-Taşkale):
Karaman'a 50 km uzaklıkta Taşkale kasabasında kayalara oyulan buğday ambarları gibi yine kayalara oyulmak suretiyle yapılan otantik özellikli Türkiye'de eşi olmayan bir camidir.
Tol Medrese (Ermenek):
Medreseyi 1339'da Karamanoğulları'ndan Emir Musa Bey yaptırmıştır. Lahitlerden biri firuze altıgen ve üçgen motifli çinilerle süslüdür. Bunlar, Karamanoğulları dönemi alçı ve çini bezeme sanatının özgün örnekleridir.
Ulu Cami (Ermenek):
Cami, Ermenek, Yukarı Çarşı semtinde, Gülpazar Mahallesi'ndedir. Karamanoğulları döneminin ilçedeki en büyük ve en eski yapılarındandır. 1302'de Kerimüddin Karaman Beyin oğlu Mehmet Bey yaptırmıştır.
Yunus Emre Camii:
İl merkezindeki Karamanoğlu devri eserlerinden olup merkezi kubbeli bir yapıdır. Cami içerisinde ünlü Türk düşünürü, Mutasavvıf Yunus Emre'nin kabri yer aldığı belirtilmektedir.
Yunus Emre Camisi(Merkez):
Kirişçi Mahallesi'ndedir. Cami, türbe, zaviye ve hazire bölümlerinden oluşan külliyenin, XIV. yüzyılda yaptırıldığı sanılmaktadır. Türbede Yunus Emre ile şeyhi Taptuk Emre'nin gömülü olduğuna inanıldığından bu adla anılmaktadır. Hazirede bulunan 1561 tarihli mezar taşı, yazıtı ve bezemeleriyle Karamanoğulları Dönemi'nin değerli örneklerindendir.
Yunus Emre Türbesi (Merkez):
Karaman merkez Kirişçi Mahallesi'nde, Yunus Emre Cami bitişiğindedir. Türbede bulunan dört sanduka Yunus Emre, Taptuk Emre, Yunus Emre'nin oğlu İsmail ve kızına aittir.
Karamanoğulları devrinde yapılmıştır. Türbenin güney tarafı Yunus Emre Şiir Parkı olarak tanzim edilmiştir
Çeşmeli Kilise (Merkez):
Karaman'ın, Topucak Mahallesindedir. Karadağ'da yer alan Binbir Kilise küçük bazilikalarının bir benzeri olarak yapılmıştır. Yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte ilk yapılış tarihinin Bizans dönemi olduğu sanılmaktadır.
İmaret Cami (Merkez):
Karamanoğlu II. İbrahim Bey tarafından 1433 yılında yaptırılan cami, yapılış amacına göre mescit, türbe, aşevi, hafız yetiştirmek için darülhuffaz ve darülkurra, gelenlerin kalması için misafirhaneden oluşan bir komplekstir. Günümüzde, tümü cami olarak kullanılmaktadır.
Çini mihrabı İstanbul'da Çinili Köşk'te, ağaç oyma kapı ve pencereleri ise Türk İslam Eserleri Müzesi'nde sergilenmektedir.
İnöğlesi Kaya Manastırı (Ermenek):
Ermenek'in doğusunda Yumrutepe Dağı'nın güneybatı yamaçlarında bulunan kaya manastırı ilk Hıristiyanlık dönemine aittir.
Kaleler
Divle Kalesi:
Karaman'ın Ayrancı ilçesinin Divle (Üç harman) köyündedir. Bir apartmanı andıran kale, çok katlı olup, yerleşim mağaralar içerisinde ve toplu mesken halindedir. Selçuklular , Karamanoğulları ve Osmanlılar zamanında daima faal olarak bulunmuştur.
Ermenek Kalesi:
Kale sığınak, mesken ve zindan olarak kullanılmıştır. Kalede tabii mağaralar da bulunmaktadır. Karamanoğullarının ilk kalesidir. Ermenek'in kuzeyini baştan başa kaplayan büyük kayanın orta kısmında yer alır. Evliya Çelebi Seyahatnamesinin Ermenek ile ilgili bölümünde kaleyi anlatırken; "Göklere ser çekmiş kırmızı bir dağın ortasında Tanrı kudretiyle yapılmış bir kaledir. İbrete şayan, seyredilmesi Vahip bir Kale'dir. Mutlaka görülmeli ve seyredilmelidir. Ben karada ve denizde 18 padişahlık yer gezdim böyle bir kale görmedim." demektedir.
Gaferiyet Kalesi:
Kazımkarabekir ilçemizdedir. Gaferiyat eskiden bir kale ile çevrili iken, insanların kale duvarlarını yapı taşı olarak kullanmaları sonucu kale yok olup gitmiştir. Bugün yalnız bir giriş kapısı kalmıştır. Kapının kemerini 21 zıvanalı taş tutmaktadır.
Karaman Kalesi:
Selçuklular tarafından 12.yüzyılda inşa edilen Karaman Kalesi iç içe surdan ibarettir. Bunlardan dış kaleden çok az belirti vardır. (Eski hapishane civarı) Bu gün görkemli olarak iç kale ayakta durmaktadır. Karaman Kalesi ülkemizin en gösterişli ve ayakta kalabilen kalelerindendir.
Mennan Kalesi:
Ermenek'tedir. Mennan sığınılacak yer manasına gelir. Kale dik bir dağın üzerinde yalçın kayalarla inşa edilmiştir. Karamanoğulları bu kaleyi bir hileyle Osmanlı Gedik Ahmet Paşa'ya kaptırmasından sonra Pir Ahmet Beyin kendini intihar ettiği kale bu kaledir.
İlisıra Kalesi:
Karaman'ın Yollarbaşı kasabasında, İmirme denen yerdedir. Eski Bizans devrine aittir. Kale kalıntılar şeklindedir. LYSTRA KALESİ olarak da bilinir. Civarında Bizanslılara ait bir kilise vardır.
Köprüler
Ak Köprü: Yeşildere kasabasında, ibrala deresi üzerindedir. Karamanoğlu devrine aittir.
Görmel Köprüsü:
Karamanoğullarının bıraktığı en güzel eserlerdendir. Ermenek ilçemizdedir. İki büyük kemer üzerine inşa edilmiştir. Boyu 27 Metre, eni 4.70 metre. Karamanoğlu Mahmut Bey'in oğlu Halil Bey tarafından yaptırılmıştır.
Karaman Köprüsü: Ayrancı ilçemiz de olup, Karamanoğlu eserlerindendir.
Selavat Köprüsü:
Karaman'ın Göçer köyünün Göksu civarındaki bahçelerinin yanında ve Göksu nehri üzerinde Karamanoğlu devrinde yapılmıştır. Boyu 15 metre, eni 3 metre olup, yüksekliği 12 metre civarındadır. İki sütun üzerine taştan yapılmıştır.
Mağaralar
Hışlayık Mağarası
Yeri: Karaman, Ayrancı İlçesi
Özellikleri: Mağaraya 26 m.lik dikey bir bacadan iniş yapılarak yeraltı nehrine ulaşılmaktadır. Mağara bir süre yüzey akışında bulunduktan sonra sifon yaparak kaybolmaktadır. Hala devam eden mağara bir çok sifon geçilmektedir.
Manazan Mağarası
Yeri: Karaman’ın Taşkale kasabası sınırları içerisindedir.
Özellikleri: Yeryüzünde mevcut ilk manastırdan biridir. Kayalara oyulmuş birçok tüneli, galerileri ve yüzlerce odaları bulunan ilginç bir yerdir. Üç katlıdır. Manazan mağarasında bir kattan diğerine çıkış benzeri görülmeyen merdivenleri tırmanmak suretiyle yapılır. Ülkemizde bir başka benzeri yoktur.
Meraspolis (Meraspulla) Mağarası
Yeri: Ermenek ilçesindedir.
Özellikleri: İki giriş kapısı vardır. Ermenek kalesinin altındadır. Mağarada bulunan yeraltı nehri şehrin ve civar kasabaların içme suyunu karşılamaktadır. Ayrıca uzun süre Ermenek’in ve bağlı köylerin elektrik ihtiyacını karşılamış olan hidroelektrik santralini çalıştıran suda da mağaradan çıkmıştır. Dünyanın üç büyük mağarasından biri olduğu yabancı uzmanlarca tespit edilmiştir
İlçeler
Ayrancı:
Ayrancı, tarihte Hititlerin sınırları içinde, daha sonra da Asurlular Krallığının toprakları arasında bulunmuştur. Toroslara kadar uzanan vadi üzerinde 12 köprü bulunmaktadır. Yapı tarzları Osmanlı mimarisinin izlerini taşımaktadır.
Başyayla:
İlçe, Orta Torosların eteklerinde bir vadi içerisinde kurulmuş yeşil ve şirin bir beldemizdir. İlçede el değmemiş tarihi ve turistik değerler, önemli yayla ve mesire yerleri mevcuttur. Bunların en önemlileri Tozmugar ve Dibekli yaylalarıdır. Tozmugar'daki mağarada sarkıt ve dikitler mevcut olup, mağaraya ayrı bir güzellik katmaktadır.
Ermenek:
Ermenek tarihte ilk yerleşimin görüldüğü yerlerden birisidir. Meraspolis Mağarası, ikizin Hitit kabartması, Lahit ve Heykeller, Görmel Köprüsü, Ermenek Kalesi, Mennan Kalesi, Tol Medresesi ve Zeyve Pazarı ile Ermenek turizm açısından zengin ilçelerden birisidir.
Kazımkarabekir:
Konya ile Karaman arasında bir geçit yeri olan Kâzımkarabekir tarihi araştırmalardan elde edilen sonuçlara göre Hititlere kadar uzanan çağlar boyu çeşitli medeniyetlere beşiklik etmiştir. Romalılar tarafından bir üs olarak kullanılmıştır.
Sarıveliler:
Turcalar ve Küçükkarapınar köylerinin birleşmesiyle 1967 yılında kasaba olmuş, 1989 yılında da ilçe olmuştur. İlçenin Romalılar devrinde kurulmuş olabileceği tahmin edilmektedir. İlçe, yeşillikler arasında serpiştirilmiş evleri ve genişçe bir saha üzerinde yayılmış durumda olup, görünüş itibariyle güzel ilçedir. Balı, kirazı, cevizi meşhurdur. Otlak ve meralarıyla tanınmış Barçın yaylası bu ilçededir.Hayvancılığa bağlı olarak Kilimcilik ve halıcılık da yapılmaktadır.
Yüzölçümü: 9.237 km²
Nüfus: 226.049(2007)
İl Trafik No: 70
Karaman, İç Anadolu Bölgesi'nin güneyinde, Konya-İçel-Antalya illeri arasında bulunan önemli bir ticaret, kültür ve sanat merkezidir. M.Ö.8000'lerden itibaren iskan edilen Karaman ve yöresi, yeraltı şehirleri, mağaraları, inanç merkezleri gibi turistik çekiciliklerinin yanı sıra yaylaları ve doğal güzellikleri, zengin el sanatları örnekleri ile de ziyaretçileri büyülemektedir.
İLÇELER:
Karaman (merkez), Ayrancı, Ermenek, Kâzımkarabekir.
COÐRAFYA
İç Anadolu bölgesinin güneyinde yer alır. Kuzeyinde Konya, güneyde Mersin doğuda Ereğli, Silifke, batıda Antalya ile komşudur. Deniz seviyesinden yüksekliği 1033 metredir. Karaman genelde ova görünümündedir. Son yıllarda yapılan gölet ve sulama kanalları ile tarıma daha bir canlılık getirmiştir. Ovada tahıl türleri ve sanayi bitkileri yetiştirilir.
Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçer. Yıllık yağış ortalaması 350 mm. dir.
TARİHÇE
Karaman kentinin ilk kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber yapılan arkeolojik kazılar neticesinde, önemli bir yerleşim bölgesi, ticaret ve kültür merkezi olduğuna dair belgeler bulunmuştur. Karaman ve çevresinin M.Ö.8000 yıllarında yerleşik iskana sahip olduğu ortaya konulmuştur. İl; Hititler zamanında bir askeri ve ticaret merkezi olmuş daha sonra Firigya ve Lidya’lıların egemenliğine geçmiş, M.Ö.322 de Yunan Kralı Perdikkos ve Filippos’un işgaline ve talanına uğramıştır. Karamanoğulları Anadolu Selçuklu Devletinin zayıflamasından ve yıkılmasından sonra bağımsızlıklarını ilan edip Karamanoğlu Devletini kurmuşlardır. Karamanoğulları devletinin başkenti olan Larende, Cumhuriyetin ilanından sonra Konya iline bağlı olarak Karaman adını almıştır.
NE YENİR?
Arabaşı, Toyga, paça, aşlık gibi çorba çeşitleri, cibe,batırık, yaprak ve köy dolmaları, keşkek ve bulamaç yörenin geleneksel yemekleri arasında sayılabilir.
Karaman'dan Yemek Tarifleri
Arabaşı Çorbası
Malzemeler:
Hindi veya tavuk
Tereyağ
Un
acı kuru biber (süs biberi).
Hazırlanışı: Arabaşı çorba ve hamuru olmak üzere iki bölümdür.
Çorbası: Büyükçe bir tavada tereyağı eritilir ve içine un koyarak rengi kahverengiye gelene kadar kavrulur. Diğer tarafta içinde kaynamış hindi veya tavuk suyu bulunan tencereye karıştırılarak dökülür. Acı süs biberi ilave edilir. Haşlanmış hindi veya tavuk eti ilave edilir ve özleşinceye kadar kaynatılır.
Hamuru: Bir kapta ılık suya un bulanır. Daha sonra su bulamaç, tencerede kaynayan suya yavaş yavaş dökülerek karıştırılır ve bir müddet pişirilir. Belli kıvama geldikten sonra tepsi veya sinilere ince olarak dökülür. Tahta kaşık ile alınan hamur tasa konan arabaşı çorbasına batırılarak hamur çorba suyu ile çiğnenmeden yutulur. Mide ve barsak tembelliğine çok iyi gelir. Kış aylarında sıkça yapılır.
Ciba Dolması
Malzemeler:
Pirinç veya bulgur
kıyma veya ciğer
maydanoz
yeşil biber
kuş üzümü
temiz koyun barsağı veya karnı
baharat, yağ, domates, salça.
Hazırlanışı: Yağ eritilir, soğan ve çok ince doğranmış biber yağda kavrulur, kıyma veya ciğer ilave edilerek karıştırılır. Maydanoz, salça, domates, kuş üzümü ve baharat ilave edilir. Daha önce temizlenerek hazırlanmış olan barsak veya karına doldurularak dikilir. Ateşte 60 dakika pişirilir. Sarımsaklı yoğurt ilave edilerek yenilir.
NE ALINIR?
Ağaç oyma işçiliği, marangozluk, mobilyacılık oldukça yaygındır. Ayrıca, bayanlar arasında nakış ve oya işçiliği de çok yaygındır. Dolayısıyla, halı (Taşkale, Şirvan, Koraş halısı) ve el sanatı ürünleri alınabilir.
YAPMADAN DÖNME
Binbir Kiliseyi, Aktekke Camini, Yunus Emre Camini ve Karaman Kalesini görmeden.
Karaman Müzesini gezmeden,
Zeyve Pazarı'nda alışveriş yapmadan,
...Dönmeyin.
NASIL GİDİLİR?
Karayolu: Terminal kent merkezine yaklaşık 3 km. uzaklıktadır. Terminale belediye otobüsleri, dolmuş ve özel taksiler çalışmaktadır.
Otogar Tel:: (+90-338) 213 24 65
Demiryolu: Tren garı kent merkezine. 1 km. uzaklıktadır.
İstasyon Tel: (+90-338) 213 33 60
Havayolu: İl'de Havaalanı yoktur.
TESCİL EDİLMİŞ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI İLE SİT ALANLARI (AÐUSTOS 2005)
Sit Alanları
Arkeolojik Sit Alanı : 50
Kentsel Sit Alanı : 3
Doğal Sit Alanı : 5
Tarihi Sit Alanı : 3
Diğer Sit Alanları
Arkeolojik ve Doğal Sit : 1
Arkeolojik ve Kentsel Sit : 1
Tarihi ve Kentsel Sit : 1
Toplam : 64
Kültür (Tekyapı Ölçeğinde) ve Tabiat Varlıkları : 301
GENEL TOPLAM : 365
İLETİŞİM BİLGİLERİ
İl Kültür Müdürlüğü
Tel: (338) 212 44 23
Faks: (338) 212 88 34
İl Turizm Müdürlüğü:
Tel: (338) 212 67 41
Turizm Danışma Müdürlüğü:
Tel: (338) 212 67 41
Önemli Telefonlar
Valilik : (+90-338) 213 10 12
Belediye : (+90-338) 213 21 25
Hastane : (+90-338) 212 95 61
Polis : (+90-338) 212 10 42
Jandarma : (+90-338) 311 20 24
Gezilecek Yerler
Ereğli Sazlığı
İl: Konya, Karaman
İlçeler: Ereğli, Karapınar, Ayrancı
Yüzölçümü: 37000
Rakım: 998 m
Koruma: kısmen
Başlıca Özellikleri: tatlısu bataklığı, step
Kuş Türleri: Küçük karabatak (600 çift), ak pelikan (23 çift), tepeli pelikan (düzensiz olarak ürer), alaca balıkçıl (30 çift), erguvani balıkçıl (50 çift), çeltikçi (50 çift), kaşıkçı (20 çift), flamingo (300 çift), boz ördek (20 çift), yaz ördeği (5 çift), Macar ördeği (500 çift), paspaş patka (10 çift), dikkuyruk (50 çift), küçük kerkenez (20 çift), kılıçgaga (75 çift), bataklıkkırlangıcı(50 çift), büyük cılıbıt, mahmuzlu kızkuşu (20 çift) ve küçük sumru (60 çift) önemli sayılarda ürer.
KARAMAN MÜZESİ
Müze, Karaman'ın merkezinde, Turgut Özal Caddesi üzerinde ve Karamanoğulları Beyliği Devrinin en güzel mimari örneklerinden birisi olan Hatuniye Medresesi'nin arkasında yer almaktadır.
Karaman ve çevresinde tarih öncesi ve tarihi devirlere ait birçok uygarlığın izlerine rastlanmaktadır. Bugün Karaman çevresinde pek çok höyük ve örenyeri bulunmaktadır. Ancak Karaman'da müzecilik faaliyetlerinin geç başlaması sonucu buralarda bulunan taşınabilir eserlerden birçoğu başka müzelere götürülmüştür.
Bu zengin arkeolojik ve etnografik eserlerin yerinde korunması gerektiği görüşünden yola çıkılarak bazı yerel yöneticilerin ve ileri gelen Karamanlıların desteği ile ilk müze 1961 yılında Turizm Derneği ve kütüphanede kurulmuştur. Eserler 1963 yılında çarşı içinde bir binada, 1966 yılında İbrahim Bey İmareti'nde, 1968 yılında kiralık bir evde, 1971 yılında ise şimdiki hizmet verdiği binada teşhir edilmiştir.
Müze binası iki katlı olup, her katta 550 m² kullanım alanı bulunmaktadır. Alt katta ileride ziyarete açılabilecek ikinci bir teşhir salonu, depo, fotoğrafhane, işlik ve kitaplık yer almaktadır.
Üst katta yer alan teşhir salonu iki ****iyondan oluşmaktadır; eserler 32 vitrinde teşhir edilmektedir. Arkeolojik ****iyonda Neolitik Çağdan Geç Bizans Çağına kadar birçok uygarlığa ait eser bulunmaktadır. Etnografik ****iyonda da Selçuklu, Anadolu Beylikleri, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler bulunmaktadır.
Müze bahçesinde çoğunluğu Roma Dönemine ait mezar stelleri olmak üzere Bizans ve Türk-İslâm Dönemine ait taş eserler yeşil saha üzerinde düzenlenmiştir.
Teşhirdeki eserlerden özellikle Canhasan Höyüğü kazılarından elde edilen Neolitik-Kalkolitik Çağ buluntuları dikkat çekicidir. 1, 2, 3, 14 ve 17 numaralı vitrinlerde sergilenen Canhasan Kalkolitik Çağ buluntuları arasında; pişmiş topraktan yapılmış çanak çömlekler insan ve hayvan figürinleri, taş baltalar, obsidiyenden ok uçları, kemikten yapılmış kazıyıcılar, kolye ve bilezikler, midye kabuğundan süs eşyaları, mavi apatit taşından kolyeler ve bazalttan yapılmış öğütme taşları da vardır.
Bronz Çağına ait eserlerin sergilendiği 4 numaralı vitrinde Sısanın Höyüğü ve Gökçe Köyü'nden çıkmış çanak çömlek eserlerin yanında Batı Anadolu Yortan kültürüne ait siyah, koyu gri renkte parlatılmış çanak çömlek eserler yer almaktadır.
Hellenistik Döneme ait eserlerin sergilendiği 5 numaralı vitrinde Mersin-Gelindere, Muğla İasos, Adıyaman ve Karaman çevresinden derlenmiş olan eserler bulunmaktadır. Bunların çoğunu lekitos ve tabaklar oluşturmaktadır.
6 numaralı vitrinde yer alan Roma Dönemine ait eserlerin çoğu Karaman-Taşkale, Bayır, Karacaören ve Kâzımkarabekir'den derlenmiştir. Pişmiş topraktan yapılmış insan ve hayvan figürinleri, kandiller, testicikler, tabaklar bulunmaktadır.
7 numaralı vitrinde Roma ve Bizans dönemlerine ait gözyaşı ve parfüm şişeleri sergilenmektedir. Bunların içerisinde düz ve desensiz olanlar olduğu gibi çok renkli ve bezemeli olanları da vardır.
8 ve 9 numaralı vitrinlerde Bizans Dönemine ait ahşap kapaklar, kutu parçaları, makyaj kutuları, bronzdan haçlar, altın takılar, bronz kandiller ve Bizans seramiğinden örnekler sergilenmektedir.
12, 13, 18 ve 19 numaralı vitrinlerde sırasıyla Yunan, Venedik, Roma, Bizans, Beylik, Karamanoğlu, Osmanlı ve Cumhuriyet sikke ve paraları sergilenmektedir.
15 numaralı vitrinde Urartulara ait bronz bilezik, figürin ve adak levhaları sergilenmektedir. Bu eserler genellikle satın alma yoluyla müzeye kazandırılmıştır.
16 numaralı vitrinde erken ve geç Hitit dönemlerine ait taştan damga ve silindir mühürler ile vitrin içerisinde bulunan mühürlerin baskı fotoğrafları sergilenmektedir.
Etnografik ****iyonda 20 numaralı vitrinde Selçuklu ve Osmanlı devirlerine ait çini, mozaik, lüster, sıraaltı ve sıraüstü çiniler, alçı kabartmalar, Çanakkale ve Kütahya çinileri sergilenmektedir.
21 ve 22 numaralı vitrinlerde Karaman çevresinden derlenmiş olan 14. ve 19. yüzyıl Selçuklu ve Osmanlı devirlerine ait üzerleri geometrik ve bitkisel süslemeli kazan, tepsi, sini, tabak, şifa tasları, havan, sefer tası ve ibrik sergilenmektedir.
24 ve 25 numaralı vitrinlerde ahşap eserlerden sedef kakma ile işlenmiş çekmece, nalın, çıkrık, kahve değirmeni, kahve soğutacağı, ayna kabı, kaşık muhafazası, ölçek kabı, dibek, müzik aletleri v.b. eserler sergilenmektedir.
26 ve 27 numaralı vitrinlerde genellikle Toroslar'da yaşamış Türkmenlerin kullandığı kumaş çadır süsleri, beşik, hayvan koşum takımları, giysi örnekleri, deri çizme sergilenmektedir.
28 ve 29 numaralı vitrinlerde Karamanoğulları Beyliği ve Osmanlı dönemlerine ait tezhipli Kur'anlar, fermanlar, şeriat mahkemelerine ait kararlar ve Ahi Evran Fütüvvetnamesi sergilenmektedir.
30 numaralı vitrinde değişik formlarda gaz lambası örnekleri sergilenmektedir.
31 numaralı vitrinde gümüş takılar, tepelikler, zülüflükler, kıstı, şildir, sikkeli fes ve cep saatleri sergilenmektedir.
32 numaralı vitrinde bölgede halen kullanılan el örgüsü çorap ve eldivenlerden örnekler sergilenmektedir.
33 numaralı vitrinde değişik hayvanlar için kullanılan farklı türden çan ve zil örnekleri sergilenmektedir.
Ayrıca iki adet masa vitrinde silahlar, barutluklar, vezne, mum makası, kaşık, kapı tokmağı, kırbaç, mühür, ağızlık, tespih gibi eserler sergilenmektedir.
Sergide vitrinler arasına pano şeklinde asılmış halı ve kilim örneklerine de yer verilmiştir. Arkeolojik salonda ise Asklepios heykeli, Sidemara tipi lahtin bir yüzü ve Bizans Devrine ait bir kadın cesedi gibi buluntular sergilenmektedir.
Müze alt katında yapımına geçmiş yıllarda başlanmış olan bölümde, eski Karaman evlerinden sökülmüş olan dolap, kapı, raf ve ocak duvarlara monte edilmiş haldedir. Bu bölümde bazı ziraat aletleri de bulunmaktadır. Ancak burası henüz teşhire açılamamıştır.
Üst katta ayrıca idari bölümün yanında müzenin, halkın ve öğrencilerin sanatsal çalışmalarının dönemler halinde sergilendiği bir sergi salonu bulunmaktadır.
Hastane Caddesi
Tel : (0338) 213 15 36
Her gün 08.00-12.00/13.00-17.00 saatlerinde ziyarete açıktır.
Yaylalar
İldeki yaylalar, genellikle ilkbaharda köylülerin hayvanlarını otlatmak amacıyla kullanılır. Suyu, temiz havası, yeşilliği, hayvanları otlatmaya elverişli olması ve Akdeniz'e bir geçiş bölgesi olması nedeniyle günübirlik olarak yerli ve yabancı turistlerin özellikle Ermenek bölgesindeki yaylaları trekking ve yeme içme ve doğal suyu ile etkin yöreler olduklarından piknik amacı ile de tercih edilmektedir.
Örenyerleri
Canhasan - Merkez - Alçatıköyü
Karadağ Binbir Kilisesi - Merkez -
Madenşehir / Üçkuyu Köyü
Camiler,Kiliseler
Aktekke Cami (Mader-i Mevlana Cami):
İl merkezinde Karamanoğlu devrinde, tamamen kesme taş kullanılarak yapılmış, büyük tek kubbeli ve yüksek minareli camidir. Caminin içinde sol tarafta ayrılmış bölümde de Hz. Mevlana'nın annesi Mümine Hatun, torunlarına ve diğer yakınlarına ait sandukalar bulunmaktadır.
Aktekke Cami (Mader-i Mevlana Cami-Merkez):
1370'lerde Mevlana'nın Annesi Mümine Hatun için Karamanoğulları'ndan Alaeddin Ali Bey yaptırmıştır. "Mader-i Mevlana Cami ve Türbesi" ya da "Mevlevi Tekkesi" adlarıyla da bilinmektedir. Sağa kaydırılmış taş mihrabın solunda Mevlana'nın annesi, karısı, çocukları ve torunlarının mezarları bulunmaktadır.
Alahan: Karaman'ın 40 km güneyindedir. 12. yüzyılda Selçuklular tarafından yaptırılmış büyük bir sultan hanıdır.
Binbir Kilise (Maden Şehri-Değle):
Karaman'ın kuzeyinde, şehre 50 km. uzaklıkta, Karadağ eteklerindedir. Karadağ ve çevresinde çok sayıda kilise kalıntısı bulunduğundan yöredeki kiliselere topluca Binbir Kilise denilmiştir.
Derbe (Merkez):
Karaman'a 27 km uzaklıkta Ekinözü (Aşıran) Köyündedir. Burada kent ve kilise kalıntısı bulunmaktadır. Bu kilisenin Efes'teki Meryem Ana Kilisesi'nden 14 yıl önce kurulan ilk Hıristiyan kilisesi olduğu söylenmektedir.
Derbe:
Karaman'a 23 km. uzaklıktaki Ekinözü köyündedir. Derbe Kilisesinin Dünyada inşa edilen ilk kiliselerden birisi olduğu söylenmektedir. Bu kilise Efes'teki Meryemana Kilisesinden 13 yıl önce, M.S. 41 yılında yapılmıştır. Derbe, Hıristiyanların kutsal kitabı İncil'in 3 yerinde geçmektedir. Hıristiyanlar Derbe'yi ziyaret ederek dini inançlarına göre hacı olmaktadırlar.
Değle (Merkez):
Karadağ'ın üst tepeleri üzerinde yer alan Değle ören yerinde bulunan Bizans kiliseleri (6 adet) ve kitabeler yıkıntı halindedir. Değle Aziz Paulus (St. Paul)'un yaşadığı yerlerden biridir.
Kızıl Kilise (Merkez):
Yollarbaşı Kasabasının Topraklık mevkiinde bulunan kilise yıkıntı halindedir. Bizanslılar zamanında Binbir Kilise ile birlikte Hıristiyanların önemli ibadet merkezlerinden biri olmuştur.
Maden Şehri (Binbir Kilise-Merkez):
Maden şehri, Karaman'ın kuzeyinde 50 km uzaklıkta Karadağ eteklerine kurulmuş bir yerleşim yeridir. Binbir Kilise olarak bilinen tarihi kalıntıların üzerindedir. Kente girişte sağdaki ilk bina olan Büyük Kilise (Mahalaç Kilisesi) düzgün kesme taştan yapılmıştır. Kentin kuzeyinde bulunan Çanlı Kilise yıkıntı halindedir. Kentin tam ortasında ayak uçları kıbleye karşı olan bir mezarlık bulunmaktadır. Maden şehri kentsel sit alanıdır.
Meydan Cami (Ermenek):
Ermenek, Meydan Mahallesi'nde olan cami, küçük bir yapı olmasına rağmen kubbesi ve minaresi ile ilgi çekmektedir.
Mukarnaslı taş mihrabı ve taş işlemeli minberi özgündür. Giriş yönündeki minare yapıdan bağımsızdır. Yapım tarihi bilinmemekte, XV. yüzyılda onarıldığı sanılmaktadır.
Sipas Cami (Ermenek):
Cami, Ermenek, Çınarlısu Mahallesi'ndedir. Karamanoğulları Dönemi'nde (XIV. yy. ortalarında), Bedreddin Mahmud Bey oğlu Ebulfeth Alaaddin Halil Bey yaptırmıştır. 1850'de onarıldığını gösteren yazıtı vardır.
Taşkale Cami (Mağara Mescid-Taş Mescid-Taşkale):
Karaman'a 50 km uzaklıkta Taşkale kasabasında kayalara oyulan buğday ambarları gibi yine kayalara oyulmak suretiyle yapılan otantik özellikli Türkiye'de eşi olmayan bir camidir.
Tol Medrese (Ermenek):
Medreseyi 1339'da Karamanoğulları'ndan Emir Musa Bey yaptırmıştır. Lahitlerden biri firuze altıgen ve üçgen motifli çinilerle süslüdür. Bunlar, Karamanoğulları dönemi alçı ve çini bezeme sanatının özgün örnekleridir.
Ulu Cami (Ermenek):
Cami, Ermenek, Yukarı Çarşı semtinde, Gülpazar Mahallesi'ndedir. Karamanoğulları döneminin ilçedeki en büyük ve en eski yapılarındandır. 1302'de Kerimüddin Karaman Beyin oğlu Mehmet Bey yaptırmıştır.
Yunus Emre Camii:
İl merkezindeki Karamanoğlu devri eserlerinden olup merkezi kubbeli bir yapıdır. Cami içerisinde ünlü Türk düşünürü, Mutasavvıf Yunus Emre'nin kabri yer aldığı belirtilmektedir.
Yunus Emre Camisi(Merkez):
Kirişçi Mahallesi'ndedir. Cami, türbe, zaviye ve hazire bölümlerinden oluşan külliyenin, XIV. yüzyılda yaptırıldığı sanılmaktadır. Türbede Yunus Emre ile şeyhi Taptuk Emre'nin gömülü olduğuna inanıldığından bu adla anılmaktadır. Hazirede bulunan 1561 tarihli mezar taşı, yazıtı ve bezemeleriyle Karamanoğulları Dönemi'nin değerli örneklerindendir.
Yunus Emre Türbesi (Merkez):
Karaman merkez Kirişçi Mahallesi'nde, Yunus Emre Cami bitişiğindedir. Türbede bulunan dört sanduka Yunus Emre, Taptuk Emre, Yunus Emre'nin oğlu İsmail ve kızına aittir.
Karamanoğulları devrinde yapılmıştır. Türbenin güney tarafı Yunus Emre Şiir Parkı olarak tanzim edilmiştir
Çeşmeli Kilise (Merkez):
Karaman'ın, Topucak Mahallesindedir. Karadağ'da yer alan Binbir Kilise küçük bazilikalarının bir benzeri olarak yapılmıştır. Yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte ilk yapılış tarihinin Bizans dönemi olduğu sanılmaktadır.
İmaret Cami (Merkez):
Karamanoğlu II. İbrahim Bey tarafından 1433 yılında yaptırılan cami, yapılış amacına göre mescit, türbe, aşevi, hafız yetiştirmek için darülhuffaz ve darülkurra, gelenlerin kalması için misafirhaneden oluşan bir komplekstir. Günümüzde, tümü cami olarak kullanılmaktadır.
Çini mihrabı İstanbul'da Çinili Köşk'te, ağaç oyma kapı ve pencereleri ise Türk İslam Eserleri Müzesi'nde sergilenmektedir.
İnöğlesi Kaya Manastırı (Ermenek):
Ermenek'in doğusunda Yumrutepe Dağı'nın güneybatı yamaçlarında bulunan kaya manastırı ilk Hıristiyanlık dönemine aittir.
Kaleler
Divle Kalesi:
Karaman'ın Ayrancı ilçesinin Divle (Üç harman) köyündedir. Bir apartmanı andıran kale, çok katlı olup, yerleşim mağaralar içerisinde ve toplu mesken halindedir. Selçuklular , Karamanoğulları ve Osmanlılar zamanında daima faal olarak bulunmuştur.
Ermenek Kalesi:
Kale sığınak, mesken ve zindan olarak kullanılmıştır. Kalede tabii mağaralar da bulunmaktadır. Karamanoğullarının ilk kalesidir. Ermenek'in kuzeyini baştan başa kaplayan büyük kayanın orta kısmında yer alır. Evliya Çelebi Seyahatnamesinin Ermenek ile ilgili bölümünde kaleyi anlatırken; "Göklere ser çekmiş kırmızı bir dağın ortasında Tanrı kudretiyle yapılmış bir kaledir. İbrete şayan, seyredilmesi Vahip bir Kale'dir. Mutlaka görülmeli ve seyredilmelidir. Ben karada ve denizde 18 padişahlık yer gezdim böyle bir kale görmedim." demektedir.
Gaferiyet Kalesi:
Kazımkarabekir ilçemizdedir. Gaferiyat eskiden bir kale ile çevrili iken, insanların kale duvarlarını yapı taşı olarak kullanmaları sonucu kale yok olup gitmiştir. Bugün yalnız bir giriş kapısı kalmıştır. Kapının kemerini 21 zıvanalı taş tutmaktadır.
Karaman Kalesi:
Selçuklular tarafından 12.yüzyılda inşa edilen Karaman Kalesi iç içe surdan ibarettir. Bunlardan dış kaleden çok az belirti vardır. (Eski hapishane civarı) Bu gün görkemli olarak iç kale ayakta durmaktadır. Karaman Kalesi ülkemizin en gösterişli ve ayakta kalabilen kalelerindendir.
Mennan Kalesi:
Ermenek'tedir. Mennan sığınılacak yer manasına gelir. Kale dik bir dağın üzerinde yalçın kayalarla inşa edilmiştir. Karamanoğulları bu kaleyi bir hileyle Osmanlı Gedik Ahmet Paşa'ya kaptırmasından sonra Pir Ahmet Beyin kendini intihar ettiği kale bu kaledir.
İlisıra Kalesi:
Karaman'ın Yollarbaşı kasabasında, İmirme denen yerdedir. Eski Bizans devrine aittir. Kale kalıntılar şeklindedir. LYSTRA KALESİ olarak da bilinir. Civarında Bizanslılara ait bir kilise vardır.
Köprüler
Ak Köprü: Yeşildere kasabasında, ibrala deresi üzerindedir. Karamanoğlu devrine aittir.
Görmel Köprüsü:
Karamanoğullarının bıraktığı en güzel eserlerdendir. Ermenek ilçemizdedir. İki büyük kemer üzerine inşa edilmiştir. Boyu 27 Metre, eni 4.70 metre. Karamanoğlu Mahmut Bey'in oğlu Halil Bey tarafından yaptırılmıştır.
Karaman Köprüsü: Ayrancı ilçemiz de olup, Karamanoğlu eserlerindendir.
Selavat Köprüsü:
Karaman'ın Göçer köyünün Göksu civarındaki bahçelerinin yanında ve Göksu nehri üzerinde Karamanoğlu devrinde yapılmıştır. Boyu 15 metre, eni 3 metre olup, yüksekliği 12 metre civarındadır. İki sütun üzerine taştan yapılmıştır.
Mağaralar
Hışlayık Mağarası
Yeri: Karaman, Ayrancı İlçesi
Özellikleri: Mağaraya 26 m.lik dikey bir bacadan iniş yapılarak yeraltı nehrine ulaşılmaktadır. Mağara bir süre yüzey akışında bulunduktan sonra sifon yaparak kaybolmaktadır. Hala devam eden mağara bir çok sifon geçilmektedir.
Manazan Mağarası
Yeri: Karaman’ın Taşkale kasabası sınırları içerisindedir.
Özellikleri: Yeryüzünde mevcut ilk manastırdan biridir. Kayalara oyulmuş birçok tüneli, galerileri ve yüzlerce odaları bulunan ilginç bir yerdir. Üç katlıdır. Manazan mağarasında bir kattan diğerine çıkış benzeri görülmeyen merdivenleri tırmanmak suretiyle yapılır. Ülkemizde bir başka benzeri yoktur.
Meraspolis (Meraspulla) Mağarası
Yeri: Ermenek ilçesindedir.
Özellikleri: İki giriş kapısı vardır. Ermenek kalesinin altındadır. Mağarada bulunan yeraltı nehri şehrin ve civar kasabaların içme suyunu karşılamaktadır. Ayrıca uzun süre Ermenek’in ve bağlı köylerin elektrik ihtiyacını karşılamış olan hidroelektrik santralini çalıştıran suda da mağaradan çıkmıştır. Dünyanın üç büyük mağarasından biri olduğu yabancı uzmanlarca tespit edilmiştir
İlçeler
Ayrancı:
Ayrancı, tarihte Hititlerin sınırları içinde, daha sonra da Asurlular Krallığının toprakları arasında bulunmuştur. Toroslara kadar uzanan vadi üzerinde 12 köprü bulunmaktadır. Yapı tarzları Osmanlı mimarisinin izlerini taşımaktadır.
Başyayla:
İlçe, Orta Torosların eteklerinde bir vadi içerisinde kurulmuş yeşil ve şirin bir beldemizdir. İlçede el değmemiş tarihi ve turistik değerler, önemli yayla ve mesire yerleri mevcuttur. Bunların en önemlileri Tozmugar ve Dibekli yaylalarıdır. Tozmugar'daki mağarada sarkıt ve dikitler mevcut olup, mağaraya ayrı bir güzellik katmaktadır.
Ermenek:
Ermenek tarihte ilk yerleşimin görüldüğü yerlerden birisidir. Meraspolis Mağarası, ikizin Hitit kabartması, Lahit ve Heykeller, Görmel Köprüsü, Ermenek Kalesi, Mennan Kalesi, Tol Medresesi ve Zeyve Pazarı ile Ermenek turizm açısından zengin ilçelerden birisidir.
Kazımkarabekir:
Konya ile Karaman arasında bir geçit yeri olan Kâzımkarabekir tarihi araştırmalardan elde edilen sonuçlara göre Hititlere kadar uzanan çağlar boyu çeşitli medeniyetlere beşiklik etmiştir. Romalılar tarafından bir üs olarak kullanılmıştır.
Sarıveliler:
Turcalar ve Küçükkarapınar köylerinin birleşmesiyle 1967 yılında kasaba olmuş, 1989 yılında da ilçe olmuştur. İlçenin Romalılar devrinde kurulmuş olabileceği tahmin edilmektedir. İlçe, yeşillikler arasında serpiştirilmiş evleri ve genişçe bir saha üzerinde yayılmış durumda olup, görünüş itibariyle güzel ilçedir. Balı, kirazı, cevizi meşhurdur. Otlak ve meralarıyla tanınmış Barçın yaylası bu ilçededir.Hayvancılığa bağlı olarak Kilimcilik ve halıcılık da yapılmaktadır.
Yorum