İsrail'in derdi Gazze'deki gaz rezervleri
İsrail’in Gazze karasularındaki milyarlarca dolarlık gaz rezervinden Filistinlilere vermek istemediği için Haziran’da bu kanlı işgali planladığı ortaya çıktı.
İsrail’in Gazze’ye yönelik kanlı katliamları 12’nci gününü doldururken, işgalin dehşet verici bir ayrıntısı daha ortaya çıktı. 700’den fazla sivilin ölümü ve 3 binden fazla insanın yaralanmasının nedeninin Gazze’nin karasularındaki milyarlarca dolarlık doğal gaz rezervi olduğu öne sürüldü. GlobalResearch’ten Michel Chossudovsky’nin raporunun ayrıntıları ise şöyle:
Gazze Şeridi’nin İsrail kuvvetleri tarafından işgalinin stratejik offshore gaz rezervleriyle doğrudan ilişkisi var. Bu bir zapt savaşı. Gazze sahilinde 2000’de geniş doğal gaz yatakları olduğu keşfedilmişti.
British Gas (BG Grup) ve ortağı Atina merkezli Lübnanlı Sabbagh ve Koury ailelerine ait Consolidated Contractors International Company (CCC)’ye Filistin Yönetimi tarafından 25 yıllık arama izni verildi.
Offshore gazın hakları: yüzde 60 British Gas, yüzde 30 GCC ve yüzde 10 Filistin Yönetimi (PA) (Haaretz, 21 Kasım 2007)
PA-BG-CCC anlaşması aynı zamanda saha yatırımı ve gaz boru hattını da kapsıyor. (5 Ocak 2001 Middle East Economic Digest)
BG lisansı tüm Gazze offshore deniz sahasını kapsıyor, birçok İsrail offshore gaz tesisinine yakın. Gazze-İsrail sahilindeki gaz rezervlerinin yüzde 60’ının Filistin’e ait olduğu önemli.
BG Grup 2000’de iki kuyu kazdı: Gaza Marine 2 ve Gaza Marine 2. BG’ye göre gaz rezervlerinin yaklaşık değeri 4 milyar dolar. Bu rakamlar British Gas’a ait. Filistin gaz rezervleri çok daha büyük olabilir.
Gazze gaz sahalarının kime ait olduğu konusu çok önemli. Yasal olarak gaz rezervleri Filistin’e ait.
Yaser Arafat’ın ölümü, Hamas hükümetinin seçimi ve Filistin Yönetimi’nin iflası, İsrail’in Gazze’nin gaz rezervlerinin üzerinde hak iddia etmesine neden oldu.
BG Grup Tel Aviv hükümetiyle uğraşıyor. Buna karşılık Hamas hükümeti, gaz sahalarının işletme hakları konusunda yok sayıldı.
2001’de Başbakan Ariel Sharon’un seçilmesi önemli dönüm noktalarından. Offshore gaz sahalarının mülkiyeti İsrail Anayasa Mahkemesi’nden görüşüldü. Sharon, açık şekilde “İsrail asla Filistin’den gaz almayacak” diyerek, Gazze’nin gaz rezervlerinin İsrail’e ait olduğunu söyledi.
2003’te Ariel Sharon, British Gas’ın Gazze offshore kuyularından İsrail’e gaz satışına dair ilk anlaşmayı veto etti. (19 Ağustos 2003 The Independent)
Hamas’ın 2006’daki seçim zaferi, Mahmut Abbas’ın kukla rejimiyle Batı Şeria’ya sıkışan Filistin yönetiminin irtihali anlamına geliyordu.
2006’da British Gaz, “Mısır’a gaz satışıyla ilgili bir anlaşma yapmak üzereydi”. (23 Mayıs 2007 Times) Raporlara göre, İngiliz Başbakanı Tony Blair, İsrail lehine araya girerek Mısır’la anlaşmayı engelledi.
Bir sonraki yıl Mayıs 2007’de İsrail Kabinesi, Ehud Olmert’in “Filistin Yönetimi’nden gaz alımına” dair önerisini kabul etti. Önerilen anlaşmanın bedeli 4 milyar dolardı. 2 milyar dolarlık karın 1 milyar doları Filistinlilere verilecekti.
Ancak Tel Aviv, karı Filistin’le paylaşmak istemedi. BG Grup’la anlaşmayı çöpe atıp Hamas ve Filisin Yönetimi’ni aradan çıkaracak bir ekip İsrail kabinesi tarafından oluşturuldu.
“İsrail savunma yetkilileri Filistinlilere ödemenin malzeme ve servis olarak yapılmasını ve paranın hiçbir şekilde Hamas yönetimindeki hükümete ulaşmamasını istemektedir”. (Ibid)
Amaç BG Grup ve Yaser Arafat başkanlığındaki Filistin Yönetimi’yle yapılan 1999’daki anlaşmayı geçersiz kılmaktı.
2007’de BG ile önerilen anlaşmaya göre, Gazze offshore kuyularından çıkarılan gaz deniz altından İsrail limanı Aşkelon’a ulaştırılacaktı. Yani doğal gazın satış kontrolü İsrail’e bırakılacaktı.
Öneri kabul görmedi. Görüşmeler askıya alındı:
“Mossad Şefi Meir Dagan, güvenlik bölgelerindeki muamelelere, kazancın terörü fonlayacağı gerekçesiyle karşı çıktı.” (Knesset Arşivleri Kasım 2007)
İsrail’in niyeti Filistinlilere ödenebilecek hakların önüne geçmekti. Kasım 2007’de BG Grup, İsrail’le tüm görüşmelerinden çekildi ve Ocak 2008’de İsrail’deki ofislerini kapattı. (BG web sitesi)
İşgal planı masadaydı
İsrail askeri kaynaklarına göre, “Dökme Demir Operasyonu” adı altındaki Gazze’nin işgal planı 2008 Haziran’ında oluşturuldu:
“Kaynaklar Savunma Bakanı Ehud Barak’ın 6 ay önce İsrail Savunma Güçleri’ne operasyon emri verdiğini söyledi. İsrail, Hamas’la ateşkes görüşmelerine başlarken. (27 Kasım 2008 Haaretz)
Aynı ay içerisinde, İsrail yetkilileri British Gas ile iletişime geçerek, Gazze’nin doğal gazının alımı için görüşmeleri yeniden başlama çağrısı yaptı.
“Maliye Bakanlığı Direktörü Yarom Ariav ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Direktörü General Hezi Kugler, BG’ye İsrail’in görüşmelere yeniden başlama isteğini iletti.”
Kaynaklara göre BG resmi olarak henüz İsrail’in çağrısına cevap vermediğini aktardı ancak firma yetkililerin birkaç hafta içerisinde İsrail’e gelerek hükümetle görüşmesi bekleniyor. (Globes Online, 23 Haziran 2008)
British Gas’la görüşmelerin hızlandırılması kararıyla Gazze’nin işgal planın yapılması kronolojik olarak aynı tarihe Haziran’a denk geldi. İsrail’in BG Grup’la işgal öncesinde bir anlaşmaya varmaya oldukça hevesli olduğu görülecektir.
Daha da ötesi British Gas’la Ehud Barak hükümeti arasındaki bu görüşmelerin, askeri işgal planlarının masada olduğu bilgisiyle yapılmış olması.
Kasım 2008’de İsrail Maliye Bakanlığı ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı İsrail Elektrik İdaresi’ne (IEC) British Gas’la, Gazze’deki BG offshore imtiyazından gelen doğal gaz için görüşmelere girmesini emretti. (Globes, 13 Kasım 2008)
“Maliye Bakanlığı Direktörü Yarom Ariav ve Doğal kaynaklar Bakanlığı direktörü General Hezi Kugler, IEC’nin CEO’su Amos Lasker yakın zamanda bir yazı göndererek, bu sene daha önce kabul edilen öneri çatısı altında görüşmeleri ilerletmesini söyledi
Moti Friedman başkanlığındaki IEC yönetim kurulu taslak önerinin prensiplerini birkaç hafta önce oluşturdu. BG grupla görüşmeler ivedilikle başlatılacak.” (13 Kasım 2008 Globes)
Gazze ve Enerji Jeopolitiği
Gaz sahalarının mülkiyetinin İsrail’e bırakılması amacıyla yapılan Gazze’nin askeri işgali uluslararası kanunlara aykırıdır.
İşgalden ne bekleyebiliriz? Filistin Doğal Gaz rezervleri açısında İsrail’in isteği nedir? Yeni bir bölgesel anlaşmayla, İsrailli ya da “barış gücünün” yerleştirilmesi mi? İsrail için stratejik olan tüm Gazze sahilinin askerileştirilmesi mi?
Filistin gaz sahalarının açıkça kamulaştırılması ve Gazze’nin karasularında İsrail’in egemenliğinin tek taraflı ilamı mı? Eğer olacak olanlar bunlarsa, Gazze gaz sahaları yanı başındaki İsrail’in offshore tesislerine dahil edilecek.
Bu offshore tesisleri aynı zamanda İsrail’in enerji transport koridoruna bağlı. Petrol hattı terminali olan Eilat limanından, Kızıl Deniz deniz-limanı boru hattı terminali Aşkelon, oradan kuzeye Hayfa’ya ve oradan da İsrail-Türkiye boru hattıyla Ceyhan’ ulaşacak.
Ceyhan, Bakü-Tiflis Trans Kafkas boru hattı (BTC) terminali. “Burada planlanan BTC’yi Trans İsrail Eilat-Aşkelon’a bağlamak. (23 Haziran 2006 Global Resarch Michel Chossudovsky)
TimeTurk.com
İsrail’in Gazze karasularındaki milyarlarca dolarlık gaz rezervinden Filistinlilere vermek istemediği için Haziran’da bu kanlı işgali planladığı ortaya çıktı.
İsrail’in Gazze’ye yönelik kanlı katliamları 12’nci gününü doldururken, işgalin dehşet verici bir ayrıntısı daha ortaya çıktı. 700’den fazla sivilin ölümü ve 3 binden fazla insanın yaralanmasının nedeninin Gazze’nin karasularındaki milyarlarca dolarlık doğal gaz rezervi olduğu öne sürüldü. GlobalResearch’ten Michel Chossudovsky’nin raporunun ayrıntıları ise şöyle:
Gazze Şeridi’nin İsrail kuvvetleri tarafından işgalinin stratejik offshore gaz rezervleriyle doğrudan ilişkisi var. Bu bir zapt savaşı. Gazze sahilinde 2000’de geniş doğal gaz yatakları olduğu keşfedilmişti.
British Gas (BG Grup) ve ortağı Atina merkezli Lübnanlı Sabbagh ve Koury ailelerine ait Consolidated Contractors International Company (CCC)’ye Filistin Yönetimi tarafından 25 yıllık arama izni verildi.
Offshore gazın hakları: yüzde 60 British Gas, yüzde 30 GCC ve yüzde 10 Filistin Yönetimi (PA) (Haaretz, 21 Kasım 2007)
PA-BG-CCC anlaşması aynı zamanda saha yatırımı ve gaz boru hattını da kapsıyor. (5 Ocak 2001 Middle East Economic Digest)
BG lisansı tüm Gazze offshore deniz sahasını kapsıyor, birçok İsrail offshore gaz tesisinine yakın. Gazze-İsrail sahilindeki gaz rezervlerinin yüzde 60’ının Filistin’e ait olduğu önemli.
BG Grup 2000’de iki kuyu kazdı: Gaza Marine 2 ve Gaza Marine 2. BG’ye göre gaz rezervlerinin yaklaşık değeri 4 milyar dolar. Bu rakamlar British Gas’a ait. Filistin gaz rezervleri çok daha büyük olabilir.
Gaz sahaları kimin?
Gazze gaz sahalarının kime ait olduğu konusu çok önemli. Yasal olarak gaz rezervleri Filistin’e ait.
Yaser Arafat’ın ölümü, Hamas hükümetinin seçimi ve Filistin Yönetimi’nin iflası, İsrail’in Gazze’nin gaz rezervlerinin üzerinde hak iddia etmesine neden oldu.
BG Grup Tel Aviv hükümetiyle uğraşıyor. Buna karşılık Hamas hükümeti, gaz sahalarının işletme hakları konusunda yok sayıldı.
2001’de Başbakan Ariel Sharon’un seçilmesi önemli dönüm noktalarından. Offshore gaz sahalarının mülkiyeti İsrail Anayasa Mahkemesi’nden görüşüldü. Sharon, açık şekilde “İsrail asla Filistin’den gaz almayacak” diyerek, Gazze’nin gaz rezervlerinin İsrail’e ait olduğunu söyledi.
2003’te Ariel Sharon, British Gas’ın Gazze offshore kuyularından İsrail’e gaz satışına dair ilk anlaşmayı veto etti. (19 Ağustos 2003 The Independent)
Hamas’ın 2006’daki seçim zaferi, Mahmut Abbas’ın kukla rejimiyle Batı Şeria’ya sıkışan Filistin yönetiminin irtihali anlamına geliyordu.
2006’da British Gaz, “Mısır’a gaz satışıyla ilgili bir anlaşma yapmak üzereydi”. (23 Mayıs 2007 Times) Raporlara göre, İngiliz Başbakanı Tony Blair, İsrail lehine araya girerek Mısır’la anlaşmayı engelledi.
Bir sonraki yıl Mayıs 2007’de İsrail Kabinesi, Ehud Olmert’in “Filistin Yönetimi’nden gaz alımına” dair önerisini kabul etti. Önerilen anlaşmanın bedeli 4 milyar dolardı. 2 milyar dolarlık karın 1 milyar doları Filistinlilere verilecekti.
Ancak Tel Aviv, karı Filistin’le paylaşmak istemedi. BG Grup’la anlaşmayı çöpe atıp Hamas ve Filisin Yönetimi’ni aradan çıkaracak bir ekip İsrail kabinesi tarafından oluşturuldu.
“İsrail savunma yetkilileri Filistinlilere ödemenin malzeme ve servis olarak yapılmasını ve paranın hiçbir şekilde Hamas yönetimindeki hükümete ulaşmamasını istemektedir”. (Ibid)
Amaç BG Grup ve Yaser Arafat başkanlığındaki Filistin Yönetimi’yle yapılan 1999’daki anlaşmayı geçersiz kılmaktı.
2007’de BG ile önerilen anlaşmaya göre, Gazze offshore kuyularından çıkarılan gaz deniz altından İsrail limanı Aşkelon’a ulaştırılacaktı. Yani doğal gazın satış kontrolü İsrail’e bırakılacaktı.
Öneri kabul görmedi. Görüşmeler askıya alındı:
“Mossad Şefi Meir Dagan, güvenlik bölgelerindeki muamelelere, kazancın terörü fonlayacağı gerekçesiyle karşı çıktı.” (Knesset Arşivleri Kasım 2007)
İsrail’in niyeti Filistinlilere ödenebilecek hakların önüne geçmekti. Kasım 2007’de BG Grup, İsrail’le tüm görüşmelerinden çekildi ve Ocak 2008’de İsrail’deki ofislerini kapattı. (BG web sitesi)
İşgal planı masadaydı
İsrail askeri kaynaklarına göre, “Dökme Demir Operasyonu” adı altındaki Gazze’nin işgal planı 2008 Haziran’ında oluşturuldu:
“Kaynaklar Savunma Bakanı Ehud Barak’ın 6 ay önce İsrail Savunma Güçleri’ne operasyon emri verdiğini söyledi. İsrail, Hamas’la ateşkes görüşmelerine başlarken. (27 Kasım 2008 Haaretz)
Aynı ay içerisinde, İsrail yetkilileri British Gas ile iletişime geçerek, Gazze’nin doğal gazının alımı için görüşmeleri yeniden başlama çağrısı yaptı.
“Maliye Bakanlığı Direktörü Yarom Ariav ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Direktörü General Hezi Kugler, BG’ye İsrail’in görüşmelere yeniden başlama isteğini iletti.”
Kaynaklara göre BG resmi olarak henüz İsrail’in çağrısına cevap vermediğini aktardı ancak firma yetkililerin birkaç hafta içerisinde İsrail’e gelerek hükümetle görüşmesi bekleniyor. (Globes Online, 23 Haziran 2008)
British Gas’la görüşmelerin hızlandırılması kararıyla Gazze’nin işgal planın yapılması kronolojik olarak aynı tarihe Haziran’a denk geldi. İsrail’in BG Grup’la işgal öncesinde bir anlaşmaya varmaya oldukça hevesli olduğu görülecektir.
Daha da ötesi British Gas’la Ehud Barak hükümeti arasındaki bu görüşmelerin, askeri işgal planlarının masada olduğu bilgisiyle yapılmış olması.
Kasım 2008’de İsrail Maliye Bakanlığı ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı İsrail Elektrik İdaresi’ne (IEC) British Gas’la, Gazze’deki BG offshore imtiyazından gelen doğal gaz için görüşmelere girmesini emretti. (Globes, 13 Kasım 2008)
“Maliye Bakanlığı Direktörü Yarom Ariav ve Doğal kaynaklar Bakanlığı direktörü General Hezi Kugler, IEC’nin CEO’su Amos Lasker yakın zamanda bir yazı göndererek, bu sene daha önce kabul edilen öneri çatısı altında görüşmeleri ilerletmesini söyledi
Moti Friedman başkanlığındaki IEC yönetim kurulu taslak önerinin prensiplerini birkaç hafta önce oluşturdu. BG grupla görüşmeler ivedilikle başlatılacak.” (13 Kasım 2008 Globes)
Gazze ve Enerji Jeopolitiği
Gaz sahalarının mülkiyetinin İsrail’e bırakılması amacıyla yapılan Gazze’nin askeri işgali uluslararası kanunlara aykırıdır.
İşgalden ne bekleyebiliriz? Filistin Doğal Gaz rezervleri açısında İsrail’in isteği nedir? Yeni bir bölgesel anlaşmayla, İsrailli ya da “barış gücünün” yerleştirilmesi mi? İsrail için stratejik olan tüm Gazze sahilinin askerileştirilmesi mi?
Filistin gaz sahalarının açıkça kamulaştırılması ve Gazze’nin karasularında İsrail’in egemenliğinin tek taraflı ilamı mı? Eğer olacak olanlar bunlarsa, Gazze gaz sahaları yanı başındaki İsrail’in offshore tesislerine dahil edilecek.
Bu offshore tesisleri aynı zamanda İsrail’in enerji transport koridoruna bağlı. Petrol hattı terminali olan Eilat limanından, Kızıl Deniz deniz-limanı boru hattı terminali Aşkelon, oradan kuzeye Hayfa’ya ve oradan da İsrail-Türkiye boru hattıyla Ceyhan’ ulaşacak.
Ceyhan, Bakü-Tiflis Trans Kafkas boru hattı (BTC) terminali. “Burada planlanan BTC’yi Trans İsrail Eilat-Aşkelon’a bağlamak. (23 Haziran 2006 Global Resarch Michel Chossudovsky)
TimeTurk.com
Yorum