Tweet
Yoğurt ve Yoğurdun Yapılışı
Yoğurt,sütün mayalanmasıyla oluşan beyaz koyu kıvamda süt ürünüdür.Tam yağlı ve yarım yağlı olarak ikiye ayrılır.Tam yağlı yoğurt daha makbuldur.En iyi yoğurt koyun ve manda sütünden yapılır.
Yoğurt, midede kendi kendini sindirebilen tek gıda olarak bilinmekte ve verem ile şarbon dışında tifo, paratifo, difteri, dizanteri, kolera, tüberküloz, gibi 22 hastalığa ait mikrobu imha edebilmektedir.
Eğer yapılmak istenen yoğurdun biraz ekşi olması istenirse maya daha ekşi bir yoğurttan hazırlanmalıdır.
Sütün yoğurda dönüşmesini "Türk Basili" denen ve laktik asit çıkaran bir mikroorganizma sağlar.Bu mikroorganizma en iyi vücut sıcaklığında gelişir.Yoğurt, süt şekerinin(laktozun) ,yoğurt mayasının etkisiyle kısmen laktik asit haline gelmesinden meydana gelen pıhtılaşmış bir sütten başka bir şey değildir .Sütteki asitiğin yükselmesi nedeniyle, sütün bileşimindeki kalsiyum kazainattan , kalsiyum ayrılarak kazein jel haline geçer yani pıhtılaşır.Bu olaya, yoğurtlaşma denir.Sütün asitliği, süte yoğurt katılmasıyla yükseltilir.
Yoğurt yapılacak süt, önce kaynatılır.( Hastalık yapıcı faktörlerden arındırmak,fazla suyu uçurarak yoğurda daha iyi kıvam vermek,oksijeni bertaraf etmek ve hammaddedeki yağı yumuşatmak için süt ısıtılır.) Kaynatılan sütün suyu dörtte bir oranında azalınca,süt, yoğurt mayalama kabına aktarılır 2 çay kaşığı eski yoğurt,yarım kahve fincanı kadar sütle sulandırıldıktan sonra ,sıcaklığı 40-45 dereceye inmiş olan sütün yüzeyinin bir kıyısından içine sokulup hafifçe çalkalanır.Yoğurt kabının üzeri, sütün soğumaması için sıkıca kapatılır.Sıcaklık uzun süre 37 derece dolayında olmalıdır.4-5 saat mayalanmaya bırakılır.Mayalanma ortamında daha fazla bekletilirse yoğurdun tadı ekşir.Yoğurt, üzeri açılıp 2 saat serin bir yerde dinlendirilir.
Günlük Tüketilmesi Gereken Süt-Yoğurt Miktarları
ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE
GÜNLÜK OLARAK TÜKETİLMESİ GEREKLİ
SÜT-YOÐURT MİKTARI 1-3 YAŞ 4-6 YAŞ 7-15 YAŞ 15+ YAŞ 500 GR 400 GR 400 GR 400 GR
Silivri Yoğurdu:İstanbul civarındaki Silivri köylerine has olan bu yoğurdun şöhreti ,sırf koyun sütünden yapılmış olması ve aynı zamanda âdi yoğurtlardan daha lezzetli,sert ve bol kaymaklı olmasından ileri gelir.Büyük kazanlarda kaynatılan sütler bahçe sulama kovalarına benzer oluklu kovalarla alınarak yüksekten ve köpürterek hususî ocaklar üzerine sıra ile dizili karavanalara dökülür.
Bundan sonra, karavanaların altına közlü ateş serpilir. Karavanalar hafif ateş üstünde iken hem yavaş yavaş kaymak bağlar ,hem de hasıl olan kaymak iyice pişer. Bir müddet sonra soğumaya başlayan karavanalar mayanalacak sıcaklığa gelince cam şırınga ile dört bir yandan ve gayet çabuk olmak üzere yoğurt mayası karıştırılır.Nihayet, kapların üstü geniş tahtalar ve temiz çuvallarla örtülür.4-5 saat sonra çuvallar kaldırılınca yoğurdun tuttuğu ve közlü ateşlerin de sönmüş olduğu görülür.
Torba (Süzme) Yoğurdu Yapımı:Yoğurdu mümkün olduğu kadar uzun müddet saklamak için yapılmış torbalarda süzerler ki bu çeşit yoğurtlara torba yoğurdu ya da süzme yoğurt denir.İyi bir torba yoğurdu yapmak için en önce yoğurdun üstündeki kaymağı alınır ve kalan kısmı bezden torbalara doldurularak süzülmek üzere bir yere asılır.Bir müddet sonra olduça katı bir hal alır. Bu suretle yapılan yoğurdu teneke kaplara doldurularak saklanır.Kullanılacağı zaman bir kaç misli su ile karıştırılarak kaşıkla ezilir ve âdi yoğurt gibi kullanılır.
Lüle Kaymağı Yapımı:En iyi kaymak inek sütünden yapılırsa da inek sütü az kaymak verdiğinden kaymak bilhassa manda ve koyun sütünden yapılır.Kaymağı alınacak süt önce ateşte kaynatılır ve bu sırada sürekli karıştırılarak savrulur.Süt iyice kaynadıktan sonra kenarları az yüksek tepsilere doldurularak közlü hafif ateş üzerine konur ve 1-2 saat sonra tepsilerin üzeri örtülerek 5-6 saat kadar kendi hallerine bırakılır. Bu zaman içinde, sütteki yağ elementi, diğer bazı elementlerle beraber sütün üst tarafında kalın bir tabaka halinde toplanır.Bu tabakaya kaymak denir.Genel olarak 6-7 kilo manda sütünden 1 kilo kaymak alınır.Kalan sütten yağsız yoğurt yapılır.
Yoğurdun Sağlığa Faydaları
Yoğurt, sabahtan akşama kadar günün her saatinde yenebilecek harika bir gıdadır.Yoğurt daima suyuyla birlikte yenmelidir.Süzme yoğurtta "B" vitamini kalmaz.Çünkü,vitaminler hep yoğurdun suyundadır.
Şeker hastaları için yararlı bir besindir.Şeker hastalarına verilecek yoğurt, ekşimiş olmamalı ve kaymağı alınmış olmalıdır.
Sabahleyin kahvaltıdan sonra yenen yoğurt,sindirimi kolaylaştırıp ,bağırsakların çalışmasına yardım eder.Her yaşta hemen hemen herkes için uygundur.Ancak,midesi çok duyarlı olanlara,onikiparmak bağırsağı ülseri olanlara dokunur.Yoğurt, hastalar ve zayıf bünyeler için sütten daha besleyici sindirimi kolay bir gıdadır.Aynı zamanda bağırsaklarda bulunan tehlikeli ve zararlı mikropların(Amiplerin) çoğalmalarına ve hatta yaşamalarına engel olan bir besindir.Bu sebepten tifo ve ishal zamanlarında yoğurt âdeta bir ilaç gibi tavsiye edilmektedir.Tüberkülozlu hastalar üzerinde de antibiyotik etki gösterir.
Yoğurt aynı zamanda bulaşıcı hastalıkların tedavisinde de oldukça öneme sahiptir.Çocukların bulaşıcı karaciğer iltihâbı (hepatit) hastalıklarının dietik tedavilerinde kullanılır.
Ayrıca,yüze ve boyna sürülürse cildi canlandırır.Yirmi dakika kalsın cildinizde,sonra da gülsuyuyla siliverin.Rahat bir uyku için de yoğurt yiyebilirsiniz.
Dünya'da Yoğurt
Amerika'da yaklaşık olarak 45-50 yıl önce ,Avrupa'da da yirminci yüzyıl başlarından îtibâren tanınmaya ve yapılmaya başlanan bu yiyeceğin en azından 1000 yıl önce Türk ülkelerinde yapıldığı ve yendiği bir gerçektir.1000 yıl önce Balasagunlu Hacip ve Kaşgarlı Mahmût tarafından yazılmış olan Kutadgu Bilig ve Divanü Lügâti't -Türk adlı eserlerde yoğurda bugünkü anlamda raslanılmaktadır.
Fransa'ya yoğurt 16. yüzyılda Birinci Fransuva'ya tedâvi amacıyla Türkler tarafından götürülmüş ve o târihte yoğurt Fransa'da daha ziyâde ilâç olarak tanınmıştır.Yoğurdun esas yayılması ve geniş çapta Türk sınırlarını aşması 20.yüzyılın başlarına rastlar.
Anadolu'da yoğurdun ilk kez yapılşına ilişkin yaygın bir inanış vardır.Buna göre,genç bir kız Hıdrellez günü kırlarda çiy toplar.Bir ses bunları süte katarsa her deva bir yiyecek elde edeceğini söyler.Kız çiyi süte katıp yoğurt yapar.(Anadolu'nun bazı yörelerinde bu gün de bu biçimde yoğurt yapılmaktadır.)
Mineraller
Yoğurt,sütün mayalanmasıyla oluşan beyaz koyu kıvamda süt ürünüdür.Tam yağlı ve yarım yağlı olarak ikiye ayrılır.Tam yağlı yoğurt daha makbuldur.En iyi yoğurt koyun ve manda sütünden yapılır.
Yoğurt, midede kendi kendini sindirebilen tek gıda olarak bilinmekte ve verem ile şarbon dışında tifo, paratifo, difteri, dizanteri, kolera, tüberküloz, gibi 22 hastalığa ait mikrobu imha edebilmektedir.
Eğer yapılmak istenen yoğurdun biraz ekşi olması istenirse maya daha ekşi bir yoğurttan hazırlanmalıdır.
Sütün yoğurda dönüşmesini "Türk Basili" denen ve laktik asit çıkaran bir mikroorganizma sağlar.Bu mikroorganizma en iyi vücut sıcaklığında gelişir.Yoğurt, süt şekerinin(laktozun) ,yoğurt mayasının etkisiyle kısmen laktik asit haline gelmesinden meydana gelen pıhtılaşmış bir sütten başka bir şey değildir .Sütteki asitiğin yükselmesi nedeniyle, sütün bileşimindeki kalsiyum kazainattan , kalsiyum ayrılarak kazein jel haline geçer yani pıhtılaşır.Bu olaya, yoğurtlaşma denir.Sütün asitliği, süte yoğurt katılmasıyla yükseltilir.
Yoğurt yapılacak süt, önce kaynatılır.( Hastalık yapıcı faktörlerden arındırmak,fazla suyu uçurarak yoğurda daha iyi kıvam vermek,oksijeni bertaraf etmek ve hammaddedeki yağı yumuşatmak için süt ısıtılır.) Kaynatılan sütün suyu dörtte bir oranında azalınca,süt, yoğurt mayalama kabına aktarılır 2 çay kaşığı eski yoğurt,yarım kahve fincanı kadar sütle sulandırıldıktan sonra ,sıcaklığı 40-45 dereceye inmiş olan sütün yüzeyinin bir kıyısından içine sokulup hafifçe çalkalanır.Yoğurt kabının üzeri, sütün soğumaması için sıkıca kapatılır.Sıcaklık uzun süre 37 derece dolayında olmalıdır.4-5 saat mayalanmaya bırakılır.Mayalanma ortamında daha fazla bekletilirse yoğurdun tadı ekşir.Yoğurt, üzeri açılıp 2 saat serin bir yerde dinlendirilir.
Günlük Tüketilmesi Gereken Süt-Yoğurt Miktarları
ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE
GÜNLÜK OLARAK TÜKETİLMESİ GEREKLİ
SÜT-YOÐURT MİKTARI 1-3 YAŞ 4-6 YAŞ 7-15 YAŞ 15+ YAŞ 500 GR 400 GR 400 GR 400 GR
1 SU BARDAÐI SÜT : 200 GR OLARAK KABUL EDİLİR.
YAŞLILIK
DÖNEMİNDE
GÜNLÜK OLARAK
TÜKETİLMESİ GEREKLİ
SÜT-YOÐURT MİKTARI
DÖNEMİNDE
GÜNLÜK OLARAK
TÜKETİLMESİ GEREKLİ
SÜT-YOÐURT MİKTARI
ERKEK
KADIN
45-65 YAŞ 65+ YAŞ 45-65 YAŞ 65+ YAŞ 350-400 GR 400-500 GR 350-400 GR 400-500 GR 
- Yoğurdun Türleri:
- Âdi yoğurt
- Aromalı yoğurt :Aromalı yoğurt meyveli ve şekerli olarak ikiye ayrılır.Meyveli yoğurtlar ilk önce İsviçre'de yapılmıştır.En yaygın olanı çilekli yoğurttur.
- Silivri tipi
- Dayanıklı(süzme )yoğurt
Silivri Yoğurdu:İstanbul civarındaki Silivri köylerine has olan bu yoğurdun şöhreti ,sırf koyun sütünden yapılmış olması ve aynı zamanda âdi yoğurtlardan daha lezzetli,sert ve bol kaymaklı olmasından ileri gelir.Büyük kazanlarda kaynatılan sütler bahçe sulama kovalarına benzer oluklu kovalarla alınarak yüksekten ve köpürterek hususî ocaklar üzerine sıra ile dizili karavanalara dökülür.
Bundan sonra, karavanaların altına közlü ateş serpilir. Karavanalar hafif ateş üstünde iken hem yavaş yavaş kaymak bağlar ,hem de hasıl olan kaymak iyice pişer. Bir müddet sonra soğumaya başlayan karavanalar mayanalacak sıcaklığa gelince cam şırınga ile dört bir yandan ve gayet çabuk olmak üzere yoğurt mayası karıştırılır.Nihayet, kapların üstü geniş tahtalar ve temiz çuvallarla örtülür.4-5 saat sonra çuvallar kaldırılınca yoğurdun tuttuğu ve közlü ateşlerin de sönmüş olduğu görülür.
Torba (Süzme) Yoğurdu Yapımı:Yoğurdu mümkün olduğu kadar uzun müddet saklamak için yapılmış torbalarda süzerler ki bu çeşit yoğurtlara torba yoğurdu ya da süzme yoğurt denir.İyi bir torba yoğurdu yapmak için en önce yoğurdun üstündeki kaymağı alınır ve kalan kısmı bezden torbalara doldurularak süzülmek üzere bir yere asılır.Bir müddet sonra olduça katı bir hal alır. Bu suretle yapılan yoğurdu teneke kaplara doldurularak saklanır.Kullanılacağı zaman bir kaç misli su ile karıştırılarak kaşıkla ezilir ve âdi yoğurt gibi kullanılır.
Lüle Kaymağı Yapımı:En iyi kaymak inek sütünden yapılırsa da inek sütü az kaymak verdiğinden kaymak bilhassa manda ve koyun sütünden yapılır.Kaymağı alınacak süt önce ateşte kaynatılır ve bu sırada sürekli karıştırılarak savrulur.Süt iyice kaynadıktan sonra kenarları az yüksek tepsilere doldurularak közlü hafif ateş üzerine konur ve 1-2 saat sonra tepsilerin üzeri örtülerek 5-6 saat kadar kendi hallerine bırakılır. Bu zaman içinde, sütteki yağ elementi, diğer bazı elementlerle beraber sütün üst tarafında kalın bir tabaka halinde toplanır.Bu tabakaya kaymak denir.Genel olarak 6-7 kilo manda sütünden 1 kilo kaymak alınır.Kalan sütten yağsız yoğurt yapılır.
Yoğurdun Sağlığa Faydaları
Yoğurt, sabahtan akşama kadar günün her saatinde yenebilecek harika bir gıdadır.Yoğurt daima suyuyla birlikte yenmelidir.Süzme yoğurtta "B" vitamini kalmaz.Çünkü,vitaminler hep yoğurdun suyundadır.
Şeker hastaları için yararlı bir besindir.Şeker hastalarına verilecek yoğurt, ekşimiş olmamalı ve kaymağı alınmış olmalıdır.
Sabahleyin kahvaltıdan sonra yenen yoğurt,sindirimi kolaylaştırıp ,bağırsakların çalışmasına yardım eder.Her yaşta hemen hemen herkes için uygundur.Ancak,midesi çok duyarlı olanlara,onikiparmak bağırsağı ülseri olanlara dokunur.Yoğurt, hastalar ve zayıf bünyeler için sütten daha besleyici sindirimi kolay bir gıdadır.Aynı zamanda bağırsaklarda bulunan tehlikeli ve zararlı mikropların(Amiplerin) çoğalmalarına ve hatta yaşamalarına engel olan bir besindir.Bu sebepten tifo ve ishal zamanlarında yoğurt âdeta bir ilaç gibi tavsiye edilmektedir.Tüberkülozlu hastalar üzerinde de antibiyotik etki gösterir.
Yoğurt aynı zamanda bulaşıcı hastalıkların tedavisinde de oldukça öneme sahiptir.Çocukların bulaşıcı karaciğer iltihâbı (hepatit) hastalıklarının dietik tedavilerinde kullanılır.
Ayrıca,yüze ve boyna sürülürse cildi canlandırır.Yirmi dakika kalsın cildinizde,sonra da gülsuyuyla siliverin.Rahat bir uyku için de yoğurt yiyebilirsiniz.
Dünya'da Yoğurt
Amerika'da yaklaşık olarak 45-50 yıl önce ,Avrupa'da da yirminci yüzyıl başlarından îtibâren tanınmaya ve yapılmaya başlanan bu yiyeceğin en azından 1000 yıl önce Türk ülkelerinde yapıldığı ve yendiği bir gerçektir.1000 yıl önce Balasagunlu Hacip ve Kaşgarlı Mahmût tarafından yazılmış olan Kutadgu Bilig ve Divanü Lügâti't -Türk adlı eserlerde yoğurda bugünkü anlamda raslanılmaktadır.
Fransa'ya yoğurt 16. yüzyılda Birinci Fransuva'ya tedâvi amacıyla Türkler tarafından götürülmüş ve o târihte yoğurt Fransa'da daha ziyâde ilâç olarak tanınmıştır.Yoğurdun esas yayılması ve geniş çapta Türk sınırlarını aşması 20.yüzyılın başlarına rastlar.
Anadolu'da yoğurdun ilk kez yapılşına ilişkin yaygın bir inanış vardır.Buna göre,genç bir kız Hıdrellez günü kırlarda çiy toplar.Bir ses bunları süte katarsa her deva bir yiyecek elde edeceğini söyler.Kız çiyi süte katıp yoğurt yapar.(Anadolu'nun bazı yörelerinde bu gün de bu biçimde yoğurt yapılmaktadır.)
Mineraller
- Kalsiyum:Kemik,diş ve saç gelişmesini sağlar,sinir sistemini düzenler,kişiyi çabuk öfkelenmeye karşı korur.Şurası mutlaka bilinmelidir ki güzelliği bozan en korkunç şey ;öfkeli ve sinirli olmaktır.
- Fosfor:Vücut için en önemli mineral, fosfordur.Bu mineral,dokuları,kemik,diş ve bütün hücreleri yeniler,B grubu vitaminler fosforla birlikte çalışır.
- İyod:Tiroid bezlerinin çalışmasını sağlar,guatr hastalığını önler.Bu mineral vücut hücrelerinin çalışma ahengine de yardımcı olur,uyarıcı bir etkisi vardır.
- Flor:Diş çürümelerini önler.
DÜZGÜN BİR CİLT
Yumuşak bir cilt için A vitamini çok önemlidir. A vitamini en çok tereyağında bulunur. A vitamini gece körlüğünden korunmak için, saçların ve derinin güzelleşmesi için faydalıdır A vitamini peynirde de bol miktarda bulunmaktadır. Bu vitamin balıkyağında da fazla miktarda vardır. Ayrıca gün bir miktar ayçiçeği çekirdeği veya kabak çekirdeği yiyin. Bu çekirdekler esas halinde element olan çinko içerirler. Vücutta çinko eksikliği ise derinin daha çabuk buruşmasına yol açar. Ayrıca sabah ve akşam kivi yiyin. Bu meyvenin içerdiği C vitamini dolaşımı harekete geçirir ve bunun sonucu olarak deri daha iyi beslenir.
KUVVETLİ TIRNAKLAR
Her gün yoğurt yiyin. Yoğurtta tırnakların oluşumu için önemli olan protein vardır. Toz jelatin de bu etkiyi fazlalaştırır. Kırılan tırnaklara karşı ceviz ve yer fıstığı yiyin. Her ikisi de tırnakları sertleştiren biotin içerir.
SAÐLIKLI DİŞLER
Günde iki kere 150 gram yağsız peynir yiyin. Peynirdeki kalsiyum dişetini kuvvetlendirir, dişleri sağlamlaştırır. Ayrıca balık ve kümes hayvanları da dişlerin sağlam olması açısından önemlidir. Bunlarda dişleri sertleştiren fosfor vardır.
PARLAK GÜR SAÇ
Bol protein içeren besinler (peynir, et, balık, kümes hayvanları) salatayla birlikte yendiğinde saç gür olur. Çünkü saçın yüzde 97'si protein maddesi olan keratinden oluşuyor.Haftada dört yumurta yiyin. Yumurtada saça parlaklık kazandıran bol miktarda kükürt vardır.
PARLAK GÖZLER
Haftada üç kere az bir miktar bitkisel yağla pişirdiğiniz havuç yiyin. Havuçtaki A ve E vitaminleri görmeyi kuvvetlendirir, gözlere parlaklık kazandırırlar. Kepek, çavdar ekmekleri içerdikleri selen elementinden dolayı gözleri hastalık mikroplarından korur.
Yourt
söylemeyi unutum ayriyeten aganigi nanaganigi :Dhahohi:4_1_72:llovebeer:D:flower:pinthoppa:eek:: cool:
:rolleyes:blush
Yorum