10 soruda kıdem tazminatı...

10 soruda kıdem tazminatı
29 Şubat 2008 Cuma 09:50
Sosyal güvenlik reformunun dönüm noktası olarak gösterilen "kıdem tazminatı"na neşter vuruluyor.

İşverenin korkulu rüyası haline gelen, işçilerin ise gelecek garantisi olarak gördüğü kıdem tazminatı artık bir fon hesabında izlenecek. Hükümetin son şeklini verdiği istihdam paketi kapsamında Kıdem Tazminatı Fonu (KTF) kurulacak.

Fon'a, işçiler adına işveren tarafından katkı payı ödenecek. Fon, bireysel emeklilik sistemi gibi işleyecek. Fon'dan, 10 yıldan önce tazminat talep edilemeyecek. Ayrıca ödemelere üst sınır konulacak.

-Kıdem tazminatı en yüksek devlet memuru ikramiyesini geçmeyecek. Bu kıdemde tavanı olmayan basın işkolunu ilgilendiriyor.
-Fon, bireysel emeklilik fonları gibi işleyecek.
-Devlet kıdem tazminatına karışmayacak, sadece denetleyecek.
-İşçinin aylık ücretinin yüzde 3'ü Kıdem Tazminatı Fonu'na aktarılacak.
-İşverenin üstündeki kıdem yükü 50 milyar YTL

10 soruda kıdem tazminatı fonu

1- KTF neden kuruluyor? KTF, işçilere hak edecekleri kıdem tazminatının ödenmesi ve tazminatın güvence altına alınması amacıyla oluşturuluyor. İşsizlik sigortasının yürürlüğe girmesi ve iş güvencesi sağlanması, kıdem tazminatına ilişkin yeni bir düzenlemeyi de gündeme getirdi. Kıdem tazminatının bir fon hesabına dönüştürülmesinde, işletmeler üzerinde 50 milyar YTL'ye ulaşan kıdem tazminatı yükü ile çoğu zaman işçilerin tazminat hakkından yararlanamaması dikkate alındı.

2- KTF, devlet kontrolünde mi olacak, nasıl denetlenecek? Başlangıçta, KTF'ye devlet güvencesi verilmesi düşünüldü. Ancak ekonomiyle ilgili bakanların itirazı geldi. Konut Edindirme Yardımı ve Zorunlu Tasarruf Hesabı'nın (nema) tasfiyesinde yaşanan mali sorunlar nedeniyle KTF'nin kamu sınırları dışında kurulması ve özel olması benimsendi. Ancak fon hesaplarını, Sosyal Güvenlik Kurumu ve yeminli mali müşavirler denetleyevek. Sonuçları Resmi Gazete'de yayımlanacak.

3- KTF'nin yönetimi nasıl oluşturulacak?
Fon Yönetim Kurulu, işçi ve işveren temsilcilerinden oluşacak. Bağımsız yönetim kurulu üyesi de seçilebilecek. Üyeler 4 yıl süreyle görev yapacak. Süresi biten üyeler yeniden seçilebilecek.

4- Kimler KTF kapsamında olacak?
Yeni işe alınanlar, işe başladıkları tarihten itibaren KTF'ye tabii olacak. Kıdem tazminatına hak kazanan işçi, en geç 7 gün içinde Fon'a bildirilecek.

5- KTF'ye ne kadar prim yatırılacak?
Fona ödenecek prim miktarı aylık kazancın yüzde 3'ünü geçmeyecek. İşverenin ödediği primler kazancın tespitinde gider olarak kabul edilecek.

6- KTF'den bütçe pay aktarılacak mı?
KTF gelirlerinden kesinti yapılamayacak. Vergi ve harçtan muaf olacak. Bütçeye aktarılamayacak.

7- KTF'den hangi şartlarla yararlanılacak? Adına en az 10 yıl fona prim ödenen işçiler, kıdem tazminatına hak kazanacak. Tazminat, prim yatırılan son takvim yılının ortalaması olacak.

8- KTF nedeniyle işçinin ücreti düşecek mi?
İşverenler, KTF nedeniyle kesinti yapamayacak.

9- KTF öncesi olan haklar korunacak mı?
KTF kurulduğunda bir işyerinde çalışanlar bakımından kıdem tazminatına ilişkin haklar doğrudan işverenin sorumluluğunda olacak. Bu tarihten sonraki yükümlülükler, KTF'ye aktarılacak.

10- Kıdemde hak kaybı riski var mı?
Kıdem tazminatı hesabında alt sınır asgari ücret, üst sınır ise en yüksek devlet memuruna ödenecek azami emekli ikramiyesi olacak. Yüksek ücret alanlar bakımından tazminat miktarı uygulamada kıdem tazminatı tavanını aşamayacak.

Okan Müderrisoğlu/Sabah