Bakanlar Kurulu'nda imzalanan ve TBMM'ye gönderilen Terörle Mücadele Kanunu'nda değişiklik öngören tasarıyla, terör suçu kapsamı yeniden belirlendi. Mevcut yasanın birinci maddesinin ''Terör ve örgütü tanımı'' başlığı tasarıyla, ''terör tanımı'' olarak değiştirildi.
Tasarıyla, terör suçlarının kapsamı yeniden belirlendi. Tasarıda
terör suçları şöyle sıralandı:
''Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak, devletin
topraklarının tamamını veya bir kısmını yabancı bir devletin
egemenliği altına koymak, devletin egemenliği altında bulunan
topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmak, devletin
bağımsızlığını zayıflatmak amacına yönelik elverişli bir fiil işlemek,
devletin silahlı kuvvetlerine ait olan veya hizmetine verilmiş bulunan
kara, deniz ve hava ulaşım araçlarını, yolları, müesseseleri, depoları
ve diğer askeri tesisleri, bunlar henüz tamamlanmamış bulunsalar bile,
kısmen veya tamamen tahrip etme veya geçici bir süre için olsa bile
kullanılmayacak hale getirme, düşman askeri hareketlerine yararına
anlaşma, Anayasa'yı ihlal, cebir ve şiddet kullanarak TBMM'yi ve
hükümeti ortadan kaldırma, halkı, hükümete karşı silahlı isyana
tahrik etme, bu suçları işlemek amacıyla silahlı örgüt kurma veya
yönetme, bu suçlardan herhangi birini elverişli vasıtalarla işlemek
üzere iki veya daha fazla kişinin, maddi olgularla belirlenen bir
biçimde anlaşmaları, Cumhurbaşkanı'na suikastta bulunma, yabancı
hizmetine asker yazma ve yazılma.''
-TERÖR SUÇU KAPSAMI GENİŞLİYOR-
Kasten öldürme ve yaralama suçları, cebir ve şiddet içeren suçlar
ile Türk Ceza Kanunu'nun; göçmen kaçakçılığına ilişkin 79. maddesi,
insan ticaretine ilişkin 80. maddesi, intihara ilişkin 84. maddesi,
çocukların cinsel istismarına ilişkin 103. maddesi, tehdide ilişkin
106. maddesi, kişiyi hürriyetinden yoksun kılmaya ilişkin 109.
maddesi, eğitim ve öğretimin engellenmesine ilişkin 112. maddesi, kamu
kurumu veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının
faaliyetlerinin engellenmesine ilişkin 113. maddesi, siyasi hakların
kullanılmasının engellenmesine ilişkin 114. maddesi, inanç, düşünce ve
kanaat hürriyetinin kullanılmasını engellemeye ilişkin 115. maddesi,
konut dokunulmazlığının ihlaline ilişkin 116. maddesi, iş ve çalışma
hürriyetinin ihlaline ilişkin 117. maddesi, sendikal hakların
engellenmesine ilişkin 118. maddesi, nitelikli hırsızlığa ilişkin 142.
maddesi, yağmaya ilişkin 148. maddesi, mala zarar vermenin nitelikli
hallerine ilişkin 152. maddesi, genel güvenliğin kasten tehlikeye
sokulmasına ilişkin 170. maddesi, radyasyon yaymaya ilişkin 172.
maddesi, atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet vermeye ilişkin 173.
maddesi, tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el
değiştirmesine ilişkin 174. maddesi, çevrenin kasten kirletilmesine
ilişkin 181. maddesi, zehirli madde katmaya ilişkin 185. maddesi,
kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde ilaç yapma
veya satmaya ilişkin 187. maddesi, uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve
ticaretine ilişkin 188. maddesi, parada sahteciliğe ilişkin 197.
maddesi, paraya eşit sayılan değerlere ilişkin 198. maddesi, kıymetli
damgada sahteciliğe ilişkin 199. maddesi, para ve kıymetli damgaları
yapmaya yarayan araçlara ilişkin 200. maddesi, mühürde sahteciliğe
ilişkin 202. maddesi, resmi belgede sahteciliğe ilişkin 204. maddesi,
özel belgede sahteciliğe ilişkin 207. maddesi, resmi belge hükmündeki
belgelere ilişkin 210. madde, halk arasında korku ve panik yaratmak
amacıyla tehdide ilişkin 213. maddesi, suç işlemeye tahrike ilişkin
214. maddesi, suçu veya suçluyu övmeye ilişkin 215. maddesi, ulaşım
araçlarının kaçırılması veya alıkonulmasına ilişkin 223. maddesi,
Kıt'a sahanlığında veya münhasır ekonomik bölgedeki sabit
platformların işgaline ilişkin 224. maddesi, fuhuşa ilişkin 227.
maddesi, ihaleye fesat karıştırmaya ilişkin 235. maddesi, bilişim
sistemine girmeye ilişkin 243. maddesi, sistemi engelleme, bozma,
verileri yok etme veya değiştirmeye ilişkin 244. maddesi, banka veya
kredi kartlarının kötüye kullanılmasına ilişkin 245. maddesi, görevi
yaptırmamakta direnmeye ilişkin 265. maddesi, hükümlü veya tutuklunun
kaçmasına ilişkin 292. maddesi, kaçmaya imkan sağlamaya ilişkin 294.
maddesi, devletin egemenlik alametlerini aşağılamaya ilişkin 300.
maddesi, silah sağlamaya ilişkin 315. maddesi, askeri komutanlıkların
gaspına ilişkin 317. maddesi, halkı askerlikten soğutmaya ilişkin 318.
maddesi ve askerleri itaatsizliğe teşvike ilişkin 319'uncu maddesinde
yer alan suçlar, terör suçu kapsamına alınacak.
-CEZALAR ARTIRILACAK-
Suç işlemek üzere kurulmuş bir terör örgütünün faaliyeti
çerçevesinde işlenmesi halinde, Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer
Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan suçlar, kasten ormanların
yakılması, terör amacı ile bir örgüte mensup kişi veya kişilerce
devlet ormanlarının yakılması, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nda
tanımlanan ve hapis cezası gerektiren suçlar, olağanüstü hal ilan
edilen bölgelerde, olağanüstü halin ilanına neden olan olaylara
ilişkin suçlar, izinsiz araştırma, kazı ve sondaj yapılması, yurt
dışına çıkarma da terör suçu sayılacak.
Bütün bu suçları işleyenler hakkında ilgili kanunlara göre
verilecek hapis cezaları veya adli para cezaları, yarı oranında
artırılacak. Bu suretle tayin olunacak cezalarda, gerek o fiil için,
gerek her nevi ceza için muayyen olan cezanın yukarı sınırı
aşılabilecek. Ancak, müebbet hapis cezası yerine, ağırlaştırılmış
müebbet hapis cezası verilecek.
İsim ve kimlik belirterek veya belirtmeyerek kime yönelik
olduğunun anlaşılmasını sağlayacak surette kişilere karşı terör
örgütleri tarafından suç işleneceğini veya terörle mücadelede görev
almış kamu görevlilerinin hüviyetlerini açıklayanlar veya
yayınlayanlar veya bu yolla kişileri hedef gösterenler, terör
örgütlerinin bildiri veya açıklamalarını basanlar veya yayınlayanlara,
kanunun ilgili maddesine aykırı olarak muhbirlerin hüviyetlerini
açıklayanlar veya yayınlayanlara verilen 5 milyon liradan 10 milyon
liraya kadar ağır para cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası
olarak değiştirildi.
-ÖRGÜT PROPAGANDASI YAYINLARINA DURDURMA-
Bu eylemlerin basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde, basın ve
yayın organlarının sahiplerine, bin günden 10 bin güne kadar adli para
cezası verilecek. Sorumlu müdürleri hakkında, bu cezanın üst sınırı 5
bin gün olacak.
Terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde suç işlemeye alenen teşvik,
işlenen suçları ve suçluları övme veya terör örgütünün propagandası
niteliğindeki süreli yayınlar, hakim kararı ile; gecikmesinde sakınca
bulunan hallerde de Cumhuriyet savcısının emriyle tedbir olarak 15
günden 1 aya kadar durdurulabilecek. Cumhuriyet savcısı, bu kararını
en geç 24 saat içinde hakime bildirecek. Hakim 48 saat içinde
onaylamazsa, durdurma kararı hükümsüz sayılacak.
-ETKİN PİŞMANLIKTAN BİR KEZ YARARLANILACAK-
Terör örgütü kuranlar, yönetenler ile bu örgüte üye olanlar
TCK'nın 314'üncü maddesine göre cezalandırılacak. Örgütün faaliyetini
düzenleyenler de örgütün yöneticisi olarak cezalandırılacak. Buna
göre, silahlı örgüt kuran veya yöneten kişi, on yıldan on beş yıla
kadar, örgüte üye olanlara beş yıldan on yıla kadar hapis cezası
verilecek.
Terör örgütünün veya amacının propagandasını yapan kişi, bir
yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak. Bu suçun basın
ve yayın yolu ile işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında
artırılacak. Ayrıca, basın veya yayın organlarının sahipleri hakkında
da bin günden on bin güne kadar adli para cezasına hükmolunacak.
Sorumlu müdürleri hakkında, bu cezanın üst sınırı beş bin gün olacak.
-YÜZÜN SAKLANMASI-
Aynı cezalar, örgütün üyesi veya destekçisi olduğunu belli edecek
şekilde örgüte ait amblem ve işaretlerin taşınması veya bu işaret ve
amblemlerin üzerinde bulunduğu üniformayı andırır giysiler giyilmesi
veya toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde, kimliklerin gizlenmesi
amacıyla yüzün, tamamen veya kısmen kapatılması, örgütün amacına
yönelik afiş, pankart, döviz, resim, levha, araç ve gereçlerin
taşınması veya bu nitelikte slogan atılması veya ses cihazları ile
yayınlanması, örgüte üye kazandırmaya yönelik faaliyetlerde
bulunulması halinde de uygulanacak.
Dernek, vakıf, siyasi parti, işçi ve meslek kuruluşlarına veya
bunların yan kuruluşlarına ait bina, lokal, büro veya eklentilerinde
veya öğretim kurumlarında veya öğrenci yurtlarında veya bunların
eklentilerinde işlenmesi halinde cezanın iki katı hükmolunacak.
Kişi, etkin pişmanlık hükümlerinden ancak bir defa
yararlanabilecek.
-TERÖRÜN FİNANSMANI-
Tümüyle veya kısmen terör suçlarının işlenmesinde kullanılacağını
bilerek ve isteyerek doğrudan veya dolaylı olarak fon sağlayan veya
toplayanlar hakkında bir yıldan beş yıla kadar hapis ve yüz elli
günden bin beş yüz güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.
Para veya değeri para ile temsil edilebilen her türlü mal, hak,
alacak, gelir ve menfaat ile bunların birbirine dönüştürülmesinden
hasıl olan menfaat ve değer niteliğindeki fon, kullanılmamış olsa dahi
fail aynı şekilde cezalandırılacak.
Suçların kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak
suretiyle işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılacak.
Suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde,
TCK'nın 60. maddesine göre bunlara özgü güvenlik tedbirlerine
hükmolunacak.
'TESLİM OL'A UYMAYANA ATEŞ
Bakanlar Kurulu'nda imzalanan ve TBMM'ye gönderilen Terörle Mücadele Kanunu'nda değişiklik öngören tasarıyla kolluk görevlileri, terör örgütlerine yönelik operasyonlarda ''teslim ol'' emrine uymayanlara karşı silah kullanabilecek.
Tasarıya göre, terör olayları dolayısıyla gözaltına alınan
şüphelilerin, avukatlarıyla görüşmeleri konusunda yeni düzenleme
yapılıyor. Buna göre, soruşturmanın amacının tehlikeye düşebileceği
durumlarda; yakalanan, gözaltına alınan veya gözaltı süresi uzatılan
kişinin durumu hakkında, Cumhuriyet savcısının emriyle sadece bir
yakınına bilgi verilecek.
Şüpheli, gözaltı süresince yalnız bir avukatın hukuki yardımından
yararlanabilecek. Gözaltındaki şüphelinin avukatıyla görüşme hakkı,
Cumhuriyet savcısının istemi üzerine, hakim kararıyla 24 saat süreyle
kısıtlanabilecek ancak, bu süre içinde ifade alınamayacak. Şüphelinin
kolluk tarafından ifadesi alınırken, sadece bir avukatı hazır
bulunabilecek.
-BELGELERİN İNCELENMESİNE KISITLAMA-
Şüpheli avukatının dosya içeriğini incelemesi veya belgelerden
örnek alma yetkisi, soruşturmanın amacını tehlikeye düşürebileceği
durumlarda, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hakim kararıyla
kısıtlanabilecek.
Avukatların, terör örgütü mensuplarının örgütsel amaçlı
haberleşmelerine aracılık ettiğine ilişkin bulgu veya belge elde
edilmesi halinde, Cumhuriyet savcısının istemi ve hakim kararıyla, bir
görevli görüşmede hazır bulundurulabilecek. Ayrıca, bu kişiler ile
avukatları arasında alınıp verilen belgeler, hakim tarafından
incelenebilecek.
-SİLAH KULLANMA YETKİSİ-
Kolluk kuvvetlerinin, terör örgütlerine karşı yapılan
operasyonlarda ''teslim ol'' çağrısına yanıt vermeyenlere karşı silah
kullanma yetkisini düzenleyen ve Anayasa Mahkemesi'nce 1999 yılında
iptal edilen hüküm, tasarıda yeniden düzenlendi.
Buna göre, kolluk kuvvetleri, terör örgütlerine yönelik
operasyonlarda ''teslim ol'' emrine itaat etmeyerek silah kullanmaya
teşebbüs edenlere karşı, tehlikeyi etkisiz kılabilecek ölçü ve
orantıda, duraksamadan silah kullanmaya yetkili olacak.
(AA)