AFETLERDE TRİYAJ VE KOMUTA

Kapat
X
 
  • Zaman
  • Gösterim
Clear All
yeni mesajlar
  • yusufocuk
    Banned
    • 06-01-2005
    • 2598

    AFETLERDE TRİYAJ VE KOMUTA


    Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğine göre Triaj: Çok sayıda hasta ve yaralının bulunduğu durumlarda, bunlardan öncelikli tedavi ve nakil edilmesi gerekenlerin tespiti amacıyla, olay yerinde ve bunların ulaştırıldığı her sağlık kuruluşunda yapılan hızlı SİSTEMİ seçme ve kodlama işlemidir.
    Triaj, Fransızca’dan gelen ve kökeni Trier olan; ayıklamak, ayırmak anlamına gelen bir kelimedir. Triaj günümüzde, acil servislere başvuran hastaların aciliyetinin belirlenmesi amacıyla kullanılabildiği gibi; çok fazla kişinin etkilendiği ve afet olarak adlandırılan durumlarda daha etkili bakım vermek amacıyla, etkilenenlerin sınıflandırılması için de kullanılmaktadır. Acil servise gelen hastalara, acil servis deneyimli ve bu konuda özel eğitim almış hemşire tarafından gerçekleştirilen triaj, Türkiye’de henüz gerçek anlamda uygulanmamaktadır; zaten bu uygulama bizim konu alanımızın da dışındadır. Hastane öncesi acil bakımda, genellikle afet durumlarında uygulanan triajla karşılaşılmaktadır.
    Afetlerdeki triajda amaç, mümkün olduğu kadar fazla sayıda hastaya yardımcı olmaktır. Fazla sayıda insanı kurtarabilmenin koşulu, belli ilkelere ve ölçütlere bağlı kalmaktır. Çünkü triajda, birkaç ağır hastayı kurtarma uğruna, diğer tarafta yüzlerce hastanın ölmesine izin verilemez, o nedenle triajda mümkün olduğunca deneyimli kişiler görevlendirilmelidir. Triaj, acımasız gibi görünen ancak akla dayalı kuralları olan, zor bir sistemdir; genel kuralı: hastaları sınıfla-değerlendir-öncelikleri belirle.
    Afet yerine gelen ilk ekip daima kumandayı ele alarak düzenlemeleri yapar, Her yeni gelen ekip bu düzenlemelere göre görev almalıdır.
    Kumanda eden ekip, hasta bakma konusunda aceleci davranmaz. Olay yerini önce dikkatlice inceler ve aşağıdaki soruların yanıtlarını belirler;
    • Olay yerinde herhangi bir tehlike oluşturacak unsur var mı?
    • Acil bakım için gerekli unsurlar ?
    • Kişileri kurtarma ve olay yerinden uzaklaştırma ?
    • Hastalara/kazazedelere gereken müdahaleyi yapma ve nakil ?

    GÜVENLİK /EMNİYET
    Ambulans olay yerine gider gitmez Paramedik, çevrenin ne kadar güvenli olduğunu tesbit ederek ona göre düzenleme yapar. Çünkü, kendi güvenliği ne kadar emniyette olursa, onun yardımını bekleyen insanlara o kadar rahat hizmet sunabilir. Aracınızı park ederken mutlaka aşağıdaki unsurları göz önünde tutun:
    • Kopmuş elektrik tellerinden mümkün olduğunca uzak olsun
    • Çevrede zehirli gaz varsa veya toz, toprak uçuşuyorsa, rüzgarın estiği yönün tersine park edin ki toprak ya da gaz size doğru gelmesin
    • Yanan araçlardan 30-40 metre uzaklıkta olsun
    • Patlayıcı maddelerden 700 metre uzaklıkta olsun
    Triaj alanı, güvenli, görülebilir, ulaşılabilir; çok sayıda kişiyi alabilecek kadar geniş olmalıdır. Bu alan, bir stadyum, boş bahçe veya park olabilir. Yapısal sorunlara karşı başka bir alternatif alan belirlenmelidir.

    GÖREVLENDİRMELER
    İlk gelen ambulanstaki görevlilerin komutayı ele almaları ve en deneyimli elemanlarını triaj ile görevlendirmeleri gerekmektedir. ilk gelen bu grup, komuta görevini üstlendiği ve diğer gelenleri yönlendireceği için, olay yerini en son terk edecek grup olacaktır.
    Bir komutan ve birden çok nefer olmalıdır ki amaca ulaşılabilsin; herkes emir vermeye çalışırsa iş yapacak kimse kalmaz, oysa burada işin yapılması önemlidir.
    Her gelen yeni grup, triaj görevlisinin yönlendirdiği kişilere bakım verecek, verilen görevi tamamlandığında yine triaj görevlisine rapor verecektir.
    Triajda önceliklerin sıralanması :
    hayatèuzuvèvücudun işlevlerièdış görünüm/güzellik

    ÖNCELİKLİ HASTALARI/YARALILARI BELİRLEME
    Triyaj(öncelikleri saptama), baştan ayağa hasta değerlendirmesini etkili bir şekilde kullanmaya, tanıya götüren bulguları hemen fark etmeye ve hastada oluşabilecek değişikliklerin anında farkına varılarak bunları değerlendirmek suretiyle bakım vermeye (bunun için, iyi bir hastane öncesi acil bakım bilgisine) dayanan bir işlemdir.
    İşlemi hızla yapabilmek için kendinize ve hastaya sorabileceğiniz bazı sorular vardır, bu soruların yanıtlarına göre de etiketleme yapabilirsiniz:
    Yürüyebiliyor mu ?
    ØEvet = HAFİF
    ØHayır = Solunumu değerlendir (bak-dinle-hisset)
    Solunumu var mı ?
    ØEvet = Dakikadaki solunum sayısı 30 dan fazla mı ?
    Evet = İVEDİ
    Hayır = Dolaşımı değerlendir(dudak/tırnak rengi soluk mu değil mi?
    Kapiller geri dolum ≤ 2 saniye mi?
    ØHayır = Başa pozisyon ver. Solunumu var mı ?
    Evet = İVEDİ
    Hayır = ÖLÜ
    Radyal nabız alınabiliyor mu ya da kapiller geri dolum ≤ 2 saniye mi?
    ØEvet = Bilinci yerinde mi değerlendir
    ØHayır = İVEDİ, kanaması var mı araştır
    Söylediklerinizi (kolunu kaldır, ayağını uzat vs.) yapabiliyor mu ?
    ØEvet = BEKLEYEBİLİR
    ØHayır = İVEDİ

    Triaj, süreklilik gerektiren (bir defa yapmakla tamamlanmayan) bir işlemdir. Çünkü her yaptığınız sınıflama sonucunda verilen bakım nedeniyle öncelikler değişebilir. O nedenle sürekli tekrarlanmak zorundadır. Triaj görevlisi kazazedelere uygun triaj kartı takmalı, genel durumu değerlendirmeli ve gelen yardımları doğru yönlendirmelidir.
    Kazazedelerin tıbbi yardım gereksinimine göre yapılacak öncelik belirleme sıralaması ve koşulları:
    • Derecede öncelikliler: ACİL / EN ÖNCE NAKLEDİLECEKolanlardır;
    Hemen ve etkili müdahale edildiğinde ve hastaneye gönderildiğinde yaşama şansı yüksek olan ağır yaralı ve ağır hastalar bu gruba girer. Bu sorunlar:
    · Solunum güçlüğü
    · Ağır şok
    · Durdurulamayan (kontrol altına alınamayan) kanama
    · Açık göğüs ya da karın yaralanması
    · Yüzün ya da solunum yollarının etkilendiği ağır yanıklar
    · Vücut yüzeyinin % 40 ndan fazlasının etkilendiği yanıklar
    · Ağır kafa yaralanması
    · Diyabetliler
    · Zehirlenmeler
    · Normal olmayan doğumlar
    • Derecede öncelikliler: GECİKTİRİLEBİLECEK olanlardır . Bu kazazedelere alanda gerekli acil bakım verildikten veya durumlarının daha kötüleşmesi önlendikten sonra nakil için bekleyebilirler
    · Birinci derecede öncelikli hastalar nakledilene (2-3 saat) kadar bekleyebilecek olanlardır. Sorunları:
    · Müdahale edildiğinde durdurulan kanamalar
    · Vücut yüzeyinin % 15-40 nın etkilendiği yüzeysel yanıklar
    · Birden fazla kırıkların olması
    · Sırt/omurga yaralanmaları
    • Derecede öncelikliler: BEKLEYEBİLECEK durumda olanlardır. Acil bakım verilmese bile yaşamsal tehlikesi olmayanlar bu gruba girer. Bu kişiler, olay yerini kendileri de terkedebilecek durumdadırlar ya da olay yerinden en son nakledilebilirler. Olası sorunları:
    · Basit kapalı kırıklar
    · Önemsiz yaralar (yüzeysel – küçük çaplı ve kanama olmayan) veya önemsiz hastalıkları olanlar
    · Psikolojik olarak etkilenmiş ama ciddi yaralanması olmayanlar

    TRİAJDA İLKELER
    • Kazanın ciddiyeti ve eldeki kaynaklar karşılaştırılarak örgütlenmelidir
    • Fazla sayıda insanın etkilendiği felaketlerde, tüm hastaların acil bakım alması mümkün değildir
    • Triaj görevlisi/ekibi, solunum yolunun açıklığının sağlanması haricinde acil bakım vermez: acil bakım ekibi triaj görevlilerinin hemen ardından gitmelidir
    • Triaj ekibi yaşam bulgularını değerlendirme yeterliliğinde olmalıdır
    • Triaj görevlisi çok iyi deneyime sahip sağlık personeli/paramedik olmalıdır
    • Triaj ekibi tüm hastalara ilk izlenim ve yaşamsal bulgular doğrultusunda sınıflayarak triaj etiketi takmalıdır; buna göre acil bakım ekibi müdahale etmelidir
    • Hastaların / kazazedelerin sınıflandırılması sık sık tekrarlanmalıdır
    • Radyasyon, biyolojik veya kimyasal zehirlenmelere maruz kalmış kazazede ve görevliler alanda temizlenmelidir/dekontamine edilmelidir.
    • Sınıflandırma

    ÖNCELİK
    YARDIM
    RENK ŞİFRESİ
    TANIMI
    TANILAR
    BİRİNCİ DERECE
    İVEDİ / ACİL
    KIRMIZI
    YAŞAMINI YA DA UZVUNU KURTARMAK İÇİN ACİL MÜDAHALEYE GEREKSİNİMİ VAR
    BAKINIZ ÖNCELİK BELİRLEME SIRALAMASI
    İKİNCİ DERECE
    GECİKTİRİLEBİLİR
    SARI
    HASTANIN ACİL BAKIMA GEREKSİNİMİ VAR AMA
    HAYATİ TEHLİKE YOK
    BAKINIZ ÖNCELİK BELİRLEME SIRALAMASI
    ÜÇÜNCÜ DERECE
    BEKLEYEBİLİR
    YEŞİL
    KİŞİLERİN YARALANMALARI ÇOK HAFİF,
    KENDİLERİ GİDEBİLİRLER
    BAKINIZ ÖNCELİK BELİRLEME SIRALAMASI
    DÖRDÜNCÜ DERECE
    ÖLMÜŞ VEYA KAYIP VAKA
    SİYAH
    HASTALAR YAPILACAK HER TÜRLÜ MÜDAHALEYE RAÐMEN HAYATINI KAYBEDECEKTİR;
    YA DA YAŞAMSAL BULGULARI ALINAMIYORDUR (ÖLÜDÜR)
    BAKINIZ ÖNCELİK BELİRLEME SIRALAMASI


    Triaj etiketlerİ, afet esnasında, yaralanan sayısının çok olduğu durumlarda, tıbbi öncelikleri belirlemek için kullanılırlar.
    Yaralanan sayısının çok olduğu durumlarda triaj ekibi tarafından genellikle hastanın solunumu (nefes alıp veriyor mu?), dolaşımı (kalbi çalışıyor mu?) ve bilinci (seslendiğimde tepki veriyor mu, “elini / sağ bacağını kaldır” şeklindeki komutlara uyabiliyor mu) değerlendirilir.
    İlk önce ayakta olan ve yürüyebilen tüm hastaların olay yerini terk etmesi istenir ve bu kişilere “yeşil” / ”yürüyebilen yaralı” anlamına gelen kartlar takılır; bu kişiler ağır hastaların tümü değerlendirildikten ve tedavileri tamamlandıktan sonra değerlendirilirler.
    Yürüyebilenler olay yerini terk ederken, triaj ekibi her yaralının başında dolaşarak saniyeler içinde yaralıların solunumunu, nabzını ve emirlere uyup uymadığını (bilinç durumunu) kontrol eder. Bulgularına göre de kişileri kalan 3 sınıflamaya göre etiketler.
    Normal hayatta bu şikayetlerle Acil Servise başvurmuş olsalardı, yüksek öncelikli olabilirlerdi. Ancak, afet organizasyonunda bu olgular ile vakit yitirilmez. Burada amaç, kısıtlı olanaklarla en fazla insanı kurtarmak ve yaşatmak olduğu için “siyah” grubuna giren yaralılar da tedavi alanına alınmaz. Yakınları sakinleştirilmelidir. Başında mutlaka profesyonel bir sağlık görevlisi bulunmalıdır ve gerektiğinde ağrı kesici ve uyuşturucu ilaçlarla acısı dindirilmelidir.
    Triaj görevlisi her zaman 50 adet numaralı etiket serisi bulundurur. Triaj esnasında önce ağır yaralı hastalar stabilize edilir, zaman kalırsa her acil hastanın bilgileri doldurulur:


    TRİYAJ ETİKETİ
    ÖN yüzü
    a. geliş zamanı
    b. tarih
    c. cinsiyet
    d. bilinci açıksa (veya biliniyorsa) hastanın adı
    e. adresi
    f. şehir, ülke
    g. öncelikli yakınması/sorunu
    h. triaj yapan görevlinin adı


    ARKA yüzü
    i. vücut şekli üzerinde yaralanmaları işaretle veya yaz
    j. Aldığınız kan basıncı, nabız ve solunum sayısını sırasıyla üç kutucuğa zamanı da yazarak kaydet
    k. Yapılan girişimleri, sıvı tedavisini ve zamanını

    Sağlık Bakanlığının hazırlamış olduğu triyaj kartını görmek tıklayınız

    TRİAJDA YAPILAN HATALAR
    • Yaşamsal bulgular değerlendirilmiyor ya da alınan vital bulgular göz önünde tutulmadan hasta etiketleniyor
    • Hastanın alkol almış olması(ve triaj görevlisi tarafından farkına varılmaması nedeniyle) ilk triaj sınıflamasında bilinç düzeyini belirlerken hataya yol açıyor
    • En önemli sorunu karın ağrısı olan hastanın alanda değerlendirilmesi zordur
    • Kurtarma ekibi, kendinlerini tanımlanmakta başarısız oluyor
    • Güvenlik önlemlerinin farkında olma bilinci kayboluyor
    • Boyun omuriliğinde sorun olanlarda vb. kafa yaralanması da olabileceği göz ardı ediliyor
    • Bedensel yaralanmalar tedavi edilirken, psikolojik yaralanmalar unutuluyor

    UNUTMAYIN TRİAJDA AMAÇ: EN FAZLA KİŞİYE EN FAZLA YARDIM YAPMAKTIR
    • Herkesi kurtaramazsınız! O nedenle en fazla kişiyi kurtarmaya çalışın.
    • Uzuvlardan ziyade yaşamları kurtarmaya çalışın.

    HASTALARI DEÐERLENDİRİRKEN VE BELKİ DE TRİAJ İÇİN KULLANABİLECEÐİNİZ İPUÇLARI
    • Duyduğunuzu zannettiğiniz sözleri daima geçerli sayın; çünkü, hastalar bazen sizin duymak istediğinizi sandıkları şeyleri söyleyebilirler
    • Görünen ne? Genellikle görünenler hikayenin tümü değildir !!!
    • Meydana gelen kazanın, hastanın şu an ki sorununa sebep olduğunu hemen kabullenmeyin; tam tersi de olabilir
    • Psikosomatik (psikolojik sorunlardan kaynaklanan sorunlardır; gerçek nedeni olmadığı halde sürekli karnının veya başının ağrıması gibi) hastaların çoğu organik bozukluklardan ölmektedir. Başarılı bir muayene yapılduğı varsayılsa bile… Bunun anlamı, sürekli şikayeti olan kişi ciddiye alınmazsa, gerçekten sorunu olduğunda zarar görebilir, siz de görevi ihmalden…
    • Hastadaki bulguları ortaya çıkarabilecek olası sorunları araştırın
    • Doğurganlık yaşındaki (ergenlikten-menopoza kadar olan) kadınlar, hamilelik olasılığının mümkün olmadığını söyleseler bile karın ağrılarında dikkate alın
    • Eğer kişi “hasta görünüyorsa” büyük olasılıkla hastadır; hasta görünmemesi ona ”bu kişi hasta değildir” demeniz için geçerli bir neden değildir.
    (Alındığı kaynak:”Pearls” Sheehy S. adlı yazarın, Emergency Nursing and Practice, p:73)

    Başa Dön

    AFET
    Türk Dil Kurumuna(TDK) göre: afet [isim (a:fet) Arapça]
    1 . Doğanın sebep olduğu yıkım
    2 . Kıran
    3 . Çok kötü:
    "Şöhret gibi servetin de afet olduğunu yeni anlıyordum."- R. N. Güntekin.

    4 . mecaz Güzelliği ile insanı şaşkına çeviren, aklını başından alan kadın: "Gül yüzlü bir afetti ki her busesi lale."- Y. K. Beyatlı
    5 . tıp Hastalıkların dokularda yaptığı bozukluk

    doğal afetler (çokluk, isim) Önlenmesi insan eliyle olmayan, doğal güçlerin yarattığı sel, fırtına, deprem, dolu gibi felaketler, tabii afetler

    afet istasyonu (isim) Afet zamanında yardım ve kurtarma malzemelerinin kolay dağıtılabilmesi için mahallelere yerleştirilen, ısıya, ışığa ve suya dayanaklı konteyner

    Afet terimi ile, eldeki olanaklarla başa çıkılamayacak bir durum ifade edilmektedir, çünkü;
    Çok fazla sayıda insan/kazazede etkilenmiştir
    Özel müdahale gerektiren durumlar söz konusudur
    Kimyasal madde kazaları
    Radyoaktif madde kazaları
    Biyolojik madde kazaları
    Kurtarma güçlükleri vardır
    Eldeki malzeme ve insan kaynakları bunlara müdahaleye yetersiz kalabilir

    Afette, çok fazla sayıda insanı kurtarmak için en iyi olanı yapın; mümkün olduğunca fazla sayıda insana yardımcı olmak için atacağınız adımlar :
    Yaralıları sınıflayın
    Acil bakımı yönlendirin
    Hastaneye nakilleri yönlendirin

    AFET DURUMUNDA BAŞARILI OLABİLMENİN ANAHTARI
    · Gereksinimlerimiz nelerdir ?
    · Elimizin altındaki olanaklarımız nelerdir?
    · Var olan olanaklarımızla gereksinimleri nasıl karşılayabiliriz / en fazla insana en çok yardımı nasıl sağlayabiliriz ?
    İşte bu soruların yanıtları, sizin afetlerde daha fazla insana yardımcı olabilmenizi sağlayacak anahtarlardır. Ayrıca, iyi bir plan yapmalısınız


    İYİ BİR PLANLAMA. . .
    · Basit, gerçekçi, kısa ve öz olmalıdır
    · Uygulamayı yapacak kişiler tarafından oluşturulmalıdır (itfaiyeci paramedikler için ya da paramedikler itfaiyeci için plan hazırlayamaz; her grup kendi planını oluştururken birlikte oluşturulan ortak bir planın kurallarına uyulur; ya da triaj görevlisi triajı nasıl yapacağını kendi planlamalıdır, ama bir plan yapmalıdır!)
    · Sorumlulukları tanımlamalı, sorumluluk alanlarını belirlemelidir
    · Değişik grupların sorumlularından oluşan ortak/birleştirilmiş kumanda sistemi oluşturabilmelidir
    · Bireysel görevlerin neler olduğunu eksiksiz tanımlamalıdır
    · Görev alan kişilerin yapabileceklerinin en iyisini yapmasına olanak sağlamalıdır
    · Etkin etkileşimi sağlamalıdır
    · Yaygın kullanılan (herkes tarafından anlaşılabilecek şekilde olan) dil ile, iletişimin sürekliliğini sağlamalıdır
    · Aynı zamanda eğitim, uygulama, değerlendirme ve düzeltme yapmaya olanak vermelidir
    · Hangi gereksinimlerin yerine getirildiğini kapsamalıdır
    · Planı hazırlayan gitmek zorunda kaldığında, gelenin nasıl devam edeceğini göstermelidir
    Başa Dön

    AFETLERDE KOMUTA VE TRİAJ

    KOMUTA
    · Her kazada mutlaka bir komuta sistemi oluşturulmalıdır
    · Özel durumlar haricindeki tüm işleyişten sorumlu olunmalıdır
    · Kaza yerindeki tüm gereksinimler saptanmalıdır
    · Kaza yerindeki öncelikler, izlenecek adımlar ve amaçlar belirlenmelidir
    · Kaza yerine uygun komuta sistemi tanımlanmalıdır
    · Kaza yerindeki duruma uygun müdahale planı yapılmalıdır
    · Sağlık ekibi dışında görev yapan diğer ekiplerle işbirliği yapılmalıdır
    · Halkı bilgilendirme konusunda birisi/birileri yetkilendirilmelidir
    · Komuta işleminin ne zaman sonlandırılacağı belirlenmelidir
    KOMUTA ÇEŞİTLERİ

    TEK ELDEN KOMUTA
    Tüm olay yeri için sadece bir komutan vardır
    Kullanışlı olduğu durumlar:
    Kısa sürede bitecek kazalarda
    Sınırlı yetkilendirmelerde
    Sınırlı sorumluluklarda
    Kullanışsız olduğu durumlar:
    Çok fazla sorumluluklarda
    Aşırı yetkilendirmelerde
    Uzun zaman alacak büyük kazalarda

    BİRLEŞTİRİLMİŞ KOMUTA
    Değişik ekiplerin komutanlarının bir arada çalıştığı komuta sistemidir
    Doğru yerde doğru ekibin görevlendirilmesi anlamına gelir
    İşbirliğini güçlendirir
    Dengeli karar vermeyi sağlar
    Denetimlerin daha kısa aralıklarla olmasını sağlar
    Komutada birlik sağlar

    Acil durumlarda daha etkin/yararlı müdahale edebilmek amacıyla örgütlenmek şarttır. Bu örgütlenmenin daha verimli olması konusunda yapılan araştırmalar sonucunda uluslararası bir sistem oluşturulmuştur. Bu sisteme "Olay Komuta Sistemi" veya "Standard Acil Yönetim Sistemleri"denilmiştir. Bu sistemi oluşturmak için o anda olay yerinde olan ilk gönüllünün hemen "lider" konumuna geçerek, gelen ikinci kişinin de bu kişi tarafından "iletişim sorumlusu olarak görevlendirmesiyle başlar. Bu kişiler daha bilgili ve yetkili kişiler gelene kadar geçici görev yapabildikleri gibi olayı sonuna kadar götüren kişiler de olabilirler. Bu iki kişi diğer insanları görevlendirerek iki temel grup oluştururlar:1-Operasyon kolu, 2-Lojistik kolu, olmak üzere.


    KUMANDA SİSTEMİNİN GÖREVLİLERİ

    I. OLAY KOMUTANI (LİDER)
    Güvenli bir yerde komuta merkezini oluşturur
    İletişim olanaklarını (telsiz, radyo vs) kullanabilecek kişiyi gölge gibi yanında olacak şekilde görevlendirir
    Görev listesi oluşturarak alt grupları ve bu gruplarda görev yapacak kişileri belirler
    Gelen "Hasar Değerlendirme Raporları"na göre sorumlularla birlikte durum değerlendirmesi yapar
    Gelişen olayları takip eder ve işlerin gerekli düzen içinde devamını sağlar

    II. İLETİŞİM
    BİLGİ AKIŞINDAN SORUMLU GÖREVLİ
    İletişim sorumlusu, basın sözcüsü de diyebileceğimiz bu kişi, olay komutanının gölgesi gibidir,
    Uçtaki komuta merkezindeyse, Olay Komutanı ile Acil Yönetim Merkezi arasındaki iletişimi sağlar
    Radyodaki Afet bilgilerini dinleyerek ilgili kişileri bilgilendirir
    Her olay yeri için sadece bir kişinin görevlendirilmesi yeterlidir
    Acil Yönetim Merkezinde görevliyse, basına bilgi vermek üzere görevlendirilir
    Gerektiğinde olay yerini gezmek isteyen basın mensuplarına eşlik ederek bilgi verir

    EMNİYETİN SAÐLANMASINDAN SORUMLU GÖREVLİ
    Tehlikeli madde bulunan ya da güvenli olmayan yerleri(göçük veya yıkılma tehlikesi gibi) belirler
    Kişilerin güvenliğini sağlamak üzere, belirlediği sorunlara yönelik çözüm üretir ve uygular
    Olay yerindeki kazaları araştırır
    Tehlike gördüğünde, gerekiyorsa çalışmaya son verebilecek veya gerekli önlemleri sürdürecek yetkiye sahiptir

    İŞBİRLİÐİNİN SAÐLANMASINDAN SORUMLU GÖREVLİ
    İşbirliğini sağlayabilecek şekilde, farklı grupların merkezinde görev yapar:
    Herhangi bir grubun elemanı değildir, aksi halde görevini yerine getiremez

    PSİKOLOJİK DESTEK GÖREVLİSİ
    Olay yerindeki çalışanların ruhsal durumunu gözlemler
    Çalışmalar sırasında, ilişkilerde meydana gelen patlama noktalarında, araya girerek gerginliği önlemeye çalışır
    Gerektiğinde kişilerin streslerini azaltacak önlemleri alır
    Bunalımdaki kişileri yatıştırmaya çalışır

    KOMUTA MERKEZİ
    Kaza yerinin yakınındadır
    Olaya müdahale eden bütün grupların temsilcisi vardır
    Küçük ve kısa süreli olaylarda, izlenecek yol ve uygulamalara odaklanır
    Acil bakım merkezinin kurulduğu durumlarda, uygulamalara odaklanır
    “NASIL?” sorusuna yanıt saptar

    ACİL BAKIM MERKEZİ
    Olay yerinden uzağa uygun bir yere kurulur
    Karmaşık, geniş alanı kaplayan veya uzun sürecek olan olaylarda kurulur
    Karar verme, planlama, destek için izlenecek yollara odaklanır
    Ulusal ve bölgesel yetkililerle işbirliği yaparlar
    “NE,NE ZAMAN,NEREYE?” sorularına yanıt saptar
    Tedavi yapmaz, etkilenen kişideki hayati tehlikeyi ortadan kaldıracak acil bakımı verir

    ACİL BAKIM MERKEZİ KOMUTANI
    Durumun ne kadar iyi/kötü olduğunu belirler
    Öncelikleri saptar
    Hayat kurtarma
    Kaza yerinin istikrarını sağlama (ortam denetim altında herhangi bir tehlike yok veya tam tersi gibi)
    İdareli kullanma
    Olayın durumunu (ne kadar büyük olduğunu) ilan eder
    Gerekli yardımları belirleyerek talep eder
    Araçların(ambulans ve diğer…) toplanacağı yeri saptar; bu, triaj ve acil bakım yapılan hastaların sorunsuz bir şekilde ambulansa taşınıp, ambulansın da hiçbir engelle karşılaşmadan oradan çıkması ve geri geldiğinde girmesi açısından çok önemlidir
    Acil bakım verilecek alanı(ları) belirler; hangi kazazedelerin nerede bakım alabileceklerini, ambulansla nakledileceklerin ambulansa yakın yere taşınarak hemen ambulans yüklenebilmelerinin sağlanması açısından önemlidir
    Komuta merkezinin bir parçası olarak diğer gruplarla işbirliğini sağlar
    Ortalık yatışana kadar, doğrudan acil bakımla ilgili sorumlulukları yürütür

    TRİAJ GÖREVLİSİ
    Tehlikeli bölgelerdeki hastaların kurtarma ekipleri tarafından kurtarılmasını düzenler
    En son gelişmelere göre komuta eder
    Triajı aksatmadan, hayati tehlikedeki hastaları en doğru şekilde saptar
    Kişileri değerlendirir, sınıflar ve etiketlendirir
    “TEHLİKELİ BÖLGE” sınırını belirleme çalışmalarını örgütler
    Sürekli yeniden triaj yaparak durumu denetim altında tutar

    PARK YERİ SORUMLUSU
    Araçların park etme alanı(ları) olarak emniyetli bölgeyi seçer
    Ulaşım yollarını belirler
    Park etmeyi, trafik akışını sorun çıkmayacak şekilde düzenler
    Birimleri sınıflar ve görevlerini belirler
    Birimleri taleplere göre belirler
    Kumanda merkezine gelişen durumlar hakkında bilgi verir

    TEDAVİ/ACİL BAKIM ALANLARI
    Tedavi alanlarını saptayın, komutanı ve triaj görevlisini haberdar edin
    Tedavi için gerekli kaynakları/malzemeleri tespit edin; elinizdekilerle kıyaslayın
    Tedavi hizmeti verecek kişileri belirleyin ve örgütleyin
    Gereksinim halinde morg ve rehabilitasyon merkezi oluşturun
    Komuta merkezini gelişen durumlardan haberdar edin
    Komuta merkezine elinizin altındaki insan gücü hakkında bilgi verin

    NAKİL/TAŞIMA İŞLEMLERİ
    Taşıma/yükleme işlemlerinin gerçekleştirileceği alanı(ları) tespit edin
    Gerektiğinde park alanından ambulans isteyin
    Hastaların naklini, haberleşme merkezi ya da komuta merkezli hastane ile iletişim kurarak, örgütleyin
    Hastaları doğrudan uygun tedaviyi alabilecekleri hastanelere nakledin
    Komuta merkezini gelişen durumlardan haberdar edin
    Ayrılan hastaların kayıtlarını düzenli muhafaza edin

    HIZLI MÜDAHALE EKİBİ
    Görevlendirilmiş ambulans ve sağlık personelleri
    Kurtarıcının yaralanması ya da hastalanması durumunda yerini alacak kişilerdir

    OLAY YERİ KOMUTA SİSTEMİ VE EMİR-KOMUTA ZİNCİRİ
    Kişiler/ünvanlar değil görevler ön plandadır
    Gerektiğinde, bir kişi birden fazla görevi yürütebilir
    Komutan yapılması gereken tüm görevleri düzenler
    İletişimde hedef alınan bireyler değil görevlerdir

    OLAY YERİ DOKTORUNUN GÖREVLERİ
    Triajda
    Özellikle karar vermede zorlanılan durumlarda karar vericidir
    Kurtarma esnasında gerektiğinde acil ameliyat
    Acil Bakımda
    Olay yerindeki tıbbi sorumludur, acil bakımı yönlendirir
    Tedavi alanında triaj
    Sadece doktorun yapabileceği (invazif) girişimler; trakeostomi, göğüs tüpü,vs.

    AFETLERDEKİ MÜDAHALELERDE EN SIK KARŞILAŞILAN SORUNLAR
    Toplumsal katılım ve plan eksikliği
    Doğru ve yeterli eğitim almış bireylerin yetersizliği
    Yeterliliğe sahip, kumanda edecek bireylerin yetersizliği
    Olaylara müdahalede gecikme
    Triaj olması gerektiği gibi doğru yapılamaması
    Hastalara ilk müdahalenin yapılmaması : bilinci kapalı kişide soluk yolunun o an baş pozisyonu ile açılmaması ya da kanamayı durduracak önlemin alınmaması gibi
    Hastaların olay yerinden tedavi alanına taşınmaması
    Zaman kavramlı hasta bakımının yapılmaması
    Erken nakil; acil bakım sonrası triaj değerlendirmeleri tamamlanmadan o an göze kestirilen hastanın hastaneye nakledilmesi gibi
    Uygun ve etkili olmayan görevlendirmeler
    Hastaların uygun biçimde hastanelere dağıtılmaması; yer olmadığı halde hep aynı hastaneye gönderme…
    Gönderilen hastanın izinin takip edilmemesi; kayıtların doğru ya da yeterli tutulmaması

İşlem Yapılıyor