Kuzey Irak’ta iki eşliliğe izin veren yasa, laik çevreler ile kadın kuruluşlarının protesto gösterilerine rağmen Kürt parlamentosunda kabul edildi.
Kadınların destek istediği Bölgesel Yönetim Başkanı Mesud Barzani, “Veto edemem, mahcup duruma düşerim” dedi. DTP’li kadın milletvekilleri kadın dayanışması için bölgeye gitti.
Feodal ve İslami kuralların hüküm sürdüğü Kuzey Irak’ta, iki eşliliğe izin veren yasa nedeniyle laikler ile İslamcılar arasında kıyasıya bir mücadele yaşanıyor. Yasanın yerel parlamento gündemine getirilmesi sırasında yaşanan tartışmalar, bölgesel hükümet ve yönetimi zorda bıraktı. İslamcıların baskısına dayanamayan Kürt hükümeti, yasayı geçen ay parlamentoya getirmek zorunda kaldı. Düzenleme, laik çevreler ile kadın kuruluşlarının protesto gösterilerine rağmen 3 Kasım’da 39’a karşı 35 oyla kabul edildi.
‘Reddedilmesi mümkün değil’
Bu gelişme üzerine Kadınlar Birliği heyeti, makamında ziyaret ettikleri Barzani’den düzenlemeyi veto etmesini istedi. Çok eşliliğe karşı olsa da yasayı veto etmesinin mümkün olmadığını vurgulayan Barzani, şöyle konuştu:
“Çok eşliliğin Kur’an-ı Kerim’de geçtiği doğru. Ancak Kur’an-ı Kerim bunun için şart koymuş. Eşitlik ve adalet. Toplumumuz her şeyi kabul edecek düzeye ulaşmadı henüz. Şimdi 21. yüzyıldayız. Dış topluma aydınlık bir yüz göstermeliyiz ve vicdanımızı asude etmeliyiz. Bir kadının ya da bir kızın kendini yaktığını duyduğumda çok rahatsız oluyor, vicdanen acı çekiyorum. Yasanın reddedilmesi mümkün değil. Çünkü bütün taraflar, hükümet, parlamento ve sizin de üye olduğunuz yasayı hazırlayan komisyon bunun üzerinde anlaşmaya vardı. Artık buna nasıl karşı çıkabilirim, parlamentoya geri gönderebilirim? Gerçekten mahcup duruma düşerim.”
Barzani’den gerekli desteği alamayan kadın örgütleri, bir dizi eylem kararı aldı. Erbil, Süleymaniye ve Dohuk’ta toplantılar yapan “Kürdistan Kadınlar Platformu”, Barzani üzerinde baskı oluşturmak için imza kampanyası başlattı. Kampanyaya, sosyalist, komünist, sosyal demokrat ve laik grup ve partiler de destek verdi. Toplanan imzalar, yasayı henüz onaylamayan Barzani’ye sunulacak.
‘Sizi ne ilgilendiriyor?’
Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır başkanlığındaki bir DTP heyeti de, kadınlara destek için Erbil’e giderek, Bölgesel Meclis Başkanı Adnan Müfti ile görüştü. Bayındır’a “Bizim çıkardığımız yasalar sizi ne ilgilendiriyor?” diye soran Müfti, şunları söyledi:
“Medeni Kanun’un kadınlarla ilgili 90 maddesinden 25’inde değişiklik oldu. 25 maddede kadınlarla ilgili iyileştirme yapıldı. Ayrıca iki eşliliğe beş şart getirildi. Bunlardan en önemlisi, kadının rızası alınacak. Çok eşliliği yasal olarak sınırladık.
Kadınlara miras ve boşanma hakkı tanındı. Şiddet gören kadınların korunması hakkında da değişiklik yapıldı. Olumlu bir değişiklik yaptık. Bu kadar değişiklik bile çok önemli. Toplumu değiştirmeye ikna etmeliyiz.”
Kadınlar haklı, ama...
Bayındır ise soydaş oldukları Kuzey Irak’lı kadınların sorunlarının, kendi sorunları olduğunu vurguladı. Müfti, kadınların mücadelelerinde haklı olduklarını ancak güçlerinin yasayı engellemeye yetmediğini söyledi.
Haber1
Yorum