BİRİ KAZDI BİRİ KAPATTI, 13 MİLYON TL HAVAYA UÇTU

Kapat
X
 
  • Zaman
  • Gösterim
Clear All
yeni mesajlar
  • zigana
    Senior Member

    • 26-01-2004
    • 3796

    BİRİ KAZDI BİRİ KAPATTI, 13 MİLYON TL HAVAYA UÇTU

    BİRİ KAZDI BİRİ KAPATTI, 13 MİLYON TL HAVAYA UÇTU







    01 Ağustos 2009 10:57

    Kurumların 'biri kazdı biri kapattı', devlet 13 milyon TL zarar etti... Türkiye'de son haftalarda yaşanan sel felaketleri, şehirlerin altyapı sorununu tekrar gündeme taşıdı.

    Sayıştay'ın hazırladığı rapor ise Türkiye'deki altyapının içler acısı durumunu gözler önüne seriyor. Rapora göre altyapı kurumları ve belediyeler kendi çalışmaları sırasında birbirlerinin hatlarına büyük hasarlar veriyor. Birbirlerinden habersiz şekilde yapılan işlemler nedeniyle 3 yılda oluşan 20 bin 996 hasarın toplam maliyeti 13 milyon TL.
    Kurumların bir kısmı, hatlarına başka kurumların verdiği hasarları kayıt altına almazken, bir kısmı hasarların bir bölümünü mahsuplaşma yoluyla kapatıyor ya da kurumlar arasındaki ilişkinin bozulmaması için gündeme getirmiyor. Bu nedenle, kurumların birbirlerinin hatlarına verdiği hasarın gerçek maliyetleri ve ekonomiye getirdiği yük tam olarak bilinmiyor.
    Sayıştay'ın hazırladığı "Performans Denetimi Raporu, Büyükşehir Belediyelerinde Altyapı Faaliyetlerinin Koordinasyonu" başlıklı raporda, 2004-2006 yılları arasında Diyarbakır dışında 15 Büyükşehir Belediyesi ile sınırlarında bulunan diğer belediyelerde su-kanalizasyon, gaz, elektrik ve telekomünikasyon hizmetleri veren kurum ve kuruluşların altyapı hatlarına verdikleri zararlar anlatıldı.
    Altyapı faaliyetlerinden dolayı kurumlara 2004-2006 yılları arasında İstanbul, Adana, Ankara, Bursa, Diyarbakır, Kayseri, Konya, Mersin, Samsun, Kocaeli ve Sakarya'da bin 37 dava açıldı. Toplam tazminat tutarı ise 11 milyar 801 milyon 844 bin TL oldu. Kurumların birbirlerine verdikleri hasarlar ise üç yılda oluşan 20 bin 996 hasarın toplam maliyeti yaklaşık 13 milyon TL.
    Toplam zararın yüzde 85'i İstanbul, Bursa, Kocaeli ve Ankara'da meydana geldi. Doğalgaz, elektrik, telefon, su ve kanalizasyon kuruluşları İstanbul, Bursa, Kocaeli ve Eskişehir'de oluşan hasarları bildirmedi. Diğer illerde ise bu konuda bilgi verilmedi. Altyapı hatlarına genellikle kurumlar hasar veriyor.
    Örneğin İstanbul-İSKİ hatlarına 2004-2006 yıllarında verilen toplam 1 milyon 802 bin 351 TL tutarındaki bin 298 hasarın yüzde 90'ı; Kayseri ve Civarı Elektrik AŞ'nin hatlarına verilen zararın yüzde 60'ı, diğer kurumlar tarafından verildi.
    İstanbul-BEDAŞ'ın hatlarına 2006 yılında verilen hasarların yüzde 31'i büyükşehir belediyesi, yüzde 7'si ise diğer belediyeler tarafından verildi.
    Raporda, büyükşehirlerin bir çoğunda yüzde 50'yi aşan oranlarda kaçak yapılaşmanın olduğu belirtiliyor. Kurumlar, hizmetlerini mevcut şartlara uygun olarak kısa dönemli ihtiyaçlara göre yönlendiriyor, tesislerini farklı zamanlarda ve birbirinden bağımsız olarak kuruyor.
    Halihazır durumla imar planları arasındaki uyumsuzluk, altyapı tesislerinin güvenli ve standartlara uygun bir şekilde kurulmasını zorlaştırıyor; ekonomik ömrü dolmadan, kısa sürede yenilenmesini veya yerinin değiştirilmesini gerektiriyor.
    BELEDİYELER, 5 YILDA BİR MEVCUT ASFALT YOLLARIN TAMAMINI YENİLEYECEK KADAR ASFALT ÇALIŞMASI YAPIYOR
    2004-2006 yıllarında büyükşehirler ile diğer belediyeler yaklaşık 1.428 milyon TL asfalt; 420 milyon TL de kaldırım çalışmaları için harcama yaptı. Belediyeler yaklaşık her 5 yılda bir mevcut asfalt yolların tamamını yenileyecek kadar asfalt çalışması yapıyor. Sıcak bitümlü asfaltın ekonomik ömrünün ortalama 15 yıl olduğu dikkate alındığında, yolların ekonomik ömrünün tamamlanmadan yenilenmiş olduğu anlaşılıyor.
    Raporda, yeni yapılan veya ekonomik ömrünü doldurmamış tesis, yol ve kaldırımların kısa bir süre sonra aynı veya başka bir kurumun yapacağı çalışma nedeniyle bozulması ve imar durumundaki değişikler nedeniyle altyapı ve üstyapıda yapılan çalışmalar, mükerrer ve batık maliyetlere yol açtığı ifade ediliyor.
    Mükerrer ve batık maliyetlerin oluştuğu en önemli alan ise asfalt ve kaldırım harcamalarıdır. Bu harcamalar, büyükşehir ve denetlenen diğer belediyelerin bütçe ve yatırım harcamalarının yüzde 30-40'ı gibi önemli bir kısmını oluşturuyor.
    İstanbul ve Ankara başta olmak üzere büyükşehirlerdeki hızlı nüfus artışı, yoğun ve düzensiz yapılaşma, altyapı hizmetlerine talebi artırıyor.
    Dolayısıyla altyapı sistemlerinin kurulması, bakım ve onarımı için kullanılan kaynaklarda artışa yol açıyor. Bunun yanı sıra, nüfus yoğunluğu fazla olan bu kentlerde, altyapı sistemlerinin kurulması, bakım ve onarımları sırasında yol ve kaldırımlarda oluşan tahribat; günlük yaşamda sorunlara yol açıyor, mali yük oluşturup etkin çözümler üretilmesini gerektiriyor.
    Vatandaşın günlük yaşamını aksatmayacak şekilde kaynakları verimli ve ekonomik kullanarak altyapı hizmetlerinin gerçekleştirilmesi için etkin bir planlama ve koordinasyon gerektiriyor. Altyapı çalışmaları nedeniyle yolların sık sık kazılması; yama çalışmalarında dolgu ve sıkıştırma işlerinin standartlara uygun yapılmaması gibi nedenlerle asfalt ve kaldırımların kalitesi bozuluyor ve ekonomik ömrü azalıyor.
    Bu durum, kıt kaynakların mükerrer asfalt ve kaldırım yapımına harcanmasına, bozulan yollarda araç ve yaya trafiğinin olumsuz etkilenmesine ve ekonomik kayıplara yol açıyor. Bu nedenle, asfaltlanan yollarda olabildiğince az kazı yapılması ve bütünlüğün bozulmaması için tedbir alınması, altyapı çalışmalarında koordinasyon sağlanması gerekiyor.
    Raporda, "Asfalt ve kaldırımların yapım yılı, ekonomik ömrü vb. kayıt altına alınarak, zamanından önce oluşan tahribatları önleyici tedbirler alınmalıdır. Altyapı çalışmaları koordine edilirken, asfalt ve kaldırımların bakım, onarım periyotları dikkate alınarak planlama yapılmalıdır." tavsiyesinde bulunuluyor.
    BELEDİYELERİN BÜTÇE VE YATIRIM HARCAMALARI ARTTI
    Tüm büyükşehirlerde 2004-2006 yılları arasında toplam yaklaşık 420 milyon TL tutarında kaldırım çalışması yapıldı. 2004'de 62 milyon TL olan kaldırım harcamaları 2005'de yüzde 99 artarak 123.9 milyon TL'ye; 2006'da ise yüzde 89 artışla 233.9 milyon TL'ye ulaştı.
    İki yıl içinde kaldırım için yapılan harcamalarda yüzde 276 oranında bir artışın olması belediyelerin kaynaklarını artan bir oranda kaldırım çalışmalarına harcadıklarını gösteriyor. Büyükşehirlerde asfalt ve kaldırım harcamalarının yaklaşık dörtte üçünü asfalt harcamaları oluşturuyor.
    2004-2006 yıllarında büyükşehir ve denetlenen diğer belediyelerde asfalt harcamaları toplamı yaklaşık 1.428 milyon TL. 2006 yılındaki harcama 2004 yılına göre yüzde 198; 2005 yılına göre ise yüzde 71 oranında artış gösterdi. 3 yıllık artış oranları incelendiğinde, Adana, Bursa ve Konya dışındaki tüm illerde yüzde 100'ün üzerinde artış olduğu belirlendi.
    Antalya, Samsun, Mersin, Gaziantep ve Sakarya'da artış oranı yüzde 300'ün üzerinde. Kocaeli'de ise artış oranı yüzde 6115 olarak gerçekleşti. Büyükşehirlerin bütçe giderleri ve yatırım harcamaları 2004-2006 yılları arasında önemli oranda artış gösterdi. 2004 yılı verileri temel alınarak yapılan değerlendirmeye göre 2005 yılı bütçe harcamaları bir önceki yıla göre yüzde 45, yatırım harcamaları ise yüzde 54 oranında arttı.
    2006 yılında ise bütçe harcamaları 2004 yılına göre yüzde 94 artarken, yatırım harcamalarındaki artış oranı yüzde 177'lere ulaştı. Asfalt ve kaldırım harcamaları büyükşehir ve denetlenen diğer belediyelerin bütçe ile yatırım harcamalarının önemli bir kısmını oluşturuyor.
    16 büyükşehir ve denetlenen diğer belediyelerin bütçe giderleri toplamı 2004 yılında 6.6 Milyar TL; 2005 yılında yüzde 47 artarak 9.7 Milyar TL; 2006 yılında yüzde 33 artışla 12.9 Milyar TL oldu. Bütçe tutarının 2004 yılında yüzde 30'u; 2005'de yüzde 32'si ve 2006'da ise yüzde 43'ü yatırım harcamalarında kullanıldı. Asfalt ve kaldırım harcamalarının toplam bütçe gideri içerisindeki payı yıllar itibarıyla artarak sırasıyla yüzde 5, yüzde 6 ve yüzde 8 olarak gerçekleşti.
    2004 yılında, asfalt ve kaldırım harcamalarının toplam yatırım harcamaları içindeki payı ortalama yüzde 16 iken; 16 büyükşehirden 10'unda yüzde 20'nin; Adana, Kayseri, Erzurum, Konya ve Sakarya'da ise yüzde 40'ın üzerine çıkıyor. Yatırım harcamaları toplamının yarısından fazlasını; asfalt ve kaldırım harcamalarının ise yaklaşık üçte birini oluşturan İstanbul hariç tutulduğunda diğer büyükşehirlerin asfalt ve kaldırım harcamalarının toplam yatırım harcamaları içindeki payı yüzde 16'dan yüzde 24'e çıkıyor.
    Büyükşehirlerin 2005 yılında asfalt ve kaldırım harcamalarının belediyelerin yatırım harcamaları içindeki payı yüzde 16'dan yüzde 18'e çıktı. 11 büyükşehirde asfalt ve kaldırım harcamaları, yatırım harcamalarının yüzde 20'sinin üzerinde.
    SAYIŞTAY'IN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
    Hasarlar, altyapı kurumlarının hatlarının yapım, bakım ve onarımı ile belediyelerin altgeçit, kaldırım çalışmaları sırasında oluşuyor. Rapora göre bu hasarların başlıca nedenleri ise şöyle: Altyapı tesislerinin konumlandırma standartlarına uygun kurulmaması, Kurumların altyapı bilgi sistemlerinin bulunmayışı, Kurumlar arası bilgilerin paylaşımının zayıflığı, Birçok yerde hasar karşılığı herhangi bir bedel ödenmediği için kazılar sırasında diğer hatların tahrip olmaması için gerekli özenin gösterilmeyişi.
    Bu konularda alınacak tedbirler, hasarların en aza indirilebilmesine katkı sağlayacağı belirtiliyor. Bu nedenle hasarların oluşum nedenleri maliyet verilerini de içerecek şekilde altyapı koordinasyon birimi tarafından izlenmeli, hasarları en aza indirecek tedbirler alınmalı.
    Altyapının koordinasyon içinde oluşturulmasını; bakım ve onarım çalışmalarının üst yapıda en az tahribat yapacak şekilde en az maliyetle ve gürültü, trafik yoğunluğu, emisyon artışı gi.i çevre rahatsızlığını azaltacak şekilde yapılmasında alternatif modeller konusunda çalışmalar yapılması isteniyor.
    Raporda, arıza tespitlerine yönelik görüntüleme cihazlarının kullanımı, ortak modeller olabilecek, galeri sistemleri ve ortak tranşe gibi modellerin yanı sıra kazısız teknolojiler değerlendirilerek, kent için en uygun çözümler belirlenip uygulanması talep ediliyor.
    CİHAN

İşlem Yapılıyor