İnterttete kopyayı ihbar eden yazılımSanal ortamda yer alan dijital eserlerin olası kopyalanmalara karşı korunmasında geliştirilen bazı teknikler, internette eser sahipleri için adeta gözcülük yapıyor. Bir kirpiğe dahi yerleştirilebilen gizli mesaj kopyalayanı ele veriyor.13 Ocak 2006 13:58
İnternette eserlerin, resim ya da metinlerin içine gizlenmesine yarayan teknikler, izinsiz kopyalamaları eser sahibine bildiriyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilişim Teknolojisi Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi Yöneticisi Yrd. Doç. Dr. Leyla Keser Berber, AA muhabirine yaptığı açıklamada, fikri mülkiyet haklarının eser sahipleri için vazgeçilemez olduğunu söyledi.
Özellikle sanal ortamda, fikri hakların, ''Dijital Hak Yönetimi Sistemleri'' adı verilen teknik sistemlerin kullanımıyla takip edilebildiğini belirten Berber, takipte öncelikle sanal ortama aktarılan eserde, fikri mülkiyetin ne olduğunun tanımlanması gerektiğini kaydetti.
-DİJİTAL HAK YÖNETİMİ SİSTEMLERİ-
Tanımlanan fikri mülkiyet hakkının, eserin üzerinde belirtilmesiyle bu haklara ilişkin bilgilerin okuma araçları yardımıyla görüntülenebildiğini kaydeden Berber, Dijital Hak Yönetimi Sistemleri'nin dijital eserlerde, ''içeriğin tümüne yada belirli bir bölümüne erişimin engellenmesi'', ''zaman, bütünlük ve devamlılık bakımından sadece belirli oranda okunabilmesine izin verilmesi'' ve ''içeriğin değiştirilmesinin ya da kopyalanmasının engellenmesine'' imkan sağladığını bildirdi.
Dijital hak yönetimi tekniklerinin pek çok farklı teknik çözüm sunduğunu belirten Berber, şöyle devam etti: ''Özünde bu teknikler, dijital eserin, internette olası kopyalamalara karşı korunması ya da izlenmesi olanağı sunuyor. Ya da eserin sınırlı kişilerce görülmesine imkan veriyor. Dijital hak yönetimi tekniklerinden birisi, dijital watermarking (su izi) uygulamasıdır. Bu uygulama, içine yerleştirildiği eseri internette izleyerek eseri izinsiz kopyalayan kişileri, eser sahibine bildirme işlevine sahiptir. Bu teknikler bazen, 'pdf' formatındaki eserlerin sadece okunmasını, kopyalanma ve yazıcıdan çıktısının alınmasını önlemek şeklinde olanaklar sunmaktadır. Veri gizleme, data hiding veya steganografi olarak adlandırılan tekniklerde ise eserlerin, sadece bilinen bir grup veya kişi tarafından görülebilmesi mümkündür. Burada asıl metin, bir başka metin veya resim içerisine gizlenir. Görünürdeki resmi veya metni, sadece izin verilen kişiler deşifre edebileceği için asıl metnin izin verilmeyen kişiler tarafından okunması engellenmiş olur. Yani sadece izin verdiğiniz kişiler bu dijital eseri okuyabilirler.''
-''GİZLİ MESAJ, KİRPİÐE YERLEŞTİRİLEBİLİYOR''-
Bu tekniklerin, eserlerin istenilen kişilerle güvenli bir şekilde paylaşılmasını sağladığını anlatan Berber, böylece kötü niyetli kişilere karşı eserlerin korunabildiğini vurguladı. Berber, söz konusu tekniklerin, bazen suç sayılan eylemlere ait bilgilerin veya görüntülerin gizlenerek, örgüt içinde mesajlaşma aracı olarak da kullanılabildiğini belirtti. Bu teknikler sayesinde, örneğin internette yer alan bir fotoğrafta, kirpiğe gizli bir mesajın yerleştirilebildiğini ifade eden Berber, böylece örgüt elemanlarının iletilmek istenilen mesaja resmin bu bölümüne konulan şifre yardımıyla erişebildiklerini kaydetti.
İnternette eserlerin, resim ya da metinlerin içine gizlenmesine yarayan teknikler, izinsiz kopyalamaları eser sahibine bildiriyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilişim Teknolojisi Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi Yöneticisi Yrd. Doç. Dr. Leyla Keser Berber, AA muhabirine yaptığı açıklamada, fikri mülkiyet haklarının eser sahipleri için vazgeçilemez olduğunu söyledi.
Özellikle sanal ortamda, fikri hakların, ''Dijital Hak Yönetimi Sistemleri'' adı verilen teknik sistemlerin kullanımıyla takip edilebildiğini belirten Berber, takipte öncelikle sanal ortama aktarılan eserde, fikri mülkiyetin ne olduğunun tanımlanması gerektiğini kaydetti.
-DİJİTAL HAK YÖNETİMİ SİSTEMLERİ-
Tanımlanan fikri mülkiyet hakkının, eserin üzerinde belirtilmesiyle bu haklara ilişkin bilgilerin okuma araçları yardımıyla görüntülenebildiğini kaydeden Berber, Dijital Hak Yönetimi Sistemleri'nin dijital eserlerde, ''içeriğin tümüne yada belirli bir bölümüne erişimin engellenmesi'', ''zaman, bütünlük ve devamlılık bakımından sadece belirli oranda okunabilmesine izin verilmesi'' ve ''içeriğin değiştirilmesinin ya da kopyalanmasının engellenmesine'' imkan sağladığını bildirdi.
Dijital hak yönetimi tekniklerinin pek çok farklı teknik çözüm sunduğunu belirten Berber, şöyle devam etti: ''Özünde bu teknikler, dijital eserin, internette olası kopyalamalara karşı korunması ya da izlenmesi olanağı sunuyor. Ya da eserin sınırlı kişilerce görülmesine imkan veriyor. Dijital hak yönetimi tekniklerinden birisi, dijital watermarking (su izi) uygulamasıdır. Bu uygulama, içine yerleştirildiği eseri internette izleyerek eseri izinsiz kopyalayan kişileri, eser sahibine bildirme işlevine sahiptir. Bu teknikler bazen, 'pdf' formatındaki eserlerin sadece okunmasını, kopyalanma ve yazıcıdan çıktısının alınmasını önlemek şeklinde olanaklar sunmaktadır. Veri gizleme, data hiding veya steganografi olarak adlandırılan tekniklerde ise eserlerin, sadece bilinen bir grup veya kişi tarafından görülebilmesi mümkündür. Burada asıl metin, bir başka metin veya resim içerisine gizlenir. Görünürdeki resmi veya metni, sadece izin verilen kişiler deşifre edebileceği için asıl metnin izin verilmeyen kişiler tarafından okunması engellenmiş olur. Yani sadece izin verdiğiniz kişiler bu dijital eseri okuyabilirler.''
-''GİZLİ MESAJ, KİRPİÐE YERLEŞTİRİLEBİLİYOR''-
Bu tekniklerin, eserlerin istenilen kişilerle güvenli bir şekilde paylaşılmasını sağladığını anlatan Berber, böylece kötü niyetli kişilere karşı eserlerin korunabildiğini vurguladı. Berber, söz konusu tekniklerin, bazen suç sayılan eylemlere ait bilgilerin veya görüntülerin gizlenerek, örgüt içinde mesajlaşma aracı olarak da kullanılabildiğini belirtti. Bu teknikler sayesinde, örneğin internette yer alan bir fotoğrafta, kirpiğe gizli bir mesajın yerleştirilebildiğini ifade eden Berber, böylece örgüt elemanlarının iletilmek istenilen mesaja resmin bu bölümüne konulan şifre yardımıyla erişebildiklerini kaydetti.