Tweet
“Küresel ısınma”, milyonlarca yıldır yaşamlarını sürdüren kaplumbağa ve timsahların neslini tehdit ediyor. Uludağ Üniversitesi (UÜ) Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nilüfer Aytuğ, “Sıcaklık artışı gelecek kuşaklardaki cinsiyet oranını bozarak belki de kaplumbağalarda sadece dişilerden, timsahlarda ise erkeklerden oluşan ve soylarını devam ettiremeyecek olan grupların ortaya çıkmasına neden olacak” dedi.
UÜ Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nilüfer Aytuğ, kaplumbağaların geçmişlerinin 200 milyon yıl öncesine dayandığını söyledi. Dinozorların yok olduğu dönemde bile belki korunaklı anatomileri belki de dayanıklı yapıları nedeniyle hayatta kalmayı başaran kaplumbağaların, güçlü yapılarına rağmen insan egemen dünyaya ayak uydurmakta zorlandıklarını ifade eden Prof. Dr. Aytuğ, “Uzun yıllar habitatlarının tahrip edebilmesi, çevresel kirlilik, hastalık gibi tehditlere rağmen yaşamaya ve soylarını sürdürmeye çalışan kaplumbağalar, şimdi de küresel ısınma tehdidi altında” dedi. Prof. Dr. Aytuğ, canlıların çoğunda yavruların cinsiyetinin kromozomlar tarafından belirlendiğini, kaplumbağalar gibi bazı canlılarda ise yavrunun erkek mi yoksa dişi mi olacağını çevre koşullarının tespit ettiğine dikkat çekerek, şunları kaydetti: “Çevresel etkenler içerisinde yavruların cinsiyet oranı, kuluçka süresi, yuva yapma süreci, büyüme, aktivite ve kış uykusu gibi fizyolojik özellikleri en çok etkileyen faktör, ortam ısısıdır. Yavruların cinsiyetinin kuluçka süresindeki ortam ısısıyla belirlendiği türlerde (kaplumbağalarda) genellikle düşük ısılarda (20-27 derece) erkek, 30 derecenin üzerindeki ısılarda ise dişi yavrular oluşur, 28-31 derece arasında ise hem erkek hem de dişi olabilirler. Kertenkeleler ve timsahlardaysa yüksek ısılarda yumurtadan çıkan yavrular erkek, düşük ısılarda yumurtadan çıkanlar ise dişidir. Bu nedenle sürüngenler, özellikle kaplumbağa ve timsahlar, küresel ısınmadan belki de en şiddetle etkilenecek türler arasındadırlar. Sıcaklık artışı gelecek kuşaklardaki cinsiyet oranını bozarak belki de kaplumbağalarda sadece dişilerden, timsahlarda ise erkeklerden oluşan ve soylarını kesinlikle devam ettiremeyecek olan grupların ortaya çıkmasına neden olacaktır.” Prof. Dr. Nilüfer Aytuğ, ABD’de yapılan bir araştırmada, ortam ısısında meydana gelecek 1 derecelik artışın, yumurtadan çıkan kaplumbağaların hemen hemen hepsinin dişi olduğunu ortaya koyduğunu belirterek, timsah ve kaplumbağa gibi “Soğuk kanlı” hayvanların sindirimleri, büyüme oranları, aktiviteleri ve üreme oranlarının da ısı artışından olumsuz etkilendiğini vurguladı. Göl, nehir ve denizlerdeki su seviyesi değişimleri, bu hayvanların yuva alanlarını tahrip ettiğini ifade eden Prof. Dr. Aytuğ, “Dinozorlardan bugüne kadar yaşamlarını sürdüren bu canlılar, küresel ısınma nedeniyle ne yazık ki belki de yok olacaklar” dedi.
Yorum