Oryantiring Nedir?
Oryantiring (Koşarak Yürüyerek Hedef Bulma) hertürlü arazide yapılabilen, katılımcıların kontrol noktalarını harita ve pusula yardımı ile en kısa zamanda ziyaret etmeye çalıştığı bir doğa sporudur. Kısaca bedensel ve zihinsel çalışmanın birlikte ifadesi olan Oryantiring; sadece düz bir koşu değil, aynı zamanda kontrol noktaları aranırken zamanın nasıl geçtiğini anlayamadığımız bir oyundur. Bir doğa sporu olarak yediden yetmişe kadar her kesime hitap eden Oryantiring ayrıca bütün ailenin birlikte yapabileceği bir aile sporudur.
Oryantiringi benzerlerinden ayıran en önemli unsur koşarken takip edilecek bir liderin veya işaretlenmiş bir parkurun olmamasıdır. Bulunulan yerden gidilecek yere ulaşmak için her sporcuya göre değişen sonsuz sayıda farklı seçenek bulunmaktadır. Sporcuların hem kendi özelliklerini, hem diğer sporcuları, hemde içinde bulundukları arazinin özelliklerini dikkate alarak en doğru kararı en kısa süre içinde vermeleri, bir başka ifade ile atletik kapasitelerine ek olarak mutlaka zihin yeteneklerini kullanmaları gerekmektedir. Oryantiringin bu özelliği yarışmacılar arasındaki fiziksel özellik farkını ortadan kaldırmakta, yarışmanın başında neredeyse tüm sporcuları eşit hale getirmektedir.
DOÐA SPORLARI
Günümüz dünyasında yoğun iş temposu, kalabalık ve çarpık kentleşme, çevre ve gürültü kirliliği insanları rekreasyon faaliyeti olarak doğa sporlarına yöneltmiştir. İnsanın; günlük yaşamın stresini şehir dışında doğayla başbaşa kalarak, hem bedenine hem zihnine spor yaptırarak atabileceği, yeni Insanlarla tanışarak onlarla birlikte doğayla Içiçe olmanin zevkini paylaşabileceği, hem kendisiyle, hem arkadaşlarıyla, hem de doğayla yarışabileceği ve bundan haz duyabileceği doğa sporlarına ilgi ülkemizde de artmaktadır.
ULUSLARARASI ORYANTİRİNG FEDERASYONU
Oryantiring`in tüm dünyada ne kadar yaygın olduğu Uluslararası Oryantiring Federasyonu’nun internet sitesinin yer aldığı http://www.Orienteering.org adresinde ve bu adreste bulunan uluslararası federasyona üye 61 ülkenin ulusal federasyonlarına ait adreslerdeki bilgilerden kolaylikla anlaşılabilir. Günümüzde Oryantiring yarışmaları Uluslararası Oryantiring Federasyonu tarafından belirlenen kurallara uygun olarak düzenlenmektedir.
ORYANTİRİNG TÜRLERİ
Uluslararası Oryantiring Federasyonu’nun organize ettiği a) Koşarak (Foot Orienteering), b) Kayakla (Ski Orienteering), c) dağ bisikletiyle (Mountain Bike Orienteering), d) elle kullanılan özürlü arabasıyla (Trail Orienteering) yapılan türleri bulunmaktadır. Ayrıca son yıllarda yazılı ve görsel basının ilgisini çekmek için kent içlerindeki parklarda yapılan türü de bulunmaktadır. Bu tanıtım yazısının aşağıdaki bölümlerinde Oryantiring, koşarak yapılan Oryantiring anlamında kullanılacaktır. Diğer Oryantiring türlerinin ülkemizde ortaya çıkacak taleplere göre zaman içinde gelişeceği tahmin edilmektedir.
ORYANTİRİNG YARIŞMASI NASIL OLUYOR?
Amaç yarışmaya başladıktan sonra hedef noktalarını belirlenen sırada dolaşarak en kısa zamanda varış noktasına ulaşmaktır. Oryantiring sporunda atletik kapasite önemli olmakla birlikte tek başına yeterli değildir. Yarışmacı belirlenmiş, işaretlenmiş bir parkur olmadığı için arazide bir noktadan diğer noktaya tamamen kendi karar verdiği bir rotayı izleyerek gider. Bu sırada kısa zamanda doğru karar verebilmesi çok önemlidir. Özetle aklını, zihnini iyi kullanamayan bir sporcunun Oryantiring yarışmalarında başarılı olması mümkün değildir. Bu özelliği nedeniyle bizlerinde severek ve sık sık kullandığımız gibi Oryantiring “Koşarak Santranç Oynanan Spor” olarak da anılır.
ORYANTİRİNG HARİTASI
Yarışmalarda kullanılan Oryantiring Haritası özellikle Oryantiring sporunun ihtiyaçlarını karşılayan özel bir haritadır. Onu klasik coğrafi haritalardan ayıran hatta üstün kılan özellik; coğrafi haritaların içerdiği bilgileri kapsamasının yanında ayrıntıya inerek Oryantiringe özgü bilgileri içermesidir. Örneğin çitler, bitki örtüsü, özel nesneler, kaya grupları, yollar, enerji nakil hatları vb. kısacası arazide görülen her şey bu haritalarda gösterilmektedir. Bu haritalar Uluslararası Oryantiring Federasyonu’nun belirlediği standartlara göre tüm dünyada aynı renkler, kodlar, açıklamalar vb. özellikler kullanılarak hazırlanmaktadır. Haritalar yarışmayı düzenleyenler (kulüpler, federasyonlar) tarafından hazırlanarak yarışma öncesi katılımcılara verilmektedir.
ORYANTİRİNG PUSULASI
Oryantiring yarışmalarında kullanılan bir diğer malzeme Oryantiring Pusulası’dır. Haritayı yönüne koymamızı bir başka ifade ile gidilecek yönün belirlenmesinde kullanılan pusula ayakkabı ve giysilerin dışında yarışmacıların sahip olması gereken yegane malzemedir.
ORYANTİRİNG PARKURU
Koşarak yapılan standart bir Oryantiring parkuru; ÇIKIŞ (haritalarda üçgen işareti ile gösterilir), belirli sırada ziyaret edilmesi zorunlu HEDEF NOKTALARI (sayısı değişkendir, haritalarda daire işareti ile gösterilir, Hedef Noktasında 30x30x30 cm boyutlarında bezden yapılmış, beyaz turuncu renklerinde bayrak ve oraya gidildiğinin belirlenmesi için kontrol aygıtı bulunur, kontrol aygıtı elektronik olabileceği gibiherbiri kağıt üzerinde ayrı delikler açan, görünüşü bürolarda kullandığımız tel zımbalara benzeyen zımbalar şeklinde de olabilir) ve VARIŞ (haritalarda iç içe geçmiş iki daire ile gösterilir)’ tan oluşur.
ALTYAPI YATIRIMI OLMAYAN ÇEVRECİ BİR SPOR...
Buradan da anlaşılacağı gibi Oryantiring yapı, bina, stad, saha gerektirmeyen çevreci bir spordur. Binlerce kişinin katıldığı yarışlardan sonra ertesi gün aynı araziye gidirseniz ayak izlerinden başka hiçbir şey göremessiniz!
ORYANTİRİNG İLKÖÐRETİM OKULLARINDA ÖÐRETİLİYOR
Oryantiring batılı ülkelerde ilköğretim okullarında ders olarak okutulmaktadır. Neredeyse her okulun her mahallenin bir Oryantiring Kulübü ve takımı bulunmaktadır. Bir dersane, okul binası, okul bahçesi, küçük bir park alanı bile Oryantiring parkuru olabilmektedir. Harita, Pusula ve bunların birlikte kullanımı ile Yön Bulma bilgilerinin verildiği ve uygulamalarının yapıldığı bu dersin çocukların zihinsel ve fiziksel gelişimini olumlu yönde etkilediği, karar verme mekanizmalarını geliştirdiği, kendilerine güven duygusunu ve kendisini ifade etme yeteneğini artırdığı tesbit edilmiştir.
Oryantiring (Koşarak Yürüyerek Hedef Bulma) hertürlü arazide yapılabilen, katılımcıların kontrol noktalarını harita ve pusula yardımı ile en kısa zamanda ziyaret etmeye çalıştığı bir doğa sporudur. Kısaca bedensel ve zihinsel çalışmanın birlikte ifadesi olan Oryantiring; sadece düz bir koşu değil, aynı zamanda kontrol noktaları aranırken zamanın nasıl geçtiğini anlayamadığımız bir oyundur. Bir doğa sporu olarak yediden yetmişe kadar her kesime hitap eden Oryantiring ayrıca bütün ailenin birlikte yapabileceği bir aile sporudur.
Oryantiringi benzerlerinden ayıran en önemli unsur koşarken takip edilecek bir liderin veya işaretlenmiş bir parkurun olmamasıdır. Bulunulan yerden gidilecek yere ulaşmak için her sporcuya göre değişen sonsuz sayıda farklı seçenek bulunmaktadır. Sporcuların hem kendi özelliklerini, hem diğer sporcuları, hemde içinde bulundukları arazinin özelliklerini dikkate alarak en doğru kararı en kısa süre içinde vermeleri, bir başka ifade ile atletik kapasitelerine ek olarak mutlaka zihin yeteneklerini kullanmaları gerekmektedir. Oryantiringin bu özelliği yarışmacılar arasındaki fiziksel özellik farkını ortadan kaldırmakta, yarışmanın başında neredeyse tüm sporcuları eşit hale getirmektedir.
DOÐA SPORLARI
Günümüz dünyasında yoğun iş temposu, kalabalık ve çarpık kentleşme, çevre ve gürültü kirliliği insanları rekreasyon faaliyeti olarak doğa sporlarına yöneltmiştir. İnsanın; günlük yaşamın stresini şehir dışında doğayla başbaşa kalarak, hem bedenine hem zihnine spor yaptırarak atabileceği, yeni Insanlarla tanışarak onlarla birlikte doğayla Içiçe olmanin zevkini paylaşabileceği, hem kendisiyle, hem arkadaşlarıyla, hem de doğayla yarışabileceği ve bundan haz duyabileceği doğa sporlarına ilgi ülkemizde de artmaktadır.
ULUSLARARASI ORYANTİRİNG FEDERASYONU
Oryantiring`in tüm dünyada ne kadar yaygın olduğu Uluslararası Oryantiring Federasyonu’nun internet sitesinin yer aldığı http://www.Orienteering.org adresinde ve bu adreste bulunan uluslararası federasyona üye 61 ülkenin ulusal federasyonlarına ait adreslerdeki bilgilerden kolaylikla anlaşılabilir. Günümüzde Oryantiring yarışmaları Uluslararası Oryantiring Federasyonu tarafından belirlenen kurallara uygun olarak düzenlenmektedir.
ORYANTİRİNG TÜRLERİ
Uluslararası Oryantiring Federasyonu’nun organize ettiği a) Koşarak (Foot Orienteering), b) Kayakla (Ski Orienteering), c) dağ bisikletiyle (Mountain Bike Orienteering), d) elle kullanılan özürlü arabasıyla (Trail Orienteering) yapılan türleri bulunmaktadır. Ayrıca son yıllarda yazılı ve görsel basının ilgisini çekmek için kent içlerindeki parklarda yapılan türü de bulunmaktadır. Bu tanıtım yazısının aşağıdaki bölümlerinde Oryantiring, koşarak yapılan Oryantiring anlamında kullanılacaktır. Diğer Oryantiring türlerinin ülkemizde ortaya çıkacak taleplere göre zaman içinde gelişeceği tahmin edilmektedir.
ORYANTİRİNG YARIŞMASI NASIL OLUYOR?
Amaç yarışmaya başladıktan sonra hedef noktalarını belirlenen sırada dolaşarak en kısa zamanda varış noktasına ulaşmaktır. Oryantiring sporunda atletik kapasite önemli olmakla birlikte tek başına yeterli değildir. Yarışmacı belirlenmiş, işaretlenmiş bir parkur olmadığı için arazide bir noktadan diğer noktaya tamamen kendi karar verdiği bir rotayı izleyerek gider. Bu sırada kısa zamanda doğru karar verebilmesi çok önemlidir. Özetle aklını, zihnini iyi kullanamayan bir sporcunun Oryantiring yarışmalarında başarılı olması mümkün değildir. Bu özelliği nedeniyle bizlerinde severek ve sık sık kullandığımız gibi Oryantiring “Koşarak Santranç Oynanan Spor” olarak da anılır.
ORYANTİRİNG HARİTASI
Yarışmalarda kullanılan Oryantiring Haritası özellikle Oryantiring sporunun ihtiyaçlarını karşılayan özel bir haritadır. Onu klasik coğrafi haritalardan ayıran hatta üstün kılan özellik; coğrafi haritaların içerdiği bilgileri kapsamasının yanında ayrıntıya inerek Oryantiringe özgü bilgileri içermesidir. Örneğin çitler, bitki örtüsü, özel nesneler, kaya grupları, yollar, enerji nakil hatları vb. kısacası arazide görülen her şey bu haritalarda gösterilmektedir. Bu haritalar Uluslararası Oryantiring Federasyonu’nun belirlediği standartlara göre tüm dünyada aynı renkler, kodlar, açıklamalar vb. özellikler kullanılarak hazırlanmaktadır. Haritalar yarışmayı düzenleyenler (kulüpler, federasyonlar) tarafından hazırlanarak yarışma öncesi katılımcılara verilmektedir.
ORYANTİRİNG PUSULASI
Oryantiring yarışmalarında kullanılan bir diğer malzeme Oryantiring Pusulası’dır. Haritayı yönüne koymamızı bir başka ifade ile gidilecek yönün belirlenmesinde kullanılan pusula ayakkabı ve giysilerin dışında yarışmacıların sahip olması gereken yegane malzemedir.
ORYANTİRİNG PARKURU
Koşarak yapılan standart bir Oryantiring parkuru; ÇIKIŞ (haritalarda üçgen işareti ile gösterilir), belirli sırada ziyaret edilmesi zorunlu HEDEF NOKTALARI (sayısı değişkendir, haritalarda daire işareti ile gösterilir, Hedef Noktasında 30x30x30 cm boyutlarında bezden yapılmış, beyaz turuncu renklerinde bayrak ve oraya gidildiğinin belirlenmesi için kontrol aygıtı bulunur, kontrol aygıtı elektronik olabileceği gibiherbiri kağıt üzerinde ayrı delikler açan, görünüşü bürolarda kullandığımız tel zımbalara benzeyen zımbalar şeklinde de olabilir) ve VARIŞ (haritalarda iç içe geçmiş iki daire ile gösterilir)’ tan oluşur.
ALTYAPI YATIRIMI OLMAYAN ÇEVRECİ BİR SPOR...
Buradan da anlaşılacağı gibi Oryantiring yapı, bina, stad, saha gerektirmeyen çevreci bir spordur. Binlerce kişinin katıldığı yarışlardan sonra ertesi gün aynı araziye gidirseniz ayak izlerinden başka hiçbir şey göremessiniz!
ORYANTİRİNG İLKÖÐRETİM OKULLARINDA ÖÐRETİLİYOR
Oryantiring batılı ülkelerde ilköğretim okullarında ders olarak okutulmaktadır. Neredeyse her okulun her mahallenin bir Oryantiring Kulübü ve takımı bulunmaktadır. Bir dersane, okul binası, okul bahçesi, küçük bir park alanı bile Oryantiring parkuru olabilmektedir. Harita, Pusula ve bunların birlikte kullanımı ile Yön Bulma bilgilerinin verildiği ve uygulamalarının yapıldığı bu dersin çocukların zihinsel ve fiziksel gelişimini olumlu yönde etkilediği, karar verme mekanizmalarını geliştirdiği, kendilerine güven duygusunu ve kendisini ifade etme yeteneğini artırdığı tesbit edilmiştir.
Yorum