Tweet
Yeni Sözcükleri Kolayca Öğrenmenin Yolu
Yeni Sözcükleri Kolayca Öğrenmenin Yolu
Yazar: Alan Pritt
Okuldayken en başarısız olduğum dersler yabancı dillerdi. İspanyolca ve Fransızca öğrenmek zorunluydu; ama ben bir türlü beceremezdim. Üç yılın sonunda İspanyolca sınavına girip 100 üzerinden yalnızca 2,5 aldığımı hatırlarım. Bütün o üç yıl boyunca aslında hiçbir şey öğrenmemiştim. Ve sorun, elimden geleni yapmamak değildi. Ev ödevime saatlerce çalışır; ama hiçbir yere varamazdım. Beş ya da daha az yeni sözcük öğrenmek için, bir saat tekrarlama alıştırmaları yapardım. Çok ağır ilerliyordum ve bu kadar uzun sürede öğrendiğim şeyleri de çabucak unutuyordum.
Aradan on yıl geçti ve çok şey değişti. Sözcük öğrenmeye yönelik bir strateji, son zamanlarda ilerleme kaydetmeme gerçekten yardımcı oldu. Artık, sözcük başına bir dakikadan az zaman harcıyorum ve gittikçe hızlanıyorum.
Sözcükleri ezberlemek özellikle zordur; çünkü son derece soyuttur ve sözcük ile anlamı arasında çok az bağlantı vardır. Bağlantı gerçekte yoktur; sadece bizim kafamızda yaratılmıştır. Bu da onu ezberlemeyi zorlaştırır. Ama biraz yaratıcı hayalgücü ve net bir strateji ile, bu işi daha kolay hale getirebiliriz.
Sözlükteki tanım kullanılarak sözcüğün gerçekten iyice anlaşılamayacağını bilmek önemlidir. Sözlükler yararlıdır; ama sözcükler, farklı durum ve bağlamlarda kullanılmak suretiyle gelişir. Öyleyse, yeni bir sözcüğü gerçekten anlamadan önce, onu çeşitli bağlamlarda kullanmanız gerekecektir.
Ama bu kısım, siz sözcükleri daha çok kullanmaya başladıkça, doğal olarak gerçekleşecektir. Bu durumda temel kaygımız, orijinal bellek tohumunu ekmektir.
Bunun için iki şey yapmalıyız. İlk önce, sözcüğü gayet iyi anladığımızdan emin olmalıyız. İkincisi, halihazırda bildiğimiz birşey ile arasında bir bağ kurmalıyız.
Sözcüğü Anlamak
Yeni bir sözcüğün üstünden geçip onu gerçek anlamda anlamamak kolaydır. Bir sözcüğü daha sonra tanıyacak kadar bilmek yeterli değildir; kulağa nasıl geldiğini ve nasıl hecelendiğini gerçekten bilmemiz gerekir.
Bu iki şekilde yapılır: fonetik ve görsel olarak.
Fonetik kısım için:
• Sözcüğü okuyun.
• Gözünüzü sayfadan ayırın ve sözcüğü yüksek sesle söyleyin.
• Doğru söyleyip söylemediğinizi kontrol edin.
Görsel kısım için:
• Nasıl hecelendiğine bakın.
• Gözlerinizi kapayın.
• Her harfi gözünüzde canlandırın.
• Yüksek sesle harf harf söyleyin.
• Yeniden harf harf söyleyin; ama bu kez tersten yapın. (Bu, sözcüğü yalnızca fonetik olarak değil, görsel olarak da öğrendiğinizi doğrular.)
• Gözlerinizi açın ve sözcüğün harflerini doğru söyleyip söylemediğinizi kontrol edin.
Bunu yapabilirseniz, sözcüğü gayet iyi öğrenirsiniz.
Belleğe Havale Etmek
Artık, sözcüğü bildiğinize göre, bir sonraki işiniz, sözcüğü halihazırda bildiğiniz birşeyle ilişkilendirmektir. Bunu yapmak için, sözcüğü hayalgücümüz dahilinde bulunan ve kolayca hatırlanan bir imgeye dönüştürmemiz gerekir.
Bunu en iyi, bir örnekle açıklayabiliriz. Diyelim, İngilizce “shell” (“kabuk” anlamına gelen bir isim) sözcüğünü öğrenmeye çalışıyorsunuz.
Yeni sözcüğün görsel anlamda size neyi hatırlattığını düşünün. Aklınıza gelen ilk şeyi seçmeye çalışın; çünkü sözcükle yeniden karşılaştığınızda, muhtemelen aynı biçimde düşüneceksiniz.
“Shell” sözcüğünü ilk gördüğümde benim aklıma gelen ilk şey “kel” oluyor. Yazım ve ses olarak birbirlerini andırıyorlar. Böylece, ilk bağlantı kurulmuş oluyor.
Şimdi sözcüğü çevirisine bağlamak gerekiyor: kabuk. Bunu yapmak için, “kel” ile “kabuk” arasında benzerlik olduğunu, kel bir kafanın beynin çevresindeki kabuğu andırdığını hayalimde canlandırıyorum.
Bunu gözünüzde yeterince canlandırırsanız, daha kolay hatırlarsınız.
Kavram basit olsa da ustalaşmak zaman alabilir. Diğer sözcükleri bir imgeye dönüştürmek daha zor olacaktır. Ama bu, her sözcükle yapılabilir. NE kadar çok pratik yaparsanız, o kadar gelişirsiniz ve her şey o kadar kolaylaşır.
Bir sözcüğü bir kez ezberlediniz mi, bunu hâlâ tam öğrenmiş sayılmazsınız. Sözcüğü gerçekten anlamak için, günlük konuşmalarınızda ilgili bağlamlarda kullanmanız gerekir. Neyse ki bu, dil kullanımında doğal bir süreçtir ve kendinizi özellikle eğitmeniz gerekmez. Sözcüğü defalarca keşfettiğinizde, zamanla belleğinizde yer edecektir.
Yazar: Alan Pritt
Okuldayken en başarısız olduğum dersler yabancı dillerdi. İspanyolca ve Fransızca öğrenmek zorunluydu; ama ben bir türlü beceremezdim. Üç yılın sonunda İspanyolca sınavına girip 100 üzerinden yalnızca 2,5 aldığımı hatırlarım. Bütün o üç yıl boyunca aslında hiçbir şey öğrenmemiştim. Ve sorun, elimden geleni yapmamak değildi. Ev ödevime saatlerce çalışır; ama hiçbir yere varamazdım. Beş ya da daha az yeni sözcük öğrenmek için, bir saat tekrarlama alıştırmaları yapardım. Çok ağır ilerliyordum ve bu kadar uzun sürede öğrendiğim şeyleri de çabucak unutuyordum.
Aradan on yıl geçti ve çok şey değişti. Sözcük öğrenmeye yönelik bir strateji, son zamanlarda ilerleme kaydetmeme gerçekten yardımcı oldu. Artık, sözcük başına bir dakikadan az zaman harcıyorum ve gittikçe hızlanıyorum.
Sözcükleri ezberlemek özellikle zordur; çünkü son derece soyuttur ve sözcük ile anlamı arasında çok az bağlantı vardır. Bağlantı gerçekte yoktur; sadece bizim kafamızda yaratılmıştır. Bu da onu ezberlemeyi zorlaştırır. Ama biraz yaratıcı hayalgücü ve net bir strateji ile, bu işi daha kolay hale getirebiliriz.
Sözlükteki tanım kullanılarak sözcüğün gerçekten iyice anlaşılamayacağını bilmek önemlidir. Sözlükler yararlıdır; ama sözcükler, farklı durum ve bağlamlarda kullanılmak suretiyle gelişir. Öyleyse, yeni bir sözcüğü gerçekten anlamadan önce, onu çeşitli bağlamlarda kullanmanız gerekecektir.
Ama bu kısım, siz sözcükleri daha çok kullanmaya başladıkça, doğal olarak gerçekleşecektir. Bu durumda temel kaygımız, orijinal bellek tohumunu ekmektir.
Bunun için iki şey yapmalıyız. İlk önce, sözcüğü gayet iyi anladığımızdan emin olmalıyız. İkincisi, halihazırda bildiğimiz birşey ile arasında bir bağ kurmalıyız.
Sözcüğü Anlamak
Yeni bir sözcüğün üstünden geçip onu gerçek anlamda anlamamak kolaydır. Bir sözcüğü daha sonra tanıyacak kadar bilmek yeterli değildir; kulağa nasıl geldiğini ve nasıl hecelendiğini gerçekten bilmemiz gerekir.
Bu iki şekilde yapılır: fonetik ve görsel olarak.
Fonetik kısım için:
• Sözcüğü okuyun.
• Gözünüzü sayfadan ayırın ve sözcüğü yüksek sesle söyleyin.
• Doğru söyleyip söylemediğinizi kontrol edin.
Görsel kısım için:
• Nasıl hecelendiğine bakın.
• Gözlerinizi kapayın.
• Her harfi gözünüzde canlandırın.
• Yüksek sesle harf harf söyleyin.
• Yeniden harf harf söyleyin; ama bu kez tersten yapın. (Bu, sözcüğü yalnızca fonetik olarak değil, görsel olarak da öğrendiğinizi doğrular.)
• Gözlerinizi açın ve sözcüğün harflerini doğru söyleyip söylemediğinizi kontrol edin.
Bunu yapabilirseniz, sözcüğü gayet iyi öğrenirsiniz.
Belleğe Havale Etmek
Artık, sözcüğü bildiğinize göre, bir sonraki işiniz, sözcüğü halihazırda bildiğiniz birşeyle ilişkilendirmektir. Bunu yapmak için, sözcüğü hayalgücümüz dahilinde bulunan ve kolayca hatırlanan bir imgeye dönüştürmemiz gerekir.
Bunu en iyi, bir örnekle açıklayabiliriz. Diyelim, İngilizce “shell” (“kabuk” anlamına gelen bir isim) sözcüğünü öğrenmeye çalışıyorsunuz.
Yeni sözcüğün görsel anlamda size neyi hatırlattığını düşünün. Aklınıza gelen ilk şeyi seçmeye çalışın; çünkü sözcükle yeniden karşılaştığınızda, muhtemelen aynı biçimde düşüneceksiniz.
“Shell” sözcüğünü ilk gördüğümde benim aklıma gelen ilk şey “kel” oluyor. Yazım ve ses olarak birbirlerini andırıyorlar. Böylece, ilk bağlantı kurulmuş oluyor.
Şimdi sözcüğü çevirisine bağlamak gerekiyor: kabuk. Bunu yapmak için, “kel” ile “kabuk” arasında benzerlik olduğunu, kel bir kafanın beynin çevresindeki kabuğu andırdığını hayalimde canlandırıyorum.
Bunu gözünüzde yeterince canlandırırsanız, daha kolay hatırlarsınız.
Kavram basit olsa da ustalaşmak zaman alabilir. Diğer sözcükleri bir imgeye dönüştürmek daha zor olacaktır. Ama bu, her sözcükle yapılabilir. NE kadar çok pratik yaparsanız, o kadar gelişirsiniz ve her şey o kadar kolaylaşır.
Bir sözcüğü bir kez ezberlediniz mi, bunu hâlâ tam öğrenmiş sayılmazsınız. Sözcüğü gerçekten anlamak için, günlük konuşmalarınızda ilgili bağlamlarda kullanmanız gerekir. Neyse ki bu, dil kullanımında doğal bir süreçtir ve kendinizi özellikle eğitmeniz gerekmez. Sözcüğü defalarca keşfettiğinizde, zamanla belleğinizde yer edecektir.
Yorum