Tweet
BiLiŞiM_SuÇLARıNıN KaPSaMı:::TanıMLaNDıRıLMaLaRı-SıNıFLANDıRıLMaLaRı
Bu suçlarda teknolojinin kullanılması kaçınılmazdır. Bir bilgisayar, internet uzayı, bir kredi kartı, elektronik bir cihaz veya cep telefonu ile de bu suçlar işlenebilmektedir. Bu yüzden bilgisayar suçlarının kapsamı çok geniştir. Tanımlamalar da bu yüzden hep değişik olmuştur. En basit tabiriyle bilgisayar suçları olarak tanımlayabildiğimiz gibi; Siber Suçlar, Dijital suçlar, Internet Suçları, Bilişim Suçları, İleri Teknoloji Suçları vs. tanımlamaları ile de karşılaşmaktayız. Diğer ülkelerde yapılan tanımlarda ise; Computer Crimes, Cyber Crimes, IT Crimes(Information Technologies . Bilgi Teknolojileri), Crime of Networks vb. Aslında tüm bunlar ile bu suçların bir kısmı tanımlanması yapılmaktadır. Ancak Türkçe.mize Bilişim Teknolojileri Suçları olarak geçen IT Crime (Information Technologies) bu suçların alanı açısından tanım olarak daha iyi uymaktadır. Bu yüzden daha kısa ve yalın bir ifade ile.Bilişim Suçları. olarak kullanılması daha uygun olacaktır.
Bilişim Suçları kapsamına giren suçların tanımlanması ve sınıflandırılmasının yapılması daha sonra yapılacak çalışmalara hazırlık teşkil edecek ve her bir suç tipi daha rahat anlaşılmış olacaktır. Burada suç tipleri arasındaki farkı oluşturan esas etken .suçun işlenmesindeki amaç. olmalıdır. Bu tür suçlar hangi yöntemle işleniyor olsa da, hangi amaca
hizmet ettiğine bakmak lazımdır. Örneğin; bir bilgisayar sistemine girmek için bir çok yöntem bulunabilir; bir virüs veya trojan kullanarak veya sistemin açık kapıları zorlanarak giriş yapılabilir. Ancak burada amacın .sisteme girme. eylemi olduğuna dikkat etmek lazımdır. Burada kullanılan yöntemler ancak suçun ağırlaştırıcı sebeplerini oluşturabilir. Mesela bir
sisteme girerken başka sistemlere de sızmış olması gibi. Aşağıda tanımlaması yapılan suç tipleri gerek Avrupa Birliği, gerek Avrupa Konseyi ve gerekse diğer Avrupa ülkelerince yapılan tanımlamaların ülkemize uyarlanmış halidir. Benzer tanımlamalarla İngilizce tabirleri ile
karşılaşmak mümkündür. .Unauthorized Acces, Computer Sabotage, Computer Fraud. gibi.
Bu suç tiplerine bakacak olursak;
1)Bilgisayar Sistemlerine ve Servislerine Yetkisiz Erişim ve Dinleme Anayasamızda belirtilen Özel Hayatın Gizliliği maddesine aykırı olarak teknolojik dinlemelerin yapıldığına güncel olarak karşılaşmaktayız. Günümüzde daha modern bir yapıya ulaşan iletişim kavramı artık bilgisayarlar üzerinden yapılmakta ve hatta kişilere ait önemli bilgiler bu ortamda iletilebilmektedir. Kişilerin, bankaların, hastanelerin, hatta güvenlik ve istihbarat birimlerini tutmuş olduğu bilgiler bilgisayarlarda saklanmaktadır. Bu bilgilere ulaşmakta yine bilgisayar teknolojileri kullanılarak yapılmaktadır. İşte bu noktada gizlilik gerektiren bilgilere yetkilisi haricinde yapılan erişimler bu suç tipine girmektedir. Erişim
haricinde haberleşme amacıyla kurulu iki bilgisayar sisteminin iletişiminin dinlenmesi de aynı şekilde değerlendirilmektedir. İletişimin dinlenmesi; sadece bilgisayar başındaki iki kişinin birbiri ile görüşmesi olarak düşünülmemelidir. Birbirine bilgi gönderen ve uyum içinde çalışan bilgisayarların network içinde göndermiş oldukları bilgilerin dinlenmesi de dinleme olarak değerlendirilmelidir
2)Bilgisayar Sabotajı Bilgisayar Sabotajı yetkisiz erişimden ikinci safhası olarak değerlendirilebilir. Çünkü; Yetkisiz erişimde bulunan birisi sadece pasif bir davranışta bulunup özel hayatın gizliliğini
bozmuş olur. Ancak Bilgisayar Sabotajı erişimden sonra elde ettiği bilgilerin silinmesini ve değiştirilmesini içerir. Bu suç tipi iki şekilde karşımıza çıkmaktadır. Birincisi; yine bilgisayar teknolojileri kullanılarak erişilen bilgilerin silinmesi, yok edilmesi ve değiştirilmesidir. İkincisi ise bilgisayar teknolojileri kullanılmadan direk olarak bilgilerin tutulduğu bilgisayarı ve/veya bilgisayarları fiziksel olarak zarara uğratmaktır. Burada önemli olan mala karşı değil de, bilgisayarın içindeki bilgilere karşı yapılmış bir hareket olarak algılamak lazımdır. Çünkü bu bilgiler bilgisayar kendisinden daha değerli olabilir.
3)Bilgisayar Yoluyla Dolandırıcılık Klasik olarak bildiğimiz ve karşılaştığımız dolandırıcılık suçunun bilgisayar ve iletişim ortamları üzerinden yapılıyor olmasıdır.
4)Bilgisayar Yoluyla Dolandırıcılık en çok kredi kartlarının kullanımıyla yapılmaktadır. Bunun için üretilmiş birçok .Cart Generator. programı bulunmaktadır. Bunlar sayesinde Internet üzerinden alışveriş yapılırken, istenilen kredi kartı şirketi için mantıksal olarak olası kredi kartı bilgileri üretilmekte ve bu olaydan kredi kartı sahibinin haberi bile olmamaktadır. Bununla beraber yine finans bilgilerinin tutulduğu programlarda yapılan değişiklikler ile istenilen kişinin hesabına istenildiği kadar para aktarılması yapılabilmektedir.
5)Bilgisayar Yoluyla Sahtecilik Yine klasik olarak bilinen sahtecilik suçunun, yüksek teknoloji ürünü cihazlar kullanılarak yapılmasıdır. Bilgisayar Suçlarının tanımı içerisinde bu suçlara bakıldığında diğer sahtecilik suçlarından ayırt edebilmek için Bilgisayar Yoluyla Sahteciliği ayrı olarak ele almak gerekmektedir. Çünkü; bilgisayar kullanımı ile üretilmiş sahte para suçunda, olay yerinde delil
niteliği teşkil edecek bilgilerin bulunması çok zordur ve bu delillerin toplanması ve soruşturulması teknik bir olay olarak karşımıza çıkaktadır.
Kanunla Korunmuş Bir Yazılımın İzinsiz Kullanımı
Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda eser olarak kabul edilen bilgisayar yazılımlarının lisans haklarına aykırı olarak kullanılmasıdır. Bilgisayar yazılımları satın alınırken üzerinde gelen lisans sözleşmesine göre bir yazılımın bir adet kopyası ancak satın alan şahıs tarafından yapılacağı ve bu yazılımın başka bir kişi tarafından kopyalanmayacağı ve kiralanmayacağı belirtilmektedir. Bir çok yazılım şirketinin yazılım korsanlığına karşı hukuki işlemlerini yürüten BSA.nın (Business Software Alliance) verdiği rakamlara göre ülkemizde lisanssız yazılım kullanımının %80.lerin üzerinde olduğu belirtilmektedir.
6)Yasadışı yayınlar karşımıza üç şekilde çıkmaktadır. Bunlardan birincisi; vatanın bölünmez bütünlüğüne aykırı olarak hazırlanmış terör içerikli Internet sayfalarıdır. Özellikle terör örgütleri tarafından hazırlanan bu sayfalarda Türkiye içerisinde yayınlayamadıkları bölücü fikirlerini Internet ortamında çok rahat teşhir edebilmektedirler. Bununla birlikte; halkın ar ve haya duygularını incitecek şekilde genel ahlaka aykırı *****grafik görüntüler içeren Internet sayfaları da yayınlana bilmektedir. Yurtdışındaki diğer ülkelerde genel itibariyle çocuk *****grafisi üzerine yoğunlaşmış ve ona göre çalışmalar yapılmıştır. Ülkemizde ise;
çocuk veya büyük *****grafisi şeklinde bir ayrım yapılmadığından bütün *****grafik yayınlar yasaklanmış durumdadır. Internet sayfaları ile işlenebilecek diğer bir suç türü ise; bir kişiye karşı yapılan hakaret ve sövme suçunundur.
Teknolojinin ilerlemesi ile birilikte birçok yeni suç tipinin çıkması muhtemeldir. Dijital Sertifikalar oluşturularak kurumların ve kişilerin doğrulanma yöntemleri gün geçtikçe yaygınlaşmakta ve ileride dijital ortamdaki şahısların taklidi yapılarak işledikleri suçları başkaları yapıyormuş gibi gösterilebilme ihtimali çok yüksektir. Bunla birlikte bu dijital sertifikaların verileceği dijital noterlerinde hangi kurumlar olacağı üzerinde düşünülmesi gereken bir konudur.
Hukuki açıdan bakıldığında adı geçen suç tiplerini iki şekilde kategorize edebiliriz. Aşağıdaki tabloda da gösterildiği şekliyle birincisi; geleneksel suçların bilgisayar yolu ile işlenmesi, diğeri ise yeni teknolojiler ile birlikte ortaya çıkan suç tipleridir.
Teknolojinin ilerlemesi ile ortaya çıkan suçların hukukumuzdaki karşılığı 1991 yılında TCK.a eklenen 525-a,b,c,d maddeleri ile yapılmıştır. şu an üzerinde çalışılan ve meclise sunulması planlanan yeni Türk Ceza Kanunu Ön Yasa Tasarısı ile de; gelişen teknolojiye ayak uyduracak ve oluşan yeni suç tiplerini de kapsayacak şekilde düzenlemesi düşünülmektedir. Ancak teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte suçlarda hızla ilerleyecek ve yeni suç tipleri ile karşılaşılacaktır. Suçların teknik olarak engellenmesinin mümkün olmayacağı bu noktada; teknolojik suçlarla mücadelede hukukun tartışılmaz üstünlüğü ortaya çıkmaktadır. Bu yüzden en iyi çözüm hukuki bazda yapılacak değişimlerdir.
Ayrıca bu suçlardan bazıları takibi şikayete bağlı suçlar olup mağdur olanların bizzat şikayette bulunmaları gerekmektedir. Ancak; Türkiye.de bakıldığında buradaki mağdurların bu konuda nasıl bir müracaatta bulunacaklarını ve hangi kanunlarla korunduklarını bilemediklerinden kendi yöntemleri ile mağduriyetlerini giderme cihetine gitmektedirler.
Bunlar ise; genel itibariyle .sen benim bilgilerimi sildin bende seninkileri silerim. türünden davranışlar olmaktadır.
Bilişim Suçları kapsamına giren suçların tanımlanması ve sınıflandırılmasının yapılması daha sonra yapılacak çalışmalara hazırlık teşkil edecek ve her bir suç tipi daha rahat anlaşılmış olacaktır. Burada suç tipleri arasındaki farkı oluşturan esas etken .suçun işlenmesindeki amaç. olmalıdır. Bu tür suçlar hangi yöntemle işleniyor olsa da, hangi amaca
hizmet ettiğine bakmak lazımdır. Örneğin; bir bilgisayar sistemine girmek için bir çok yöntem bulunabilir; bir virüs veya trojan kullanarak veya sistemin açık kapıları zorlanarak giriş yapılabilir. Ancak burada amacın .sisteme girme. eylemi olduğuna dikkat etmek lazımdır. Burada kullanılan yöntemler ancak suçun ağırlaştırıcı sebeplerini oluşturabilir. Mesela bir
sisteme girerken başka sistemlere de sızmış olması gibi. Aşağıda tanımlaması yapılan suç tipleri gerek Avrupa Birliği, gerek Avrupa Konseyi ve gerekse diğer Avrupa ülkelerince yapılan tanımlamaların ülkemize uyarlanmış halidir. Benzer tanımlamalarla İngilizce tabirleri ile
karşılaşmak mümkündür. .Unauthorized Acces, Computer Sabotage, Computer Fraud. gibi.
Bu suç tiplerine bakacak olursak;
1)Bilgisayar Sistemlerine ve Servislerine Yetkisiz Erişim ve Dinleme Anayasamızda belirtilen Özel Hayatın Gizliliği maddesine aykırı olarak teknolojik dinlemelerin yapıldığına güncel olarak karşılaşmaktayız. Günümüzde daha modern bir yapıya ulaşan iletişim kavramı artık bilgisayarlar üzerinden yapılmakta ve hatta kişilere ait önemli bilgiler bu ortamda iletilebilmektedir. Kişilerin, bankaların, hastanelerin, hatta güvenlik ve istihbarat birimlerini tutmuş olduğu bilgiler bilgisayarlarda saklanmaktadır. Bu bilgilere ulaşmakta yine bilgisayar teknolojileri kullanılarak yapılmaktadır. İşte bu noktada gizlilik gerektiren bilgilere yetkilisi haricinde yapılan erişimler bu suç tipine girmektedir. Erişim
haricinde haberleşme amacıyla kurulu iki bilgisayar sisteminin iletişiminin dinlenmesi de aynı şekilde değerlendirilmektedir. İletişimin dinlenmesi; sadece bilgisayar başındaki iki kişinin birbiri ile görüşmesi olarak düşünülmemelidir. Birbirine bilgi gönderen ve uyum içinde çalışan bilgisayarların network içinde göndermiş oldukları bilgilerin dinlenmesi de dinleme olarak değerlendirilmelidir
2)Bilgisayar Sabotajı Bilgisayar Sabotajı yetkisiz erişimden ikinci safhası olarak değerlendirilebilir. Çünkü; Yetkisiz erişimde bulunan birisi sadece pasif bir davranışta bulunup özel hayatın gizliliğini
bozmuş olur. Ancak Bilgisayar Sabotajı erişimden sonra elde ettiği bilgilerin silinmesini ve değiştirilmesini içerir. Bu suç tipi iki şekilde karşımıza çıkmaktadır. Birincisi; yine bilgisayar teknolojileri kullanılarak erişilen bilgilerin silinmesi, yok edilmesi ve değiştirilmesidir. İkincisi ise bilgisayar teknolojileri kullanılmadan direk olarak bilgilerin tutulduğu bilgisayarı ve/veya bilgisayarları fiziksel olarak zarara uğratmaktır. Burada önemli olan mala karşı değil de, bilgisayarın içindeki bilgilere karşı yapılmış bir hareket olarak algılamak lazımdır. Çünkü bu bilgiler bilgisayar kendisinden daha değerli olabilir.
3)Bilgisayar Yoluyla Dolandırıcılık Klasik olarak bildiğimiz ve karşılaştığımız dolandırıcılık suçunun bilgisayar ve iletişim ortamları üzerinden yapılıyor olmasıdır.
4)Bilgisayar Yoluyla Dolandırıcılık en çok kredi kartlarının kullanımıyla yapılmaktadır. Bunun için üretilmiş birçok .Cart Generator. programı bulunmaktadır. Bunlar sayesinde Internet üzerinden alışveriş yapılırken, istenilen kredi kartı şirketi için mantıksal olarak olası kredi kartı bilgileri üretilmekte ve bu olaydan kredi kartı sahibinin haberi bile olmamaktadır. Bununla beraber yine finans bilgilerinin tutulduğu programlarda yapılan değişiklikler ile istenilen kişinin hesabına istenildiği kadar para aktarılması yapılabilmektedir.
5)Bilgisayar Yoluyla Sahtecilik Yine klasik olarak bilinen sahtecilik suçunun, yüksek teknoloji ürünü cihazlar kullanılarak yapılmasıdır. Bilgisayar Suçlarının tanımı içerisinde bu suçlara bakıldığında diğer sahtecilik suçlarından ayırt edebilmek için Bilgisayar Yoluyla Sahteciliği ayrı olarak ele almak gerekmektedir. Çünkü; bilgisayar kullanımı ile üretilmiş sahte para suçunda, olay yerinde delil
niteliği teşkil edecek bilgilerin bulunması çok zordur ve bu delillerin toplanması ve soruşturulması teknik bir olay olarak karşımıza çıkaktadır.
Kanunla Korunmuş Bir Yazılımın İzinsiz Kullanımı
Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda eser olarak kabul edilen bilgisayar yazılımlarının lisans haklarına aykırı olarak kullanılmasıdır. Bilgisayar yazılımları satın alınırken üzerinde gelen lisans sözleşmesine göre bir yazılımın bir adet kopyası ancak satın alan şahıs tarafından yapılacağı ve bu yazılımın başka bir kişi tarafından kopyalanmayacağı ve kiralanmayacağı belirtilmektedir. Bir çok yazılım şirketinin yazılım korsanlığına karşı hukuki işlemlerini yürüten BSA.nın (Business Software Alliance) verdiği rakamlara göre ülkemizde lisanssız yazılım kullanımının %80.lerin üzerinde olduğu belirtilmektedir.
6)Yasadışı yayınlar karşımıza üç şekilde çıkmaktadır. Bunlardan birincisi; vatanın bölünmez bütünlüğüne aykırı olarak hazırlanmış terör içerikli Internet sayfalarıdır. Özellikle terör örgütleri tarafından hazırlanan bu sayfalarda Türkiye içerisinde yayınlayamadıkları bölücü fikirlerini Internet ortamında çok rahat teşhir edebilmektedirler. Bununla birlikte; halkın ar ve haya duygularını incitecek şekilde genel ahlaka aykırı *****grafik görüntüler içeren Internet sayfaları da yayınlana bilmektedir. Yurtdışındaki diğer ülkelerde genel itibariyle çocuk *****grafisi üzerine yoğunlaşmış ve ona göre çalışmalar yapılmıştır. Ülkemizde ise;
çocuk veya büyük *****grafisi şeklinde bir ayrım yapılmadığından bütün *****grafik yayınlar yasaklanmış durumdadır. Internet sayfaları ile işlenebilecek diğer bir suç türü ise; bir kişiye karşı yapılan hakaret ve sövme suçunundur.
Teknolojinin ilerlemesi ile birilikte birçok yeni suç tipinin çıkması muhtemeldir. Dijital Sertifikalar oluşturularak kurumların ve kişilerin doğrulanma yöntemleri gün geçtikçe yaygınlaşmakta ve ileride dijital ortamdaki şahısların taklidi yapılarak işledikleri suçları başkaları yapıyormuş gibi gösterilebilme ihtimali çok yüksektir. Bunla birlikte bu dijital sertifikaların verileceği dijital noterlerinde hangi kurumlar olacağı üzerinde düşünülmesi gereken bir konudur.
Hukuki açıdan bakıldığında adı geçen suç tiplerini iki şekilde kategorize edebiliriz. Aşağıdaki tabloda da gösterildiği şekliyle birincisi; geleneksel suçların bilgisayar yolu ile işlenmesi, diğeri ise yeni teknolojiler ile birlikte ortaya çıkan suç tipleridir.
Teknolojinin ilerlemesi ile ortaya çıkan suçların hukukumuzdaki karşılığı 1991 yılında TCK.a eklenen 525-a,b,c,d maddeleri ile yapılmıştır. şu an üzerinde çalışılan ve meclise sunulması planlanan yeni Türk Ceza Kanunu Ön Yasa Tasarısı ile de; gelişen teknolojiye ayak uyduracak ve oluşan yeni suç tiplerini de kapsayacak şekilde düzenlemesi düşünülmektedir. Ancak teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte suçlarda hızla ilerleyecek ve yeni suç tipleri ile karşılaşılacaktır. Suçların teknik olarak engellenmesinin mümkün olmayacağı bu noktada; teknolojik suçlarla mücadelede hukukun tartışılmaz üstünlüğü ortaya çıkmaktadır. Bu yüzden en iyi çözüm hukuki bazda yapılacak değişimlerdir.
Ayrıca bu suçlardan bazıları takibi şikayete bağlı suçlar olup mağdur olanların bizzat şikayette bulunmaları gerekmektedir. Ancak; Türkiye.de bakıldığında buradaki mağdurların bu konuda nasıl bir müracaatta bulunacaklarını ve hangi kanunlarla korunduklarını bilemediklerinden kendi yöntemleri ile mağduriyetlerini giderme cihetine gitmektedirler.
Bunlar ise; genel itibariyle .sen benim bilgilerimi sildin bende seninkileri silerim. türünden davranışlar olmaktadır.
Yorum